Ανακοίνωση του Πανελλήνιου Συλλόγου Εκπαιδευτικών – Στελεχών ΣΕΠ β/βαθμιας εκπαίδευσης
Τα ΚΕ.ΣΥ.Π. είναι οι μοναδικές εναπομείνασες δημόσιες δομές δωρεάν υπηρεσιών Συμβουλευτικής – Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Τα ΚΕ.ΣΥ.Π. λειτουργούν με σαφή και διακριτό ρόλο, ο οποίος δεν πρέπει να συρρικνωθεί και να επικαλυφθεί μέσα σε ένα ενιαίο κέντρο χωρίς σαφή προσδιορισμό,
κάτι που θα οδηγήσει στην υπολειτουργία των δομών ως προς την υποστήριξη μαθητών, εκπαιδευτικών και σχολείων. Πρέπει να διασφαλιστεί η αυτενέργεια των δομών με καθορισμένο και σαφές πλαίσιο αρμοδιοτήτων και καθηκόντων, όπως ορίζεται από τις ήδη υπάρχουσες Υπουργικές Αποφάσεις
Οι δομές ΣΕΠ, ΚΕ.ΣΥ.Π., ΓΡΑ.ΣΕΠ, ΓΡΑ.ΣΥ. ιδρύθηκαν με ευρωπαϊκούς και εθνικούς πόρους. Εκπονήθηκαν μελέτες, χρηματοδοτήθηκαν υλοποιούμενες δράσεις τους, ο εξοπλισμός τους , η δημιουργία Βιβλιοθήκης, η παραγωγή υλικού, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που στελεχώνουν τις δομές και επωφελήθηκαν, εξυπηρετήθηκαν τις δυο δεκαετίες ύπαρξής τους χιλιάδες μαθητές/τριες. Για όλα αυτά υπάρχουν δεδομένα και παραδοτέα, τα οποία το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων προφανώς έχει στη διάθεσή του.
Τα ΚΕ.ΣΥ.Π. απευθύνονται σε όλους τους μαθητές/τριες Δημοτικού, Γυμνασίου, Λυκείου, σε Γονείς, εκπαιδευτικούς και σε κοινό νέων έως 25 ετών. Οι ενδιαφερόμενοι/ες για τις υπηρεσίες τους μπορούν να τα επισκεφτούν όσες φορές επιθυμούν, γι’ αυτό λειτουργούν με πρωινό και απογευματινό ωράριο, για να καλύπτουν τις ανάγκες των μαθητών/τριών και του κοινού που τα επισκέπτεται. Υποστηρίζουν την προετοιμασία των μαθητών/τριών σε όλα τα στάδια μετάβασή τους από τη μια βαθμίδα στην άλλη (Δημοτικό, Γυμνάσιο, Λύκειο) και τη μετάβαση στην ενήλικη ζωή: στις σπουδές και την αγορά εργασίας. Θεωρείται απαραίτητο να υπάρχουν χωροταξικά κατανεμημένα τα ΚΕΣΥ.Π. με τέτοια γεωγραφική διασπορά, ώστε να διασφαλίζεται η ισότιμη πρόσβαση όλων των μαθητών/μαθητριών και όλων των ενδιαφερομένων στις υπηρεσίες των ΚΕ.ΣΥ.Π. Για αυτό είναι απαραίτητο να διατηρηθεί η υφιστάμενη χωροταξική κατανομή των ΚΕ.ΣΥ.Π αλλά και να ενισχυθεί σε βάθος χρόνου. Ας μην ξεχνάμε την ιδιαιτερότητα της χώρας μας σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές. Αυτό θεωρούμε ότι είναι αυτονόητο, εφόσον στόχος της αλλαγής που επιθυμεί το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων είναι η ισότιμη πρόσβαση σε υπηρεσίες εκπαίδευσης και συμβουλευτικής. Οι προβλεπόμενες δομές από το σχέδιο νόμου για τις δομές στήριξης του εκπαιδευτικού έργου είναι λιγότερες και με περιορισμένη γεωγραφική διασπορά.
