Με επισημότητα και με τη συμμετοχή των πολιτικών, στρατιωτικών αρχών και κυρίως της μαθητιώσας νεολαίας, τιμήθηκε στην Λάρισα, η επέτειος της απελευθέρωσης της πόλης από την Γερμανική κατοχή, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων που διοργανώνει ο Δήμος Λαρισαίων.
Ηταν 23 Οκτωβρίου του 1944, όταν τα πρώτα τμήματα του ΕΛΑΣ έμπαιναν στη πόλη της Λάρισας, μετά την αποχώρηση των Γερμανών και ύστερα από διήμερες συγκρούσεις στα περίχωρα της πόλης. Επικεφαλής του τμήματος του ΕΛΑΣ ο διοικητής της Ταξιαρχίας Ιππικού του ΕΛΑΣ Μίμης Μπουκουβάλας.
Οι εκδηλώσεις για την επέτειο ξεκίνησαν με την πανηγυρική συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου με το δήμαρχο Λαρισαίων κ. Απόστολο Καλογιάννη να αναφέρεται στο ιστορικό των γεγονότων της 23η Οκτωβρίου του 44, στα όσα προηγήθηκαν την περίοδο της κατοχής και στην εποποιία της Αντίστασης, τονίζοντας και τα μηνύματα που πρέπει να κρατήσουμε. Παράλληλα, υπογράμμισε με έμφαση ότι η δημοτική αρχή ανέλανβε την πρωτοβουλία για αναβάθμιση της επετείου απελευθέρωσης της χώρας, ενώ έστειλε και σαφές μήνυμα προς τους νοσταλγούς του φασισμού.
Αναλυτικά. Ο κ. Καλογιάννης στην ομιλία του, ,μεταξύ άλλων τόνισε και τα εξής:
«Η σημερινή ημέρα, η ημέρα απελευθέρωσης της Λάρισας από την Γερμανική κατοχή, αποτελεί για την πόλη μας μια ημερομηνία σταθμό για την ιστορία της πόλη μας και της ευρύτερης περιοχής.
Μια ημερομηνία και μια επέτειος που ανοίγει μπροστά μας τις σελίδες της ιστορικής μνήμης και διδαχής. Μιας ιστορικής περιόδου, που προξένησε αιματοκύλισμα, πόνο, και καταστροφή. Την ίδια ώρα όμως παράλληλα γράφονταν μια από τις πιο λαμπρές σελίδες στην Ευρωπαική ιστορία. Το έπος της Εθνικής Αντίστασης του ελληνικού λαού.
Πρόκειται για μια ημέρα, για μια επέτειο που πρέπει να κάνουμε ότι είναι δυνατόν να προβληθεί και να αναδειχθεί προκειμένου να αποτελέσει ευκαιρία και αφορμή για συζήτηση και διάλογο στα σχολειά της πόλης, στα σπίτια μας και τις παρέες.
Οσο δύσκολη και εάν είναι η κατάσταση που ζούμε, όσο ασφυκτικές και εάν είναι οι συνθήκες στην ελληνική κοινωνία, τέτοιες επέτειοι, τέτοια γεγονότα είναι οι ευκαιρίες προκειμένου να αντλούμε δύναμη και αισιοδοξία. Είναι ευκαιρίες για να αντλήσουμε τα αναγκαία διδάγματα για να μιλήσουμε με τα παιδιά μας για το παρελθόν, για το σήμερα και το αύριο.
Γι αυτό και απόφασή μας, από την πρώτη ημέρα που ήρθαμε στο Δήμο ήταν να αναδείξουμε και να θέσουμε στη θέση που της αξίζει τη σημερινή επέτειο.
Ο κ. Καλογιάννης αναφέρθηκε στην πρωτοβουλία του Δήμου για την για την αποκάλυψη της μαρμάρινης πλάκας για τον Καπετάνιο του ΕΛΑΣ και απελευθερωτή της Λάρισας Μίμη Μπουκουβάλα, στην ομώνυμη πλατεία στο περιοχή του ΟΣΕ, που πραγματοποιήθηκε πέρσι τέτοια εποχή.
Ηταν η ελάχιστη ένδειξης μνήμης και σεβασμού σε έναν άνθρωπο που αποτελεί και θα συνεχίζει να αποτελεί υπόδειγμα ανθρώπου πιστού σε αρχές, αξίες και ιδανικά καθώς και υπόδειγμα ενός ανθρώπου που έδωσε τα καλύτερα χρόνια της ζωής του για την πατρίδα και το λαό, χωρίς να προσδοκά, χωρίς να ζητά ανταλλάγματα.
Είναι χρέος και τιμή κάθε δημάρχου, κάθε δημοτικής αρχής αυτής της πόλης, κάθε κοινωνίας να μην ξεχνά και να τιμά όσους έδωσαν τη ζωή τους για την ελευθερία αυτού του τόπου.
Αυτό κάνουμε και δεσμεύομαι ότι αυτό θα συνεχίσουμε να κάνουμε όσο είμαστε στο τιμόνι του Δήμου μας. Είναι το ελάχιστο που μπορούμε να κάνουμε προκειμένου να κρατήσουμε ζωντανές τις μνήμες.»
