Αφορμή του παρακάτω κειμένου είναι οι καταγγελίες πολιτών και αντιπολιτευόμενων δημοτικών παρατάξεων που δημοσιεύονται σε τοπικές εφημερίδες και blogs σχετικά με την τιμολογιακή πολιτική αρκετών ΔΕΥΑ του Ν.Λάρισας που ξεκινούν από αυξήσεις της τάξης του 50% και καταλήγουν σε πάνω από 100%.
Ο μεγάλος διδάξας είναι η ΔΕΥΑ της πρωτεύουσας του Ν.Λάρισας κάτι που βλέπουν οι υπόλοιπες ΔΕΥΑ του Ν.Λάρισας και θέλουν να της «ομοιάσουν». Με την αλλαγή της δημοτικής αρχής αρχίζουμε και μαθαίνουμε επτασφράγιστα μυστικά που όμως διαβάζονται από την λάθος πλευράς των «σκανδάλων». Αποθεματικά της ΔΕΥΑ Λάρισας 20.000.000 Ευρώ κουρεύτηκαν στο PSI διότι ήταν τοποθετημένα σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου από το 2009. Η τωρινή δημοτική αρχή αντί να αναδείξει τον λόγο που υπήρχαν τόσο μεγάλα αποθεματικά από το «αίμα» των Λαρισαίων δημοτών «είδε» το σκάνδαλο γιατί ήταν τοποθετημένα σε κρατικά ομόλογα που «κουρεύτηκαν». Ακόμη δεν μίλησε η τωρινή δημοτική αρχή για τις υψηλές αμοιβές των εργαζομένων των ΔΕΥΑ και ειδικότερα των στελεχών διοίκησης σύμφωνα με τον Γενικό Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Λέανδρο Ρακιντζή ούτε για τις ενέσεις των ταμείων «αλληλοβοήθειας» των εργαζομένων από την προηγούμενη δημοτική αρχή που κάλυπταν τις απώλειες από τις μνημονιακές πολιτικές και ίσως πολλά άλλα που δεν διαρρέουν για ευνόητους λόγους.
Τι συμβαίνει λοιπόν δημοτικές επιχειρήσεις που το μόνο που γνωρίζουν είναι αντί να διαχειριστούν τα του «οίκου» τους σε κάθε πρόβλημα «τσακίζουν» τους δημότες – πελάτες τους. Τι δικαιολογεί αυτές τις αυξήσεις που μάλλον έπρεπε να είναι μειώσεις για δύο κυρίως λόγους
1)) Την μείωση του μισθολογικού κόστους κατά τουλάχιστον 30% λόγω μνημονίων και αυξημένων συνταξιοδοτήσεων
2) Οικονομίες κλίμακας και όχι μόνο που έπρεπε να κάνουν οι ΔΕΥΑ για να ελαφρύνουν τους πελάτες τους σε αυτή την δύσκολη περίοδο της αύξησης των φόρων, της ανεργίας και της μεγάλης μείωσης των εισοδημάτων.
Συνεπώς κάτι άλλο συμβαίνει που μπορεί να εστιαστεί στα παρακάτω:
1)Κακοδιαχείριση των ΔΕΥΑ και συσσωρευμένα χρέη από το παρελθόν
2)Μεταφορά χρημάτων μέσω των «λεγόμενων» προγραμματικών συμφωνιών μεταξύ ΔΕΥΑ και Δήμων στους χρεωκοπημένους Δήμους με «παράνομες» ουσιαστικά πράξεις.
3)Αύξηση των απλήρωτων λογαριασμών και μετακύλιση τους στους ταμειακά ενήμερους πελάτες . Βέβαια αυτό είναι φαύλος κύκλος γιατί τελικά αυξάνεις τους απλήρωτους λογαριασμούς με την αύξηση των τιμολογίων ύδρευσης. Δείτε τι έγινε σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης και ασφαλιστικών ταμείων που οι μη φορολογικά και ασφαλιστικά ενήμεροι πολίτες κυμαίνονται περίπου στο 50% των «ενεργών οικονομικά πολιτών» με τάση ανόδου ως απόρροια της αύξησης φόρων και άλλων τελών.
4)Απώλειες νερού από το δίκτυο και ενδεχομένως «κλοπές» από πελάτες. Σε πρακτικά συνεδρίου της Ένωσης των ΔΕΥΑ εκτιμάται κατά μέσο όρο στο 25-30% .
