Ο βουλευτής της ΔΗΜ.ΑΡ., κ. Θ. Ψύρρας, κατέθεσε ερώτηση προς τους υπουργούς Εργασίας και Δικαιοσύνης για το «θολό τοπίο στη διαιτησία μετά την ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (αρ. 2307/2014)». Στην ερώτηση αναφέρει:
«Τον Ιούνιο του 2014 δημοσιεύτηκε η απόφαση της Ολομέλειας (αρ. 2307/2014) του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με τη νομιμότητα και τη συνταγματικότητα των ρυθμίσεων που εισήχθησαν τον Φεβρουάριο του 2012 στις συλλογικές εργασιακές σχέσεις και στις συλλογικές διαπραγματεύσεις με το δεύτερο μνημόνιο και ειδικότερα με την παρ. 6 του άρθρου 1 του ν. 4046/2012 και με την Πράξη Υπουργικού Συμβουλίου (ΠΥΣ) 6 της 28/02/2012.
Υπενθυμίζεται ότι με τις ρυθμίσεις του 2ου Μνημονίου, μεταξύ άλλων, είχε τροποποιηθεί ριζικά ο τρόπος λήξης της ισχύος των συλλογικών συμβάσεων εργασίας και είχε καταργηθεί η δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία όταν οι -απευθείας ή κατά το στάδιο της μεσολάβησης συλλογικές διαπραγματεύσεις εργοδοτών και εργαζομένων- δεν ευοδώνονταν με συμφωνία. Οι νομοθετικές ρυθμίσεις έγιναν αποδεκτές από το Συμβούλιο της Επικρατείας, πλην της κατάργησης της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία, την οποία έκρινε αντισυνταγματική και την ακύρωσε. Στην απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, μεταξύ άλλων, αναφέρεται ότι «επιβάλλεται από το Σύνταγμα στον νομοθέτη να προβλέπει και τη δυνατότητα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία έστω και από το ένα μέρος, ώστε να μη παραμένει αρρύθμιστο σημαντικό μέρος της συλλογικής διαφοράς με τους εντεύθεν κινδύνους, με βλάβη της κοινωνικής ειρήνης και την επάνοδο στο ρυθμιστικό πεδίο των ατομικών συμβάσεων εργασίας, κατά τη σύναψη των οποίων βρίσκεται κατά κανόνα σε πλεονεκτική θέση η εργοδοτική πλευρά».
Αξίζει να σημειωθεί ότι μετά την ΠΥΣ 6 του 2012 η λειτουργία της διαιτησίας είχε εκλείψει, καθώς η προσφυγή σε αυτήν προϋπέθετε συμφωνία και των δύο διαπραγματευόμενων μερών. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αδυναμία ανανέωσης πολλών δεκάδων συλλογικών συμβάσεων εργασίας σε κλάδους και επαγγέλματα, οι οποίες τα προηγούμενα χρόνια αναπαράγονταν μέσω της διαιτητικής διαδικασίας.
Μετά την ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας ήταν και παραμένει ασαφές το τι ακριβώς θα ίσχυε για τους εργαζόμενους και τις συνδικαλιστικές τους ενώσεις, για τις επιχειρήσεις και τους συνδέσμους τους αναφορικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους έναντι της διαιτησίας.
Επειδή η διαιτησία αποτελεί συστατικό των ελληνικών εργασιακών σχέσεων εδώ και δεκαετίες, η οποία ενισχύθηκε και συστηματοποιήθηκε στην Ελλάδα από τη δεκαετία του 1950.
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1) Σκοπεύετε να εισαγάγετε και πότε νομοθετική ρύθμιση, η οποία θα αποσαφηνίζει τι ισχύει και τι όχι για τη διαιτησία στις συλλογικές διαπραγματεύσεις;
2) Έχει υπάρξει μέχρι αυτή τη στιγμή προσέγγιση/συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους;»
