Η παρέμβαση του Θωμά Ψύρρα στην Κεντρική Επιτροπή της ΔΗΜΑΡ
Μετά την κατάρρευση της τρικομματικής κυβέρνησης αναπτύχθηκε ανάμεσα σε πολλά στελέχη της Δημοκρατικής Αριστεράς μία κριτική που σχετίζεται με την κομματική μας φυσιογνωμία. Η κριτική εστιάζεται στο κατά πόσο τρία χαρακτηριστικά (η ιδέα της “κυβερνώσας αριστεράς”, η ιδέα της “Μεταρρύθμισης” και η “αριστερά της ευθύνης”), εξακολουθούν να σηματοδοτούν την πορεία μας.
“Κυβερνώσα αριστερά” δε σημαίνει “κυβερνητική αριστερά”. Ο προσδιορισμός “κυβερνώσα” αναφέρεται κατ’ αντιδιαστολή στην μονίμως καταγγέλλουσα αριστερά. Κυβερνώσα αριστερά σημαίνει παραγωγή πολιτικής που βασίζεται στη γνώση της πραγματικότητας και στην παραγωγή θετικών και επιθετικών προτάσεων που μπορούν να συμβάλλουν στη μεταρρύθμιση του κράτους και της κοινωνίας.
Η “μεταρρύθμιση” είναι η ιδεολογική πεμπτουσία της Δημοκρατικής Αριστεράς. Βέβαια η έννοια κινδυνεύει να υποστεί ό,τι έπαθαν οι έννοιες “εκσυγχρονισμός’ ή η έννοια “αλλαγή” : να γίνει λιώμα, να αχρηστευτεί ως πολιτικό εργαλείο. Και η μεταρρυθμιστική πρακτική του Σαμαρά (επιστρατεύσεις, πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, μονομερείς ενέργειες κλπ) εκεί κατατείνουν.
Υπάρχουν λοιπόν μεταρρυθμίσεις και “μεταρρυθμίσεις”. Η δική μας μεταρρύθμιση είναι θεσμική, είναι μεταρρύθμιση που βασίζεται στη διαβούλευση και τη μέγιστη δυνατή συνεννόηση, είναι μεταρρύθμιση δημοκρατική και έχει πρόσημο ευρωπαϊκό, οικολογικό και αριστερό.
Η “αριστερά της ευθύνης” ιδίως σε περιόδους κρίσης έχει ως πρώτιστη ευθύνη να οχυρώνει τη δημοκρατία, να βάζει την κοινωνία και τις πολιτικές δυνάμεις σε διαδικασία διαλόγου, να αντιστέκεται στην όποια παραβίαση της δημοκρατικής νομιμότητας και να αναζητά τις μεγαλύτερες δυνατές πολιτικές και κοινωνικές συνθέσεις.
Από αυτή την αντίληψη πηγάζει η στάση μας υπέρ των κυβερνήσεων συνεργασίας, η διαπίστωσή μας, ότι “η χώρα τώρα δεν χρειάζεται εκλογές”, ότι προέχει η ανασύνταξη της κοινωνίας, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, η καταπολέμηση της ανεργίας, οι επί της ουσίας κοινωνικές και πολιτικές αλλαγές …
Η παραμονή στην τρικομματική -με τους όρους που διαμόρφωσαν οι συμπεριφορές των εταίρων μας- θα μας έβαζε ακριβώς να αποστούμε από αυτά τα στοιχεία.
Θα μας μετέτρεπε σε άνευρη και ακίνδυνη κυβερνητική αριστερά που θα έλεγε (χωρίς κανείς να την ρωτάει και να την υπολογίζει) “ναι σε όλα”, που στο όνομα προσχηματικών πιέσεων θα νομιμοποιούσε συμφέροντα ομάδων, που θα μετέτρεπε την έννοια της μεταρρύθμισης σε κουρέλι μιας νεοδεξιάς ταχτοποίησης του συντεχνιακού και πελατειακού κράτους.
Και για να μην ξεχνάμε υπενθυμίζω: διαρκούσης της τρικομματικής δεν πέρασε τίποτε ούτε για το περιουσιολόγιο, ούτε για το λαθρεμπόριο, ούτε για την αναδιάρθρωση του ΣΔΟΕ, ούτε για τη μεγάλη φοροδιαφυγή, ούτε για το ρόλο παρατραπεζικών κύκλων, ούτε… Όσες προσπάθειες κι αν κάναμε (και ξέρω πολύ καλά πόσες κάναμε). Όλα παραπέμφθηκαν στις καλένδες και με τα συμφέροντα απείραχτα. Έρχεται σε λίγο το φορολογικό: θα δείτε επακριβώς τι σημαίνει νεοδεξιός μεταρρυθμισμός… Σε κάθε αντιπρότασή μας απαντούσαν αρνητικά λέγοντας ότι “είναι πολιτική απόφαση”, κι εννοούσαν τις επιλογές του Σαμαρά και του κύκλου του. Αλλά αυτό δεν ήταν συνεργασία. Δεν γίνεται έτσι κολεγιά.
Βέβαια χρειάζεται να εξηγήσουμε: α) ότι υπάρχουν πολλών λογιών μεταρρυθμίσεις (κι όχι μία, η σαμαρική) και μάλιστα να το αποδείξουμε έμπρακτα στη Βουλή με τις προτάσεις μας, ότι η συνεργασία κομμάτων επιβάλλει άλλες πρακτικές κι άλλο ήθος , β) ότι μπορούμε να κινηθούμε ανάμεσα στο δίπολο μνημόνιο – αντιμνημόνιο υπερβαίνοντάς το και να καταδείξουμε πρακτικά την αναποτελεσματικότητα ενός τέτοιου διαχωρισμού, γ) ότι στόχος μας παραμένει η μέγιστη δημοκρατική συσπείρωση στην καταπολέμηση του νεοναζισμού και των παραφυάδων του. Νομίζω ότι παρά την επικοινωνιακή επίθεση που δεχόμαστε μπορούμε να τα καταφέρουμε”