Στο ΕΠΠΕΡΑΑ, είτε σε άλλον φορέα διαχείρισης του ΕΣΠΑ για τη Θεσσαλία όπως η ΕΕΤΑΑ παραπέμπει τη ΔΕΥΑ Τυρνάβου για χρηματοδότηση των έργων αντικατάστασης των δικτύων ύδρευσης με αμιαντοσωλήνα η αντιπεριφερειάρχης Λάρισας Ρ. Καραλαριώτου απαντώντας σε ερώτηση του Περιφερειακού Συμβούλου κ. Κ. Πουλάκη σχετικά με την ύπαρξη αμιάντου στο δίκτυο ύδρευσης του Αμπελώνα, κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου.
Όπως ανέφερε η κ. Καραλαριώτου οι κατά τόπους ΔΕΥΑ (στην προκειμένη περίπτωση η ΔΕΥΑ Τυρνάβου) είναι υπεύθυνες για την καλή κατάσταση και τη συντήρηση του δικτύου ύδρευσης ή για την αντικατάστασή του, εφόσον διαπιστωθούν βλάβες που μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα στη Δημόσια Υγεία.
Η Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας ενημερώθηκε για το θέμα του αμιάντου στο δίκτυο ύδρευσης του Αμπελώνα με έγγραφο της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας (26-6-2013), το οποίο μας διαβίβαζε σχετική ερώτηση που κατέθεσαν στη Βουλή οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κ. Ηρώ Διώτη και Δημ Γελαλής.
Σύμφωνα με την κ. Καραλαριώτου η Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Θεσσαλίας, ως όφειλε, απάντησε άμεσα με σχετικό έγγραφο στο οποίο ανέφερε συγκεκριμένα ότι: «Από τα συμπεράσματα μελετών της διεθνούς βιβλιογραφίας δεν προκύπτει τεκμηριωμένα άμεση συσχέτιση ενδεχόμενης παρουσίας ινών αμιάντου και επιπτώσεων στην υγεία από την κατάποση ινών αμιάντου με το πόσιμο νερό. Ειδικότερα, έχει διαπιστωθεί ότι η περιεκτικότητες αμιάντου στο πόσιμο νερό, ως αποτέλεσμα της χρήσης αμιαντοτσιμεντοσωλήνων δεν παρουσιάζουν κανέναν απολύτως κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία. Γι΄ αυτόν τον λόγο, η παράμετρος του αμιάντου δεν περιλαμβάνεται στις ποιοτικές (χημικές ή ενδεικτικές) παραμέτρους ελέγχου του πόσιμου νερού, όπως αυτές καθορίζονται από την Οδηγία 98/83 Ε.Κ. σε εναρμόνιση προς την οποία έχει εκδοθεί η ΚΥΑ Υ2/2600/01 «Περί ποιότητας νερού ανθρώπινης κατανάλωσης», όπως έχει τροποποιηθεί με την ΚΥΑ 38295/2007 και εξακολουθεί να ισχύει……Όταν ο αμίαντος είναι σταθερά συνδεδεμένος σε τελικά προϊόντα όπως τοίχους, πλακάκια, σωλήνες, κλπ δεν δημιουργεί προβλήματα για την υγεία εφόσον δεν καταστρέφεται και δεν υφίσταται καταπονήσεις και φθορές.
Προβλήματα είναι πιθανόν να υπάρξουν κατά τις εργασίες αντικατάστασης, απομάκρυνσης και τελικής διάθεσης των υλικών που περιέχουν αμίαντο, με πιθανότητα ελευθέρωσης ινών αμιάντου στην ατμόσφαιρα. Για το λόγο αυτό επιβάλλεται η υποχρεωτική σήμανση των υλικών που περιέχουν αμίαντο, ώστε να προστατεύονται οι χρήστες. Για προληπτικούς λόγους έχει εκδοθεί μία σειρά νομοθετημάτων, τα οποία αποτελούν και εναρμονίσεις σε ευρωπαϊκές οδηγίες, κυρίως από το υπουργείο Εργασίας διότι αφορούν θέματα προστασίας της υγείας των εργαζομένων από εκπομπές αμιάντου τους χώρους εργασίας. Επίσης, σχετικά νομοθετήματα που αφορούν στην τελική διάθεση (απόρριψη) των υλικών αμιάντου έχουν εκδοθεί από το ΥΠΕΚΑ. Ο έλεγχος της εφαρμογής και της τήρησης όλων αυτών δεν είναι αρμοδιότητα της υπηρεσίας μας».
Η αντιπεριφερειάρχης υπογράμμισε ότι η περιφερειακή αρχή κατανοεί σε κάθε περίπτωση την ανησυχία των κατοίκων της περιοχής και συμφωνεί απόλυτα ότι η ΔΕΥΑ Τυρνάβου πρέπει να προχωρήσει άμεσα στην αντικατάσταση του αμιαντούχου δικτύου, καθώς πλέον η χρήση του αμιάντου έχει απαγορευθεί».
