Αρκετοί αμπελουργοί, ανάμεσά τους και οι αμπελουργοί του νομού Λάρισας«βγαίνουν», σύμφωνα με την ΚΕΟΣΟΕ, εκτός των αποζημιώσεων ΠΣΕΑ για τον περονόσπορο του 2011 εξαιτίας όπως υποστηρίζει των «απαράδεκτων στοιχείων ορισμένων ΔΑΟΚ», οι οποίες δεν επεξεργάστηκαν σωστά τα στοιχεία παραγωγής της Περιφερειακής Ενότητας ευθύνης τους.
Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα, σύμφωνα με τις καταγγελίες της ΚΕΟΣΟΕ, σε ορισμένες Π.Ε. της χώρας που οι καλλιέργειες επλήγησαν σφοδρότατα από τον περονόσπορο του 2011, να περιμένουν τους αμπελουργούς δυσάρεστες εκπλήξεις. Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία που απέστειλαν οι κατά τόπους Δ.Α.Ο.Κ, από τις 26 Π.Ε. που είχαν πληγεί από τον περονόσπορο το 2011, 6 δεν εκπλήρωναν το κριτήριο της κατά 30% μείωσης της παραγωγής του 2011, σε σχέση με την τριετία 2008-2010, αφού οι μέσες αποδόσεις που απέστειλαν για την κρίσιμη τριετία και το 2011, σε πολλές περιπτώσεις ήταν ακριβώς ίδιες.
Ολόκληρη η ανακοίνωση της ΚΕΟΣΟΕ αναφέρει αναλυτικά:
Πέρασαν τρία χρόνια από τότε που η ΚΕΟΣΟΕ έλαβε πρωτοβουλία για την σύσταση Επιστημονικής Επιτροπής, (Επιτροπή Σταυρακάκη), προκειμένου η τελευταία να εκδώσει πόρισμα για τον περονόσπορο που έπληξε τα αμπέλια το 2011, προκαλώντας ανυπολόγιστη καταστροφή στη σταφυλική παραγωγή σε πολλούς νομούς της χώρας.
Με βάση αυτό το πόρισμα η Commission ενέκρινε αποζημιώσεις μέσω Π.Σ.Ε.Α από τον ελληνικό προϋπολογισμό και το Γ.Λ.Κ. (μόλις το 2014) διέθεσε 28 εκατομμύρια ευρώ για ζημιές στις οποίες περιλαμβάνεται και ο περονόσπορος του 2011.
Στην συνέχεια ο ΕΛΓΑ εξέδωσε οδηγίες ώστε οι αμπελουργοί που υπέστησαν ζημία να υποβάλλουν αιτήματα μέχρι τις 30/9/2014.
Παράλληλα το τμήμα Αμπέλου του ΥΑΑΤ, από το 2013 απευθύνθηκε στις ΔΑΟΚ των περιοχών που επλήγησαν, ώστε οι τελευταίες να αποστείλουν στατιστικά στοιχεία για τις μέσες αποδόσεις των αμπελώνων της περιοχής τους για την τριετία 2008,2009,2010 – προκειμένου να εξαχθεί ο μέσος όρος της τριετίας – και για τις μέσες αποδόσεις του 2011, (χρονιά επέλασης του περονόσπορου) προκειμένου να συγκριθούν οι τελευταίες με τον μέσο όρο της προηγούμενης τριετίας. Εφ’ όσον στον κάθε νομό η μέση απόδοσή του 2011 ήταν κατώτερη τουλάχιστον 30%, από τη μέση απόδοση της τριετίας, τότε ο νόμος γίνεται επιλέξιμος στις αποζημιώσεις των Π.Σ.Ε.Α.
Ενδιάμεσα το ΥΑΑΤ μέσω της ΚΕΟΣΟΕ κάλεσε τους οινοποιητικούς συνεταιρισμούς να αποστείλουν καταστάσεις με τις αναλυτικές Δηλώσεις Παραγωγής (του 2010 και του 2011) που υποβάλλουν κατ’ έτος στις κατά τόπους Δ.Α.Ο.Κ, ώστε οι αμπελουργοί που εισκομίζουν το σύνολο της σταφυλικής τους παραγωγής στο συνεταιρισμό τους, να υποκαταστήσουν την υποχρέωση υποβολής Δήλωσης Συγκομιδής με την αναγραφή των στοιχείων παραγωγής τους στις εν λόγω καταστάσεις, αφού έτσι προβλέπει ο σχετικός ΚΑΝ (ΕΚ) 436/09 για τις υποχρεωτικές Δηλώσεις και τη συγκέντρωση στοιχείων για την παρακολούθηση της αγοράς.
