Ανακοίνωση της παράταξης “Οικολογική Θεσσαλία” μετά τη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου
Την προηγούμενη Δευτέρα 28-11-2016 συζητήθηκε, κατά τη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Θεσσαλίας, η ερώτηση που κατατέθηκε από την παράταξη «Οικολογική Θεσσαλία» αναφορικά με την αέρια ρύπανση στην περιφέρεια.
Στα ερωτήματά μας επιχειρήθηκε να δοθούν απαντήσεις από τον Περιφερειάρχη Θεσσαλία και κρίνουμε θετικό το γεγονός ότι με αυτή την αφορμή υπήρξε μια κινητοποίηση από την πλευρά της περιφερειακής αρχής τόσο για την εγκατάσταση και νέων μονάδων μέτρησης, όσο και για τη λήψη και άλλων μέτρων.
Ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας πρότεινε κάποια μέτρα τα οποία είναι μεν ευπρόσδεκτα, δεν νομίζουμε όμως ότι καλύπτουν με τον πλέον ολοκληρωμένο τρόπο το ζήτημα.
Ως εκ τούτου και σε συνέχεια μιας μερικής και συνοπτικής αναφοράς μας στο Περιφερειακό Συμβούλιο θα θέλαμε να επισημάνουμε τα παρακάτω καταθέτοντας και συγκεκριμένες προτάσεις.
Η αρχική επισήμανση αφορά στη συνεργασία που πρέπει να αναπτυχθεί με όλους τους υπόλοιπους φορείς και οργανισμούς, όπως τα πανεπιστήμια, οι οποίοι διαθέτουν σταθμούς και διενεργούν, επίσης, τις δικές τους μετρήσεις, ώστε μέσω αυτής της δικτύωσης να υπάρχουν πιο έγκυρα στοιχεία και αποτελεσματικότερος σχεδιασμός.
Επίσης μια καλά οργανωμένη ενημερωτική εκστρατεία είναι απαραίτητη και πρέπει να έχει ολοκληρωμένο χαρακτήρα με παιδευτικά χαρακτηριστικά, με στόχευση σε πολλαπλασιαστές και η οποία θα απευθύνεται σε όλους τους εμπλεκόμενους και θα αφορά όλες τις πτυχές του ζητήματος. Σε αυτή πρέπει να συμμετέχουν οι συντελεστές της εκπαίδευσης οι οποίοι θα μεταφέρουν το μήνυμα στο σύνολο του μαθητικού πληθυσμού και να χρησιμοποιηθούν όλοι οι μηχανισμοί της πολιτείας της αυτοδιοίκηση και των υπολοίπων φορέων (όπως π.χ οι ΔΕΚΟ και οι ΔΕΥΑ με μαζική αποστολή ενημερωτικού υλικού).
Θα πρέπει, δε, να εστιάζει, επίσης, τόσο στις μορφές θέρμανσης, τις οικονομικές δυνατότητες και τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές προεκτάσεις τους, με έμφαση στην απομάκρυνση από τα ορυκτά καύσιμα και στην ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ιδιαίτερα στη μη-βιομηχανική μορφή τους, όπως π.χ. τα φωτοβολταϊκά στις στέγες πολυκατοικιών και δημόσιων κτιρίων)
Σε κάθε περίπτωση απαιτείται αυστηρή εφαρμογή και τήρηση των έκτακτων μέτρων σε επεισόδια ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Σε έκτακτες περιστάσεις ακραίας έκθεσης της δημόσιας υγείας εκτός από το μέτρο που θα καλεί σε περιορισμό της χρήσης τζακιών εντός πόλης υποστηρίζουμε ακόμη και το άνοιγμα δημόσιων θερμαινόμενων χώρων, όπως σε αντίστοιχες περιπτώσεις καύσωνα.
Τέτοια μέτρα άμεσης αντιμετώπισης του προβλήματος θα πρέπει να συνδυάζονται με ένα μεσο-μακροπρόθεσμο σχεδιασμό της πόλης, με κύρια ευθύνη των Δήμων και τη στήριξη της Περιφέρειας, και σταθερά προσανατολισμένο κι ευθυγραμμισμένο με τις αρχές της Βιοκλιματικής Αρχιτεκτονικής και Πολεοδομίας (θέση κτηρίων στον χώρο, όγκος και σχήμα τους, προσανατολισμός και μεταξύ τους αποστάσεις, δημιουργία φυτεμένων δωμάτων, φύτευση κοινόχρηστων χώρων) με στόχο την κάλυψη από τον ήλιο έως και του 60-70% των αναγκών τους σε θέρμανση και δροσισμό, ώστε να σημειωθεί ανάλογη μείωση στην κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος με σχεδόν μηδενικό αρχικό επιπλέον κόστος για τις νέες κατασκευές.
