Εκδήλωση μνήμης και τιμής σε όσους έπεσαν στην Αντίσταση και στο Αλβανικό Μέτωπο, πραγματοποίησε ο Δήμος Κιλελέρ στο μνημείο των Πεσόντων στη Νίκαια. Πιο συγκεκριμένα:
Ο Δήμος Κιλελέρ σε συνεργασία με τις αντιστασιακές οργανώσεις διοργάνωσαν εκδήλωση για τον εορτασμό της Εθνικής Αντίσταση 1941-1944, προς τιμήν των πεσόντων Νικαιωτών στο Αλβανικό Μέτωπο και κατά τη διάρκεια της Εθνικής Αντίστασης αλλά και προς τιμήν των 16 εκτελεσθέντων πατριωτών από τα φασιστικά στρατεύματα κατοχής την άνοιξη του 1943 (κατοίκων Ζαγοράς, Πουρναρίου και Φαρκαδόνας). Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο μνημείο στην πλατεία Εθνικής Αντίστασης στη Νίκαια.
Στην κεντρική ομιλία οπρόεδρος της ΠΟΑΕΑ Νίκαιας Γ. Χονδρονάσιος ανέφερε τα παρακάτω:
«Σας καλωσορίζουμε στη Δημοτική Κοινότητα Νίκαιας, την έδρα του Καλλικρατικού Δήμου Κιλελέρ. Σας υποδεχόμαστε σε μια ιστορική Κοινότητα όπου κατά καιρούς έδρασαν μεγάλοι και επιφανείς ήρωες μεγάλων ιστορικών γεγονότων…Αναφορικά με τη σημερινή εκδήλωση, η Δημοτική Κοινότητα Νίκαιας οργανώνει κάθε χρόνο -σε συνεργασία με τις αντιστασιακές οργανώσεις (ΠΟΑΕΑ και ΠΕΑΕΑ)- την τελευταία Κυριακή του Μαΐου εκδήλωση προς τιμήν των πεσόντων Νικαιωτών στο Αλβανικό μέτωπο, αλλά και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, καθώς και προς τιμήν των 16 εκτελεσθέντων πατριωτών – κατοίκων Ζαγοράς, Πουρναρίου και Φαρκαδόνας – από τα φασιστικά στρατεύματα κατοχής την άνοιξη του 1943.
Οι πεσόντες, νέα παιδιά τότε, πρωτοστάτησαν σ’ αυτό το ανεπανάληπτο έπος της Εθνικής Αντίστασης. Από τις πρώτες ακόμα μέρες της εισόδου των κατακτητών στη χώρα μας η αντίσταση του ελληνικού λαού κατά των κατακτητών άρχισε να απλώνεται και να οργανώνεται. Οι νέοι από τη Νίκαια αλλά και από την ευρύτερη περιοχή ανταποκρίθηκαν από τους πρώτους στο κάλεσμα του αγώνα. Κι αφού ορκίστηκαν στη μνήμη εκείνων που είχαν χαθεί στα βουνά της Αλβανίας όπου μάχονταν τον Ιταλό εισβολέα, άφησαν πίσω οικογένειες και φίλους, σπίτια και περιουσίες και πήραν το δρόμο για τα ελεύθερα ελληνικά βουνά.
Κάθε χρόνο αυτές τις μέρες του Μάη ευλαβικά συρρέουμε σ’ αυτόν τον ιερό τόπο της θυσίας για να αποτιμήσουμε έναν ελάχιστο αλλά οφειλόμενο φόρο τιμής σ’ αυτούς που έλαχε ο κλήρος με την υπέρτατη θυσία τους, να καταδείξουν το μεγαλείο του αδούλωτου ανθρώπου και το μεγαλείο της ελευθερίας. Να καταδείξουν με σαφήνεια σε όλους εμάς ότι άνθρωπος και ελευθερία είναι δύο έννοιες απόλυτα ταυτόσημες, αλληλένδετες και αλληλοσυμπληρούμενες. Κι ότι δεν είναι πιο μεγάλη τιμή για έναν άνθρωπο να προσφέρει ό,τι ιερότερο διαθέτει, αυτήν την ίδια του τη ζωή για την εδραίωση και τη διαιώνιση της ελευθερίας.
Ύψιστη τιμή τούς πρέπει γιατί γνώριζαν εκ των προτέρων ότι οι βάρβαροι ήταν υπεράριθμοι και τα μέσα για να τους ανταγωνιστούν πενιχρά, τα μόνα όπλα τους ήταν μέσα στην καρδιά τους. Από ιστορικά δεδομένα γνωρίζουμε ότι η κατοχή επέφερε τεράστια δεινά στον ελληνικό λαό και προκάλεσε ανυπολόγιστες καταστροφές. Οι ανθρώπινες απώλειες της Ελλάδας κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου υπολογίζονται μεταξύ 300.000 και 770.000 αμάχων και 20.000 έως 35.000 στρατιωτών.
Ήταν τέτοια εποχή το 1943 όταν 16 νέοι από το Πουρνάρι, τη Ζαγορά και τη Φαρκαδόνα συνελήφθησαν, φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν στα κολαστήρια των τυράννων, δίχως να ξεπουλήσουν ούτε ένα μέρος από τα ακριβά τους ιδανικά, χωρίς να κάνουν ένα βήμα πίσω από τις ιερότερες αρχές τους. Στη συνέχεια, οδηγήθηκαν εδώ στον τόπο της θυσίας ξημερώματα μιας μαγιάτικης μέρας.
