Ενδιαφέρουσες είναι οι απαντήσεις που δίνουν οι 1000 ερωτηθέντες Ελληνες που συμμετείχαν στην έρευνα του ευρωβαρόμετρου με θέμα τη Στρατηγική Ευρώπη 2020, η οποία υλοποιεί μια σειρά από πρωτοβουλίες με σκοπό να βγει η ΕΕ από την παρούσα οικονομική κρίση, και να επανέλθει σε τροχιά οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης.
Αξιολογώντας μια σειρά πρωτοβουλιών που θέτει η έρευνα, 9 στους 10 έλληνες πολίτες θεωρούν ως σημαντικότερες τις πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην παροχή βοήθειας προς τους φτωχούς και τους κοινωνικά αποκλεισμένους έτσι ώστε να τον εκσυγχρονισμό των αγορών εργασίας, με σκοπό την αύξηση των επιπέδων απασχόλησης (EL 91% – EU27 78%). Σημειώνεται ότι το ποσοστό του ελληνικού πληθυσμού που βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας φθάνει στο 20,1%4.
Γενικότερα, οι έλληνες πολίτες κρίνουν ως σημαντικές όλες τις εμβληματικές πρωτοβουλίες της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», για να βγει η ΕΕ γρηγορότερα από την ύφεση, να διασφαλίσει την οικονομική ανάκαμψή της και να αντιμετωπίσει καλύτερα τις παγκόσμιες προκλήσεις.
– Βελτίωση της ποιότητας και ελκυστικότητας του συστήματος ανώτερης εκπαίδευσης της ΕΕ (EL 84% – EU27 70%).
– Υποστήριξη μιας οικονομίας που χρησιμοποιεί λιγότερους φυσικούς πόρους και εκπέμπει λιγότερα αέρια του θερμοκηπίου (EL 84% – EU27 75%).
– Βοήθεια προς τη βιομηχανική βάση της ΕΕ ώστε να είναι πιο ανταγωνιστική, προωθώντας την επιχειρηματικότητα και αναπτύσσοντας νέες δεξιότητες (EL 83% – EU27 69%).
– Αύξηση της στήριξης στις πολιτικές έρευνας και ανάπτυξης και μετατροπή των εφευρέσεων σε προϊόντα (EL 73% – EU27 60%).
– Ανάπτυξη της ηλεκτρονικής οικονομίας ενισχύοντας το Διαδίκτυο πολύ υψηλών ταχυτήτων εντός της ΕΕ (EL 65% – EU27 49%).
Σημειώνεται ότι, σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, οι έλληνες ερωτηθέντες συγκεντρώνουν τα υψηλότερα ποσοστά της έρευνας.
Στόχοι της στρατηγικής «Ευρώπη 2020»
Η στρατηγική «Ευρώπη 2020» έχει θέσει πέντε πρωταρχικούς στόχους, για την Ευρωπαϊκή Ένωση στο σύνολό της, που αφορούν στους τομείς της απασχόλησης, της Ε&Α/καινοτομίας, της κλιματικής αλλαγής/ενέργειας, της εκπαίδευσης καθώς και της καταπολέμησης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Συγκεκριμένα:
Ένας καλός αρχικός στόχος φαίνεται να είναι για 1 στους 2 έλληνες πολίτες (EL 49% – EU27 60%) αυτός που έχει θέσει η στρατηγική «Ευρώπη 2020» για την απασχόληση και ο οποίος επιδιώκει να εξασφαλίσει, έως το 2020, δουλειά για το 75% των ανδρών και των γυναικών, ηλικίας μεταξύ 20 και 64 ετών. Σημειώνεται δε ότι 1 στους 5 έλληνες ερωτηθέντες φαίνεται να έχει μεγαλύτερες προσδοκίες καθώς βρίσκει το στόχο αρκετά συγκρατημένο (EL 20% – EU27 16%).
