Από την Κωνσταντινιά Πατσή
8 Μάρτη, ημέρα μνήμης του αδιάλειπτου αγώνα με κατάθεση ψυχής (πολλές φορές και ζωής) της γυναίκας όλων των εποχών για ένα καλύτερο αύριο της κοινωνίας…8 Μάρτη, ημέρα ευθύνης της σύγχρονης γυναίκας για συνέχιση των αγώνων για ένα καλύτερο αύριο των γυναικών όλου του κόσμου, για ένα καλύτερο αύριο της ανθρωπότητας ολάκερης…..
ΤΥΡΝΑΒΙΤΙΣΑ
με αφορμή τη σημερινή ημέρα παραθέτω δυο μαρτυρίες (ιστορικές) για την Τυρναβίτισα
α. Μαρτυρία περιηγητή αρχές 18 αι.
Η γυναίκα του (η νύφη, όπως την αποκαλούν και οι σημερινοί Έλληνες) είναι ευγενική, πολύ σιωπηλή, ντυμένη τελείως διαφορετικά από τις γυναίκες του Τυρνάβου: ένα μεταξένιο μπούστο πάνω από μια λευκή φούστα από μουσελίνα με κόκκινα της φωτιάς βολάν, ένα κολλιέ από φλουριά, και πάνω στα μαλλιά της ένα καταπληκτικό φέσι, του οποίου η χρυσή φούντα πέφτει κυματιστά με χάρη. Ο δευτερότοκος γιος, ο Μιλτιάδης, που πηγαίνει ακόμα στο Ελληνικό σχολείο, φορά τη μακριά ριγέ ενδυμασία των νεαρών Ρουμελιωτών.
Οι ευρωπαϊκές συνήθειες τιμώνται στο σπίτι του κ. Θωμά: τρώμε όλοι μαζί, άνδρες και γυναίκες, στο δωμάτιο της εισόδου καθισμένοι γύρω από ένα μικρό τραπέζι, κάτω από το μεγάλο φανάρι. Το ζεύγος Αριστείδη καυχάται ιδιαίτερα που ζει με τις φράγκικες συνήθειες : στις γιορτές αψηφά την κοινή γνώμη κάνοντας χρήση του μπρατσέτο, δηλαδή πηγαίνουν οι δυο σύζυγοι περίπατο, προσφέροντας ο σύζυγος το μπράτσο του στη γυναίκα του, πράγμα άπρεπο σύμφωνα με τα παλιά ανατολίτικα έθιμα.
β. Μαρτυρία στρατιώτη κατά τον πόλεμο του 1879
“Αλλ’ αι γυναίκες του Τυρνάβου είναι ωραίαι και, ως ο κ. Παγανέλης βεβαιοί, «οι νεανίσκοι ευειδέστατοι». Αλλ΄ αι γυναίκες του Τυρνάβου ομοιάζουσι με τον τόπον των,-το κάλλος αυτών έγκειται εις τα υψηλότερα μέρη. Είνε ευειδείς και τούτο μόνον.
Ενδύονται πάσαι κατά το εγχώριον σύστημα δι’ απλουστάτης εσθήτος, ήτις παραλάσσει κατά τας ηλικίας μόνον ως προς το χρώμα
Παν άλλο ειδος αμφιέσεως ή στολισμου απαγορεύεται υπό των χρηστών ηθών εν Τυρνάβω.
Οι πτερωτοί πέτασσοι, τα τριχαπτα, αι πολύπτυχαι εσθήτες, αι προκλητικαί επιγλουτίδες και συλήβδην πασα ποικιλόσχημος καινοτροπία …δεν έχει είσοδον ενταύθα
Στη φωτογραφία η όμορφη κόρη του Τυρναβου η οποία βρίσκεται στο μουσείο της πόλεως των Αθηνών Βούρου Ευταξία, έργο του Τυρναβίτη γλύπτη Γ. Καλακαλά.