Στη συνέχεια στην ομιλία του ο δήμαρχος, αναφέρθηκε στα ιστορικά γεγονότα της συγκρότησης των πρώτων αντιστασιακών ομάδων, στην ίδρυση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ αλλά και σε γεγονότα που σημάδεψαν την περίοδο της αντίστασης εκείνη την εποχή.
Τόνισε χαρακτηριστικά: «Με την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων οι Λαρισαίοι ξεχύνονται στους δρόμους πανηγυρίζοντας. Η διοίκηση της ταξιαρχίας Ιππικού του ΕΛΑΣ εισέρχεται στην πόλη με τους Γ. Δαλθανάση, Δημ. Κασσάνδρα, Μίμη Μπουκουβάλα, Κώστα Καραγιώργη επικεφαλής, ακολουθουμένη από πεζοπόρα τμήματα. «Δεν προφτάσαμε να μπούμε στα πρώτα σπίτια της πόλης» – αφηγείται ο Μίμης Μπουκουβάλας – «και ξεχύθηκε έξαλλος ο κόσμος. Προχωρούμε με δυσκολία. Σκίζουμε τον κόσμο. Όλο και πιο δύσκολα. Ραίνουν με λουλούδια τους καβαλάρηδες. Πολλοί αναγνωρίζουν δικούς τους, συγγενείς, φίλους, συμμαθητές αντάρτες. Οι αντάρες σκύβουν πότε δεξιά και πότε αριστερά και σφίγγουν χέρια. Σκύβουν και σηκώνουν παιδάκια και τα καθίζουν στα καπούλια. Έχουμε γίνει ένα κουβάρι πολίτες, αντάρτες, αυτοκίνητα, άλογα (…) Την επόμενη ημέρα πραγματοποιήθηκε στην κεντρική πλατεία της πόλης το συλλαλητήριο της Απελευθέρωσης, τεράστιο σε όγκο και παλμό», τόνισε ο κ. Καλογιάννης περιγράφοντας των κλίμα των ημερών στην κοινωνία της Λάρισας.
Συνεχίζοντας, ο δήμαρχος Λαρισαίων στάθηκε στα μηνύματα για την απελευθέρωση της Λάρισας, θέτοντας ως κυρίαρχο τον αγώνα ενάντια στο φασισμό.
«Πώς είναι δυνατόν η χώρα που γέννησε το μεγαλύτερο αντιφασιστικό κίνημα της Ευρώπης να επιτρέπει να εκκολάπτεται στους κόλπους της το αυγό του φιδιού;
Η δημοτική αρχή της Λάρισας, όπως έχει κάνει από την πρώτη στιγμή, δεν πρόκειται να δώσει βήμα στους νοσταλγούς του Χίτλερ, των Ες Ες, των κρεματορίων.
Σ΄ αυτή την πόλη, εδώ και αιώνες ζούσαν αρμονικά άνθρωποι διαφόρων φυλών, εθνικοτήτων, εθνοτικών ομάδων, και διαφορετικής θρησκείας.
Εκφράζοντας τα συναισθήματα της συντριπτικής πλειονότητας των συμπολιτών μας, δηλώνω ξεκάθαρα ότι σ΄ αυτά τα μέρη ο φασισμός δεν ευδοκιμεί.», κατέληξε καταχειροκροτούμενος ο κ. Καλογιάννης.
Ακολούθησαν χαιρετισμοί των επικεφαλής και εκπροσώπων των δημοτικών παρατάξεων και ειδικότερα της κ. Ρένας Καραλαριώτου, του κ Κ. Τζανακούλη, της κ. Μ. Καμηλαράκη, του κ. Ντ. Διαμάντου και του κ. Γ. Παζιάνα. Η συνεδρίαση ολοκληρώθηκε με την ομιλία του προέδρου της ΠΟΑΕΑ Λάρισας κ. Ν. Παπαθανασίου.
Στο Ηρώο της πόλης
Με την ολοκλήρωση της πανηγυρικής συνεδρίασης, κάτω από το Δημαρχείο και παρά τη βροχόπτωση, σχηματίστηκε πομπή από τη Φιλαρμονική, το δήμαρχο και τα μέλη του Δημοτικού Συμβουλίου, τους προσκεκλημένους, τους αντιστασιακούς και τις σημαίες σχολείων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που κατευθύνθηκαν προς το Ηρώο της πόλης, στο λόφο του Φρουρίου.