Αντίθετη όμως γνώμη καταγράφει σημαντική μερίδα της ελληνικής κοινής γνώμη (29%, το 2ο υψηλότερο ποσοστό του συνολικού δείγματος της έρευνας μαζί με αυτά της Κύπρου και της Σλοβακίας και μετά από αυτό της Γαλλίας, 30%) καθώς αξιολογεί ως υπερβολικά φιλόδοξο το στόχο.
Εφικτός φαίνεται να είναι και ο στόχος που έχει τεθεί για τον τομέα της Έρευνας & Ανάπτυξης και Καινοτομίας, καθώς ποσοστό 47% της ελληνικής κοινής γνώμης (EU27 55%) βρίσκει ότι το μερίδιο των κεφαλαίων που επενδύονται στην έρευνα και την ανάπτυξη μπορεί να φτάσει το 3% του πλούτου που παράγεται στην ΕΕ κάθε χρόνο. Σημειώνεται δε ότι 1 στους 5 έλληνες ερωτηθέντες (EL 20% – EU27 17%) βρίσκει ότι ο συγκεκριμένος στόχος είναι μετριοπαθής.
Διαφορετική άποψη εκφράζεται από ποσοστό 22% που απαντά ότι είναι ιδιαιτέρως φιλόδοξο να αναμένουμε ότι η επένδυση σε Ε&Α και καινοτομία μπορεί να φθάσει στο 3% του ΑΕΠ (δημόσιου και ιδιωτικού) της ΕΕ. Το συγκεκριμένο ελληνικό ποσοστό (υπερβολικά φιλόδοξος στόχος) είναι το υψηλότερο που καταγράφει η έρευνα και κατά δέκα ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (EU27 12%).
Σωστά προσδιορισμένους βρίσκουν, τόσο οι Έλληνες, όσο και οι περισσότεροι ευρωπαίοι πολίτες, τους δύο στόχους που έχει θέσει η ΕΕ για τον τομέα της εκπαίδευσης, δηλαδή τη μείωση κάτω από το 10% του αριθμού των νέων που εγκαταλείπουν το σχολείο χωρίς τίτλους σπουδών (EL 49% – EU27 50%) και την ολοκλήρωση τριτοβάθμιων σπουδών ώστε τουλάχιστον το 40% της νέας γενιάς να έχει πτυχίο ή δίπλωμα (EL 53% – EU27 48%). Μερικοί έλληνες ερωτηθέντες φαίνεται να έχουν περισσότερες προσδοκίες καθώς χαρακτηρίζουν ως υπερβολικά συγκρατημένους τους ίδιους στόχους (EL 23% – EU27 27% και EL 19% – EU27 17% αντίστοιχα), ενώ διαφορετική τοποθέτηση (δηλ. υπερβολικά φιλόδοξοι στόχοι) καταγράφεται με ποσοστά EL 25% – EU27 17% και EL 26% – EU27 30% (αντίστοιχα για κάθε στόχο).
Αναφορικά με τον τομέα της κλιματικής αλλαγής και της ενέργειας, εφικτή φαίνεται να είναι η επίτευξη των στόχων που έχουν καθοριστεί και προβλέπουν την αύξηση, κατά 20% έως το 2020, τόσο της ενεργειακής απόδοσης στην ΕΕ (EL 52% – EU27 60%) όσο και του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην ΕΕ (EL 50% – EU27 57%). Οι ίδιοι στόχοι αξιολογούνται ως υπερβολικά συγκρατημένοι με ποσοστά 21% και 22% (αντίστοιχα) της ελληνικής κοινής γνώμης και ως υπερβολικά φιλόδοξοι με ποσοστά 20% και 22% αντίστοιχα. Επίσης, ποσοστό 47% των ελλήνων πολιτών (EU 53%) εκτιμά ότι μπορεί να επιτευχθεί η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ, κατά τουλάχιστον 20% έως το 2020, σε σύγκριση με το 1990. Ακόμα πιο αισιόδοξος εμφανίζεται 1 στους 4 έλληνες πολίτες (EL 24% – EU27 19%), ενώ επιφυλάξεις εκφράζει ποσοστό 22% της ελληνικής και 20% της ευρωπαϊκής κοινής γνώμης.