Επίσης, στην αναφορά του κ. Πουλάκη αναφέρεται ότι πρόσφατα η «Επιτροπή για Φθηνό Νερό» συναντήθηκε με τον τεχνικό διευθυντή της ΔΕΥΑ Τυρνάβου κ. Τσαγγαράκο ο οποίος υπέδειξε ως υπεύθυνη για τη μη επίλυση του προβλήματος την Περιφέρεια Θεσσαλίας, κι ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής ότι έχει κατατεθεί πρόταση στην Περιφέρεια Θεσσαλίας για χρηματοδότηση του έργου της αντικατάστασης του αμιαντούχου δικτύου μέσα από το ΕΣΠΑ, αλλά δεν έχει υπάρξει προκήρυξη στο σχετικό μέτρο του Προγράμματος.
Απαντώντας, στο σημείο αυτό η κ. Καραλαριώτου τόνισε: «Αυτό είναι αναληθές, διότι δεν έχει κατατεθεί καμία πρόταση στην Περιφέρεια Θεσσαλίας για το θέμα του αμιάντου και τη χρηματοδότησή του μέσω ΕΣΠΑ, αφού δεν υπάρχει σχετικό μέτρο και δεν βγήκε καμία προκήρυξη. Χαρακτηριστικά αναφέρω την απάντηση της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής Περιφέρειας Θεσσαλίας στο οποίο αναφέρεται ρητά ότι: «Η Υπηρεσία μας και για το μέρος των πόρων του Περιφερειακού Προγράμματος της Θεσσαλίας που διαχειρίζεται, δεν εξέδωσε έως σήμερα σχετική Πρόσκληση για υποβολή προτάσεων χρηματοδότησης από τους αρμόδιους φορείς. Αντιθέτως, οι Προσκλήσεις (ύδατος, ύδρευσης) που εκδόθηκαν έως σήμερα αφορούν αποκλειστικά και μόνο σε εξωτερικά δίκτυα ύδρευσης με στόχο την αντιμετώπιση ζητημάτων είτε επάρκειας ύδατος είτε ποιότητας, σύμφωνα με τους στόχους του εγκεκριμένου Περιφερειακού Προγράμματος στο ΕΣΠΑ. Στην παρούσα χρονική περίοδο, αναφέρουμε ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμοι πόροι προκειμένου να είναι εφικτή η προκήρυξη Πρόσκλησης για χρηματοδότηση έργων εσωτερικών δικτύων ύδρευσης οικισμών, καθόσον έχουν καλυφθεί οι διαθέσιμοι πόροι. Σχετική χρηματοδότηση θα μπορούσε να εξεταστεί από τη ΔΕΥΑ Τυρνάβου πιθανά στο ΕΠΠΕΡΑΑ, είτε σε άλλον φορέα διαχείρισης του ΕΣΠΑ για τη Θεσσαλία όπως η ΕΕΤΑΑ».
Κλείνοντας την τοποθέτησή της η κ. Καραλαριώτου τόνισε: «Αρμόδιος φορέας για την κατάθεση πρότασης σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα είναι η ΔΕΥΑ Τυρνάβου.
Σε κάθε περίπτωση, μέλημά μας ως Περιφερειακή Ενότητα Λάρισας, είναι η προάσπιση της δημόσιας υγείας και φροντίζουμε ώστε, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων μας, να προχωρούμε σε δράσεις κι ενέργειες που έχουν στο επίκεντρο τους πολίτες μας».
Ο Κ. ΠΟΥΛΑΚΗΣ
Το μείζον πρόβλημα της ύπαρξης αμιάντου στο δίκτυο ύδρευσης του Αμπελώνα έφερε στο Περιφερειακό Συμβούλιο, με επερώτησή του προς την Αντιπεριφερειάρχη Λάρισας, κ. Καραλαριώτου, ο επικεφαλής της παράταξης «Θεσσαλία της Αλληλεγγύης και της Οικολογίας», Κώστας Πουλάκης.
Στην τοποθέτησή του ο κ. Πουλάκης ανέφερε, μεταξύ άλλων ότι «το υδρευτικό δίκτυο του Αμπελώνα είναι εξαιρετικά απαρχαιωμένο, με αποτέλεσμα – εξαιτίας της παλαιότητάς του – να παρουσιάζει συχνά σπασίματα και βλάβες. Η κατάσταση δε αυτή, πρώτα απ’ όλα αφήνει πολύ συχνά τους κατοίκους χωρίς νερό – για το οποίο, σημειωτέον, έχουν υποχρεωθεί να πληρώνουν έως και 400% ακριβότερα, σε σύγκριση με το προηγούμενο καθεστώς, ενώ οι δίκαιες διαμαρτυρίες τους αντιμετωπίστηκαν από τη Δημοτική Αρχή Τυρνάβου με τα ΜΑΤ και τον Εισαγγελέα. Επιπλέον όμως, οι συχνές βλάβες του δικτύου ύδρευσης στον Αμπελώνα έχουν μία πολύ σημαντικότερη και επικινδυνότερη συνέπεια: Εξαιτίας του ότι το δίκτυο αποτελείται από αμιαντούχους αγωγούς, μετά από την αποκατάσταση κάθε βλάβης, ο αμίαντος φτάνει ως τα σπίτια και τις βρύσες των κατοίκων, ενώ είναι προφανής η διαρκής έκθεση των εργαζομένων της ΔΕΥΑΤ που απασχολούνται στις εργασίες αποκατάστασης του δικτύου».
