Έχοντας ως παρακαταθήκη υποδομές και οργάνωση που την καθιστούν ως μία από τις πλέον «πράσινες» Περιφέρειες της χώρας, η Περιφέρεια Θεσσαλίας σχεδιάζει την επόμενη περίοδο στον τομέα της ολοκληρωμένης πλέον διαχείρισης των απορριμμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό, το πρωί της Πέμπτης πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση της μελέτης που εκπονήθηκε για την αναθεώρηση του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) και τα βήματα που ακολουθούν, παρουσία του Περιφερειάρχη κ. Κώστα Αγοραστού, του προέδρου της Περιφερειακής Ένωσης Δήμων κ. Γιώργου Κωτσού, των προέδρων των φορέων διαχείρισης των απορριμμάτων, αντιπεριφερειαρχών και αυτοδιοικητικών απ’ όλη τη Θεσσαλία.
Η παρουσίαση της μελέτης η οποία πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα του περιφερειακού συμβουλίου, αποτελεί μέρος μίας διαδικασίας η οποία θα συνεχιστεί βάσει του χρονοδιαγράμματος με τη διαβούλευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων μέχρι τον ερχόμενο Σεπτέμβριο οπότε προβλέπεται να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες για να εγκριθεί τελικά τον Οκτώβριο από το Περιφερειακό Συμβούλιο.
Βάσει της μελέτης, προβλέπεται να δημιουργηθούν στις περιοχές των υπαρχόντων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) – που εξυπηρετούν την Π.Ε. Λάρισας, την Π.Ε. Μαγνησίας και την ενιαία περιοχή Π.Ε. Τρικάλων και Καρδίτσας – , ισάριθμες Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων, μετατρέποντας τους ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ (Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων), εγκαθιστώντας και λειτουργώντας παράλληλα ένα δίκτυο επεξεργασίας ανακυκλώσιμων υλικών και βιοαποβλήτων. Περιλαμβάνονται συστήματα διαλογής και επεξεργασίας βιοαποβλήτων, όπως καφέ κάδοι και μικρές μονάδες επεξεργασίας σε τοπικό επίπεδο, ο απαραίτητος εξοπλισμός, οικιακή κομποστοποίηση, εγκατάσταση πράσινων σημείων και δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών στο πλαίσιο και της πρόληψης. Η δημιουργία δικτύου «πράσινων σημείων» έχουν στόχο τη χωριστή συλλογή ανακυκλώσιμων – επαναχρησιμοποιήσιμων υλικών, και μαζί με τη λειτουργία των συστημάτων επεξεργασίας βιοαποβλήτων, μειώνουν τις ποσότητες που σήμερα οδηγούνται στους ΧΥΤΑ. Για τις δε ανάγκες των Σποράδων, η μελέτη προβλέπει την κατασκευή τριών μικρών μονάδων κομποστοποίησης σε Σκιάθο, Σκόπελο και Αλόννησο.
Παράλληλα προβλέπεται η αντιμετώπιση της ιλύος των Βιολογικών Καθαρισμών και λοιπής παραγωγής, η διαχείρισης των υλικών κατεδαφίσεων – αδρανών υλικών , και κάθε άλλου ρεύματος αποβλήτων σύμφωνα με τη νομοθεσία , τις αρχές και τους στόχους του εθνικού σχεδιασμού.
Στόχος είναι η Θεσσαλία μέχρι το 2020, μέσω των νέων υποδομών ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, να επιτύχει το 50% των ανακυκλωσίμων Αστικών Στερεών Αποβλήτων (ΑΣΑ) να προωθείται στην ανακύκλωση, τη στιγμή που σήμερα το ποσοστό αυτό ανέρχεται κοντά στο 11%, ενώ για τα βιολογικά απόβλητα (βιοαπόβλητα) το ποσοστό χωριστής συλλογής τους να ανέλθει στο 21% του συνολικού τους βάρους.
Ο ΠΕΣΔΑ τηρεί πλήρως τις κατευθύνσεις της Οδηγίας-Πλαίσιο 2008/98/ΕΚ, το Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης και Παραγωγής Αποβλήτων , αλλά παράλληλα τις ανάγκες και στόχευση της Θεσσαλίας για ορθολογική διαχείρισης αποβλήτων , που θα την διατηρήσουν «πράσινη» περιφέρεια και την στηρίξουν στην ανάπτυξή της, χωρίς να επιβαρύνονται οι φορείς και πολίτες της με πρόστιμα ούτε με υπέρογκες χρεώσεις διαχείρισης.