Όμως με την συγκέντρωση των στοιχείων από το ΥΑΑΤ, ορισμένους νομούς της χώρας που οι υποπεριοχές τους επλήγησαν σφοδρότατα από τον περονόσπορο του 2011, τους περίμεναν δυσάρεστες εκπλήξεις. Με βάση τα στοιχεία που απέστειλαν οι κατά τόπους Δ.Α.Ο.Κ, από τους 26 νομούς που είχαν πληγεί από τον περονόσπορο το 2011, έξι (6) δεν εκπλήρωναν το κριτήριο της κατά 30% μείωσης της παραγωγής του 2011, σε σχέση με την τριετία 2008-2010, αφού οι μέσες αποδόσεις που απέστειλαν για την κρίσιμη τριετία και το 2011, σε πολλές περιπτώσεις ήταν ακριβώς ίδιες.
Υπάρχουν δηλαδή Δ.Α.Ο.Κ οι οποίες κάθε χρόνο αποστέλλουν στο ΥΑΑΤ ακριβώς ίδια συγκομιδή με το προηγούμενο έτος, δουλεύοντας τα στοιχεία παραγωγής του νομού ευθύνης τους με τη μέθοδο copy (προηγούμενο έτος) paste (επόμενο), δηλαδή π.χ. 1000 kg/στρέμμα μέση απόδοση κάθε χρόνο.
Αυτός είναι ο κυριότερος λόγος που οι περισσότεροι από τους 6 νομούς έγιναν μη επιλέξιμοι για τις αποζημιώσεις των αμπελουργών τους.
Ο δεύτερος λόγος, αφορά την ενωσιακή νομοθεσία, βάσει της οποίας διοικητική μονάδα για τον υπολογισμό των ζημιών που καλύπτονται μέσω των Π.Σ.Ε.Α., είναι ο νομός και όχι η υποπεριοχή του νομού.
Έτσι είχαμε το εξής φαινόμενο: νομοί που οι υποπεριοχές τους επλήγησαν σφοδρότατα από τον περονόσπορο π.χ. Σπάτα ή το Δαμάσι στη Λάρισα να εξαιρούνται λόγω του ότι το τοπικά υψηλό ποσοστό (50%-60%) να συγχωνεύεται στον χαμηλό μέσο όρο του νομού και συνολικά να παρουσιάζει μείωση έστω και οριακά κάτω του 30%.
Και στην μια και στην άλλη περίπτωση χαμένοι βγαίνουν οι αμπελουργοί των περιοχών αυτών που είτε από πλημμελή αντιμετώπιση των υποχρεώσεων των Δ.Α.Ο.Κ, είτε επειδή ο υπόλοιπος νομός στον οποίο ανήκει η περιοχή τους, δεν υπέστη ζημία, δεν γίνονται επιλέξιμοι με βάση την τρέχουσα νομοθεσία.
Οι είκοσι περιοχές που εντάσσονται στις αποζημιώσεις είναι:
Φωκίδος, Ευβοίας, Καλύμνου, Καρπάθου, Κω, Λήμνου, Κυθήρων, Ρόδου, Ηρακλείου, Λασιθίου, Ρεθύμνου, Χανίων, Ιωαννίνων, Κερκύρας, Βοιωτίας, Φθιώτιδας, Κεφαλληνίας, Κορινθίας, Αργολίδας, Μεσσηνίας.
Η ΚΕΟΣΟΕ ήδη με παρεμβάσεις της στο ΥΑΑΤ επιχειρεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί και σε δεύτερη φάση να ενταχθούν και οι υπόλοιποι νομοί στις αποζημιώσεις.
Είναι όμως ανήκουστο το ελληνικό κράτος να αντιμετωπίζει με τόση προχειρότητα σοβαρά θέματα, που σήμερα αφορούν δικαιούμενες αποζημιώσεις αμπελουργών, όταν οι τελευταίοι, όχι μόνο δεν είχαν εισόδημα το 2011, αλλά είχαν ήδη προβεί σε σημαντικές δαπάνες για τις καλλιεργητικές φροντίδες μέχρι τον τρύγο. Να τονισθεί επίσης ότι οι αιτήσεις για αποζημίωση των αμπελουργών στις προαναφερθείσες περιοχές ανέρχονται στις 26.000, αριθμός που κρίνεται ιδιαίτερα χαμηλός μέχρι σήμερα.