Ενδιαφέροντα στοιχεία για τον εθισμό των εφήβων στο διαδίκτυο δείχνει έρευνα που διεξήγαγε η Μονάδα εφηβικής υγείας του πανεπιστημίου Αθηνών σε 878 παιδιά ηλικίας 14 έως 17 ετών. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα τα παιδιά στην επαρχία που παρουσιάζουν εθισμό στο διαδίκτυο είναι τριπλάσια σε σχέση με τα παιδιά της Αττικής. Πάντως με βάση τα αποτελέσματα εθισμένα στο διαδίκτυο είναι το 2,4% των παιδιών που ρωτήθηκαν ενώ ένα ποσοστό που κοντεύει το 20% κάνει χρήση του διαδικτύου στα όρια του εθισμού.
Αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας έχουν ως εξής:
Συνολικός πληθυσμός της έρευνας 2010: 878 έφηβοι ηλικίας 14-17 ετών (414 αγόρια 47.2 % και 464 κορίτσια 52.8%)
– Σύμφωνα με το ΙΑΤ (Internet Addiction Test) 2.4 % των εφήβων (21 παιδιά) παρουσιάζουν εθισμό στο διαδίκτυο και ένα ποσοστό 19.1% (168 παιδιά) κάνουν Οριακή χρήση του διαδικτύου (στο σύνολο των 880 παιδιών που απάντησαν στο τεστ).
– Το ποσοστό των εφήβων που έχουν εθισμό στο διαδίκτυο στην Αττική είναι 1.3% έναντι 3.4% στην επαρχία και τα αντίστοιχα ποσοστά για τους εφήβους που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου είναι 17.1% στην Αττική και 21.2% στην υπόλοιπη Ελλάδα (normal: 81.7 Αττική, 75.4 υπόλοιπη Ελλάδα).
– Σύμφωνα με τα αποτελέσματα περισσότεροι από 7 στους 10 εφήβους που είναι εθισμένοι στο διαδίκτυο και περίπου 6 στους 10 οι οποίοι κάνουν αυξημένη χρήση του διαδικτύου βρίσκονται σε διάφορες επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας (76.2% εθισμένοι, 60.2% οριακοί). Τα αντίστοιχα ποσοστά στην Αττική είναι 23.8% και 39.8%.
– Τα αποτελέσματα της έρευνας δεν έδειξαν σημαντική διαφοροποίηση στη χρήση του διαδικτύου αναφορικά με το φύλο των εφήβων. Ένα ελαφρό προβάδισμα είχαν τα κορίτσια (61.9% έναντι 38.1% στον εθισμό, αλλά 45.8% έναντι 54.2% στην οριακή χρήση) το οποίο όμως είναι ανάλογο με το δείγμα το οποίο ήταν λίγο μεγαλύτερο για τα κορίτσια.
– Η χρήση του διαδικτύου δεν φάνηκε να διαφοροποιείται αναφορικά με την οικογενειακή κατάσταση των γονέων των εφήβων. 95.2 % των εφήβων με εθισμό στο διαδίκτυο και 83.1 % όσων κάνουν οριακή χρήση προέρχονταν από έγγαμες οικογένειες.
– Η πλειοψηφία όσων έκαναν αυξημένη χρήση του διαδικτύου είχαν 1 ή και περισσότερα αδέρφια (έως 3).
– Το 90.5 % των εφήβων με εθισμό στο διαδίκτυο και 86 % εκείνων που κάνουν οριακή χρήση ήταν παιδιά Ελλήνων γονέων.
ΣΧΟΛΙΚΗ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΧΡΗΣΤΩΝ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
Ένα σημαντικά υψηλό ποσοστό εφήβων με αυξημένη χρήση του διαδικτύου (15.8% εθισμένοι, 9.2% οριακοί) είχαν βαθμολογία στο φετινό σχολικό έτος <12 (normal 4%, p<0.004). Για τους εφήβους με εθισμό στο διαδίκτυο η βαθμολογία αυτή ήταν παρόμοια και για το περσινό σχολικό έτος κατά 19%, αντίθετα οι έφηβοι που έκαναν οριακή χρήση φαίνεται να παρουσιάζουν πτώση της βαθμολογίας τους σε σχέση με την περσινή σχολική χρονιά όπου 1 στους 2 περίπου είχε βαθμολογία μεταξύ 12-16.
ΤΟΠΟΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
Αναφορικά με τον τόπο όπου χρησιμοποιούν οι έφηβοι το διαδίκτυο τα αποτελέσματα έδειξαν ότι 8 /10 εφήβους με εθισμό στο διαδίκτυο κάνουν συχνή χρήση του διαδικτύου στο χώρο του δωματίου τους σε σύγκριση με 7/10 των εφήβων που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου και 6/10 εκείνων που δεν χρησιμοποιούν συχνά το διαδίκτυο (60.8% χρήση στο δωμάτιο επί του συνόλου).
Εντούτοις σημαντικά αυξημένη συσχέτιση (p<0.000) παρουσιάζεται μεταξύ συχνής πρόσβασης στο διαδίκτυο σε χώρους internet café από τους εφήβων που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου (33.5%) ή είναι εθισμένοι σε αυτό (1/2), σε αντίθεση με 18.2% όσων δεν κάνουν συχνή χρήση του διαδικτύου.
Στατιστικά σημαντικό παρουσιάζεται και το ποσοστό συχνής πρόσβασης στο διαδίκτυο από κινητό τηλέφωνο στους εφήβους που κάνουν αυξημένη χρήση του διαδικτύου (33% οριακοί και 44.4% εθισμένοι) έναντι 15% όσων δεν κάνουν συχνή χρήση του διαδικτύου (p<0.001).
ΛΟΓΟΙ ΧΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟΥ
Όπως φάνηκε από τα αποτελέσματα οι έφηβοι που κάνουν αυξημένη χρήση του διαδικτύου δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερα αυξημένο ενδιαφέρον στην αποστολή /λήψη e-mail σε συσχέτιση με τους εφήβους που δεν χρησιμοποιούν συχνά το διαδίκτυο (36.8% εθισμένοι, 46% οριακοί, έναντι 39.4% μη συχνοί χρήστες), αλλά ούτε και για πληροφορίες για αγορές/ υπηρεσίες ή για παραγγελίες αγαθών / υπηρεσιών (25%, 25.2% και 25% 14%)
Οι έφηβοι που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου ή είναι εθισμένοι δεν διαβάζουν εφημερίδες/ περιοδικά / ενημερωτικό υλικό (40.2% και 52.6% αντίστοιχα αναφέρουν ποτέ, 31.1% και 42.1% σπάνια) και δεν αναζητούν πληροφορίες για δουλειά/εκπαίδευση (42% και 65% ποτέ).
9/10 εφήβους που είναι εθισμένοι στο διαδίκτυο(90%) ή κάνουν οριακή χρήση (85%) αναφέρουν κατά κύριο λόγο ότι χρησιμοποιούν συχνά δικτυακούς τόπους επικοινωνίας (msn, skype, yahoo messenger) (έναντι 62.7% normal) και δικτυακούς τόπους κοινωνικής δικτύωσης (facebook, hi-5, myspace) (100% εθισμένοι, 85.4% οριακοί, έναντι 67.5%) (p<0.001).
Αναφορικά με τα παιχνίδια on-line, interactive φάνηκε ότι πάνω από 1/2 εφήβους που κάνουν υπερβολική χρήση του διαδικτύου τα χρησιμοποιούν συχνά (50% εθισμένοι, 57.1% οριακοί, έναντι 28.8% normal) (p<0.001).
1/3 εφήβους με εθισμό στο διαδίκτυο και 1/4 που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου αναφέρουν ότι χρησιμοποιούν συχνά παιχνίδια τύχης (30%, 16.8% έναντι 6.8% normal) (p<0.001).
Περισσότεροι από 1/2 εφήβους με εθισμό στο διαδίκτυο (55%) χρησιμοποιούν συχνά forum, blogs, chat rooms (mirc, zorpia) και 1/4 εφήβους που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου (23.3%) (έναντι 8.4% normal).
Αυξημένο στατιστικά είναι και το ποσοστό των εφήβων που αναζητούν συχνά πληροφορίες για θέματα σεξουαλικής εκπαίδευσης: 35% εθισμένοι, 20% οριακοί, 12% μη συχνή χρήστες (p<0.001).
