Γράφει η Δήμητρα Μαλάκου, Ειδική Φυσίατρος MD FEBPRM
Η επικονδυλίτιδα (αγκώνας του τενίστα) εκδηλώνεται ως συνέπεια επαναλαμβανόμενων μικροτραυματισμών λόγω υπερλειτουργίας των εκτεινόντων μυών του καρπού, ιδίως του βραχύ κερκιδικού εκτείνοντα τον καρπό. Σε γενικές γραμμές, η μικροσκοπική αξιολόγηση των τενόντων δείχνουν σημάδια φλεγμονής, μικρορρήξεις, ινοχόνδρινη μεταπλασία και μικροσκοπική ασβεστοποίηση.
Οι τένοντες είναι εμπλουτισμένοι με μικρή αγγείωση πλησίον της προσκόλλησής τους στο οστό. Αυτή η μειωμένη αγγείωση μπορεί να προδιαθέσει τον τένοντα σε υποξικό (hypoxic) εκφυλισμό και έχει ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση της τενοντίτιδας. Πιο τυπικά, η κύρια παθολογία είναι η φλεγμονή του τένοντα του βραχύ κερκιδικού εκτείνοντα τον καρπό 1-2 εκατοστά περιφερικότερα από την προσκόλλησή του στο οστό (παρακονδύλια απόφυση).
Η ετήσια συχνότητα της επικονδυλίτιδας είναι 1-3% του πληθυσμού των ΗΠΑ. Υπάρχει συνήθως μια επαναλαμβανόμενη δραστηριότητα που επιβαρύνει τους τένοντες των εκτεινόντων μυών του καρπού. Η χρόνια χρήση της νικοτίνης ακόμη και στο πρόσφατο παρελθόν ενοχοποιείται για αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης της πάθησης.
Sport-Ειδική Εμβιομηχανική
Το τένις είναι το πιο κοινό άθλημα που μπορεί να προκαλέσει επικονδυλίτιδα, αλλά την πάθηση μπορεί επίσης την δει κανείς και σε εκείνους που παίζουν σκουός (squash) ή μπάντμιντον. Τα συμπτώματα μπορεί να συμβoύν μετά από ένα ακατάλληλο backhand χτύπημα, το οποίο συμβαίνει όταν ο αθλητής επιχειρεί να ισχυροποιήσει το χτύπημα με την αύξηση της δύναμης του αντιβραχίου αντί να στηρίζεται στις δυνάμεις του ώμου και της ωμοπλάτης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να εκτείνουν (οι αθλητές) τον καρπό με πρηνισμό και να προκαλούν ερεθισμό των τενόντων των εκτεινόντων μυών του καρπού. Αυτή η κατάσταση έχει παρατηρηθεί συχνότερα σε αρχάριους παίκτες σε σύγκριση με τους πιο έμπειρους.
Στους έμπειρους παίκτες του τένις , η επικονδυλίτιδα μπορεί να εμφανιστεί όταν: α) η επαναφορά της μπάλας γίνεται με πρηνισμό και απότομη κίνηση του καρπού για την περιστροφή της μπάλας, β) γίνεται χρήση ρακέτας με πολύ σφικτές χορδές, γ) χρησιμοποιείται ρακέτα με μικρό μέγεθος λαβής και δ) πραγματοποιείται χτύπημα με βαριά βρεγμένη ρακέτα. Πάντως οποιαδήποτε δραστηριότητα πραγματοποιείται με επαναλαμβανόμενη και έντονη έκταση του καρπού μπορεί να προκαλέσει επικονδυλίτιδα.
Υπάρχουν συγκεκριμένες *ομάδες επαγγελμάτων* που μπορεί να εκδηλώσουν την πάθηση σε μεγαλύτερη συχνότητα από τους προαναφερόμενους αθλητές..
Αυτά περιλαμβάνουν ξυλουργούς, κτίστες, μοδίστρες και ράφτες, πολιτικούς (υπερβολική χειραψία), και μουσικούς (π.χ. πιανίστες, τυμπανιστές).
