Δύο είναι τα βασικά και θεμελιώδη προβλήματα στη διαχείριση του πολύπλοκου προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων (ΝPLs) στην Ευρωζώνη και εν τέλει, στην εξυγίανση του τραπεζικού συστήματος:
- το γεγονός ότι αυτή την εποχή ο κλάδος υπόκειται σε διφορούμενους ή άλληλοαντικρουόμενους κανόνες και –
- πως δεν υπάρχει σαφής εικόνα ή στόχευση για τον τρόπο που θα μπορούσε να βελτιωθεί η πρόσβαση των πιστωτών σε ενυπόθηκα περιουσιακά στοιχεία.
Στα δύο αυτά βασικά προβλήματα έρχεται να προστεθεί ο αρκετά διαφοροποιημένος όγκος και ποιότητα των μη εξυπηρετούμενων δανείων στα διαφορετικά κράτη, οι επιπλοκές σε θέματα επί επίλυσης, αναδιάρθρωσης δανείων, ή και ιδρυμάτων και οι πολιτικές επιπλοκές των διαφόρων αποφάσεων όταν αυτές φτάνουν στο τελικό πολίτη – καταναλωτή.
Συγκεκριμένα, μια υποεπιτροπή του Συμβουλίου, αποτελούμενη από εκπροσώπους των κρατών μελών, ανέλαβε για λογαριασμών των 19 κυβερνήσεων να συντάξει έναν οδικό χάρτη για την στρατηγική από κοινού αντιμετώπισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Η υποεπιτροπή, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο συνολικός όγκος των δανείων σε αυτή την κατηγορία είναι περί τα 919 δις ευρώ, και σε 10 κράτη μέλη ξεπερνούν το 10% του ΑΠΕ του εν λόγω κράτους μέλους (συνολικά στην ΕΕ φτάνουν το 6,17% του ΑΕΠ).
Η ίδια υποεπιτροπή αναγνωρίζει υπάρχει μειωτική πορεία των NPLs αλλά αυτό συμβαίνει αργά και ανισομερώς, ενώ τα προβλήματα συγκεντρώνονται σε πολύ συγκεκριμένες γεωγραφικές περιοχές.
Η πρόταση της υποεπιτροπής, που θα εγκριθεί την Τρίτη στο ECOFIN, προβλέπει ότι σε γενικές γραμμές οι μη βιώσιμες τράπεζες θα κλείνουν (θα εξέρχονται της αγοράς), οι δε βιώσιμες τράπεζες θα αναδιαρθρώνονται.
Υπό αυτό το πλαίσιο τα ΝPLs θα αντιμετωπιστούν μεσοπρόθεσμα με βάση τέσσερις βασικές συστάσεις:
- αρχικά θα ενισχυθεί εποπτεία από τους εθνικούς και κοινοτικούς μηχανισμούς,
- στη συνέχεια θα αρθούν τα δομικά εμπόδια στα θεσμικά πλαίσια αναδιάρθρωσης,
- αμέσως μετά θα βελτιωθεί η πρόσβαση και η λειτουργία της δευτερογενούς αγοράς ΝPLs
- και τέλος θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν οι προβλέψεις της οδηγίας BRRD.
H έκθεση της υποεπιτροπής αναφέρει ότι για να βελτιωθεί η κατάσταση πρέπει να διασφαλιστεί η διαύγεια και η καθαρότητα των δημοσιοποιούμενων στοιχείων των τραπεζών.
Ωστόσο αν δεν υπάρξει βελτίωση και ξεκαθάρισμα των προβλέψεων για την πρόσβαση των πιστωτών στα ενυπόθηκα στοιχεία που είναι συνδεδεμένα στα NPLs, τότε είναι εξαιρετικά δύσκολο για τις αγορές και τους πιστωτές να εμπλακούν ενεργά στην δευτερογενή αγορά των NPLs και μειωθεί έτσι ο συνολικός όγκος τους.
Σύμφωνα με τα όσα μετέφερε στον Τύπο ο Πρόεδρος του eurogroup σε αυτή τη φάση τα κράτη μέλη δεν προκρίνουν τη δημιουργία μια “κακής τράπεζας” σε εθνικό ή κοινοτικό επίπεδο για τη διαχείριση όλων των ΝPLs ταυτόχρονα.
Kατά τον Πρόεδρο θετικό είναι ότι ξεκίνησε η συζήτηση για τα πλαίσια αφερεγγυότητας, σε σχέση με τον τραπεζικό τομέα και στόχος ήταν να υπάρξει αντιμετώπιση των σωρευμένων προβλημάτων και να εξασφαλιστεί η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής στην οικονομία.
Το eurogroup καλωσόρισε την συνεχιζόμενη προσπάθεια για την μείωση του όγκου των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Ωστόσο υπάρχουν ακόμα διδάγματα που πρέπει να αντληθούν:
- η εναρμόνιση των εθνικών πλαισίων αφερεγγυότητας,
- τα δημοσιονομικά μαξιλάρια που πρέπει να διαθέτουν οι τράπεζες
- το ποια είναι η ιεραρχία πιστωτών (προτάσεις Κομισιόν)
- το πως θα επιτευχθεί η προστασία των μικροεπενδυτών
- η ακριβής αξιολόγηση των ενυπόθηκων στοιχείων.
- η αύξηση της διαφάνειας.
- η ολοκλήρωση της Τραπεζικής Ένωσης
- και η αναθεώρηση της οδηγίας BRRD για τις αναδιαρθρώσεις τραπεζών το 2018.