Γράφει ο Αστέριος Χατζής, Οικονομολόγος, διευθυντής ΑΣΕΠΟΠ Τυρνάβου – Υπ. δημοτικός σύμβουλος Συν Πολιτεία – Στροφή στον πολίτη
Ο σκοπός μιας οργανωμένης κοινωνίας δεν είναι το μέγιστο οικονομικό αποτέλεσμα σε μια οικονομική δραστηριότητα ή τα κέρδη των επιχειρήσεων , αλλά η ευημερία του λαού , η κοινωνική ασφάλιση ,η ισότητα ευκαιριών , η κοινωνική δικαιοσύνη ,που διασφαλίζονται
όχι μόνο με το μέγιστο οικονομικό αποτέλεσμα , αλλά παράλληλα με κοινωνικά δίκαιη κατανομή και κοινωνικές πολιτικές.
Η Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ένας θεσμός κατοχυρωμένος από το σύνταγμα (άρθρο 102 ) και ασκείται από τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α) Οι Ο.Τ.Α είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου με διοικητική & οικονομική αυτοτέλεια .Αυτό σημαίνει ότι έχουν δικαιώματα & υποχρεώσεις, δική τους περιουσία , δικό τους προϋπολογισμό και απασχολούν δικούς τους υπαλλήλους . Η αμεσότητα της εκλογής των τοπικών αρχόντων αποτελεί έκφραση λαϊκής κυριαρχίας και συστατικό στοιχείο της δημοκρατικής οργάνωσης της πολιτείας.
Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός είναι το Εταιρικό Σχήμα που στις επιδιώξεις του συνδυάζει το ατομικό συμφέρον με το κοινωνικό όφελος σε μια κατεύθυνση ανάπτυξης με επίκεντρο τον άνθρωπο τον οποίο θέλει ελεύθερο , με δημοκρατική έκφραση και λειτουργία , αλτρουιστή και αλληλέγγυο.
Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια με την νεοφιλελεύθερη λαίλαπα , την προώθηση της παγκοσμιοποίησης , γκρεμίζονται σε μεγάλο βαθμό κρατικές οικονομικές παρεμβάσεις, κοινωνικές πολιτικές στο βωμό του λιγότερου κοινωνικού κράτους, δημιουργούνται οξύτατα κοινωνικά προβλήματα ,προβλήματα απασχόλησης ,κοινωνικής εξαθλίωσης, συσσώρευση πλούτου σε λίγους.
Με την κεντρική πολιτική σκηνή σήμερα να αποδεικνύεται ο καλύτερος μαθητής και εκφραστής απάνθρωπων πολιτικών εφαρμόζοντας τροϊκανές ντιρεκτίβες μνημονιακού χαρακτήρα επιβάλλοντας συνεχόμενα χαράτσια για να πετύχει την ευημερία των αριθμών σε βάρος της διαιώνισης του ανθρώπινου είδους καταγράφοντας παράλληλες ιστορικές διαδρομές με την Γερμανική Κατοχή όπου στην Ελλάδα του 1942 σημειώθηκε το πρώτο Πρωτογενές Πλεόνασμα ενώ φέτος μόλις το δεύτερο με τους πολίτες αυτής της χώρας να μην μπορούν να σταθούν στα πόδια τους μεταφορικά και κυριολεκτικά και να προσμένουν την νέα κοινωνική αντίληψη στην οικονομική σκέψη και πρακτική. Στην οικονομική θεωρία αντικαθίσταται η γνωστή οικονομική αρχή που διέπει κάθε οικονομική δραστηριότητα με την κοινωνικό-οικονομική αρχή που συνθέτει αρμονικά και ενιαία : την ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ που σημαίνει ότι κάθε οικονομική δραστηριότητα έχει για επίκεντρό της τον οικονομούντα άνθρωπο , την ευημερία και αξιοπρέπεια του , την ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΑΡΧΗ που σημαίνει ότι κάθε οικονομική δραστηριότητα πρέπει να έχει ένα δεύτερο επίκεντρο, την προστασία και διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος ,την ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΡΧΗ που ως γνωστόν σημαίνει την επιδίωξη ενός μεγαλύτερου δυνατού οικονομικού αποτελέσματος με μια δεδομένη δαπάνη.