Στα ΚΕ.ΣΥ.Π. υπηρετούν εκπαιδευτικοί/σύμβουλοι με μεταπτυχιακές σπουδές και εξειδικευμένες/στοχευμένες επιμορφώσεις στα αντικείμενα της Συμβουλευτικής και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού σε μακροχρόνιας διάρκειας προγράμματα σπουδών στα Πανεπιστήμια και με την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Τα στελέχη των ΚΕ.ΣΥ.Π. έχουν εμπειρία στην εφαρμογή του θεσμού. Αυτό αποτελεί προστιθέμενη αξία, η οποία πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη, διότι αποτελεί σημαντική υποστήριξη και βοήθεια σε αυτήν την κομβική, για τους μαθητές/τριες, χρονική περίοδο. Επιβάλλεται η στελέχωση των δομών με εκπαιδευτικούς οι οποίοι έχουν εξειδίκευση στη Συμβουλευτική – Επαγγελματικού Προσανατολισμού αναλογικά με τον αριθμό των σχολείων και των μαθητών/τριών. Η συρρίκνωση των δομών και η μείωση των στελεχών, όπως προκύπτει από το υπό συζήτηση νομοσχέδιο για τις δομές στην εκπαίδευση, δε θα επιτρέπουν την ισότιμη πρόσβαση σε όλους τους μαθητές/τριες. Οι θέσεις που ορίζονται στο νέο φορέα, σύμφωνα με το σχέδιο νόμου δεν προκύπτουν μετά από έρευνα και μελέτη για την κάλυψη των πραγματικών αναγκών σε υπηρεσίες Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Γι’ αυτό θα πρέπει να επαναπροσδιοριστούν.
Τα στελέχη των ΚΕ.ΣΥ.Π. είναι εκπαιδευτικοί με διδακτική εμπειρία, εκπαιδευτικοί της τάξης και μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας. Γνωρίζουν την εκπαιδευτική διαδικασία και αυτό τους καθιστά τους πλέον κατάλληλους να προσφέρουν υπηρεσίες Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού. Η υπηρεσία των στελεχών στα ΚΕ.ΣΥ.Π. βρίσκεται σε πλήρη συνάφεια και σε ευθεία εξάρτηση με το παρεχόμενο διδακτικό έργο στις σχολικές μονάδες.
Οι δωρεάν προσφερόμενες υπηρεσίες Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού αναγνωρίζονται και εκτιμώνται από τους γονείς και κάθε ενδιαφερόμενο. Εάν εκλείψουν οι δομές και τα επιμορφωμένα στελέχη τους, τότε θα αναγκαστούν οι μαθητές/τριες να προσφύγουν στον ιδιωτικό τομέα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα οικονομικά της οικογένειας που δεν μπορεί να καλύψει και αυτό το δυσβάσταχτο έξοδο. Η Πολιτεία οφείλει να στηρίξει το θεσμό Συμβουλευτική-Επαγγελματικός Προσανατολισμός στο σχολείο και να διασφαλίσει την ισότιμη πρόσβαση και την ισότητα ευκαιριών στην εκπαίδευση και προετοιμασία για τη ζωή σε όλους τους μαθητές, μαθήτριες.
Οι χώροι υπηρεσιών που παρέχουν συμβουλευτική υποστήριξη, όπως είναι τα ΚΕΣΥΠ, πρέπει να πληρούν συγκεκριμένες προδιαγραφές για να διασφαλίζονται όλες οι προϋποθέσεις για μια αποτελεσματική συμβουλευτική διαδιδκασία με σεβασμό στο άτομο και να είναι προσβάσιμοι από όλους τους ενδιαφερόμενους. Για αποτελεσματικές και αξιοπρεπείς υπηρεσίες Συμβουλευτικής- Επαγγελματικού Προσανατολισμού πρέπει να διατηρηθούν οι χώροι των ΚΕΣΥΠ.
