Παρέμβαση του υπουργού ΑΑ&Τ Β. Αποστόλου στο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας & Αλιείας
Την αναγκαιότητα της απλούστευσης της νέας ΚΑΠ, της άρσης των γραφειοκρατικών εμποδίων και της εξάλειψης της πολυπλοκότητας διατάξεων επεσήμανε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξη και Τροφίμων Βαγγέλης Αποστόλου κατά την παρέμβασή του, στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας που συνεδρίασε σήμερα στις Βρυξέλλες.
Όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο Υπουργός «Πέρα από την Επιτροπή και τις εθνικές διοικήσεις, η απλούστευση και η επικουρικότητα πρέπει να διατηρήσουν ελκυστική την ΚΑΠ, ώστε να μην εγκαταλειφθεί η γεωργία και η ύπαιθρος αλλά και να προσελκύσουμε νέους ανθρώπους».
Μεταξύ άλλων, ο κ. Αποστόλου εξέφρασε για άλλη μία φορά τους προβληματισμούς και την ανησυχία της ελληνικής πλευράς σχετικά με το νέο μοντέλο διαχείρισης της ΚΑΠ αλλά και τις αυξημένες υποχρεώσεις των γεωργών με βάση την ενισχυμένη αιρεσιμότητα που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ακολουθεί ολόκληρη η τοποθέτηση του Υπουργού:
«Αγαπητέ Πρόεδρε,
Το θέμα της σημερινής μας συζήτησης αντικατοπτρίζει ουσιαστικά τις ανησυχίες που εξέφρασε τόσο η Ελλάδα όσο και η πλειοψηφία των κρατών μελών και γι’ αυτό σας ευχαριστούμε για την ανταπόκρισή σας.
Όπως επίσης ευχαριστούμε και τον Επίτροπο για την ενδιαφέρουσα παρουσίαση που έκανε.
Αγαπητοί συνάδελφοι ,
δεν είναι η πρώτη φορά που εγείρονται ανησυχίες στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων της ΚΑΠ. Κάθε μεγάλη μεταρρύθμιση που σημειώθηκε μέχρι σήμερα προκάλεσε προβληματισμό, ανάλογο με το μέγεθος των αλλαγών που εισήγαγε.
Η πρόσφατη πρόταση της Ε. Επιτροπής για την ΚΑΠ μετά το 2020 αποτελεί μια μεγάλη μεταρρύθμιση και είναι φυσικό να δημιουργεί ανησυχίες και προβληματισμούς, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι παραβλέπουμε τα θετικά της στοιχεία.
Προχωρώ αμέσως στα ερωτήματά σας.
Η επικουρικότητα μπορεί πράγματι να λειτουργήσει ως ευκαιρία προκειμένου τα κράτη-μέλη να έχουν την απαραίτητη ευελιξία προσαρμογής της αγροτικής πολιτικής τους, στις ανάγκες, στα χαρακτηριστικά και στις ιδιαιτερότητές τους.
Ωστόσο, ο αυξημένος βαθμός που προτείνεται πρέπει να εξεταστεί σε συνάρτηση με το νέο μοντέλο λειτουργίας της επόμενης ΚΑΠ και την όποια απλούστευση μπορεί να φέρει.
Κι αυτό το μοντέλο λειτουργίας, ανατρέπει τα μέχρι σήμερα δεδομένα, θέτοντας τις άμεσες ενισχύσεις, την αγροτική ανάπτυξη και τις τομεακές παρεμβάσεις σε ένα κοινό πλαίσιο, το εθνικό στρατηγικό σχέδιο για την ΚΑΠ, συνδέει όλες τις παρεμβάσεις με συγκεκριμένους στόχους και την απορρόφηση των πόρων με την επίτευξη των στόχων, μεταφέρει μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης στα κράτη μέλη και κυρίως ζητά από τους γεωργούς να κάνουν περισσότερα με λιγότερους πόρους.
Θα αναφέρω ορισμένα σημεία που μας ανησυχούν:
Τα στρατηγικά Σχέδια για την ΚΑΠ. Για την κατάρτισή τους, οι απαιτήσεις είναι ιδιαίτερα αυξημένες και φαίνεται να οδηγούν σε αύξηση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού βάρους για τα κράτη μέλη και τους δικαιούχους.
