Ο διεθνούς φήμης καλλιτέχνης στην πρώτη του συνέντευξη στην Ελλάδα μιλά αποκλειστικά στο paidis.com για την Τανούρα, τη ζωή του και την απόφασή του να μείνει πλέον στη Λάρισα
Ο Χάσσαν Μπόλμπολ, κατά κόσμον Χάσσαν Σολιμάν Ιμπραήμ Σαγίντ, δε χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις στην πατρίδα του, την Αίγυπτο, στις χώρες της Ασίας, της Βόρειας Αφρικής, αλλά και σε κάποιες της Ευρώπης, όπως η Ισπανία, η Μάλτα και η Ιταλία.
Εκεί θεωρείται ένας μεγάλος καλλιτέχνης που κουβαλά στην καρδιά και στην προσωπική του πορεία μια βαριά πολιτιστική κληρονομιά, θεματοφύλακας, συνεχιστής και πιστός υπηρέτης μιας αξιοθαύμαστης χορευτικής παράδοσης.
Στην Ελλάδα, ο 40χρονος χορευτής, με την επαγγελματική πορεία 30 σχεδόν ετών, τις διακρίσεις, τις χιλιάδες παραστάσεις και τις περιοδείες σε περισσότερες από 20 χώρες χρειάζεται, ακόμα, συστάσεις. Συναντώντας τον Χάσσαν Μπόλμπολ, η συζήτηση στρέφεται, αναπόφευκτα, στην Τανούρα (Αιγυπτιακό φολκλορικό χορό με στροβιλισμούς).
Μιλάει με πάθος για την τέχνη του: για το ύφος της, για τον ψυχαγωγικό προσανατολισμό της Τανούρα Starati και την πνευματικό χαρακτήρα της Τανούρα Sufi, για το μεγαλείο του κορυφαίου παραδοσιακού χορού της Αιγύπτου, οι ρίζες του οποίου χάνονται στα βάθη του 12 μ.Χ αιώνα και είναι συνυφασμένος με κάθε σταθμό ή ορόσημο στη ζωή των κατοίκων της. Γέννηση, γάμος, γενέθλια, σημαντικές στιγμές δεν μπορούν να γιορταστούν, χωρίς την παρουσία της Τανούρα, εξηγεί.
Στροβιλισμός επί ώρες με ταχύτητα, στη φορά του ρολογιού ή αντίθετα από αυτή, γύρω από έναν κεντρικό κάθετο άξονα, φορώντας ένα μινιμαλιστικό κοστούμι που καταλήγει σε μια επιβλητική πολύχρωμη φούστα, βάρους 15-20 κιλών. Πολλές φορές ο χορευτής ενδύεται δύο ή και τρεις φούστες, οι οποίες βρίσκονται σε μόνιμη κίνηση πάνω στο σώμα του ή στον αέρα!
Απόλυτος έλεγχος κίνησης και ισορροπίας σε έναν εντυπωσιακό χορό-πρόκληση των νόμων της φύσης και των αντοχών του ανθρώπινου οργανισμού. «Δεν ζαλίζεστε;». Εύλογη η απορία, προκαλεί, ωστόσο, το χαμόγελο του. «Όχι. Είναι κάτι που κάνουμε από παιδιά. Γυρίζουμε γύρω από τον εαυτό μας, σαν παιχνίδι. Μπορείς να πεις πως είναι πλέον καταγεγραμμένο στο DNA μας».
Ένα παιδί που στροβιλίζεται κι ονειρεύεται. Ο ίδιος γνωρίζει καλά πως νιώθει ένα τέτοιο παιδί. Γόνος καλλιτεχνικής οικογένειας, περήφανος διάδοχος τριών γενεών μουσικών, συμμετείχε ως ατραξιόν στο οικογενειακό μουσικό σχήμα, παίζοντας ντέφι στα 4 του χρόνια. Στην ίδια ηλικία είδε για πρώτη φορά τα μέλη της οικογένειάς του να ενδύονται την πολύχρωμη φούστα (Τανούρα στα αραβικά σημαίνει φούστα, εξ’ ου και η ονομασία του χορού) και να χορεύουν τον πιο δημοφιλή παραδοσιακό χορό της πατρίδας του. Η εικόνα σφράγισε για πάντα το μυαλό του.