5)Στην έλλειψη «τεχνογνωσίας» και διοικητικών ικανοτήτων μιας και όλοι ξέρουμε ότι τα στελέχη διοίκησης δεν προσελήφθησαν μέσω κάποιας ανταγωνιστικής διαδικασίας αλλά κατά επιλογή του δημάρχου με ότι αυτό συνεπάγεται χωρίς διαδικασίες job rotation.
Οι ΔΕΥΑ θα αντιτείνουν ότι αυξάνουν τις τιμές του νερού διότι κάνουν έργα σχετικά με γεωτρήσεις, επέκταση και αποκατάσταση δικτύων καθώς και εφαρμογή «νέων τεχνολογιών» π.χ τηλεμετρία.
Από ότι παρακολουθώ στον τοπικό τύπο ο περιφερειάρχης σχεδόν κάθε εβδομάδα είναι φωτογραφία με τους ίδιους και ίδιους τοπικούς άρχοντες για υπογραφή συμβάσεων με αναδόχους για έργα συγχρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ και εθνικούς πόρους. Αν εξαιρέσουμε τους Δήμους του κάμπου που με την μονοκαλλιέργεια του βαμβακιού τα προηγούμενα 30 χρόνια κατέστρεψαν τα υδατικά αποθέματα και υποβάθμισαν την ποιότητα τους με την χρήση λιπασμάτων οι άλλοι Δήμοι που πρωτοστατούν στις αυξήσεις δεν αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα πλην ορισμένων εξαιρέσεων λόγω πετρωμάτων π.χ αρσενικού. Βέβαια από έλλειψη τεχνογνωσίας και όχι μόνο αγόρασαν φίλτρα που πλέον είναι άχρηστα με χρήματα της ΕΕ αντί να κάνουν νέες γεωτρήσεις μετά από γεωλογική μελέτη ή να μεταφέρουν νερό από άλλες περιοχές κάνοντας αντίστοιχα τεχνικά έργα. Τέτοιες λύσεις εφαρμόζονται κυρίως στη Κεντρική Ευρώπη και όχι σε μεγάλη έκταση (όσοι έχουν ταξιδέψει σε πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις το νερό τους δεν πίνεται) αλλά λόγω ανεπτυγμένης βιομηχανίας έχουν ρυπάνει τα επιφανειακά νερά και λόγω δολομιτικών και όχι μόνο πετρωμάτων έχουνε πρόβλημα στα υπόγεια νερά.
Ακόμη τα έργα των ΔΕΥΑ όπως και όλου του δημοσίου δεν παράγουν πρόσθετη αξία μέσω δημιουργίας «τεχνογνωσίας» αλλά είμαστε «πελατάκια» κατά κύριο λόγο Γερμανών, και κατά δεύτερο λόγο Αγγλων, Γάλλων ,Ισραηλινών κά.
Δείτε τα έργα τηλεμετρίας που έτρεξαν σε αρκετές ΔΕΥΑ της χώρας με σκάνδαλο που διερευνά Εισαγγελική αρχή στην μονάδα διαχείρισης της Κοινωνίας της Πληροφορίας με φωτογραφικούς διαγωνισμούς που από επίσημη καταγγελία της Ένωσης Εργοληπτών κατέληγαν κυρίως σε μεγάλη Γερμανική εταιρία.