Υποστηρίζεται δυναμικά η σχολική μονάδα και το εκπαιδευτικό έργο σε υπηρεσίες Συμβουλετικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού, οι οποίες αποτελούν επιτακτική ανάγκη για την προετοιμασία των μαθητών/τριών σε ένα τόσο κρίσιμο για το μέλλον τους μεταβατικό στάδιο. Ο Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός στην ολοκληρωμένη του μορφή είναι μια εξελικτική, διαχρονική διαδικασία, μια συνεχής προσπάθεια που αρχίζει νωρίς στη ζωή του ατόμου και διέπει όλα τα στάδια ανάπτυξής του με σκοπό την ολική του ανάπτυξη. Πρόκειται για μια παιδαγωγική λειτουργία και αναπόσπαστη διαδικασία στην αποστολή του σχολείου σε όλο το φάσμα της επίσημης παιδείας. Αυτό το έργο εξυπηρετείται από τις παρακάτω δράσεις των ΚΕ.ΣΥ.Π.:
Παρεμβάσεις Συμβουλευτικής και Πληροφόρησης Επαγγελματικού Προσανατολισμού στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση – σε όλες τις τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου.
Οργάνωση, με ευθύνη των στελεχών του ΚΕ.ΣΥ.Π. εκδηλώσεων και βιωματικών επισκέψεων σε χώρους σπουδών και εργασίας.
Διοργάνωση επιμορφωτικών σεμιναρίων για τους εκπαιδευτικούς από τα οποία παράγεται πλούσιο έντυπο και ηλεκτρονικό υλικό.
Συνεργασία των ΚΕ.ΣΥ.Π μεταξύ τους για κάθε θέμα που αφορά το αντικείμενό τους, αλλά και με δίκτυα σχολείων και με προγράμματα Αγωγής Σταδιοδρομίας.
Συνεργασία των ΚΕ.ΣΥ.Π. με Α.Ε.Ι φορείς σε ημερίδες ενημέρωσης μαθητών/τριών.
Συνεργασία των ΚΕ.ΣΥ.Π με θεσμούς, οργανώσεις, Α.Ε.Ι., επαγγελματίες, επιμελητήρια, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και συμμετέχουν, επιμορφωτικές δράσεις, προγράμματα, σεμινάρια, συνέδρια και εκδηλώσεις που υποστηρίζουν την επαγγελματική ανάπτυξη των στελεχών τους.
Οι υπεύθυνοι Σ.Ε.Π. των ΚΕ.ΣΥ.Π. έχουν την ευθύνη διοργάνωσης ενημερώσεων και επισκέψεων μαθητών/-τριών Γ΄ Γυμνασίου και Α΄ ΓΕ.Λ. σε Σχολικές Μονάδες ΕΠΑ.Λ. και Εργαστηριακά Κέντρα.
Ο ρόλος των συμβούλων Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού αποδεικνύεται σημαντικός και αναγκαίος στο θέμα της μαθητικής διαρροής. Η ανισότητα στις δυνατότητες μετάβασης ορισμένων ομάδων, όπως οι νέοι/ες από στερημένο πολιτιστικά και οικονομικά περιβάλλον ή τα παιδιά μεταναστών και προσφύγων, οι Ρομά, μαθητές/τριες σε σχολεία φυλακών, οι νέοι εκτός εκπαίδευσης, κατάρτισης και απασχόλησης (NEETS) κ.λ.π. απαιτεί να μπορούν να βοηθηθούν αυτές οι ομάδες ουσιαστικά με την ενδυνάμωσή τους σε προσωπικές και επαγγελματικές δεξιότητες, για αυτό απαιτούνται κατάλληλα οργανωμένες δημόσιες δωρεάν υπηρεσίες Ε.Π. που θα προσφέρουν σημαντική υποστήριξη και βοήθεια.
