Η τελευταία νύχτα του Ιουλίου θα φωτίζεται από Πανσέληνο διαφορετική από τις υπόλοιπες του έτους, θα είναι… “μπλε φεγγάρι”. Όπως μας ενημερώνει το Δημοτικό Αστεροσκοπείο Λάρισας, ως ”μπλε φεγγάρι” επικράτησε να χαρακτηρίζεται η δεύτερη Πανσέληνος στον ίδιο μήνα. Έτσι η νύχτα της 31ης Ιουλίου θα φωτίζεται από μια τέτοια Πανσέληνο, μιας και στις 2 Ιουλίου η Σελήνη ήταν και πάλι στη φάση της Πανσελήνου.
Το έτος 2015 είναι μια χρονιά με 13 Πανσελήνους. Η χρονική απόσταση από μια Πανσέληνο στην άλλη είναι 29,5 ημέρες περίπου. Έτσι όταν έχουμε Πανσέληνο την πρώτη ή δεύτερη ημέρα του μήνα τότε στο τέλος του ίδιου μήνα θα έχουμε ξανά Πανσέληνο. Το γεγονός αυτό εμφανίζεται κατά μέσο όρο κάθε 2,5 χρόνια περίπου. Μάλιστα κάθε 19 χρόνια περίπου υπάρχουν δυο μήνες με ”μπλε φεγγάρι” στο ίδιο έτος και συνήθως συμβαίνει τους μήνες Ιανουάριο και Μάρτιο. Αυτό συμβαίνει επειδή ο Φεβρουάριος έχει συνήθως 28 ημέρες, χρονικό διάστημα δηλαδή μικρότερο των 29,5 ημερών που μεσολαβεί μεταξύ των Πανσελήνων. Τέτοιο έτος ήταν το 1999 κατά το οποίο ο Ιανουάριος είχε δυο Πανσελήνους (στις 2 και 31), όπως και ο Μάρτιος (επίσης στις 2 και 31). Η επόμενη χρονιά με δυο ”μπλε φεγγάρια” θα είναι το 2018 και κατά την οποία πάλι ο Ιανουάριος και ο Μάρτιος θα έχουν από δυο Πανσελήνους στις 2 και στις 31 του κάθε μηνός.
Προφανώς ο χαρακτηρισμός ”μπλε φεγγάρι” είναι λεκτικός και δεν έχει καμιά σχέση με την αλλαγή της φυσικής απόχρωσης της Σελήνης. Ίσως να επικράτησε από την αγγλική έκφραση ”once in a blue Moon” που είναι ένας συνηθισμένος τρόπος για να εκφράσουν οι αγγλόφωνοι ότι κάτι δεν συμβαίνει και τόσο συχνά. Οι δοξασίες των λαών και οι παραδόσεις τους διέσωσαν μέχρι τις ημέρες μας διάφορες χαρακτηρισμούς των Πανσελήνων κάθε μήνα. Όπως για παράδειγμα η Πανσέληνος του Σεπτεμβρίου να χαρακτηρίζεται ως η ”Πανσέληνος της συγκομιδής” (full harvest moon) ή του Οκτωβρίου ως η ”Πανσέληνος του κυνηγού” (full hunter’s moon).
Όμως, πριν από 124 χρόνια, το 1883, ένα ηφαίστειο της Ινδονησίας, το γνωστό Κρακατόα, ενεργοποιήθηκε με μια τεράστια έκρηξη. Τα μικρά σωματίδια στάχτης και σκόνης, μεγέθους ενός εκατομμυριοστού του μέτρου περίπου, που ανυψώθηκαν έφθασαν μέχρι τα υψηλότερα στρώματα της ατμόσφαιρας του πλανήτη μας. Έτσι υπήρχε έντονη διάχυση των ακτίνων του φωτός που αντιστοιχούν στις κόκκινες αποχρώσεις ενώ παράλληλα επιτρεπόταν το πέρασμα των άλλων χρωμάτων. Το λευκό φως της Σελήνης περνώντας μέσα από τα νέφη της στάχτης αλλοιωνόταν και φαίνονταν συνήθως μπλε και μερικές φορές ως πράσινο, ενώ και ο Ήλιος την μέρα αποκτούσε μια ελαφρά ιώδες απόχρωση.
Την ώρα που θα δύει ο Ήλιος την Παρασκευή 31 Ιουλίου, κοιτάξτε απέναντι στην ανατολή, θα δείτε το ολόγιομο φεγγάρι να ανατέλλει. Άραγε τι χρώμα να έχει;