Τι είναι λοιπόν αυτή η τηλεμετρία και γιατί ενέταξαν στο ΕΣΠΑ τέτοιο έργο και πως το 70-80% των χρημάτων που δαπανώνται φεύγουν εκτός Ελλάδος. Η τηλεμετρία στις ΔΕΥΑ συνίσταται στη λήψη ψηφιακών δεδομένων σε real time από αισθητήρες μέτρησης φυσικοχημικών παραμέτρων- πίεσης, κατανάλωσης, χλωρίου, οργανικών και ανοργάνων χημικών ενώσεων ακόμη και μικροβιακού φορτίου κ.ά- στις δεξαμενές ύδρευσης. Τα ψηφιακά αυτά δεδομένα αποστέλλονται κυρίως με ασύρματα δίκτυα σε μία κεντρική μονάδα H/Y ακόμη και σε tablets- mobile phones όπου κάποιο software (scada) αναπαριστά αυτή την ψηφιακή πληροφορία με γραφήματα ή alerts σε περίπτωση υπέρβασης του ορίου των φυσικοχημικών παραμέτρων ή περίπτωση βλάβης αντλίας κλπ. Ακόμη μπορείς να έχεις μέσω τηλεχειρισμού όλου το δίκτυου με εντολές από το κέντρο λήψης σε συσκευές, είτε αυτόματα είτε με παρέμβαση χρήστη. Η πιο εξελιγμένη μορφή τηλεμετρίας αφορά την ύπαρξη ασύρματων ψηφιακών υδρομέτρων που στέλνουν τα ψηφιακά δεδομένα σε παρόμοιες συσκευές με τα παραπάνω και έτσι μιλάμε για τα παρακάτω οφέλη
-Πλήρης παρακολούθηση σε πραγματικό χρόνο όλου του δικτύου ύδρευσης από την πηγή- γεώτρηση έως τον τελικό καταναλωτή.
-Άμεση παρέμβαση σε περίπτωση βλάβης οπουδήποτε στο δίκτυο
-Ελαχιστοποίηση των απωλειών νερού από βλάβες αγωγών ύδρευσης και από «κλοπή» καταναλωτών
-Εξοικονόμηση εργατοωρών από μετρήσεις και άσκοπες τεχνικές εργασίες
-Προστασία του πληθυσμού από απότομη αλλαγή φυσικοχημικών παραμέτρων ή από λάθη χλωρίωσης κλπ.
-Μείωση γενικότερα του κόστους λειτουργίας των ΔΕΥΑ
-Παρακολούθηση από τον απλό καταναλωτή μέσω μίας mobile app σε πραγματικό χρόνο της ατομικής του κατανάλωσης
Η Ένωση των ΔΕΥΑ ( ΕΔΕΥΑ με έδρα τη Λάρισα με ισόβιο διευθυντή) λογικά θα έπρεπε εκτός από τα συνέδρια που οργανώνει κάθε χρόνο για να «ξεσκάνε» οι σύνεδροι και να ενημερώνονται από τους προμηθευτές για τις «νέες τεχνολογίες» να κάνει κάτι πιο χρήσιμο. Σε συνεργασία με τα μέλη της, με την περιφέρεια, με πανεπιστήμια του εσωτερικού και του εξωτερικού να είχε ήδη καταθέσει αίτηση σε πρόγραμμα R & D της Ε.Ε για δημιουργία συστημάτων τηλεμετρίας που τα δικαιώματα και η τεχνογνωσία να ανήκει στα μέλη της. Αυτό σημαίνει πρόσθετη αξία για την χώρα , μείωση ανεργίας ,εξαγωγές και τελικά μείωση του τιμολογίου ύδρευσης. Η έλλειψη κυρίως «τεχνογνωσίας» και διοικητικών ικανοτήτων στερεί από την χώρα μας και όχι μόνο στις ΔΕΥΑ την πολυπόθητη ανάπτυξη. Εδώ πρέπει να επισημάνουμε και την έλλειψη «τεχνογνωσίας» από τα περισσότερα Πανεπιστήμια της χώρας εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων που ασχολούνται μόνο με «βασική» έρευνα λες και η εφαρμοσμένη είναι «δαίμονας».
Θα μπορούσαν να γραφτούν ακόμη πολλά και με πιο γλαφυρό τρόπο ο σκοπός όμως του κειμένου είναι να αναλάβουν οι αιρετοί και οι διοικούντες των ΔΕΥΑ τις ευθύνες τους και να μην έχουν ως εύκολο στόχο τον δημότη πελάτη. Αν δεν μπορούν ή να παραιτηθούν ή να αναζητήσουν ικανούς ανθρώπους να τις διοικήσουν. Η εγχώρια πολιτική , οικονομικοεπιχειρηματική και πνευματική ελίτ του τόπου δυστυχώς απέτυχε με θύματα τους Έλληνες πολίτες. Δεν αρκούν πλέον οι καλές προθέσεις και η απλή διαχείριση θέλουμε ανθρώπους με τεχνογνωσία και διοικητικές ικανότητες.
Όχι άλλο «ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ» αλλά «ΟΥΣΙΑ»
Ένας Σκεπτόμενος Πολίτης