Τα χαρακτηριστικά της κοινωνικής οικονομίας τόσο στην αγορά όσο και στην παραγωγή μπορεί να συνοψιστούν : α. Δημιουργία ίσων ευκαιριών για όλες τις ελεύθερες πρωτοβουλίες ,μικρές, μεσαίες ή μεγάλες και όλων των μορφών , ιδιωτικών, κρατικών, συνεταιριστικών κ.α β. Πλήρης ανταγωνιστική αγορά , που σημαίνει ότι χρειάζεται μια αυστηρή πολιτική ανταγωνισμού ,που να διασφαλίζει στην αγορά καθαρές και ίσες ανταγωνιστικές προϋποθέσεις και σχέσεις και να αποθαρρύνει ολιγοπωλιακές, μονοπωλιακές ή μονοπωλιακές ανταγωνιστικές καταστάσεις γ. Ελεύθερη οικονομική δραστηριότητα , ελεύθερη πρωτοβουλία όχι κατ’ ανάγκη ιδιωτική .Η ελεύθερη πρωτοβουλία μπορεί να είναι ιδιωτική, κρατική, συνεταιριστική , πρωτοβουλία κοινωνικών φορέων στα πλαίσια μιας ελεύθερης οικονομίας. δ. Οικονομική δραστηριότητα όχι άναρχη αλλά ενταγμένη σε κοινωνικά πλαίσια . Η ανθρώπινη οικονομία πρέπει να είναι μια ανθρώπινη οικονομία ευημερίας και κοινωνικά δίκαιη. ε. Η κοινωνική αντίληψη πρέπει να διαποτίζει , διαπνέει και καθοδηγεί κάθε οικονομική δραστηριότητα στα πλαίσια της κοινωνικό-οικονομικής αρχής. Φυσικοί φορείς μιας τέτοιας κοινωνικής οικονομικής δραστηριότητας είναι πρώτιστα οι συνεταιρισμοί , καθώς και οι λαϊκές εταιρείες ,οι επιχειρήσεις κοινωνικών φορέων , οι κοινωνικοποιημένες δημόσιες επιχειρήσει , ακόμη οι κοινωνικοποιημένες ιδιωτικές επιχειρήσεις με την συμμετοχή εκπροσώπων κοινωνικών φορέων και θέσπιση θεσμών κοινωνικό-οικονομικού ελέγχου.
Η κοινωνική αντίληψη έχει ιδιαίτερη σημασία στην οικονομική πολιτική σε όλους τους τομείς και χώρους Μπορούμε να μιλάμε για κοινωνική οικονομική πολιτική , για κοινωνική φορολογική πολιτική ανάπτυξης , για κοινωνική αγροτική πολιτική .Είναι αδιανόητο ιδιαίτερα στην Ελλάδα η Γεωργία να λειτουργεί με όρους ελεύθερου εμπορίου .Ακόμη μπορούμε να μιλάμε για ισόρροπη περιφερειακή ανάπτυξη, για ανάπτυξη του χωριού της πόλης και της υπαίθρου. Η κοινωνική αντίληψη στην οικονομική δραστηριότητα ακόμη δικαιολογεί ιδιαίτερες πολιτικές για μικρομεσαίες , συνεταιριστικές ,και λαϊκές επιχειρήσεις όπως δικαιολογεί και ιδιαίτερη φορολογική μεταχείριση στα πλαίσια πάντοτε των ίσων ευκαιριών.
Η απουσία της κεντρικής διοίκησης θα προσδώσει χαρακτηριστικά αυτονομίας στις τοπικές αυτοδιοικήσεις επεξεργάζοντας τον θεσμό της κοινωνικής οικονομίας και δίνοντας προστιθέμενη αξία στον πρωτογενή τομέα, αξιοποιώντας τα εργαλεία των επιχειρήσεων και των Συνεταιριστικών Οργανώσεων που μαζί με την έρευνα , την τεχνολογία, την προστασία του περιβάλλοντος , την εξοικονόμηση του νερού , την εκμετάλλευση ήπιων μορφών ενέργειας , την βελτίωση των ποσοστών του άνεργου πληθυσμού σε ικανοποιητικά επίπεδα μέσα από μία διαδικασία αλληλοεπιδράσεων φέρνοντας θετικά αποτελέσματα. Υποχρεώνει έτσι τις Δημοτικές αρχές να προβούν σε επάνδρωση του υπηρεσιακού μηχανισμού του δήμου με μια σειρά από επιστημονικά καταρτισμένα στελέχη που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με κομμάτια της παραγωγικής διαδικασίας του τόπου (γεωπόνοι,οινολόγοι.οικονομολόγοι,δασολόγοι,γεωλόγοι,κτηνίατροι,μελετητές,ερευνητές , μετεωρολόγοι κτλ ) οι οποίοι θα αποτελούν εργαλείο προς αξιοποίηση με την μορφή παραχώρησης για τακτό χρονικό διάστημα προσφέροντας τις υπηρεσίες τους σε μικροοικονομικές μονάδες καταγράφοντας συγκριτικό πλεονέκτημα στην τεχνογνωσία και στην πρόοδο της μονάδος και κατ’ επέκταση της περιοχής.
Στα πλαίσια της Κοινωνικής Οικονομίας δεν καταργείται και ούτε περιορίζεται η ανθρώπινη πρωτοβουλία η οποία παραμένει πάντοτε ελεύθερη ,τουναντίον εντάσσεται όμως μέσα σε κοινωνικά πλαίσια ,με το φιλελεύθερο κράτος να αντικαθίσταται από το δημοκρατικό κοινωνικό κράτος δικαίου.