Όπως εξήγησε ο κ. Αγοραστός, η χρηματοδότηση των παραπάνω έργων σχεδιάστηκε να γίνει με δημόσια δαπάνη, καθώς όπως χαρακτηριστικά είπε «οι συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα είναι κοστοβόρες για τους πολίτες». Το κόστος των έργων του ΠΕΣΔΑ για την Α΄φάση του εκτιμάται περίπου 80 εκ.ευρώ , με πόρους προερχόμενους από το ΠΕΠ 2014-2020 και τους εκχωρημένους στην Περιφέρεια από το Τομεακό Πρόγραμμα ΥΜΕΠΕΡΡΑΑ 2014-2020, ενώ η διαχείριση της ιλύος και των υλικών κατεδαφίσεων προβλέπεται να χρηματοδοτηθεί από το ΥΜΕΠΕΡΡΑΑ. Με την εξειδίκευση των επιμέρους έργων του ΠΕΣΔΑ και την ολοκλήρωση των τεχνικών μελετών τους, θα οριστικοποιηθεί το κόστος τους , με πρόβλεψη την επάρκεια των πόρων περιόδου 2014-2020 για κάλυψή τους.
Η μελέτη αναθεώρησης του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, φιλοδοξεί να εναρμονίσει την περιοχή της Θεσσαλίας στην κοινοτική νομοθεσία μέχρι το 2020, προκειμένου να αποφευχθούν οι κυρώσεις που προβλέπονται. Ενδεικτικές ήταν οι δηλώσεις του κ. Αγοραστού ο οποίος εξήγησε πως «σε περίπτωση μάλιστα που δεν γίνονταν αυτά τα έργα θα είχαμε πρόστιμα τα οποία θα φθάνουν το 2020 στα 60 ευρώ τον τόνο, με αποτέλεσμα να είναι απαγορευτικό πλέον το κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων και το κόστος που πληρώνουν ως ανταποδοτικό τέλος οι συμπολίτες μας».
Αναλυτικά η δήλωση του Περιφερειάρχη Θεσσαλίας: «συναντηθήκαμε με όλους τους δημάρχους και τους προέδρους των φορέων διαχείρισης των απορριμμάτων. Παρουσιάσαμε το περιφερειακό διαχειριστικό σχέδιο για τα απορρίμματα. Έχουμε ως Περιφέρεια Θεσσαλίας ένα συγκεκριμένο σχέδιο το οποίο συνδιαμορφώσαμε με τους δημάρχους, αλλά και με τους τρεις ΦΟΣΔΑ που έχουμε. Οι μελέτες μας δείχνουν ότι πρέπει να γίνουν τρεις μονάδες επεξεργασίας από ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ, εκεί που βρίσκονται ήδη οι μονάδες των ΧΥΤΑ.
Θέλω να σας πω ότι η Περιφέρεια Θεσσαλίας είναι από τις πιο πράσινες περιφέρειες. Έχουμε ολοκληρώσει όλες τις παρεμβάσεις και τα έργα για τις ανεξέλεγκτες χωματερές. Έχουμε τρία έργα σε επεκτάσεις των Χώρων Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων σε Λάρισα, Βόλο και σ’ αυτόν των Τρικάλων και της Καρδίτσας. Με αυτό δίνουμε χρόνια ζωής στους ΧΥΤΑ για να θάβουμε τα απορρίμματα, αλλά ταυτόχρονα έχουμε διεκδικήσει από το νέο Επιχειρησιακό Τομεακό Πρόγραμμα – και χθες μας ήρθε και η εκχώρηση, για να μπορέσουμε να κάνουμε μεγαλύτερη ανακύκλωση, κομποστοποίηση, ευαισθητοποίηση του κοινού και νέα έργα μετατροπής των ΧΥΤΑ σε ΧΥΤΥ όπως επιτάσσει ο ευρωπαϊκός κανονισμός με δημόσια δαπάνη και όχι με σύμπραξη δημοσίου και ιδιωτικού τομέα. Αυτό το κάνουμε γιατί οι συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα είναι κοστοβόρες για τους συμπολίτες μας. Είναι περισσότερο συμφέρον για την τοπική κοινωνία η δημόσια δαπάνη. Διαφορετικά οι δήμοι θα είχαν τεράστια προβλήματα τα οποία θα μετακυλούσαν στους συνανθρώπους μας όσον αφορά το κόστος. Σε περίπτωση μάλιστα που δεν γίνονταν αυτά τα έργα, θα είχαμε πρόστιμα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τα οποία θα φθάνουν το 2020 στα 60 ευρώ τον τόνο, με αποτέλεσμα να είναι απαγορευτικό πλέον το κόστος της διαχείρισης των απορριμμάτων και το κόστος που πληρώνουν ως ανταποδοτικό τέλος οι συμπολίτες μας».