Εκεί εψάλη επιμνημόσυνη δέηση και ακολούθησε σύντομη ομιλία από το δημοτικό σύμβουλο κ. Απόστολο Σουρλατζή, ο οποίος αναφέρθηκε στα γεγονότα της εποχής και ολοκλήρωσε την ομιλία του ως εξής:
«Η χώρα μας ,δυστυχώς, δεν απολαμβάνει σήμερα τα αγαθά της ελευθερίας. Μια άλλου είδους κατοχή, αυτή τη φορά συγκαλυμμένη ,διαχειρίζεται τις τύχες μας. Καιρός είναι η φιλελεύθερη συνείδηση του Έλληνα ν’ αντισταθεί τόσο στις προσπάθειες χειραγώγησης από τους ξένους, όσο και στον εκφασισμό του λαού και της νεολαίας. Πώς είναι δυνατόν η χώρα που γέννησε το μεγαλύτερο αντιφασιστικό κίνημα της Ευρώπης να επιτρέπει να εκκολάπτεται στους κόλπους της το αυγό του φιδιού;
Για μας τους Έλληνες ο πόλεμος είναι ακόμα εδώ μαζί μας, μας εξουσιάζει μέσα από τη δύναμη της μνήμης και μέσα από τα βαθιά σημάδια που άφησε πίσω του. Για πολύ καιρό υπήρχαν δύο εθνικά αφηγήματα για τη δεκαετία του 1940, το επίσημο των νικητών και το άλλο των ηττημένων και εξόριστων. Η Ελλάδα αποτελεί το εξέχον παράδειγμα στο «δυτικό κόσμο» για τη στρέβλωση της ιστορικής μνήμης .Το μεγαλύτερο αντιστασιακό κίνημα της Ευρώπης ταυτιζόταν με την ηττηθείσα και διωκόμενη παράταξη του Εμφυλίου. Δεν έγινε ποτέ μια αντικειμενική προσπάθεια αποτίμησης της Εθνικής Αντίστασης .
Οι συνεργάτες του κατακτητή στη χώρα μας δεν τιμωρήθηκαν, όπως έγινε σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Αντίθετα διώχθηκαν, εξορίστηκαν και φυλακίστηκαν πολίτες που πολέμησαν τον κατακτητή και πλήρωσαν ακριβά τον αγώνα τους ενάντια στο φασισμό. Ύστερα από τόσες δεκαετίες είναι πλέον επιβεβλημένη η μελέτη της ιστορίας χωρίς στρεβλώσεις και η σύνταξη ενός καταλόγου των θυμάτων του Πολέμου και της Κατοχής. Όλοι οι εκτελεσθέντες και πεσόντες της Αντίστασης και των «αντιποίνων», οι νεκροί των βομβαρδισμών και των ναρκοπεδίων, πρέπει να τιμηθούν, χωρίς να τους χωρίζουμε σε ημέτερους και μη.
Η Δημοτική Αρχή θα ενισχύσει με κάθε τρόπο αυτή την προσπάθεια. Το μουσείο Εθνικής Αντίστασης οφείλει να είναι ένας χώρος ιστορικής μνήμης, που θα τον επισκέπτονται οι μαθητές και οι νέοι της πόλης μας, για να γνωρίζουν τους αγώνες και τις θυσίες του λαού της πόλης μας. Για να μην περιορίζουμε τον ιστορικό λόγο και τη μνήμη των προσώπων και των γεγονότων μόνο σε επετειακές ομιλίες και εκδηλώσεις».
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από το δήμαρχο Λαρισαίων Απ΄. Καλογιάννη, τον πρόεδρο του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας κ. Γρ. Παπαχαραλάμπους, τον Αρχηγό ΤΑ Αντιπτέραρχο (Ι) Χρ Χριστοδούλου, τον βοηθό Γεν. Αστυνομικό Διευθυντή Θεσσαλίας κ. Δημ. Ζήση, τον πρόεδρο της ΠΟΑΕΑ κ. Νι. Παπαθανασίου, εκπροσώπου της Εθνικής Γενικής Ενωσης Αναπήρων Θυμάτων Θεσσαλίας, της Ενωσης Αναπήρων και θυμάτων Εθνικής Αντίστασης κ. Θ. Ριζάκη, τον πρόεδρο του Συλλόγου Κυπρίων Λάρισας κ. Ντ. Αυγουστή, ενώ στεφάνι κατέθεσαν και μαθητές των Εκπαιδευτηρίων Μπακογιάννη.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την τήρηση ενός λεπτού σιγής, και την ανάκρουση του Εθνικού Υμνου.
Τη Δευτέρα η «Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν» στη Δημοτική Πινακοθήκη
Οι εκδηλώσεις του Δήμου για την απελευθέρωση της Λάρισας ολοκληρώνονται την ερχόμενη Δευτέρα 26 Οκτωβρίου με την παρουσίαση από το χορωδιακό σύνολο MusicArte του Μουσικού Σχολείου της Λάρισας, του έργο του Μίκη Θεοδωράκη «Η μπαλάντα του Μαουτχάουζεν» σε ποίηση Ιάκωβου Καμπανέλη. η βουλευτής Λάρισας και ηθοποιός Άννα Βαγενά θα διαβάσει αποσπάσματα σχετικά με τη ζωή του μουσικοσυνθέτη
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης η βουλευτής Λάρισας και ηθοποιός Άννα Βαγενά θα διαβάσει αποσπάσματα σχετικά με τη ζωή του μουσικοσυνθέτη Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στο Αμφιθέατρο της ΔΠΛ-ΜΓΙΚ, στις 8 μ.μ.
