Του Σπύρου Δημητρέλη
Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων επιβάλλεται, εκτός από τα κτίσματα, και στα οικόπεδα και στις εκτός σχεδίου εκτάσεις. Το Capital.gr παρουσιάζει αναλυτικά με παραδείγματα τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζεται ο φόρος στα οικόπεδα και τα αγροτεμάχια.
Οικόπεδα
Ο ΕΝΦΙΑ για τα οικόπεδα υπολογίζεται ως εξής:
α) Κάθε οικόπεδο εντάσσεται σε φορολογική ζώνη και προσδιορίζεται συντελεστής φόρου με βάση τη μοναδιαία αξία του οικοπέδου (δηλαδή ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο οικοπέδου), σύμφωνα με τον πίνακα που ακολουθεί:
| Μοναδιαία αξία (€/μ2) | Φορολογική Ζώνη | Συντελεστής φόρου (€/μ2) |
| 0,01 – 2,00 | 01 | 0,003 |
| 2,01 – 4,00 | 02 | 0,006 |
| 4,01 – 6,00 | 03 | 0,010 |
| 6,01 – 10,00 | 04 | 0,015 |
| 10,01 – 14,00 | 05 | 0,023 |
| 14,01 – 20,00 | 06 | 0,030 |
| 20,01 – 50,00 | 07 | 0,060 |
| 50,01 – 75,00 | 08 | 0,120 |
| 75,01 – 100,00 | 09 | 0,150 |
| 100,01 – 150,00 | 10 | 0,200 |
| 150,01 – 200,00 | 11 | 0,300 |
| 200,01 – 300,00 | 12 | 0,450 |
| 300,01 – 400,00 | 13 | 0,600 |
| 400,01 – 500,00 | 14 | 0,800 |
| 500,01 – 600,00 | 15 | 1,000 |
| 600,01 – 700,00 | 16 | 1,300 |
| 700,01 – 800,00 | 17 | 1,500 |
| 800,01 – 900,00 | 18 | 1,700 |
| 900,01 – 1000,00 | 19 | 1,900 |
| 1.000,01 – 1.500,00 | 20 | 2,500 |
| 1.500,01 – 2.000,00 | 21 | 3,000 |
| 2.000,01 – 3.000,00 | 22 | 4,000 |
| 3.000,01 – 4.000,00 | 23 | 6,000 |
| 4.000,01 – 5.000,00 | 24 | 7,500 |
| 5.000,01+ | 25 | 9,000 |
β) Η Μοναδιαία Αξία του οικοπέδου ανά τετραγωνικό μέτρο είναι ο λόγος της φορολογητέας αξίας του οικοπέδου προς τη συνολική επιφάνειά του.
γ) Η φορολογητέα αξία του οικοπέδου ισούται με το γινόμενο του συντελεστή οικοπέδου, της συνολικής τιμής εκκίνησης του οικοπέδου, του συντελεστή πρόσοψης και της επιφάνειας του οικοπέδου.
Πιο συγκεκριμένα για τον υπολογισμό του φόρου στα οικόπεδα ο φορολογούμενος θα πρέπει να γνωρίζει την τιμή ζώνης της περιοχής που βρίσκεται το οικόπεδο και το συντελεστή αξιοποίησης του οικοπέδου που συνήθως είναι ο ίδιος με τον συντελεστή δόμησης. Με βάση αυτά τα στοιχεία και το σχετικό πίνακα της εφορίας καθορίζεται η τιμή οικοπέδου ανά τετραγωνικό (η λεγόμενη μοναδιαία αξία οικοπέδου).
Παράδειγμα υπολογισμού
Ας υποθέσουμε ότι ένας φορολογούμενος είναι ιδιοκτήτης ενός οικοπέδου 500 τετραγωνικών μέτρων στον Χολαργό. Η τιμή ζώνης στην περιοχή είναι 1.600 ευρώ και ο συντελεστής αξιοποίησης οικοπέδου (ή συντελεστής δόμησης) είναι 1,2. Από το σχετικό πίνακα της εφορίας που έχει επισυναφθεί στους πίνακες με τις τιμές ζώνης προκύπτει ότι η τιμή οικοπέδου είναι 746 ευρώ ανά τετραγωνικό. Αν ανατρέξουμε στον παραπάνω πίνακα προκύπτει ότι για τη συγκεκριμένη μοναδιαία αξία οικοπέδου αντιστοιχεί ΕΝΦΙΑ 1,5 ευρώ ανά τετραγωνικό. Κατά συνέπεια ο ιδιοκτήτης του συγκεκριμένου οικοπέδου θα κληθεί να πληρώσει ΕΝΦΙΑ ύψους 750 ευρώ (500 τετραγωνικά επί 1,5 ευρώ ανά τετραγωνικό).
