Προχωρώντας λίγα χιλιοστά κάθε φορά, πήρε εκατοντάδες εκατομμύρια χρόνια την αρχαία υπερήπειρο Παγγαία να χωριστεί σε τμήματα και να γίνει η σημερινή ξηρά.
Μια μελέτη όμως που δημοσιεύθηκε την Τρίτη δείχνει ότι το ταξίδι δεν ήταν πάντα χαλαρό. Κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες, οι τεκτονικές πλάκες ξαφνικά πατούσαν γκάζι και επιτάχυναν, πηγαίνονας 20 φορές πιο γρήγορα από ό, τι ταξίδευαν πριν.
«Είναι ισοδύναμο με το να κινείται κάποιος πεζός ή να κινείται με ένα πολύ γρήγορο BMW», δήλωσε ο Dietmar Muller, γεωφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και συντάκτης της μελέτης, που εμφανίστηκε στο περιοδικό Nature.
“Ενώ ο ηπειρωτικός φλοιός ακόμη επιμηκυνόταν, ξαφνικά υπήρχε αυτή η καταπληκτική επιτάχυνση, και δεν ξέραμε γιατί.”
Μετά την ανάλυση των σεισμικών δεδομένων από όλο τον κόσμο και την οικοδόμηση ενός μοντέλου, ο Δρ Muller και η ομάδα του ανακάλυψαν ότι οι πλάκες κινούνται σε δύο διακριτές φάσεις: μια αργή φάση και μια γρήγορη. Κατά τη διάρκεια της αργής φάσης, ο ηπειρωτικός φλοιός, που μπορεί να είναι περισσότερα από 20 μίλια πάχος, απλώνεται σιγά-σιγά ενώ παραμένει ενωμένος. Αλλά τότε ξαφνικά, μια ή και οι δύο από τις ηπείρους πατούν γκάζι.
“Το κρίσιμο σημείο επιτυγχάνεται όταν η σύνδεση μεταξύ των δύο ηπείρων γίνεται τόσο αδύναμη που δεν μπορεί πλέον να αντισταθεί στις δυνάμεις που προσπαθούν να τις τραβήξουν μακριά,” είπε ο Δρ Müller. “Αυτή η επιτάχυνση σχετίζεται άμεσα με την λέπτυνση του φλοιού.”
Χρησιμοποιώντας μια προσομοίωση σε υπολογιστή οι επιστήμονες απεικόνισαν τα σημεία εκείνα στη γεωλογική ιστορία, που ζεύγη μαζών της γης επιτάχυναν καθώς απομακρυνόταν η μια από την άλλη. Πιο δραματικά βλέπουμε την επιτάχυνση μεταξύ της Βόρειας Αμερικής και της Αφρικής κατά την αρχική ρήξη της Παγγαίας, περίπου 240 εκατομμύρια χρόνια πριν.
Η προσομοίωση, που είναι διαθέσιμη στο κοινό, δείχνει επίσης τις αργές και γρήγορες φάσεις για κάθε ζεύγος ξηράς που διαχωρίστηκαν τα τελευταία 240 εκατομμύρια χρόνια, όπως η Ινδία με τη Μαδαγασκάρη, η Αυστραλία με την Ανταρκτική, η Ευρώπη με τη Γροιλανδία και, η Νότια Αμερική με την Αφρική.