Ακόμη, η διαδικασία παρακολούθησης και αξιολόγησης της εφαρμογής τους, στη βάση δεικτών και υποβολής μεγάλου αριθμού εκθέσεων, αναμένεται να είναι επίπονη και γραφειοκρατική.
Πιστεύουμε ότι δεν πρέπει να οδηγηθούμε σε επανάληψη του φαινομένου μακροσκελέστατων κειμένων, με επαναλαμβανόμενα στοιχεία.
Προτείνουμε να εξεταστούν με ιδιαίτερη προσοχή οι σχετικές με το περιεχόμενο διατάξεις των στρατηγικών σχεδίων, με γνώμονα την πραγματική απλούστευση για εθνικές διοικήσεις και δικαιούχους.
Η αιρεσιμότητα είναι, επίσης, ένα ζήτημα που μας απασχολεί. Αν και η Επιτροπή υποστήριξε ότι θα προχωρήσει σε μεγαλύτερη απλούστευση για την πολλαπλή συμμόρφωση και το πρασίνισμα, μετά τα πρώτα έτη εφαρμογής τους, η πρόταση που έχουμε μπροστά μας δίνει αντίθετη εντύπωση. Αυξημένες αλλά και νέες υποχρεώσεις που καθιστούν περίπλοκη την εφαρμογή τους. Οι υποχρεώσεις της αιρεσιμότητας για να πετύχουν τον στόχο τους, πρέπει να είναι συγκεκριμένες, απλές στην εφαρμογή τους και μετρήσιμες.
Υπό αυτή την έννοια, υποστηρίζουμε το κοινό έγγραφο της Φινλανδίας και άλλων κρατών μελών.
Στο πλαίσιο αυτό, θα προτείναμε , ενδεικτικά, τα εξής:
α) Το Πρότυπο Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης με «Χρήση εργαλείου για τη βιωσιμότητα των γεωργικών εκμεταλλεύσεων για τα θρεπτικά συστατικά» , που είναι περίπλοκο , να μην συμπεριληφθεί στην αιρεσιμότητα. Θα μπορούσε ενδεχομένως να ενταχθεί στα οικολογικά προγράμματα β) Οι ισχύουσες εξαιρέσεις των μικροκαλλιεργητών από τους ελέγχους της πολλαπλής συμμόρφωσης, των δενδρώνων, των μικρών εκμεταλλεύσεων μέχρι 10 εκτάρια και των βοσκοτόπων, από τις υποχρεώσεις του πρασινίσματος, πρέπει να διατηρηθούν.
Συμβάλλουν στην απλούστευση, στη μείωση της γραφειοκρατίας και του κόστους των ελέγχων, χωρίς να διακυβεύεται το περιβαλλοντικό όφελος.
Σημαντικό, επίσης, σημείο είναι η αύξηση των περιβαλλοντικών και κλιματικών φιλοδοξιών της ΕΕ. Με την πρόταση της Επιτροπής, αυξάνονται οι υποχρεωτικοί κανόνες αλλά και εισάγονται νέες παρεμβάσεις, όπως τα οικολογικά προγράμματα, για μέτρα πέρα από την αιρεσιμότητα και διαφορετικά από τα αγροπεριβαλλοντικά/κλιματικά της αγροτικής ανάπτυξης.
Φοβόμαστε ότι η πληθώρα δεσμεύσεων και μέτρων για το περιβάλλον και το κλίμα θα εμφανίσει επικαλύψεις και ασάφειες. Για το λόγο αυτό, πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στις σχετικές διατάξεις για να είναι οριοθετημένες και σαφείς.
Τέλος, στις παρεμβάσεις αγροτικής ανάπτυξης, θα ήταν προτιμότερο να μην υφίστανται τα ελάχιστα και μέγιστα χρηματοδοτικά κονδύλια και τα κράτη μέλη να αποφασίζουν σύμφωνα με τη στρατηγική τους.
Αγαπητέ Φιλ,
Υποστηρίξαμε την προτεραιότητα της Ε. Επιτροπής για απλούστευση της ΚΑΠ τα τελευταία χρόνια (πχ. Omnibus) και θα συνεχίσουμε να το πράττουμε.
Εν τούτοις, ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο, εκατοντάδων σελίδων, με περιλήψεις, παραρτήματα, με περίπλοκη δομή και περιεχόμενο, πιστεύουμε ότι δεν θα είναι άμεσα κατανοητό από τους γεωργούς μας.