Το κατέβασμα τραγουδιών φαίνεται ότι αποτελεί συχνή αιτία ενασχόλησης με το διαδίκτυο στους εφήβους η οποία όμως δεν διαφοροποιεί τους εφήβους που κάνουν υπερβολική χρήση του διαδικτύου από το γενικό πληθυσμό των εφήβων (80% εθισμένοι και οριακοί, 70% normal, total:72.6%).
8/10 εφήβους που κάνουν αυξημένη χρήση του διαδικτύου έναντι 6/10 από το γενικό πληθυσμό των εφήβων παρακολουθούν συχνά βίντεο/ταινίες στο διαδίκτυο.
– Όλοι οι έφηβοι που παρουσιάζουν εθισμό στο διαδίκτυο (100%) και 83% των εφήβων που κάνουν οριακή χρήση δημοσιοποιούν προσωπικά δεδομένα στο διαδίκτυο έναντι 58% normal (total: 63.7%).
– Περισσότεροι από 7/10 εφήβους που παρουσιάζουν εθισμό στο διαδίκτυο (73.7%) θα συναντιούνταν με κάποιο άτομο που γνώρισαν μόνο μέσω διαδικτύου έναντι 34% των εφήβων που κάνουν οριακή χρήση και 13% normal (total:18.4%).
– 1/2 εφήβους που κάνουν αυξημένοι χρήση του διαδικτύου (47.1% εθισμένοι και 45.1% οριακοί) θα συμμετείχαν σε ομαδικές δράσεις ομάδας μέσω internet (έναντι 27.5 normal).
– 23% των εφήβων του γενικού πληθυσμού (1/4) αναζητούν >1 φορά την εβδομάδα σεξουαλικό υλικό στο διαδίκτυο. 43% των εφήβων με εθισμό στο διαδίκτυο και 39% εκείνων που κάνουν οριακή χρήση (normal 18%) (p<0.001).
– Αυξημένο ποσοστό ενασχόλησης με τυχερά παιχνίδια παρουσιάζεται στους εφήβους με εθισμό στο διαδίκτυο 35%, ενώ εκείνοι που κάνουν οριακή χρήση καταγράφονται στο μισό ποσοστό των εθισμένων εφήβων 14.2% (normal:4.1%, total: 6.8%).
– Περίπου 8/10 εφήβους που κάνουν οριακή χρήση (78.6%) παρουσιάζουν μια τάση για κατέβασμα ταινιών /βίντεο χωρίς οικονομική επιβάρυνση έναντι 7/10 εφήβους με εθισμό και 6/10 normal.
– Επίσης, η πλοήγηση σε παράνομα site αποτελεί ενασχόληση για περισσότερους από 4/10 εφήβους με εθισμό στο διαδίκτυο (43%) και περίπου 3/10 εφήβους που κάνουν οριακή χρήση (25.4%) (normal 7.6%, total 11.9%).
– 60% του γενικού πληθυσμού θεωρεί το διαδίκτυο από μέτρια έως πολύ ασφαλές και 40% από λίγο έως καθόλου ασφαλές. Περίπου 15% των εφήβων που παρουσιάζουν εθισμό και 11% όσων κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου θεωρούν το διαδίκτυο πολύ ασφαλές (normal:3.3%) (total καθόλου ασφαλές: 13.3%, total πολύ ασφαλές: 5%, total μέτρια ασφαλές 54%).
ΑΞΟΝΕΣ CBCL
Στο 2% του δείγματος που θεωρείται παθολογικό βάση του CBCL φάνηκε συσχέτιση (8.1%) των εφήβων που κάνουν οριακή χρήση του διαδικτύου λιγότερο με συμπεριφορές απόσυρσης (3.6%) και περισσότερο με ψυχοσωματικές ενοχλήσεις (5.4%) και ιδιαίτερα με άγχος/κατάθλιψη (10%).
Επιπλέον, στο 2% του δείγματος που θεωρείται παθολογικό βάση του CBCL φάνηκε υψηλή συσχέτιση (42.9%) των εφήβων που παρουσιάζουν εθισμό στο διαδίκτυο με παραβατικές (35.3%) και επιθετικές συμπεριφορές (31.3%) ενώ μικρότερη συσχέτιση (25%) υπήρξε με κοινωνικά προβλήματα (προβλήματα σκέψης και προσοχής).
