Οι δηλώσεις Σαμαρά για την “εμπορική αξιοποίηση” ακατοίκητων μικρών νησιών και βραχονησίδων δείχνουν την ένδεια της κοινωνίας μας και την αδυναμία του πολιτικού προσωπικού να καταρτίσει προτάσεις βιώσιμης αναπτυξιακής διεξοδου…
Είναι χαρακτηριστικό της αδυναμίας της πλειοψηφίας των πολιτικών και των ακαδημαϊκών μας να αντιληφθούν τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα της χώρας μας και να συνθέσουν αναπτυξιακές προτάσεις βασισμένες σ’ αυτά. Ειναι παράλληλα ένα παράδειγμα αδιαφορίας για το ουσιαστικό δυναμικό ανάπτυξης του πλούτου της χώρας μας.
Τα ακατοίκητα νησιά ήδη συμβάλουν σημαντικά στην οικονομία μας. Τα μοναδικά τοπία τους λουσμένα από τον ήλιο ή το φεγγάρι ταξιδεύουν μέσω φωτογραφιών σε κάθε άκρη της γης και προσελκύουν εκατομμύρια επισκέπτες στη χώρα μας. Η τσιμεντοποίηση τους δεν θα αναβαθμίσει τον ελληνικό τουρισμό. Αντίθετα θα συμβάλει στον οριστικό ενταφιασμό του κάτω από παγκοσμιοποιημένες τουριστικές εγκαταστάσεις που υπάρχουν ολόιδιες σε ολόκληρο τον πλανήτη.
Η αισθητική των τοπίων μας αργά ή γρήγορα προσελκύει επισκέπτες αντίστοιχης αισθητικής. Όποιος πήγε φέτος Χαλκιδική καταλαβαίνει σε τι αναφέρομαι. Υπήρχε αποκλειστικά βαλκανικός τουρισμός με περιορισμένα έσοδα για την τοπική οικονομία. Επειδή έχουμε καταστρέψει την αρχιτεκτονική των περισσότερων πόλεων και χωριών μας και χάσει την αισθητική μας δε σημαίνει ότι και οι υπόλοιπες χώρες μας ακολούθησαν στον κατήφορο. Εμείς και η Κύπρος είμαστε οι μόνοι στην Ευρώπη που το κάναμε. Οι επισκέπτες μας ζουν σε περιβάλλοντα με σεβασμό στο ιστορικό τους παρελθόν και τη φύση και αυτό προσδοκούν να απολαύσουν και στις διακοπές τους. Για μας τουριστική πολιτική είναι η κερδοσκοπία γης. Σχεδιάζουμε προϊόντα, αποτυχημένα ήδη σε χώρες όπως η Ισπανία, χωρίς αγοραστές. Όσο περισσότερο κερδοσκοπούμε με τη γη μας τόσο μειώνουμε την αξία της για τους επισκέπτες μας.
Αν θέλουμε να βγούμε από την κρίση μια και καλή πρέπει να την κάνουμε ευκαιρία για να σταματήσουμε την κερδοσκοπία γης και όχι δικαιολογία για να την κατάργηση κάθε κανόνα και περιορισμού, όπως κάνουμε τους τελευταίους μήνες.
Την ίδια στιγμή οι δηλώσεις Σαμαρά δείχνουν μια επιφανειακή λογιστικού τύπου αντίληψη του τόπου μας, κατά την οποία οτιδήποτε δεν εκμεταλλευόμαστε υπερεντατικά δεν έχει αξία – είναι αναξιοποίητο. Τα ακατοίκητα νησιά και οι βραχονησίδες δεν είναι έρημη γη. Επειδή δεν κατοικούν σήμερα άνθρωποι δεν σημαίνει ότι δεν βρίθουν μνημείων παλαιότερης κατοίκησης αλλά και ότι δεν αποτελούν το τελευταίο σπίτι για σπάνια είδη χλωρίδας και πανίδας, με τεράστια σημασία για τα μεταναστευτικά πουλιά, τις φώκιες και τόσα άλλα. Όλα αυτά έχουν πολλαπλή αξία για καθένα μας ξεχωριστά και οικονομική για την χώρα, τόσο τρεχουσα όσο και δυνητική. Αποτελούν, για παράδειγμα, εν δυνάμει πόλους περιήγησης και παρατήρησης με πλωτά μέσα ή κατάδυσης, σαν παρθένοι οικότοποι και μνημεία πολιτισμικά και ιστορικά, κατά περίπτωση.
Μένει λοιπόν το ερώτημα. Δεν θα μπορούσε η “εμπορική αξιοποίηση” του κ. Σαμαρά, να είναι ήπια με σεβασμό στο περιβάλλον, το τοπίο και την πολιτιστική κληρονομιά; Πως να φανταστούμε όμως καν ένα τέτοιο καλό σενάριο, όταν κανείς πλέον δεν ελέγχει τι κτίζεται, καθώς μόλις πρόσφατα καταργήσαμε τις πολεοδομίες, όταν νομιμοποιούμε σε συνέχειες την αυθαίρετη δόμηση, όταν προωθούμε τη μαζική δόμηση ιδιωτικών χωριών χωρίς δημόσια πρόσβαση μέσα από τα μέτρα για την τουριστική κατοικία, όταν καταργήσαμε διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης, όταν ιδιωτικοποιήσαμε τις σωστικές αρχαιολογικές ανασκαφές και όταν τα έργα αυτά θα εντάσσονται σε διαδικασίες fast track;
Αν οι προτάσεις Σαμαρά βρούνε εύφορο έδαφος στη βουλή και την κοινωνία φοβαμαι ότι θα μετατρέψουμε τα ακατοίκητα νησιά και τις βραχονησίδες μας από σύμβολα του Αιγαίου, του Ιονίου και της ομορφίας της Ελλάδας σε τσιμεντονησιδες, μνημεία ενός χρεοκοπημένου οριστικά τουρισμού.