ΓΡΑΦΕΙ Ο Πέτρος Κρίκης, Μέλος του Τ.μ.. Φ.Α.& Αθλητισμού της Κ.Ε. του ΚΚΕ
«Ο μονόδρομος του εμπορευματοποιημένου ποδοσφαίρου οδήγησε σε αδιέξοδα. Υπάρχει άλλος δρόμος. Χρειάζεται η δημιουργία κινήματος που θα τον επιβάλει»
Οι εξελίξεις στο χώρο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου το τελευταίο διάστημα επιβεβαιώνουν για μια ακόμη φορά τη θέση του ΚΚΕ. Το ποδόσφαιρο της αγοράς βρωμάει και ζέχνει από όλες τις πλευρές.
Στο καπιταλιστικό σύστημα το επαγγελματικό ποδόσφαιρο έχει μετατραπεί σε θέαμα με λίγους πρωταγωνιστές και πολλούς θεατές, καταδικάζοντας οτιδήποτε είναι άχρηστο και είναι άχρηστο οτιδήποτε δεν αποφέρει κέρδη. Είναι όμως έτσι; Αυτό είναι το άθλημα, που αγαπάμε; Και τελικά ποιον εξυπηρετεί ο «μονόδρομος»;
Με την καθιέρωση του επαγγελματικού μοντέλου το 1979, το ποδόσφαιρο μετατράπηκε από παιχνίδι των πολλών, σε «μπίζνες» των λίγων. Παίζεται όχι για να κερδίσει ο καλύτερος, αλλά οι οικονομικά ισχυρότεροι που το εκμεταλλεύονται σαν μια από τις πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις τους. Κερδοφόρα όχι μόνο οικονομικά αλλά και πολιτικά.
Το ερασιτεχνικό κομμάτι του παραγκωνίστηκε. Υπάρχει κυρίως χάρη στο μεράκι κάποιων, ή στις περισσότερες περιπτώσεις μπλέκεται στα δίχτυα μικρότερων επιχειρηματιών, στην ουσία του βρίσκεται μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, παραπεταμένο από τους «υπεύθυνους». Όπως το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ παλιότερα, έτσι και η σημερινή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δε βρίσκει τους αναγκαίους πόρους. Της περισσεύουν όμως για διάφορες παροχές και αλλεπάλληλα χαρίσματα στους επιχειρηματίες – ιδιοκτήτες των ΠΑΕ. Πολλοί απ’ αυτούς χρωστάνε εκατομμύρια στο Δημόσιο, άλλοι μπήκαν φυλακή και βγήκαν, άλλοι με εφαλτήριο την ιδιοκτησία της ΠΑΕ και με μοχλό πίεσης την ιστορία και τους φιλάθλους – πελάτες της ομάδας, έχουν ανοίξει ή επεκτείνει τις «μπίζνες» τους. Δουλειές μέσα από το Δημόσιο για κατασκευαστικά έργα, για «θαλασσοδάνεια», για προμήθειες, φοροαπαλλαγές, χάρισμα γήπεδα (πχ. ΠΑΕ ΟΣΦΠ, ΑΕΛ, ΑΕΚ, κτλ), τεράστια διαφημιστικά έσοδα από τη μετάδοση των αγώνων κ.λπ. Κέρδη με τη σέσουλα δηλαδή, που τα πληρώνουμε ΟΛΟΙ εμείς. Δεν πρόκειται επομένως για λάθος και κακή εκτίμηση. Αποτελεί συνειδητή στρατηγική επιλογή αμφοτέρων των κυβερνήσεων αυτή η πολιτική, για να στηριχτεί το σύστημα. Αυτές ψηφίζουν τους νόμους για να στηθεί όλο αυτό το εποικοδόμημα που η γνωστή «παράγκα» ωχριά μπροστά του. Γιατί αυτό το στήσιμο γίνεται επισήμως και με την κάλυψη των νόμων.
Το ποδόσφαιρο πρέπει να βρίσκεται στον αντίποδα της πραγματικότητας που περιγράφηκε παραπάνω. Γιατί πρέπει να μαθαίνει τη νεολαία να είναι η ίδια πρωταγωνιστής στους αθλητικούς χώρους και όχι θεατής – καταναλωτής ενός κερδοφόρου θεάματος. Με άλλες αξίες και αρχές.
Το ΚΚΕ πιστεύει ότι ο αθλητισμός και το ποδόσφαιρο είναι κοινωνικό αγαθό. Το κράτος οφείλει να εξασφαλίζει όλες τις προϋποθέσεις για μια ουσιαστική δραστηριότητα του αθλητικού σωματείου. Να καλύπτονται τα έξοδά του με θεσμοθετημένο κονδύλι από τον κρατικό προϋπολογισμό, να μειωθούν στο ελάχιστο οι δεσμοί με τους χορηγούς.
