Ανακοίνωση του Τομέα Υγείας για τη χθεσινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας
Σαν σήμερα 10 χρόνια πριν στην Ελλάδα γραφόταν μία σημαντική σελίδα στην ιστορία της πολιτικής ψυχικής υγείας, που δεν ήταν άλλη από την κατάργηση του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Κέρκυρας. Την ημέρα εκείνη ο τελευταίος χρόνιος ασθενής εγκατέλειπε το Ψυχιατρείο Κέρκυρας που λειτουργούσε ως άσυλο για να μεταφερθεί σε δομή αποϊδρυματοποίησης.
Τότε μπήκαν οι οριστικές στέρεες βάσεις της ανάπτυξης του Κοινοτικού Δικτύου Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας (Κέντρο Ψυχικής Υγείας, Κινητή Μονάδα και Ψυχιατρική Κλινική στο Γενικό Νοσοκομείο) που σήμερα η Κέρκυρα περηφανεύεται ότι έχει.
Μαζί με την Κοινωνική Επιχείρηση τον Κοι.Σ.Π.Ε. Κέρκυρας «Νέοι Ορίζοντες», όλες οι υπηρεσίες του Δικτύου Ψυχικής Υγείας της Κέρκυρας απέδειξαν για δέκα συναπτά έτη ότι μπορεί να υπάρξει ψυχική υγεία και αντιμετώπιση της ψυχικής νόσου χωρίς Ψυχιατρείο, αποδεικνύοντας με τον καλύτερο τρόπο, στην πράξη, αυτό για το οποίο μοχθούσαν και μάχονταν οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας τόσα χρόνια. Οι ανωτέρω προσπάθειες υποστηρίχθηκαν διαχρονικά οικονομικά από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από την οποία η περήφανη διαπραγμάτευση και το δημοψήφισμα της κυβέρνησης της Αριστεράς, κινδύνευσε να μας θέσει εκτός πυρήνα.
Δέκα χρόνια μετά και με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας που εορτάζεται σήμερα 10 Οκτωβρίου, προσπαθήσαμε να δούμε τι συμβαίνει μακριά από την γειτονιά μας, σε μία άλλη χώρα που η Αριστερή Ιδεοληπτική στρατιά κυβερνητικών πλέον στελεχών, την είχε ως πρότυπο, την Βενεζουέλα.
Σε πρόσφατα άρθρα των NewYorkTimes ( http://www.nytimes.com/2016/10/02/world/americas/venezuela-mental-health-medicine-shortages.html&http://www.nytimes.com/2016/10/02/world/americas/inside-a-dysfunctional-psychiatric-hospital.html?_r=0 ) αναφέρονται τα εξής: Το σύστημα υγείας της Βενεζουέλας έχει αποδεκατιστεί λόγω της οικονομικής της οικονομικής κατάρρευσης, αφήνοντας τα νοσοκομεία χωρίς αντιβιοτικά, χειρουργούς χωρίς γάντια και ασθενείς να πεθαίνουν στα επείγοντα.
Τώρα, χιλιάδες ασθενείς με ψυχικές παθήσεις – πολλοί από τους οποίους είχαν μία σχετικά φυσιολογική ζωή υπό φαρμακευτική αγωγή – παρασύρονται στην απόγνωση και την ψύχωση επειδή η χώρα έχει ξεμείνει από τη συντριπτική πλειοψηφία των ψυχιατρικών φαρμάκων, αφήνοντας τις οικογένειες και τους γιατρούς ανήμπορους να τους βοηθήσουν, λένε οι ειδικοί.
Ψυχιατρικά ιδρύματα έχουν δώσει εξιτήρια σε χιλιάδες ασθενείς, επειδή δεν μπορούν πλέον να τους αντιμετωπίσουν, σύμφωνα με τους γιατρούς. Οι ασθενείς που εξακολουθούν να περιθάλπονται τώρα υποφέρουν σε θαλάμους που κυριολεκτικά καταρρέουν μπορούν, ενώ μετά βίας καλύπτονται οι ανάγκες σε τροφή. Οι γιατροί και οι νοσηλεύτριες φοβούνται τις βίαιες επιθέσεις και δεν έχουν άλλη επιλογή από το να καθηλώνουν ασθενείς σε καρέκλες, να τους κλειδώνουν ή ακόμα και να τους αφαιρούν τα ρούχα τους για την πρόληψη αυτοκτονιών.
Ευχόμαστε αυτή την καταγραφή να μην τη ζήσουμε ποτέ στη χώρα μας και θα παλέψουμε, ώστε οι θαυμαστές αυτού του μοντέλου, να μην καταντήσουν την Ελλάδα Βενεζουέλα της Ευρωπαϊκής Ηπείρου και στα θέματα που αφορούν στην ψυχική υγεία.
Πίσω στην Ελλάδα, φέτος ο εορτασμός της Παγκόσμιας Ημέρας Ψυχικής Υγείας μας βρίσκει εκτός χρονοδιαγράμματος για την ολοκλήρωση της Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης και την κατάργηση των τριών μεγάλων Ψυχιατρείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αλλά και αυτό της Λέρου, με έγγραφες αναφορές του Επιτρόπου Δικαιωμάτων για την σημαντική καθυστέρηση και χωρίς εξασφαλισμένους πόρους (εθνικούς ή ευρωπαϊκούς) για την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης με την ολοκλήρωση των δημόσιων μονάδων ψυχικής υγείας που υπολείπονται και χωρίς εξασφαλισμένους ανθρώπινους πόρους μέσω νέων προσλήψεων για την επιτυχία του ανωτέρου εγχειρήματος, όπως στην περίπτωση της Κέρκυρας ή των Χανίων.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας είναι αφιερωμένη στις πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας. Το θέμα αποτελεί μεγάλη πρόκληση για το επί τόσα έτη μετασχηματιζόμενο σύστημα υπηρεσιών ψυχικής υγείας, το οποίο δέχεται νέες προκλήσεις από τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές που καταλήγουν στη χώρα μας. Βρισκόμαστε φέτος ίσως στο πιο κρίσιμο σταυροδρόμι των εξελίξεων στην ψυχική υγεία. Η ψυχιατρική μεταρρύθμιση οφείλει να ολοκληρωθεί, τα ψυχιατρεία να αποτελέσουν σύντομα παρελθόν, η επένδυση σε νέους επαγγελματίες ψυχικής υγείας μονόδρομος και η αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων άμεση και σταθερή. Ευχόμαστε όλοι οι φορείς ψυχικής υγείας, όλοι οι ενεργοί πολίτες, αλλά κυρίως ο πολιτικός κόσμος να έχει πάρει τα αναγκαία μαθήματα και να καταλάβει ότι σε ευαίσθητα θέματα όπως η ψυχική υγεία δεν χωράνε πειραματισμοί, ιδεοληψίες και περαιτέρω καθυστερήσεις. Είναι η ώρα της δράσης. Οι ευθύνες ανήκουν σε όλους μας. Θα τις αναλάβουμε;
