Η μακρά σε χρονικό βάθος αλλά κυρίως σε μέγεθος κρίση στην Ελλάδα, η διαφαινόμενη αδυναμία του πολιτικού σκηνικού να ανταπεξέλθει με αξιοπρέπεια στις αξιώσεις της, η δυσφορία των πολιτών και οι γεωπολιτικές ζυμώσεις, έχουν ωθήσει την αμερικανική κυβέρνηση να εγκαταστήσει ένα μεγαλύτερο thinktank στην πρεσβεία, με έμπειρους διπλωμάτες, πράκτορες και αναλυτές που συνεκτιμούν τα δεδομένα. Αυτή ακριβώς η συνεκτίμηση, οδήγησε στην σύνταξη μιας διαβαθμισμένης έκθεσης που εστάλη προς το State Department και ουσιαστικά προαναγγέλλει ραγδαίες, σοκαριστικές εξελίξεις στην Ελλάδα. Ας δούμε τα κύρια σημεία της:…
Η έκθεση
Πριν προχωρήσουμε στα όσα αναφέρει η μυστική έκθεση για το… μέλλον της Ελλάδας, είναι χρήσιμο να δούμε κάποια σημαντικά δεδομένα της, που αλλάζουν τη βαρύτητα με την οποία την εξετάζουν –ως οδηγό για τις μετέπειτα κινήσεις της Ουάσινγκτον στην περιοχή- τα στελέχη του State Department.
Κατ’ αρχάς, δεν μιλάμε για ένα από τα συνηθισμένα reports που αποστέλλονται σε τακτική βάση στην Ουάσινγκτον από την Αθήνα. Αυτό το «αποδεικνύει» το γεγονός ότι πρόκειται για μια συγκεντρωτική έκθεση με εκτιμήσεις και πληροφορίες και όχι μια διανθισμένη αποτίμηση των εξελίξεων, όπως είναι τα reports.
Το δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι πως τη σύνταξή της, έχει επιμεληθεί κορυφαίος Αμερικανός διπλωμάτης, ο οποίος ανέλαβε το ρόλο του αναλυτή, αλλά και του συντονιστή του think tank που είχε αναλάβει την κατάρτισή της.
Η έκθεση λοιπόν, κάνει λόγο για πλήρη, βαθειά και οριστική ανατροπή (δώστε βάρος στη λέξη-δεν κάνει λόγο για «αλλάγή») του υπάρχοντος πολιτικού σκηνικού στην Ελλάδα, στο αμέσως επόμενο διάστημα. Στην έκθεση αναλύεται η αδυναμία του πολιτικού σκηνικού να ανταποκριθεί στις εξελίξεις, η απαξίωση από το ευρύ κοινό των πολιτικών και γίνεται λόγος για δεδομένη αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης στις ερχόμενες εκλογές (δεν είναι σαφές αν προσδιορίζονται).
Ουσιαστικά, η αμερικανική έκθεση δεν κάνει λόγο για αλλαγή στην πολιτική σκακιέρα με την εκλογή νέας κυβέρνησης, αλλά με την ανάληψη της εξουσίας από κυβέρνηση προσωπικοτήτων. Στο ίδιο special report, αναφέρεται με σαφήνεια πως οι προσωπικότητες που θα αναλάβουν τη διακυβέρνηση της χώρας, είναι μακριά από οποιονδήποτε πολιτικό χώρο, είναι χαμηλών τόνων και ευρύτατης αποδοχής.
Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση προσωπικοτήτων, εκτιμούν οι Αμερικανοί, δεν θα αποτελέσει σε καμία περίπτωση το (συνηθισμένο στις μέχρι τώρα περιπτώσεις) «συγκοινωνούν δοχείο» μεταξύ των πολιτικών κομμάτων και των δυσαρεστημένων πολιτικών. Αντιθέτως, θα αποτελέσουν την «άλλη λύση», τον «κανέναν» των δημοσκοπήσεων που μέχρι σήμερα κανείς δεν έχει τολμήσει να προσδιορίσει.
Τώρα σε ό,τι αφορά τα πρόσωπα που θα μπορούσαν να απαρτίσουν την κυβέρνηση προσωπικοτήτων που διαβλέπουν οι Αμερικανοί, ένα πέπλο μυστηρίου καλύπτει τις ταυτότητές τους (γίνεται σαφές ότι έχουν σταλεί με ξεχωριστό report). Ωστόσο, αυτό που τονίζεται είναι ότι «αυτή η κυβέρνηση θα καταφέρει να οδηγήσει τη χώρα σε οριστική έξοδο από την κρίση σε διάστημα περίπου ενός έτους».