Ποσοστό 34% των ελλήνων ερωτηθέντων βρίσκει ρεαλιστικό το στόχο για τη μείωση -κατά ένα τέταρτο έως το 2020- του αριθμού των Ευρωπαίων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας. Σημειώνεται δε ότι εξίσου σημαντική μερίδα της ελληνικής κοινής γνώμης, με ποσοστό 30%, φέρεται να έχει μεγαλύτερες προσδοκίες καθώς αξιολογεί ως υπερβολικά μετριοπαθή το στόχο που έχει καθοριστεί. Τέλος, διαφορετική τοποθέτηση καταγράφει η έρευνα με αντίστοιχο ποσοστό (34%) η οποία αξιολογεί ως υπερβολικά φιλόδοξο τον καθορισμένο στόχο για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, συνεπώς και δύσκολο να επιτευχθεί (EU27 49%, 25% και 22% αντίστοιχα).
Προτεραιότητες της ΕΕ
Ακολουθούν, όπως αξιολογήθηκαν ιεραρχικά, οι βασικές προτεραιότητες της ΕΕ, ανά
θεματική, (που θέτει η έρευνα):
Προτεραιότητες της ΕΕ για την καινοτομία
Η επανεστίαση της έρευνας σε νέες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή απόδοση και η αποτελεσματικότερη χρήση των πόρων (EL 79% -* EU27 67%). Η ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των ερευνητών (EL 72% -* EU27 63%). Το ελληνικό (και ολλανδικό 72%) ποσοστό είναι το 2ο υψηλότερο της έρευνας μετά από αυτό του Βελγίου (BE 73%). Η παροχή περισσότερης οικονομικής υποστήριξης στην έρευνα (EL 71%)*. Παρατηρείται ότι το ελληνικό ποσοστό είναι το υψηλότερο του συνολικού δείγματος της έρευνας, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα (EU27 59%).
Προτεραιότητες της ΕΕ για τη νεολαία
Η αύξηση της συνολικής ποιότητας όλων των επιπέδων εκπαίδευσης (EL 89% -* EU27 79%). Το ελληνικό δείγμα συγκεντρώνει το 2ο υψηλότερο ποσοστό της έρευνας (NL & D-E 90%). Η ένταξη περισσότερων νέων στην απασχόληση (EL 85% -* EU27 83%). Η ενθάρρυνση των σπουδαστών να σπουδάσουν σε μια άλλη χώρα της ΕΕ (EL 52% -* EU27 37%). Και σ’ αυτή την περίπτωση, το ελληνικό ποσοστό εμφανίζεται το 2ο υψηλότερο του δείγματος (RO & SK 55%).
Προτεραιότητες της ΕΕ για το διαδίκτυο
Η αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών στο ηλεκτρονικό εμπόριο (αγορά αγαθών και υπηρεσιών στο Διαδίκτυο). Οι έλληνες πολίτες συγκεντρώνουν το υψηλότερο ποσοστό του συνολικού δείγματος της έρευνας και κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (EL 65% -* EU27 50%). Η επέκταση της ευρυζωνικής πρόσβασης σε όλους τους ευρωπαίους πολίτες (EL 65% -* EU27 57%). Η ανάπτυξη περαιτέρω διαδικτυακών υπηρεσιών προς τους πολίτες π.χ. ηλεκτρονική διακυβέρνηση, διαδικτυακή υγεία (EL 62% -* EU27 53%).
Προτεραιότητες της ΕΕ για την ενέργεια
Η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (EL 82% -* EU27 73%).
Η παροχή οικονομικής υποστήριξης σε μικρές επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ώστε να κάνουν αποδοτικότερη την ενεργειακή τους κατανάλωση. Οι έλληνες πολίτες συγκεντρώνουν το υψηλότερο ποσοστό του συνολικού δείγματος της έρευνας και κατά 15 ποσοστιαίες μονάδες υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (EL 79% -* EU27 64%).
Η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) από τον τομέα των μεταφορών. Το *ελληνικό ποσοστό είναι το 3ο υψηλότερο της έρευνας (SE 76%, AT 73%, DK 70%, EL 70% – EU27 60%).