Μεταφέρθηκαν σε τούτο το χώρο και εκτελέστηκαν ως αντίποινα για τα καίρια πλήγματα που κατάφερναν οι αντιστασιακές ομάδες στα ναζιστικά στρατεύματα κατοχής. «Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει» έγραψε ο Δ. Σολωμός για τους Ελεύθερους Πολιορκημένους του Μεσολογγίου. Ο στίχος αυτός, εξαιρετικά διαχρονικός και επίκαιρος, ταιριάζει απόλυτα στη θυσία των 16 παλικαριών που η μοίρα τους το είχε γραμμένο να πεθάνουν όταν «η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα».
«Για δες καιρό που διάλεξε ο χάρος να με πάρει τώρα που ανθίζουν τα βουνά και βγάζει η γης χορτάρι», έλεγε με παράπονο ο Αθανάσιος Διάκος την ώρα του μαρτυρικού του θανάτου, λίγο πριν ξεψυχήσει. Ο μικρότερος από τους εκτελεσθέντες ήταν μόλις 20 χρονών. Αυτοί οι νέοι δεν είχαν την τύχη να πεθάνουν στα μέρη που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και αγάπησαν. Δε γνώρισαν ποτέ τα γηρατειά, έφυγαν σαν λεβέντες ίδιοι και όμοιοι με τους τριακόσιους του Λεωνίδα. Αυτά τα παιδιά εκτελέστηκαν εδώ, πέθαναν στα δικά μας χώματα.
Όλοι αυτοί, οι Έλληνες πατριώτες που έπεσαν θύματα της φασιστικής θηριωδίας, άφησαν σε μας τη θύμηση αλλά και την ιερή υποχρέωση τέτοιες μέρες να πράττουμε το ελάχιστο, να γονατίζουμε με ευλάβεια και σεβασμό στον τόπο της θυσίας τους και να υποσχόμαστε να φανούμε τουλάχιστον αντάξιοί τους. Η θυσία των νέων της Ελλάδας, μας κάνει να αναλογιστούμε επίσης το χρέος που έχουμε να μην εφησυχάζουμε, να παλεύουμε καθημερινά για το δίκιο και την αρετή, να είμαστε έτοιμοι να αντιμετωπίσουμε τις ενέργειες που υποβιβάζουν το ανθρώπινο γένος και το καθιστούν υποδεέστερο της αποστολής του.
Και βέβαια, το μήνυμα της θυσίας δεν πρέπει να έχει μόνο τελετουργικό και ιστορικό χαρακτήρα. Είναι απαραίτητο να μεταλαμπαδευτεί σε όλους μας, μα κυρίως στους σημερινούς νέους, να γίνει κτήμα τους και να λειτουργεί σαν κατευθυντήρια γραμμή στη χάραξη της προσωπικής τους ζωής και της κοσμοθεωρίας τους. Να προσπαθήσουμε όλοι, ο καθένας με τα εφόδιά του να κρατήσουμε ζωντανό το όραμα των νεκρών και να το μεταφέρουμε με θρησκευτική ευλάβεια στο σήμερα. Μόνο έτσι η θυσία των συμπατριωτών μας θα βρει τη θέση που της αρμόζει στην ιστορία. Το χρωστάμε σε εκείνους.
Το χρωστάμε στα παιδιά μας. Έχουμε χρέος και ευθύνη να φροντίσουμε ώστε τα παιδιά μας να γνωρίσουν την ιστορία του τόπου και της πατρίδας τους, να γνωρίσουν και να εκτιμήσουν το μέγεθος της θυσίας ανθρώπων που έδωσαν τη ζωή τους για τα ύψιστα ιδανικά της δημοκρατίας και της ελευθερίας. Είναι άλλωστε γνωστό ότι ένας λαός που ξεχνά την ιστορία του, είναι καταδικασμένος να την ξαναζήσει»…
Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν οι δήμαρχοι των Δήμων Κιλελέρ και Ζαγοράς κύριοι Α. Νασιακόπουλος και Π. Κουτσάφτης, ο περιφερειακός σύμβουλος Γ. Λαδόπουλος, ο αντιδήμαρχος του Δήμου Κιλελέρ Κ. Φιλιππούλης, οι δημοτικοί σύμβουλοι Α. Ρεντζιάς Αχ. Χατζούλης, Ζ. Ανυφαντή, Γ. Καρυούδης και Β. Χατζούλης, ο αντιδήμαρχος του Δήμου Φαρκαδόνας Η. Καραμάνης, η πρόεδρος της Δημοτικής Κοινότητας Νίκαιας Β. Πιλάτου, οι τοπικοί σύμβουλοι Νίκαιας Γ. Ψαρούλης και Σ. Μιχαλούλη, η πρόεδρος της τοπικής Κοινότητας Πουρναρίου Α. Νταναβάρα, εκπρόσωποι των ενόπλων δυνάμεων ο υπίλαρχος κ. Καραγιώργος, η ανθυποσμηναγός κ. Σουλιώτη και η επιπυραγός κ. Τσακνάκη, ο εκπρόσωπος της ισραηλιτικής κοινότητας Α. Βενουζίου εκπρόσωποι αντιστασιακών οργανώσεων, φορέων και συλλόγων,συγγενείς των πεσόντων και πλήθος κόσμου.
Την εκδήλωση συνέδραμε η παιδική χορωδία της Μουσικής Σχολής Νίκαιας του Δήμου Κιλελέρ υπό τη διεύθυνση της κας Ε. Τσιούκα.