Δε χωράνε ιδιώτες και μεγαλοσυμφέροντα σε αυτό και πρέπει να παρέχεται η δυνατότητα στη νεολαία και στην κοινωνία ολόκληρη να αθληθεί και έχει τεράστια ευθύνη το κράτος να διαμορφώσει τα δεδομένα γι’ αυτόν το σκοπό. Αντί αυτού, κυβέρνηση και παράγοντες, αναγκάζουν το ερασιτεχνικό σωματείο να γίνεται ένας μικρός «κλώνος» του εμπορευματοποιημένου οικοδομήματος. Οι πενιχρές επιχορηγήσεις, όποτε δίνονται, δεν επαρκούν ούτε για τα έξοδα της χρονιάς. Πόσο μάλλον για έναν προγραμματισμό σε βάθος χρόνου. Το σωματείο λοιπόν εξωθείται να αναζητήσει τον τοπικό παράγοντα που θα γίνει ο χορηγός, με αντάλλαγμα να γίνει το «αφεντικό» του συλλόγου. Θα διαπραγματευτεί με υποψήφιους βουλευτές, με δημάρχους κ.λπ. τον κοινωνικό χώρο των σωματείων, προς άγρα ψήφων και άλλων ανταλλαγμάτων. Επιβάλει την ανταποδοτικότητα στους αθλούμενους, στις ακαδημίες κτλ. Να γιατί η απαξίωση και υποχρηματοδότηση του σωματειακού αθλητισμού δεν είναι τυχαία. Συντηρεί το σύστημα. Αφ’ ενός σπρώχνει, από νωρίς, στην επικρατούσα ιδεολογία. Αφ’ ετέρου αναγκάζει τα παιδιά να εγκαταλείψουν τα γήπεδα. Η αγάπη όμως για το άθλημα παραμένει και έτσι μεταφέρονται στην κερκίδα. Δηλαδή από ενεργοί αθλητές, μετατρέπονται σε καταναλωτές – πελάτες. Αυξάνονται λοιπόν τα κέρδη των επιχειρηματιών. Μέσω των εκατομμυρίων πιστών που θα αγοράζουν το θέαμα, την αθλητική εφημερίδα, τα σύμβολα της ομάδας κ.λπ.
Ακριβώς επειδή το ποδόσφαιρο – επιχείρηση, ως αντανάκλαση του καπιταλιστικού εποικοδομήματος, πήρε αυτή την τροπή, δεν μπορεί να απαλλαγεί από τα αρνητικά χαρακτηριστικά του και μέσα σε αυτό ανακυκλώνονται όλες οι αντιθέσεις του συστήματος, όπως και μεταξύ των επιχειρηματιών. Άρα ουσιαστικά για να μπει σε άλλο δρόμο το ποδόσφαιρο και να απαλλαγεί από τα αρνητικά χαρακτηριστικά του, θα πρέπει να πάψει να είναι εμπόρευμα και για να πάψει να είναι εμπόρευμα απαιτείται άλλου είδους εξουσία.
Για το ΚΚΕ βάθρο της ανάπτυξης της Φυσικής Αγωγής και του αθλητισμού είναι το ενιαίο 12χρονο σχολείο, που εκεί αναπτύσσονται και καλλιεργούνται οι φυσικές αρετές των παιδιών. Έτσι θεωρούμε ότι δεν είναι σκοπός του αθλητικού σωματείου να καλύπτει μαζικά τις ανάγκες για άσκηση για το λαό και τη νεολαία, ανεξάρτητα από το πώς εξελίχθηκε ο θεσμός στην Ελλάδα.(ιστορικά αποτελεί το πιο κοντινό στο λαό αθλητικό φορέα). Σκοπός του είναι να αξιοποιήσει το ταλέντο μέσα από αγωνιστικές δραστηριότητες σε συνεργασία με το σχολείο που θα το τροφοδοτεί.
Στη λογική μας δεν υπάρχουν ποδοσφαιρικές ανώνυμες εταιρίες (ΠΑΕ), παρά μόνο αθλητικά σωματεία. Εμείς διατυπώνουμε την άποψη ότι αυτές θα πρέπει να διαλυθούν και στο ελληνικό πρωτάθλημα να συμμετέχουν στις πρώτες κατηγορίες ή στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις με τμήματα ποδοσφαιριστών που θα αποσπώνται από την οργανωμένη με κοινωνικό τρόπο και κεντρικό σχεδιασμό εργασία, με ειδικές αθλητικές άδειες για τις υποχρεώσεις τους και μετά το πέρας αυτών θα επιστρέφουν στην εργασία τους. Σ’ αυτό το μοντέλο που προτείνει το ΚΚΕ δεν έχουν θέση οι ακριβοπληρωμένες μεταγραφές, τα μπόνους και τα πριμ, το στοίχημα και τα στημένα. Αλλά οι αξίες του ευ’ αγωνίζεσθε, της άμιλλας, της αλληλεγγύης, της δια βίου άσκησης για τη υγιεινή ζωή κτλ.