Απλές και αποδοτικές εφαρμογές μπορούν να μειώσουν βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα την χρήση πετρελαίου για τη θέρμανση των κτηρίων. Η κατάλληλη θερμομόνωση των παλαιών κτηρίων, είναι προτεραιότητα εκ των ων ουκ άνευ, αφού τα περισσότερα ελληνικά κτήρια τα κατασκευασμένα πριν το 1980, είναι πλημμελώς μονωμένα και καταναλώνουν περισσότερη ενέργεια για θέρμανση σε σχέση με αντίστοιχα κτήρια σε χώρες της Βόρειας Ευρώπης, με βαρύτερους χειμώνες.
Στην ίδια κατεύθυνση συμβάλλουν επίσης η κατασκευή φυτεμένων δωμάτων, η εφαρμογή παθητικών και ενεργητικών ηλιακών συστημάτων, καθώς και άλλων απλών τεχνολογιών από τον χώρο των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, σε νότιες ηλιαζόμενες προσόψεις, αυλές, ακάλυπτους χώρους και δώματα κτηρίων, με τεχνολογία διαθέσιμη, και πρώτες ύλες που παράγονται στην Ελλάδα και εφαρμόζονται αξιόπιστα από εγχώρια συνεργεία, με ταυτόχρονη αύξηση της εγχώριας προστιθέμενης αξίας.
Με βάση αυτές τις κατευθύνσεις, η «Οικολογική Θεσσαλία», μεταξύ άλλων, προτείνει:
Α) Να διεκδικήσει η Περιφέρεια Θεσσαλίας
- Επανέναρξη και επέκταση του προγράμματος επιδότησης των εργασιών σύνδεσης με φυσικό αέριο (Φ.Α) και μείωση φόρου στο Φυσικό Αέριο με επιτάχυνση της σύνδεσης κτηρίων στο δίκτυο,
- Αύξηση του προγράμματος «εξοικονομώ κατ’ οίκον»,
- Πρόβλεψη επιδοτήσεων για μετατροπή των συμβατικών τζακιών σε ενεργειακά (καταναλώνουν 70% λιγότερα ξύλα για την ίδια ζέστη και μάλιστα με ελάχιστη ρύπανση εσωτερικών χώρων),
- Θέσπιση κινήτρων για αντικατάσταση κλιματιστικών με σύγχρονα τελευταίας τεχνολογίας.
Β) Η Περιφέρεια να προβεί στην:
- Εφαρμογή μαζικού προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης κτηρίων νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια, με ευρωπαϊκούς πόρους, κατά προτεραιότητα στα προγράμματα βιώσιμης αστικής ανάπτυξης του νέου Ε.Σ.Π.Α. Θεσσαλίας στην Λάρισα και το Βόλο,
- Εκπόνηση ειδικού χωροταξικού σε επίπεδο Θεσσαλίας με ζώνες ιδιαίτερων κλιματικών χαρακτηριστικών για θέσπιση κινήτρων εφαρμογής βιοκλιματικών αρχών κλιματισμού,
- Διεξαγωγή αυστηρών ελέγχων στη διακίνηση προϊόντων που προέρχονται από παράνομη υλοτόμηση,
- Θέσπιση μηχανισμού επίβλεψης της ορθής συντήρησης των καυστήρων,
- Επέκταση των ελέγχων και στις εταιρίες παραγωγής πέλετ,
- Στήριξη τοπικών κοινωνικών επιχειρήσεων για παραγωγή πέλετ από δασικά και λοιπά φυτικά υπολείμματα,
- Διερεύνηση σχεδιασμού και δημιουργίας υποδομών και συστημάτων μαζικής θέρμανσης (τηλεθέρμανση, γεωθερμία κ.α).
Η προστασία της υγείας των πολιτών πρέπει να αποτελεί την βασικότερη προτεραιότητα κάθε αυτοδιοικητικής αρχής και στην περίπτωσή μας η Περιφέρεια Θεσσαλίας πρέπει να καταβάλλει κάθε προσπάθεια σε συνεργασία με τις κεντρικές αρχές και τους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α για την αντιμετώπιση του τόσο σοβαρού ζητήματος της αέριας ρύπανσης προστατεύοντας την υγεία των πολιτών. Ας μετατρέψουμε το πρόβλημα σε ευκαιρία για εξεύρεση λύσεων με θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκρισμα.