Το χρήσιμο συμπέρασμα εδώ, δεν είναι η (ακραία;) αναμονή της εξόδου της Ελλάδας από τη βαθιά κρίση σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, αλλά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί συντάκτες της έκθεσης θεωρούν δεδομένη την ανατροπή του πολιτικού σκηνικού και την άνοδο νέων, φερέλπιδων, με ευρύτατη αποδοχή προσώπων. Το ερώτημα βέβαια είναι ποιοι παράγοντες και ποιες πληροφορίες παρέχουν αυτή τη βεβαιότητα στους Αμερικανούς διπλωμάτες, οι οποίοι δεν έχουν τη φήμη ότι «πέφτουν έξω» στις προβλέψεις τους.
Η επιρροή
Μεγάλο βάρος ρίχνει η αμερικανική έκθεση στον ρόλο που θα διαδραματίσει η νέα κυβέρνηση (;) σε ό,τι αφορά τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά και με τις άλλες χώρες. Η έκθεση σημειώνει πως θα τηρηθούν χαμηλοί τόνοι και θα επιλεγεί ο δρόμος της επαναπροσέγγισης με ισχυρές χώρες με τις οποίες ο «δίαυλος» και η συνεργασία έχει χαθεί, όπως είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες από τη μία και θα γίνει προσπάθεια «απαγκίστρωσης» από χώρες που συμπεριφέρονται στην Ελλάδα σαν «κτήμα» τους, όπως η Γερμανία, από την΄αλλη.
Πάντως το μεγαλύτερο βάρος πέφτει όχι τόσο στην επιρροή στα στελέχη αυτά καθεαυτά της κυβέρνησης, αλλά σε αυτούς που θα έχουν τη μεγαλύτερη επιρροή στους κυβερνώντες- τον λαό. Οι Αμερικανοί «ποντάρουν» πολλά σε αλλαγή της εικόνας που έχουν οι Έλληνες για τις ΗΠΑ και τονίζουν ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα ΜΜΕ ώστε να επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Προτείνονται μάλιστα παλιότερες εκθέσεις (ακόμα και από το 2006-2008) όπου κατονομάζονται οι δημοσιογράφοι που «προωθούν καλύτερα τις αμερικανικές θέσεις» και τα «ελιτίστικα προοδευτικά κανάλια», καθώς και οι εφημερίδες. Σε ό,τι αφορά το διαδίκτυο, πρόβλεψη δεν υπάρχει.
Χαρακτηριστική είναι πάντως μια φράση από κάποια από αυτές τις εκθέσεις που μιλά για ανάγκη προσέγγισης της νέας γενιάς των δημοσιογράφων: «Ελπίζουμε ότι η νέα γενιά δημοσιογράφων θα είναι πιο απελευθερωμένη από τις προκαταλήψεις που χαρακτηρίζουν τη σημερινή αλλά και τις προηγούμενες γενιές» αναφέρει ο συντάκτης του τηλεγραφήματος, ο οποίος κάνει λόγο για «συνομιλητές» της πρεσβείας μέσα σε σχολές δημοσιογραφίας.
Σύμφωνα με απόρρητα τηλεγραφήματα που διέρρευσαν μέσω της Wikileaks, τα ελληνικά ΜΜΕ είναι «συνώνυμα της διαφθοράς, με κακοπληρωμένους δημοσιογράφους, και δημοσιεύματα γεμάτα μεροληψία και αντί-αμερικανισμό».
Οι σχέσεις μεταξύ των ιδιοκτητών των ΜΜΕ, και των πολιτικών είναι «σχέσεις αιμομιξίας, όπως αυτές των Θεών του Ολύμπου…», γράφει ο πρώην Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα Charles Rhys, στα πλαίσια εμπιστευτικής αναφοράς του προς το State Department το 2006.
Σύμφωνα με τον Αμερικανό διπλωμάτη, «τα ελληνικά ΜΜΕ ελέγχονται από μια μικρή ομάδα ανθρώπων που δημιούργησαν ή κληρονόμησαν περιουσίες μέσω της ναυτιλίας, των τηλεπικοινωνιών, των τραπεζών, του πετρελαίου, κλπ. Είναι διασυνδεδεμένοι μεταξύ τους, μέσω προξενιών και γάμων, αλλά και με πολιτικούς και αξιωματούχους».
ΟΙ ΧΟΥΝΤΕΣ ΚΑΙ Η ΕΝΟΧΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Ο ρόλος των ΗΠΑ
Σχεδόν «παραδοσιακά», μέχρι σήμερα, οι χώρες στις οποίες ήθελαν να αποκτήσουν επιρροή οι Ηνωμένες Πολιτείες, γνώριζαν την επιβολή δικτατοριών, που εξυπηρετούσαν τα αμερικανικά συμφέροντα. Τα διαβαθμισμένα έγγραφα έχουν αποδείξει ότι και η Χούντα στην Ελλάδα ήταν αμερικανοκίνητη «για να απομακρυνθεί ο κομμουνιστικός κίνδυνος». Όμως οι Αμερικανοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι οι καιροί έχουν αλλάξει και πως οι εποχές των δικτατοριών έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Οι «πορτοκαλί επαναστάσεις» (ασχέτως των τραγικών, τελικά αποτελεσμάτων τους) απέδειξαν ότι και για τις ΗΠΑ η εποχή των δικτατοριών έχει «πεθάνει».