Προτεραιότητες της ΕΕ για τους επιχειρηματικούς κλάδους παραγωγής και εμπορίας προϊόντων
Η αναδιάρθρωση των κλάδων που αντιμετωπίζουν δυσκολίες (EL 84*% – EU27 60%). Η αλλαγή των κανόνων, ώστε να γίνει ευκολότερη η έναρξη και λειτουργία επιχειρήσεων ιδιαίτερα μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Το ελληνικό ποσοστό, μαζί με αυτό της Ιρλανδίας, είναι το υψηλότερο του συνολικού δείγματος της έρευνας (EL 80%, IE* 80% – EU27 68%). Η μέγιστη αξιοποίηση των ευκαιριών της πράσινης οικονομίας, δηλαδή περιβαλλοντικές τεχνολογίες, ανακύκλωση, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (EL 71% *- EU27 62%).
Προτεραιότητες της ΕΕ για τις θέσεις εργασίας και τις δεξιότητες
Η παροχή βοήθειας σε όσους χρειάζονται να προσαρμοστούν σε νέες εργασιακές συνθήκες και σε πιθανές αλλαγές σταδιοδρομίας. Το ελληνικό ποσοστό είναι το 2ο υψηλότερο της έρευνας (CY 87%, *EL 86% – EU27 74%).
Η προώθηση της εκπαίδευσης και των ευκαιριών κατάρτισης για όλα τα άτομα σε ηλικία εργασίας («δια βίου μάθηση») – (EL 76% *- EU27 75%).
Η διασφάλιση των δικαιωμάτων των ανθρώπων να ζουν και να εργάζονται σε μια άλλη χώρα της ΕΕ. Το ελληνικό ποσοστό, μαζί με αυτό της Ρουμανίας, είναι το υψηλότερο του συνολικού δείγματος της έρευνας (EL 70*%, RO 70% – EU27 46%).
Προτεραιότητες της ΕΕ για την καταπολέμηση της φτώχειας
Η διασφάλιση της βιωσιμότητας των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και συνταξιοδότησης και της καλύτερης πρόσβασης στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης. Το ελληνικό ποσοστό είναι το υψηλότερο του συνολικού δείγματος της έρευνας, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα (EL 88% -* EU27 74%).
Η παροχή καινοτόμας εκπαίδευσης, ευκαιριών κατάρτισης και απασχόλησης στα πιο ευάλωτα άτομα. Το ελληνικό ποσοστό είναι το 2ο υψηλότερο της έρευνας (IE 83*%, EL 77% – EU27 67%).
Η καταπολέμηση των διακρίσεων και η παροχή βοήθειας σε ομάδες που είναι σε κίνδυνο όπως μονογονεϊκές οικογένειες, ηλικιωμένες γυναίκες, μειονότητες, Ρομά, άτομα με αναπηρία και άστεγοι. Το ελληνικό ποσοστό είναι το 2ο υψηλότερο της έρευνας (FI 76%, *EL 74% – EU27 60%).
Οι πολίτες της Ισπανίας, του Ην. Βασιλείου και της Ελλάδας εκφράζουν εντονότερα, συγκριτικά τουλάχιστον με τους υπόλοιπους ευρωπαίους πολίτες, την ανησυχία τους ότι η ΕΕ δεν κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση ώστε να βγει από την κρίση και να αντιμετωπίσει τις παγκόσμιες νέες προκλήσεις (ES 46%, UK 42%, EL 42% – EU27 31%). Παρόλα αυτά, σημαντική μερίδα της ελληνικής κοινής γνώμης τοποθετείται πιο αισιόδοξα εκφράζοντας την ικανοποίησή της για την πορεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τις πρωτοβουλίες που υλοποιεί για τη διέξοδό από την κρίση και με σκοπό να διασφαλιστεί η οικονομική ανάκαμψη (EL 32% – EU27 38%). Ουδέτερα τοποθετείται ποσοστό 23% των ελλήνων ερωτηθέντων («ούτε το ένα ούτε το άλλο» EL 23% – EU27 20%).
