ΔΕΚΑΝΕΑΣ …ΕΤΩΝ 13

Φωτ. 1. Ο νεαρότερος στρατιώτης του ελληνοαλβανικού μετώπου, ο ενδεκαετής εθελοντής, ο οποίος, «διά πράξιν εξαιρετικήν προήχθη εις δεκανέα». Στην εικόνα μας, χρησιμοποιώντας ένα ιταλικό ποδήλατο-λάφυρο εκτελεί χρέη αγγελιοφόρου

Της Κωνσταντινιάς Πατσή*
Ξημερώματα 28ης Οκτωβρίου 1940. Οι ήχοι των σειρήνων ξυπνούν τους Αθηναίους και τους κατοίκους όλων των πόλεων. Ο πόλεμος μόλις έχει κηρυχτεί και ο ελληνικός λαός ξεχύνεται στους δρόμους περιφρονώντας τους αεροπορικούς βομβαρδισμούς και διατρανώνοντας το δικό του ΟΧΙ ενάντια στον φασισμό

και την επιλογή του να αγωνιστεί υπέρ της ελευθερίας και κατά της υποδούλωσης, να αντισταθεί και να μην υποχωρήσει στις ιταμές απαιτήσεις των φασιστών. Στρατεύσιμοι και εθελοντές ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα της πατρίδας. Με ψηλό ηθικό, ενθουσιασμό και χαμόγελο στα χείλη, έτρεχαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και να καταταγούν στον ελληνικό στρατό. Το πάθος για την Λευτεριά, φλόγιζε τις ψυχές  και πύρωνε τα μάτια τους.

Όταν ηχήσαν οι σειρήνες

ήξεραν πως ηχήσανε γιατί εκείνοι είπαν ΟΧΙ.

Ντυθήκανε αμέσως στα χακί

και σκαρφαλώσανε στα τραμ, στα τρένα

και στα επιταγμένα φορτηγά

και τραγουδούσαν ΟΧΙ.

Και οι μανάδες τούς φιλήσανε στο μέτωπο

κι αυτοί φιλήσανε με τη σειρά τους τις κοπέλες τους

Και φύγαν για το μέτωπο

με το δικό τους μέτωπο ψηλά

γιατί είπανε ΟΧΙ

 

Σε ένα από τα τρένα που μεταφέρει τους στρατιώτες στο μέτωπο υπάρχει κι ένας λαθρεπιβάτης, ο 11χρονος Αναστάσιος Χαραλαμπόπουλος. Ο μικρός μαθητής, όταν είδε τον πατέρα του να φεύγει για να υπερασπιστεί την πατρίδα του, τον ακολούθησε κι επιβιβάστηκε σε ένα βαγόνι, χωρίς να γίνει αντιληπτός τόσο από τον ίδιο όσο και από τους συνεπιβαίνοντες. Η παρουσία του διαπιστώθηκε τελικά όταν το τρένο έφτασε στο Μέτωπο και προκάλεσε αναστάτωση στους επικεφαλής της μονάδας. Η επιστροφή του στην Αθήνα κρίθηκε αδύνατη και ο ίδιος επέμενε ότι τίποτε στον κόσμο δεν θα τον έπειθε να γυρίσει σπίτι του. Όλες οι προσπάθειες των ιθυνόντων να τον μεταπείσουν κρίθηκαν ατελέσφορες και γι’ αυτό προκρίθηκε τελικά η ιδέα να υπογράψει ο πατέρας ότι δέχεται να καταταγεί ο γιος του ως εθελοντής στον στρατό.

Εικ. 2. Le Messager d’ Athenes 11.12.1940 (από το βιβλίο: Οι καμπάνες Πανηγυρίζουν)
Εικ. 2. Le Messager d’ Athenes 11.12.1940 (από το βιβλίο: Οι καμπάνες Πανηγυρίζουν)

Έτσι και έγινε. Σύντομα ο Αναστάσης δέχτηκε το βάπτισμα του πυρός και σύμφωνα με τις υπάρχουσες επίσημες μαρτυρίες, όταν ο στρατός μας κατέλαβε την Κορυτσά, τον  άφησαν να παρελάσει πρώτος κατά την είσοδο στην πόλη.     Αργότερα, ένα κρυολόγημα υποχρέωσε τον μικρό να αφήσει τον λόχο του για να αναπαυθεί σε κάποιο ξενοδοχείο της πόλεως. Μια νύχτα ξύπνησε από ένα θόρυβο που ερχόταν από το διπλανό δωμάτιο. Δεν άργησε να καταλάβει  ότι ένα ραδιόφωνο βρισκόταν σε λειτουργία. Χωρίς να πει  λέξη ΦΙΑκαι χωρίς να κάνει θόρυβο στοίβαξε μπροστά στην πόρτα της ύποπτης κάμαρας όσα μπορούσε περισσότερα έπιπλα. Κατόπιν έτρεξε για να ξυπνήσει τους ενοίκους. Λίγα λεπτά αργότερα ένας ιταλο-αλβανός κατάσκοπος βρισκόταν στα χέρια των αρμοδίων και ύστερα από λίγες ώρες ο Αναστάσιος Αλέξανδρου Χαραλαμπόπουλος, διοριζόταν δεκανέας.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

  1. Εφημερίδα ΒΡΑΔΥΝΗ, 7 Ιανουαρίου 1941.
  2. Χρίστος Γούδη, Καθηγητής Πανεπιστημίου Πατρών, Το άσβεστο ΟΧΙ των Ελλήνων.
  3. kritiGr, Μια ιστορία από το χθες: Μικροί πολεμιστές. Δυο συγκλονιστικές ιστορίες.

* Η Κωνσταντινιά Πατσή είναι διευθύντρια του ΓΕ.Λ Τυρνάβου. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κάτοχος Μεταπτυχιακού διπλώματος Master of Business Administration (MBA) του Staffordshire University.

 

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΩΝ ΗΜΕΡΩΝ