Τεκμηριώνοντας την, «εύλογη», όπως τη χαρακτήρισε, αναστάτωση των κατοίκων του Αμπελώνα, ο κ. Πουλάκης επικαλέστηκε πορίσματα επιστημονικών ερευνών, την Κοινοτική Οδηγία 1999/77/ΕΚ με την οποία απαγορεύτηκε η χρήση αμιάντου, αλλά και την πρόσφατη Έκθεση (Α7-0025/2013) της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και το συνακόλουθο ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου. Στα εν λόγω κείμενα, αποσπάσματα των οποίων παρέθεσε στην ομιλία του ο κ. Πουλάκης, μεταξύ άλλων τονίζεται ότι «όλοι οι τύποι αμίαντου είναι επιβλαβείς και ότι οι επικίνδυνες επιπτώσεις του έχουν τεκμηριωθεί και υπόκεινται σε καθεστώς ρύθμισης», καθώς «δεν υπάρχουν θεωρητικές αποδείξεις για την ύπαρξη κατωφλίου έκθεσης κάτω από το οποίο δεν εμφανίζεται καρκίνος. Δεν έχει προσδιοριστεί ασφαλές επίπεδο έκθεσης στον αμίαντο».
Μάλιστα, στη σχετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας Τροφίμων της ΕΕ (2012/2065(INI)), την οποία έλαβε υπόψη της η ως άνω Έκθεση, τονίζεται ότι «όλοι οι τύποι ασθενειών που έχουν σχέση με τον αμίαντο όπως ο καρκίνος των πνευμόνων και το πλευρικό μεσοθηλίωμα –που προκαλούνται μέσω της εισπνοής αιωρούμενων ινών αμίαντου, […] καθώς και διάφορα είδη καρκίνου που προκαλούνται όχι μόνο με την εισπνοή αιωρούμενων ινών αλλά και με την κατάποση νερού που περιέχει τέτοιου είδους ίνες, οι οποίες προέρχονται από σωλήνες αμίαντου– είναι αποδεδειγμένα επικίνδυνοι για την υγεία και μπορεί να εκδηλωθούν ακόμα και μετά από αρκετές δεκαετίες, σε μερικές περιπτώσεις ακόμα και μετά από σαράντα χρόνια».
Επιπλέον, ο κ. Πουλάκης δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στις διαβεβαιώσεις του Δημάρχου Τυρνάβου, κ. Μαλάκου, ότι ήδη υλοποιούνται προγράμματα μέσω ΕΣΠΑ για το θέμα, τονίζοντας ότι «τον διαψεύδει ο ίδιος ο συνεργάτης του», αφού σε συνάντηση που είχε με τον προϊστάμενο της ΔΕΥΑΤ, κ. Τσαγγαράκο, η Επιτροπή για Φθηνό Νερό στον Αμπελώνα, ο τελευταίος τους ενημέρωσε ότι έχει κατατεθεί εκ μέρους του Δήμου Τυρνάβου και της ΔΕΥΑΤ πρόταση προς την περιφέρεια Θεσσαλίας, για χρηματοδότηση του έργου της αντικατάστασης του αμιαντούχου δικτύου μέσα από το ΕΣΠΑ, αλλά δεν έχει υπάρξει μέχρι στιγμής προκήρυξη στο σχετικό μέτρο του προγράμματος, υποδεικνύοντας ως υπεύθυνη για την καθυστέρηση την Περιφέρεια Θεσσαλίας.
Κλείνοντας, λοιπόν, την ομιλία του, ο κ. Πουλάκης ανέφερε ότι «οι διαδικασίες που μεσολαβούν από την προκήρυξη μέχρι την τελική υλοποίηση και παράδοση ενός έργου μπορούν συχνά να αποδειχθούν εξαιρετικά γραφειοκρατικές και χρονοβόρες», επισήμανε ωστόσο ότι «εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με ένα οποιοδήποτε έργο, το οποίο μπορεί να περιμένει. Πρόκειται κυριολεκτικά – και χωρίς κανένα ίχνος υπερβολής – για ένα έργο “ζωής και θανάτου”. Κάθε μέρα που περνάει αφήνει όλο και περισσότερο τους κατοίκους και τους εργαζομένους εκτεθειμένους σε ένα διαπιστωμένα καρκινογόνο υλικό», γι’ αυτό και ζήτησε από την κ. Καραλαριώτου τη δέσμευσή της επί ενός συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος για την αντικατάσταση των αμιαντοσωλήνων από το υδρευτικό δίκτυο του Αμπελώνα.