Στο πλαίσιο της κοινωνικοοικονομικής κρίσης, καθώς έχει αποδειχτεί από διεθνείς έρευνες, είναι σημαντικό και ανταποδοτικό το όφελος που προκύπτει για την Πολιτεία και την κοινωνία από την ύπαρξη και λειτουργία σε πρώιμο στάδιο στην εκπαίδευση υπηρεσιών συμβουλευτικής και επαγγελματικού προσανατολισμού. Η αποτελεσματική υποστήριξη και αξιόπιστη πληροφόρηση των μαθητών/τριών και αποφοίτων για την κατάλληλη ένταξη και μετάβασή τους στις σπουδές και την αγορά εργασίας μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη διατήρηση των δομών Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού δηλαδή των ΚΕ.ΣΥ.Π., την ενίσχυσή των υπηρεσιών Επαγγελματικού Προσανατολισμού και τη επαναλειτουργία των Γραφείων Σχολικού Επαγγελματικού Προσανατολισμού στα ΛΥΚΕΙΑ, τα οποία μεταξύ των άλλων θα στηρίξουν και παρεμβάσεις με αντικείμενο την ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος και την προώθηση επιχειρηματικών ιδεών των νέων σε τοπικό και γενικότερο επίπεδο εντός του εκπαιδευτικού συστήματος.
Ζούμε σε έναν ραγδαία μεταβαλλόμενο κόσμο. Κάτω από συνθήκες τεράστιων και γρήγορων αλλαγών στο τοπίο της μόρφωσης και της αγοράς εργασίας, οι νέοι/ες μας καλούνται να πάρουν κρίσιμες και καθοριστικές για το μέλλον τους αποφάσεις. Για τη λήψη τέτοιων αποφάσεων χρειάζονται κατάλληλη στήριξη, έγκαιρη και αξιόπιστη πληροφόρηση. Όλοι οι εμπλεκόμενοι στο εκπαιδευτικό έργο, η επίσημη Πολιτεία με το αρμόδιο Υπουργείο και τους υπεύθυνους στα κέντρα λήψης αποφάσεων οφείλουν να αναβαθμίσουν, να υποστηρίξουν και να σταθεροποιήσουν στο ελληνικό σχολείο τις υπηρεσίες Επαγγελματικού Προσανατολισμού με δομές και στελέχη που θα επιτελέσουν όλο αυτό το πολυδιάστατο και πολύπλοκο έργο.
Οι αρμοδιότητες και ο ρόλος των συμβούλων Ε.Π. πρέπει να είναι σαφής και διακριτός και να μην επικαλυφθεί μέσα σε ένα ενιαίο κέντρο χωρίς σαφή προσδιορισμό. Να διασφαλιστεί η αυτενέργεια των δομών με καθορισμένο και σαφές πλαίσιο αρμοδιοτήτων και καθηκόντων, όπως ορίζεται ήδη από τις ήδη υπάρχουσες Υ.Α. και να διατηρηθεί η χωροταξική τους κατανομή ανάλογα με τις ανάγκες και ιδιαιτερότητες των περιοχών των σχολείων, τις ανάγκες των οποίων πρέπει να καλύψουν με αριθμό στελεχών αναλογικά των μαθητών/τριών, εάν στόχος των επικείμενων αλλαγών είναι η ισότιμη πρόσβαση και η υποστήριξη των σχολείων. Οι δομές Συμβουλευτικής και Επαγγελματικού Προσανατολισμού υπάρχουν ως μηχανισμοί υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου και των σχολείων. Αυτό που χρειάζεται είναι η συστηματική υποστήριξή τους, η αναβάθμισή τους, η στελέχωση και η οργάνωση των υπηρεσιών τους σε όλο το φάσμα του εκπαιδευτικού έργου.
Πιστεύουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων και η Βουλή πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη τους το πλήθος των αντιδράσεων που υπάρχουν από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, κυρίως από γονείς και κηδεμόνες, και να ενσωματώσουν το μήνυμα που στέλνουν αυτές οι αντιδράσεις στις τελικές τους αποφάσεις.