Παραδείγματα (οικόπεδο 500 τμ)
Περιοχή Ετήσιος φόρος
Χαϊδάρι 400
Περιστέρι 300
Ζωγράφου 1250
Αιγάλεω 300
ΕΝΦΙΑ στα αγροτεμάχια
Με τον ΕΝΦΙΑ επιβάλλεται για πρώτη φορά φόρος κατοχής ακινήτων και στις εκτός σχεδίου και οικισμού εκτάσεις. Ο κύριος φόρος στα αγροτεμάχια είναι 1 ευρώ ανά στρέμμα και αυξομειώνεται ανάλογα με τα χαρακτηριστικά και τη θέση του αγροτεμαχίου με βάση τους παρακάτω συντελεστές:
α) Συντελεστής Θέσης, ο οποίος ορίζεται ανάλογα με τη θέση που αντιστοιχεί στην ελάχιστη Αρχική Βασική Αξία (η «τιμή ζώνης» για τις εκτός σχεδίου εκτάσεις) της Δημοτικής Ενότητας στην οποία ανήκει το αγροτεμάχιο, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
| Αρχική Βασική Αξία (Α.Β.Α.) (€/μ2) | Συντελεστής Θέσης (Σ.Θ.) |
| 0,1 – 0,49 | 1,0 |
| 0,5 – 0,99 | 1,1 |
| 1 – 1,99 | 1,2 |
| 2 – 2,99 | 1,3 |
| 3 – 4,99 | 1,5 |
| 5 – 6,99 | 1,7 |
| 7 – 9,99 | 2,0 |
| 10 – 14,99 | 2,3 |
| 15 – 19,99 | 2,5 |
| 20 + | 3,0 |
β) Συντελεστής Χρήσης, ο οποίος ορίζεται ανάλογα με τη χρήση του γηπέδου, σύμφωνα με τον παρακάτω πίνακα:
| Χρήση γηπέδου | Συντελεστής Χρήσης (Σ.Χ.) |
| Δάσος ή δασική έκταση | 0,1 |
| Βοσκότοπος/Χέρσες μη καλλιεργήσιμες εκτάσεις | 0,5 |
| Καλλιέργειες (μονοετείς ή δενδροκαλλιέργειες/Αγρανάπαυση καλλιεργήσιμων εκτάσεων | 2,0 |
| Μεταλλείο – Λατομείο | 5,0 |
| Υπαίθρια Έκθεση/Χώροι στάθμευσης αυτοκινήτων και αναψυχής | 8,0 |
γ) Συντελεστής Άρδευσης , ο οποίος ορίζεται σε 1,1.
δ) Συντελεστής Απαλλοτρίωσης ο οποίος ορίζεται σε 0,75.
ε) Συντελεστής Κατοικίας, ο οποίος ορίζεται ίσος με 5, αν υπάρχει κατοικία εντός του γηπέδου. Με άλλα λόγια, εφόσον υπάρχει κατοικία στο αγροτεμάχιο ο φόρος πενταπλασιάζεται. Δεν εφαρμόζεται συντελεστής κατοικίας εφόσον η επιφάνεια της κατοικίας ξεπερνά τα 150 τετραγωνικά και ο φορολογούμενος δεν έχει άλλη κατοικία.
Παράδειγμα υπολογισμού
Ελαιώνας 5 στρεμμάτων στην Αργολίδα
Ο βασικός φόρος είναι ένα ευρώ ανά τετραγωνικό, δηλαδή 5 ευρώ. Η Αρχική Βασική Αξία στην περιοχή είναι 2 ευρώ. Σε αυτήν την ΑΒΑ αντιστοιχεί συντελεστής θέσης 1,3. Επίσης το συγκεκριμένο αγροτεμάχιο έχει συντελεστή χρήσης 2 (δενδροκαλλιέργεια) ενώ δεν είναι αρδευόμενο και έτσι έχει συντελεστή άρδευσης 1. Αν πολλαπλασιαστούν τα 5 ευρώ βασικός φόρος με τους παραπάνω συντελεστές προκύπτει ότι ο ΕΝΦΙΑ που αναλογεί στο συγκεκριμένο αγροτεμάχιο είναι 13 ευρώ. Αν στο συγκεκριμένο αγροτεμάχιο υπάρχει και κατοικία τότε ο φόρος πενταπλασιάζεται και ανέρχεται στα 65 ευρώ.
Πότε θα πληρωθεί ο φόρος
Τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ αναμένεται να εκδοθούν το αργότερο έως το τέλος Αυγούστου ενώ ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε την έκδοσή τους εντός του Ιουνίου και την πληρωμή της πρώτης δόσης του φόρου έως τις 31 Ιουλίου. Ωστόσο, με δεδομένο ότι έχει καθυστερήσει σημαντικά η έκδοση των εκκαθαριστικών (λόγω κάποιων κενών που υπάρχουν στον υπολογισμό του φόρου σε εκτός σχεδίου περιοχές) υπάρχουν εισηγήσεις στο υπουργείο Οικονομικών για μετατόπιση των δόσεων κατά ένα ή δυο μήνες προκειμένου η πληρωμή του φόρου να ξεκινήσει από τον Αύγουστο ή τον Σεπτέμβριο. ‘Ετσι ο φόρος αναμένεται να αρχίσει να πληρώνεται από τον Αύγουστο ή το Σεπτέμβριο σε έξι μηνιαίες δόσεις.
capital.gr