Το ΚΚΕ δεν μπαίνει στη λογική του διαχωρισμού, που λένε πολλοί, του «επαγγελματικού» ποδοσφαίρου με το «ερασιτεχνικό». Το μεν ένα να προχωράει και παράλληλα να ενισχύεται και το άλλο. Δε γίνεται αυτό. Αν γινόταν, θα το είχαν κάνει και οι ίδιοι. Δε γίνεται στην Ελλάδα και δε γίνεται πουθενά. Γιατί μια πολιτική δεν μπορεί να έχει δυο ψυχές εντελώς αντίθετες. ΄Η θα αγωνιστείς υπέρ της ενίσχυσης του σωματειακού αθλητισμού ή θα υποταχθείς στην λογική των ΠΑΕ και οι συνέπειες θα είναι πολύ μεγάλες.
Είναι ανάγκη να υπάρξει ένα μεγάλο κίνημα σε αυτή την κατεύθυνση από τους ανθρώπους του αθλητισμού, την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Πρέπει το μέτωπο κατά της εμπορευματοποίησης να γίνει ισχυρό. Δε γίνεται τίποτα χωρίς να παλέψουμε. Απαιτείται όμως ενίσχυση και συμπόρευση με το ΚΚΕ για την οικοδόμηση της κοινωνικής συμμαχίας με γραμμή ρήξης ενάντια στα συμφέροντα των μονοπωλίων και παράλληλα διεκδίκηση για το καθολικό δικαίωμα του λαού στη Φ.Α. και τον αθλητισμό, με προοπτική γενικότερες αλλαγές στο επίπεδο της εξουσίας και της οικονομίας, όπου και ο αθλητισμός οργανωμένος σε κεντρική βάση και σχεδιασμένος να εξυπηρετεί της όλο και αυξανόμενες λαϊκές ανάγκες θα αποτελεί πραγματικό δικαίωμα στην πράξη και όχι ευκαιρία.
Στις διεκδικήσεις επιβάλλεται να προταθεί:
- Η αύξηση των τακτικών επιχορηγήσεων των αθλητικών ομοσπονδιών, με βάση τις πραγματικές ανάγκες για την ανάπτυξη του κάθε αθλήματος. Κατάργηση στις κατηγοριοποίησης που προωθεί η Γ.Γ.Α.
- Σύγχρονες, δημόσιες, ανοιχτές και δωρεάν σε όλους τους αθλούμενους αθλητικές εγκαταστάσεις. Αύξηση των επιχορηγήσεων για τα Εθνικά Αθλητικά Κέντρα (ΕΑΚ), με μαζικούς μόνιμους διορισμούς που θα καλύπτουν τις σύγχρονες ανάγκες συντήρησης και λειτουργίας.
- Η αύξηση των τακτικών επιχορηγήσεων των αθλητικών σωματείων με την σταθερή και άμεση καταβολή της κάθε έτος. Άμεση τακτοποίηση των οικονομικών εκκρεμοτήτων από παρελθόντα έτη με ευθύνη στις ΓΓΑ.
- Η κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης στον αθλητισμό. Κατάργηση του «επαγγελματικού» αθλητισμού (ΠΑΕ-ΚΑΕ) που βασίζεται στις επιχειρηματικές δράσεις.
- Ιδιαίτερο βάρος να δοθεί: α) στην υγεία των μαθητών-αθλητών. Με ευθύνη του κράτους να παρέχονται δωρεάν προληπτικές και εξειδικευμένες εξετάσεις ανά 3μηνο για όλους τους αθλούμενους β) την εξασφάλιση της παρουσίας αθλίατρου σε όλες τις δραστηριότητες, αγώνες, χωρίς την επιβάρυνση των αθλητικών σωματείων.
- Η συμμετοχή όλων στα αθλητικά σωματεία να είναι ελεύθερη, η συνδρομή των μελών συμβολική και η προπόνηση δωρεάν. Να στηριχθούν τα παιδιά των ανέργων και να μην υπάρχουν αποκλεισμοί από την άθληση, λόγω αδυναμίας κάλυψης εξόδων.