Τέτοιοι τραυματισμοί μπορεί επίσης να εμφανιστούν σε άτομα που χρησιμοποιούν τον υπολογιστή για πολλές ώρες, πληκτρολογώντας και χρησιμοποιώντας το “ποντίκι” για τις εργασίες τους.
Η συνήθης ηλικία των ατόμων που πλήττονται είναι 40 έως 50 ετών, ενώ προσβάλλονται εξίσου άντρες και γυναίκες.
Οι ασθενείς αναφέρουν πιο τυπικά ένα ήπιο επεισόδιο, αλλά συνήθως συσχετίζουν τα συμπτώματα με ένα ιστορικό υπέρχρησης χωρίς συγκεκριμένο τραύμα. Η έναρξη των συμπτωμάτων συνήθως συμβαίνει 24-72 ώρες μετά την επαναλαμβανόμενη έκταση του καρπού. Καθυστερημένα συμπτώματα είναι πιθανόν να οφείλονται σε μικρορρήξεις στον τένοντα.
Ο ασθενής παραπονείται για πόνο στην έξω επιφάνεια του αγκώνα, που επιδεινώνεται με τη δραστηριότητα και βελτιώνεται με την ανάπαυση. Περιγράφει επίσης συχνά επιβαρυντικές συνθήκες, όπως ένα backhand χτύπημα στο τένις ή την υπερβολική-επαναλαμβανόμενη χρήση ενός κατσαβιδιού. Ο ασθενής εντοπίζει τον πόνο 1,5 εκατοστά από την έκφυση του βραχύ κερκιδικού εκτείνων τον καρπό και μπορεί να αντανακλά προς τα κάτω στην οπίσθια πλευρά του αντιβραχίου.
Ο πόνος μπορεί να αυξηθεί όταν ο ασθενής προσπαθεί να σηκώσει την πλάτη μιας καρέκλας με τον αγκώνα σε έκταση και τον καρπό σε πρηνισμό, να σερβίρει ένα φλυτζάνι τσάι, να ανοίξει μια πόρτα ή να χαιρετήσει κάποιον διά χειραψίας. Η έκταση του μέσου δακτύλου υπό αντίσταση είναι επίσης επώδυνη.
Η επικονδυλίτιδα σπάνια συνοδεύεται από οίδημα ή εκχύμωση. Η ακτινογραφία είναι συνήθως φυσιολογική αλλά μερικές φορές δείχνει ασβεστοποίηση στην έκφυση των τενόντων.
*Προδιαθεσικοί παράγοντες*
Η κακή φυσική κατάσταση, που προκαλεί εύκολη κόπωση στον κορμό και στους μύες του ώμου, οδηγεί σε υπερλειτουργία των εκτεινόντων μυών του αντιβραχίου.
Η ανεπαρκής προπόνηση.
Η ακατάλληλη τεχνική.
Ο κακός ή ακατάλληλος εξοπλισμός (π.χ., μια ρακέτα που δένεται με σπάγγο πάρα πολύ σφιχτά)
Η δυσκινησία της ωμοπλάτης που οδηγεί σε ένα αντισταθμιστικό αυξημένο φορτίο στους εκτείνοντες τον καρπό.
Πρέπει να τονιστεί πως η παρουσία πόνου στην επιφάνεια του αγκώνα, με μείωση του εύρους κίνησής του, μπορεί να οφείλεται και σε:
Ριζίτιδες αυχενικής μοίρας, σύνδρομα υπέρχρησης αγκώνα και αντιβραχίου, έσω επικονδυλίτιδα, σύνδρομο ωλένιας νευρίτιδας κ.α.
Αντιμετώπιση
Υπάρχουν πολλές επιλογές θεραπείας αλλά καμία μονοθεραπεία δεν είναι αποτελεσματική.
Σε επόμενη ανάρτηση θα γίνει αναλυτική παρουσίαση των τρόπων αντιμετώπισης της πάθησης.
malakou.gr
