Της Κωνσταντινιάς Πατσή*
Η Μαρία, σύζυγος του βουλευτή από τα Τρίκαλα Θ. Φίλιου, τον Ιούλιο του 1930 στέλνει επιστολή προς τον Ε.Βενιζέλο με την οποία ζητά την φοροαπαλλαγή των Θεσσαλών αγροτών επί μία πενταετία για να μπορέσουν να ξεπληρώσουν τα χρέη τους.
Στην επιστολή της η μόνη σύζυγος πολιτικού, που ζει στις καρδιές και στις ψυχές των χιλιάδων αγροτών, όπως η ίδια ισχυρίζεται, αφού αρχικά ζητήσει να τη συγχωρήσει ο Πρωθυπουργός , επειδή τον απασχολεί από άλλα σοβαρότερα ζητήματα επικαλείται την άμεση συνδρομή του για την επίλυση των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν χιλιάδες αγρότες, οι οποίοι βασανίζονται από τις πιέσεις των αρχών του τόπου για την καταβολή των φόρων.
Βλέποντας τα δάκρυα των αγροτών, την πείνα τους και την απελπιστική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει λόγω και των τελευταίων θεομηνιών υποβάλλει στον Βενιζέλο το αίτημα της να απαλλάξει τους γεωργούς από την καταβολή των φόρων και από τις πιέσεις των εφοριακών και των αστυνομικών, που αναγκάζουν τους αγρότες να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους και τις εργασίες για πολλές ημέρες.
Η πρόταση της είναι, να μείνουν ανενόχλητοι οι κάτοικοι της υπαίθρου για μια πενταετία για να μπορέσουν να πληρώσουν τα χρέη τους , αφού και η αγροτική παραγωγή του 1930 δεν θα είναι αρκετή ούτε για το ψωμί των οικογενειών τους.
Σύντομο στορικό πλαίσιο.
Παρόμοια πρόταση με αυτή της Μαρίας Θ. Φίλιου είχε υποβάλλει το Γεωργικό Επιμελητήριο Τρικάλων στη Βουλή (στα τέλη Νοεμβρίου του 1929) δια του κ. Ζουκα με την οποία ζητούνταν η αναστολή της πληρωμής των φόρων για μια παραγωγή καθυστερημένη και ελαττωματική, η οποία δεν κατέστη δυνατόν να αποδώσει κάτι, ούτε κι αυτόν τον στοιχειώδη άρτο.
Οι έντονες βροχοπτώσεις και η υπερχείλιση του Πηνειού στα τέλη Δεκεμβρίου κατέστρεψαν τις γεωργικές καλλιέργειες, κυρίως σιτοκαλλιέργειες σε έκταση χιλίων στρεμμάτων φέρνοντας σε απόγνωση τους καλλιεργητές . Οι απελπισμένοι κάτοικοι ζήτησαν τη συνδρομή της Πολιτείας, να δοθούν δάνεια από την Αγροτική Τράπεζα και να προχωρήσει άμεσα στην δημιουργία αντιπλημμυρικών έργων.
Ο πρόεδρος του Γεωργικού Συνεταιρισμού Τρικάλων αγωνίστηκε να ανανεωθούν τα δάνεια της Εθνικής τράπεζας και να χορηγηθούν μακροπρόθεσμα, να ανασταλεί η βίαια είσπραξη των διάφορων χρεών, εφ’ όσον οι χωρικοί αδυνατούν να πληρώσουν, ώστε άλλοι μεν να ευρίσκονται φυλακισμένοι και άλλοι να κοιμούνται στα χωράφια, διότι στο χωριό τους περιμένει ο εισπράκτορας με τους χωροφύλακες έτοιμοι να τους συλλάβουν .
Στην Ελλάδα στα τέλη του 1929 και στις αρχές του 1930 πραγματοποιούνται κινητοποιήσεις αγροτών (αρχικά στη Μακεδονία και στην Κρήτη, και στη συνέχεια και στη Θεσσαλία) που διαμαρτύρονται κατά της ολιγωρίας της Κυβέρνησης και ζητούν άμεση σύναψη σύμβασης Κράτους- Εθνικής (Τράπεζας) σχετικά με την Αγροτική Τράπεζα, ελάττωση δασμών γεωργικών προϊόντων κ.α
Τον Μάρτιο του 1930 ο αγροτικός σύλλογος διαμαρτύρεται για τις παντελώς άδικες φυλακίσεις των αγροτών δια χρέη του Δημοσίου και Εποικισμού, καθόσον οι χωρικοί όχι από δυστροπία αλλά από απόλυτη αδυναμία δεν ξεπλήρωσαν ούτε είναι δυνατόν να πληρώσουν μέχρι τον ερχόμενο Αύγουστο . Η φυλάκιση δε αυτών και το άγριο κυνηγητό θα φέρει διπλό κακό, πρώτον θα μείνουν τα χωράφια ακαλλιέργητα, εφ’ όσον οι χωρικοί είναι υποχρεωμένοι να κρύβονται για να μη τους πιάσουν οι χωροφύλακες και δεύτερον οι φυλακισθέντες θα αναγκασθούν να πουλήσουν όσο όσο τα ζευγάρια τους είτε να δανειστούν από διαφόρους τοκογλύφος με τόκο 100%.
Σημείωση. Ο Θ. Φίλιος εξελέγη βουλευτής Τρικάλων με το κόμμα των Φιλελευθέρων στις βουλευτικές εκλογές της 18ης Αυγούστου 1928.
Πηγές:
Εφημερίδα , Αναγέννησις (1929-1930)
Μουσείο Μπενάκη~Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου~Φάκελος 383~45
* Η Κωνσταντινιά Πατσή είναι Διευθύντρια του ΓΕ.Λ Τυρνάβου. Πτυχιούχος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, κάτοχος Μεταπτυχιακού διπλώματος Master of Business Administration (MBA) του Staffordshire University