Πάντως, οι Ηνωμένες Πολιτείες εμφανίζονται ενοχλημένες από την «καταστροφή» των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, κυρίως λόγω της αυξημένης επιρροής («κυριαρχία» τη χαρακτηρίζουν) της Γερμανίας στην ελληνική πολιτική σκηνή. Οι ΗΠΑ είναι αποφασισμένες να αλλάξουν το σκηνικό αυξάνοντας την επιρροή τους στη χώρα όχι με βίαιο τρόπο, αλλά μέσω ανοίγματος διπλωματικών διαύλων.
Τα πετρέλαια και οι σχέσεις με Τουρκία
Αν και φαινομενικά (η πικρή αλήθεια είναι, ουσιαστικά το τελευταίο διάστημα) οι ΗΠΑ στηρίζουν σθεναρά την πολιτική της Τουρκίας, στέλνοντας ακόμα και τελεσίγραφο στην Ελλάδα να μη «θίξει» τη γείτονα με την ανακήρυξη ΑΟΖ, εντούτοις οι Αμερικανοί βλέπουν έναν δρόμο προσέγγισης με την Τουρκία.
Οι ΗΠΑ ποντάρουν σε μια βελτίωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων και σε μια «είσοδό» τους στο «παιχνίδι» των πετρελαίων του Αιγαίου, για να δώσουν ως αντάλλαγμα τη σταθερότητα (;) στην περιοχή.
Παρότι η Ουάσινγκτον δεν θέλει να διαρρήξει τις σχέσεις της με την Άγκυρα (καθώς θεωρεί την Τουρκία «βάση» της απέναντι στην ισλαμική απειλή), στην άκρως απόρρητη έκθεση τονίζεται πως η Τουρκία είναι διατεθειμένη να «κάνει πίσω», εμφανιζόμενη θετική στο να κάνει χρήση η Ελλάδα του δικαιώματός της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα πέρα από τα 6 ναυτικά μίλια. Εδώ, η Άγκυρα θέτει ένα «βέτο» σε συγκεκριμένες περιοχές που δεν θεωρεί «δίκαιη» την επέκταση των χωρικών υδάτων –βέτο που οι Αμερικανοί θεωρούν ήσσονος σημασίας για την Ελλάδα. Οπωσδήποτε, η απόσυρση του casus belli από την Τουρκία θα έθετε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε άλλη βάση.
Οι Αμερικανοί τονίζουν ότι οι βάσεις για μια συμφωνία- πακέτο (Αιγαίο, ΑΟΖ, Κύπρος) είχαν μπει το 2009, όταν ο τότε πρωθυπουργός, Γ. Παπανδρέου είχε ξεκαθαρίσει στον Ερντογάν πως «αν θέλετε τα νησιά μας δε θα λύσουμε ποτέ το ζήτημα», βάζοντας «κόκκινη γραμμή» στην εθνική κυριαρχία, αλλά είχε τονίσει ότι αν αυτό που θέλει η Τουρκία είναι πρόσβαση σε διεθνή ύδατα και εναέριο χώρο, και στην Ευρώπη, είναι θέματα που θα μπορούσαν να λυθούν.
Οι Αμερικανοί τονίζουν ότι ακριβώς αυτή η συζήτηση έληξε λόγω της αποδυνάμωσης της τότε κυβέρνησης από τα οικονομικά προβλήματα και πως μια νέα, απαλλαγμένη από βαριά προβλήματα κυβέρνηση στην Ελλάδα, δεν θα εμφανίσει αναβλητικότητα σε πιθανή λύση, αντιθέτως θα συζητήσει σε λογική βάση.
Σύμφωνα με απόρρητα διπλωματικά έγγραφα η Τουρκία είχε προτείνει προσφυγή στη Χάγη για το Αιγαίο από το Σεπτέμβριο του 2009. Μάλιστα, λίγο πριν την κατάρρευση της κυβέρνησης της ΝΔ το Σεπτέμβριο του 2009 σε συνάντηση της αμερικανίδας υφυπουργού Εξωτερικών με αξιωματούχο του τουρκικού ΥΠΕΞ, ο δεύτερος σημειώνει ότι οι ελληνοτουρκικές σχέσεις “δεν βρίσκονται πια στην ανταλλαγή εκατέρωθεν θέσεων” για την υφαλοκρηπίδα.
Πηγή: press-time.gr
