Ερώτηση προς τους υπουργούς Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης, και Υγείας με θέμα την αναδρομική διαγραφή από την ασφάλιση του ΟΓΑ που ενεργείται μετά το 67ο έτος της ηλικίας και την απόρριψη της σύνταξης ασφαλισμένων στον ΟΓΑ, κατέθεσε ο βουλευτής Λαρίσης των ΑΝΕΛ κ. Βασίλης Κόκκαλης.
Αναλυτικά η ερώτηση:
Σύμφωνα με το άρθρ. 2 του Ν. 2458/ 1997, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, στην ασφάλιση του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης Αγροτών και του καταργηθέντος Κλάδου Πρόσθετης Ασφάλισης υπάγονται υποχρεωτικά όλα τα πρόσωπα που ασφαλίζονται στον ΟΓΑ. Η υπαγωγή στην ασφάλιση αυτή αρχίζει από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους της συμπλήρωσης του 18ου έτους της ηλικίας και λήγει στο τέλος του έτους συμπλήρωσης του 66ου έτους, ενώ η λειτουργία του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης αρχίζει την 1/1/98.
Περαιτέρω σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρ. 5 παρ.1 του Ν. 2458/ 1997 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα οι ασφαλισμένοι στον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης δικαιούνται σύνταξης γήρατος, εφόσον έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας τους και έχουν πραγματοποιήσει χρόνο ασφάλισης και καταβολής εισφορών για πέντε (5) έτη. Από το έτος 2004 ο χρόνος των πέντε ετών προσαυξάνεται για ανά ημερολογιακό έτος κατά ένα (1) έτος μέχρι τη συμπλήρωση τουλάχιστον 15 ετών ασφάλισης και αντίστοιχης καταβολής εισφορών. Κατά το άρθρ. 12 παρ. 1 του ως άνω Νόμου, όσοι καθίστανται συνταξιούχοι κύριας σύνταξης λόγω γήρατος δικαιούνται και τη βασική σύνταξη του άρθρ. 4 του Ν. 4169/1961, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις που προβλέπονται σ΄ αυτό.
Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρ. 11 παρ.1 και 2 του ΠΔ 78/1998 (Καταστατικό Ασφάλισης και Συνταξιοδότησης Αγροτών) η ασφάλιση στον Κλάδο διακόπτεται από την 1η του μήνα εκείνου που ο ασφαλισμένος:
α) Σταματήσει να ασκεί επάγγελμα για το οποίο ασφαλίζεται στον ΟΓΑ
β) Ασφαλιστεί σε άλλο φορέα Κύριας Ασφάλισης
γ) Συνταξιοδοτηθεί από οποιαδήποτε πηγή, εκτός της χορήγησης πολεμικής σύνταξης ή θύματος ειρηνικής περιόδου, σύμφωνα με το άρθρ. 4 του Ν. 4169/ 1961, όπως ισχύει κάθε φορά,
δ) Αποβιώσει.
Στο τέλος δε του άρθ. 11 παρ.1 του ΠΔ 78/1998 προστέθηκε εδάφιο με το άθρ.83 παρ. 2 του Ν. 3996/2011 (ΦΕΚ 170/Ά) με το οποίο ορίστηκε μεταξύ άλλων ότι η ασφάλιση διακόπτεται επίσης στην περίπτωση που το αρμόδιο Όργανο Ασφάλισης ζητήσει εγγράφως από τον ασφαλισμένο δικαιολογητικά ή άλλη χρήσιμη πληροφορία, προκειμένου να διαπιστώσει αν εξακολουθούν να συντρέχουν στο πρόσωπό του οι προϋποθέσεις υπαγωγής στην ασφάλιση και ο ασφαλισμένος δεν τα προσκομίσει εντός 6μήνου από τότε που του ζητήθηκαν.
Η ασφάλιση διακόπτεται με απόφαση του Προϊσταμένου του Κλάδου Κύριας Ασφάλισης του ΟΓΑ ή της Περιφερειακής Υπηρεσίας του ΟΓΑ, από την 1η του μήνα έκδοσης της απόφασης, που κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο. Σε περίπτωση που αποδειχθεί ότι πρόσωπο που είχε ασφαλιστεί στον ΟΓΑ δεν υπήγετο στην ασφάλισή του, αυτό διαγράφεται από τα Μητρώα με απόφαση του Προϊσταμένου, η οποία κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο.
Ως βουλευτής μιας μεγάλης αγροτικής περιφέρειας, δέχομαι συχνότατες διαμαρτυρίες πολιτών που ζουν από το αγροτικό επάγγελμα, ότι η αίτηση για συνταξιοδότησή τους από τον ΟΓΑ απορρίπτεται, παρότι από τουλάχιστον το έτος 1998 έχουν καταβάλλει πλήρως τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Και τούτο διότι ο Οργανισμός, με αφορμή την αίτηση για συνταξιοδότηση και μετά τη συμπλήρωση του 66 έτους της ηλικίας τους, δηλαδή ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΕΛΕΥΣΗ ΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ, προβαίνει σε έλεγχο των ασφαλιστικών προϋποθέσεων και σε πολλές περιπτώσεις σε αναδρομική διαγραφή από τα Μητρώα Ασφάλισης, με αποτέλεσμα να γίνεται μόνο εν μέρει επιστροφή των εισφορών και απόρριψη της αίτησης συνταξιοδότησης.
