Κείμενο του Βαγγέλη Ρεμπάπη*
ALEA JACTA EST! Ο κύβος ερρίφθη τελικά και τα Λατινικά καταργούνται από τις πανελλήνιες εξετάσεις. Προσωπικά έμεινα άφωνος μετά από αυτή τη ενέργεια, μην γνωρίζοντας πλέον τι άλλο αλλόκοτο μπορεί να εφαρμοστεί στην ελληνική εκπαίδευση.
Τι να σχολιάσει κανείς γι αυτή την ξαφνική και ταυτόχρονα επιπόλαια κίνηση.
Προσπαθούν να μας πείσουν πως με την αντικατάσταση του μαθήματος με την κοινωνιολογία, οι μαθητές θα εκπαιδεύονται πιο ουσιαστικά για τα καθημερινά κοινωνικοπολιτικά θέματα του κόσμου… Όλα αυτά δείχνουν βιαστική και πρόχειρη δουλειά από πλευράς του υπουργείου. Όλα τα μαθήματα είναι σημαντικά και δεν χρειάζεται να καταργούμε το ένα μετά το άλλο, προκειμένου να τα κατανείμουμε σε περισσότερο ουσιώδη και μη. Ας μη γελιόμαστε, αυτό που πρέπει να αναρωτηθούμε και να κατανοήσουμε, είναι το πως πρέπει να προσεγγίζεται ένα μάθημα και με ποιο τρόπο θα γίνεται αρεστό στα παιδιά, ώστε να φανεί η αξία του κάθε γνωστικού αντικειμένου και μαθήματος.
Τα Λατινικά αποτελούν πολύτιμη πηγή γνώσης για την αρχαία δυτική ιστορία, καθώς διασώζουν στα κείμενα τους, ένα μεγάλο κομμάτι του επιτυχημένου αρχαιοελληνικού πολιτισμού. Χάρη στην αγάπη και στο θαυμασμό που έδειξαν οι Ρωμαίοι, απέναντι στην ελληνική παιδεία, έχουν αντιγραφεί και σωθεί μεγάλα αριστουργήματα και έργα τέχνης, όπως γλυπτά, κείμενα και αρχιτεκτονικά δημιουργήματα. Με την περιθωριοποίηση και τον περιορισμό των Λατινικών, είναι σαν κόβουμε ένα κομμάτι της πλούσιας δυτικής ιστορίας και να το αντικαθιστούμε με την ιστορική άγνοια. Δεν γίνεται ένας μαθητής της θεωρητικής να μην διδάσκεται Λατινικά, ιστορικά αυτή η πράξη είναι βάνδαλη. Οι Ρωμαίοι με την γλώσσα τους έδωσαν συνέχεια στον ευρωπαϊκό πολιτισμό, δίνοντας τα πρότυπα και τις βάσεις κατόπιν στον μεσαίωνα, στην αναγέννηση, μέχρι να φτάσομε στο σύγχρονο κράτος. Δεν είναι τυχαίο, ότι τα Λατινικά ομιλούνταν μαζί με τα ελληνικά ως επίσημες γλώσσες τόσο στην Δύση, αλλά και το Βυζάντιο μέχρι τα τέλη του 15 αιώνα. Ακόμα, μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα η επίσημη γλώσσα γραφής των κειμένων και των νόμων δεν ήταν άλλη από τα Λατινικά. Η πράξη αυτή θεωρείται κατακριτέα από τους Φιλολόγους και Ιστορικούς της Ελλάδας. Η δικαιολογία ότι τα Λατινικά διδάσκονταν με τρόπο που προωθούσαν την παπαγαλία, δεν αποτελεί δικαιολογία, διότι θα μπορούσε κάλλιστα να γίνει μία νέα πιο σωστή μεταρρύθμιση, που να εισάγει έναν πιο ορθό τρόπο διδασκαλίας, με την μελέτη των πηγών, των αρχείων και των μεγάλων νοημάτων που έχουν να μας διηγηθούν τα Λατινικά.
Κλείνοντας, για ακόμα μία φορά φαίνεται, ότι η τωρινή κυβέρνηση δίνει έμφαση στην εφήμερη – επιφανειακή γνώση και εκπαίδευση των παιδειών του Λυκείου, προβάλλοντας την ημιμάθεια και την αποσπασματική γνώση. Δεν δίνεται πλέον βαρύτητα στην δημιουργία βουλόμενων ανθρώπων, που να κρίνουν και να αμφισβητούν την αδικία…. VERITATEM DIES APERIT, «ο χρόνος εν τέλει θα δείξει την αλήθεια», για όσους θέλουν να την σκεπάσουν ή να την κρύψουν.
*Ιστορικός, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.