Οι λόγοι της αναδρομικής διαγραφής είναι κυρίως η απομάκρυνση του αγρότη από τον τόπο των αγροτικών του ασχολιών καθώς και το εισόδημά του, το οποίο θα πρέπει να προκύπτει από τις φορολογικές δηλώσεις και το ύψος του να επαρκεί για βιοπορισμό. Πράγματι είχε κριθεί στο παρελθόν και νομολογιακά ότι οι τα ασφαλισμένα στον ΟΓΑ πρόσωπα θα πρέπει καθ΄ όλο το χρονικό διάστημα της απασχόλησής τους σε αγροτικές εργασίες να είναι μονίμως εγκατεστημένα στον τόπο των αγροτικών τους ασχολιών, από τον οποίο συγχωρούνται μόνο προσωρινές και δικαιολογημένες απομακρύνσεις.
Όμως η εκ των υστέρων, δηλαδή μετά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου (66ο έτος της ηλικίας) αναδρομική διαγραφή της ασφάλισης των υπό συνταξιοδότηση ασφαλισμένων, δημιουργεί τεράστια προβλήματα και ανασφάλεια στους ασφαλισμένους του ΟΓΑ. Διότι οι άνθρωποι αυτοί, που κατέβαλαν ανελλιπώς τις εισφορές τους για 15 έτη και είχαν εύλογη και απολύτως δικαιολογημένη προσδοκία για απονομή σύνταξης, βρίσκονται στην πιο κρίσιμη ηλικία κυριολεκτικά χωρίς το αναγκαίο για την επιβίωσή τους εισόδημα από σύνταξη και χωρίς ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Επιπλέον στερούνται της δυνατότητας να ασφαλιστούν στον ΟΓΑ για το μετέπειτα χρονικό διάστημα, αφού –όπως προαναφέρθηκε- δεν είναι δυνατή η ασφάλιση τον ΟΓΑ μετά το 66ο έτος της ηλικίας.
Οι ανωτέρω διατάξεις επιβάλλουν τον έλεγχο εκ μέρους των Οργάνων του ΟΓΑ περί της συνέχισης ή όχι της ασφάλισης στον ΟΓΑ, σε κάθε όμως περίπτωση ο έλεγχος αυτός θα πρέπει να ενεργείται ΠΡΙΝ στην επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, δηλ. πριν τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης του ασφαλισμένου. Αυτό ενισχύεται και από το άρθρ. 11 του ΠΔ 78/1998, που προβλέπει ότι αν ο ενδιαφερόμενος προσκομίσει στη συνέχεια τα ζητηθέντα στοιχεία και διαπιστωθεί ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις συνέχισης της ασφάλισης, επανεγγράφεται. Έτσι δεν έχει κανένα νόημα η διακοπή της ασφάλισης μετά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου, αφού μία τέτοια επανεγγραφή δεν θα μπορούσε να γίνει, διότι η αναδρομική εγγραφή δεν είναι δυνατή μετά το 66ο έτος.
Ο Ν. 3050/2002 προβλέπει στο άρθρ. 7 ότι «Οι εγγεγραμμένοι στα Μητρώα Ασφαλισμένων του Ο.Γ.Α. από 1.1.1988 ημερομηνία έναρξης του Κλάδου Πρόσθετης Ασφάλισης Αγροτών και μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος θεωρούνται ότι καλώς ασφαλίστηκαν, εφόσον καταβάλλουν μέχρι 31.12.2003 τις ασφαλιστικές τους εισφορές, δεν έχουν ασφαλιστεί και δεν δικαιούνται συντάξεως από την ασφάλισή τους αυτή ή δεν συνταξιοδοτούνται από άλλο φορέα κύριας ασφάλισης.
Επειδή μία αντίστοιχη ρύθμιση και για τα επόμενα του 2003 έτη, θα λύσει το πρόβλημα που δημιουργείται σε χιλιάδες εγγεγραμμένους στον ΟΓΑ και θα άρει την αβεβαιότητα που δημιουργείται στους ασφαλισμένους για το αν τελικά θα λάβουν σύνταξη από τον Οργανισμό.
Επειδή επιπλέον στις μέρες μας πολλοί κατά κύριο βιοποριστικό επάγγελμα αγρότες δεν είναι μονίμως εγκατεστημένοι στον τόπο των αγροτικών τους ασχολιών. Λαμβάνοντας υπ΄ όψη τα σύγχρονα μέσα μεταφοράς, τα αγροτικά μηχανήματα και τα είδη των καλλιεργειών, ένας αγρότης δύναται πράγματι να κατοικεί σε αστικό κέντρο και να μεταβαίνει στο τόπο όπου βρίσκεται η αγροτική του περιουσία, έστω και σε μεγάλη χιλιομετρική απόσταση.
Ομοίως και το εισόδημα, το οποίο έχει κριθεί ότι πρέπει να είναι επαρκές για το βιοπορισμό του αγρότη, δεν μπορεί να αποτελεί ασφαλές κριτήριο για την υπαγωγή του στην ασφάλιση, αφού στις δύσκολες μέρες που ζούμε πολλοί είναι οι συνάνθρωποί μας που ζουν με τα ελάχιστα που αποκομίζουν από λιγοστά στρέμματα. Αρκεί να είναι αυτή η μόνη επαγγελματική τους απασχόληση.
Με βάση τα παραπάνω ερωτάσθε:
Είναι στις προθέσεις σας μία ρύθμιση ανάλογη του Ν. 3050/2002, ώστε να γίνει κατοχύρωση ετών ασφάλισης στον ΟΓΑ, προκειμένου να αποφεύγεται η αναδρομική διαγραφή ετών μετά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου;
Θα αποσυνδέσετε τα κριτήρια της απόστασης και του ικανού προς βιοπορισμό εισοδήματος από τις προϋποθέσεις για την υπαγωγή στην ασφάλισή του ΟΓΑ;