«Ένιωσα να πετάω, άρχισα να βλέπω στον ύπνο μου πως χορεύω! Ξυπνούσα μέσα στη νύχτα, έβγαινα στο δρόμο και έκανα στροφές γύρω από το σώμα μου. Η αίσθηση της ελευθερίας και της απόλυτης ευτυχίας όταν χορεύω, με συνοδεύει αναλλοίωτη μέχρι σήμερα», εξηγεί, γυρνώντας πίσω, στην εποχή που ξεκίνησε η αγάπη του για τον χορό. Τα πρώτα μαθήματα Τανούρα τα πήρε από τον πατέρα του, Σολιμάν. Σε ηλικία 11 ετών ο έφηβος Χάσσαν συμμετείχε για πρώτη φορά σε επαγγελματική παράσταση και κάπου εκεί ανοίγει ο δρόμος της τεράστιας επαγγελματικής του πορείας, που στη φάση αυτή έχει δύο ορόσημα: την τετραετή του μαθητεία δίπλα στον μεγάλο δάσκαλο και χορευτή Τανούρα Starati, Μουστάφα Ανούς και τη συμμετοχή του στην κορυφαία παγκοσμίου φήμης χορευτική ομάδα Al Tanoura, με έδρα το Κάιρο.
«Η εκπαίδευσή μου ήταν δύσκολη, επίπονη, πολλές φορές σκληρή, αλλά δεν παραπονέθηκα ποτέ», δηλώνει ο διάσημος πλέον χορευτής, δίχως να κρύβει τον τεράστιο σεβασμό και θαυμασμό για τον δάσκαλό του. «Ο Μουστάφα Ανούς είναι ο μεγαλύτερος όλων μας στην Τανούρα Starati». Η αυστηρότητα, στα όρια της στρατιωτικής πειθαρχίας, και η αφοσίωση του νεαρού μαθητή απέδωσαν γρήγορα καρπούς, καθώς σύντομα η καριέρα του απογειώνεται και ο ίδιος γίνεται, όχι απλά ο πρώτος έφηβος που συμμετέχει στην περίφημη ομάδα Al Tanoura, αλλά ο πρώτος χορευτής, με δική του παράσταση, σε ηλικία 16 ετών!
Παραστάσεις, περιοδείες, συμμετοχή σε κινηματογραφικές ταινίες και video clips, ταξίδια σε όλο τον πλανήτη. Η επιτυχία, η οικονομική ανεξαρτησία και η αναγνώριση εντός και εκτός των συνόρων της Αιγύπτου συνοδεύουν την πορεία του νεαρού καλλιτέχνη, που παίρνει πλέον το καλλιτεχνικό όνομα Χάσσαν Μπόλμπολ. «Ήθελα να ταυτίσω το όνομά μου με την Τανούρα! Αυτή ήταν η μοναδική μου φιλοδοξία και τα κατάφερα», εξηγεί.
Δεν είναι η έπαρση αλλά η δύναμη και η αποφασιστικότητα, που κατευθύνουν τα λόγια του, η ίδια δύναμη και αποφασιστικότητα που τον οδήγησαν στη σπουδή της Τανούρα Sufi. Αυτοδίδακτος εκεί. Ο κορυφαίος χορευτής του είδους στην ομάδα της Al Tanoura, Pondok, του εξήγησε πως αυτό το είδος δεν μπορεί να διδαχθεί. Κάθε χορευτής αναζητά μόνος του τα βήματα και την κίνηση που τον οδηγούν στην πνευματική ανάταση αυτού του χορού. «Κρυβόμουν πίσω από τα παρασκήνια και τον μελετούσα την ώρα που χόρευε. Μετά πήγαινα και έκανα εξάσκηση μόνος μου. Με πολύ κόπο και με τον καιρό τα κατάφερα. Σήμερα είμαι ο μοναδικός χορευτής στην Αίγυπτο που μπορεί να χορεύει στην ίδια παράσταση και τα δύο είδη».
Του ζητάω να μου μιλήσει για τους μεγάλους σταθμούς της καριέρας του και γυρνάει πίσω στο χρόνο, στην περίφημη συναυλία του Ζαν Μισέλ Ζαρ στις πυραμίδες το 2000, για τον εορτασμό του millenium. «Κάναμε πρόβες έναν ολόκληρο μήνα. Ήταν μαγικά!». Το 2010 στο μεγαλύτερο φεστιβάλ Τανούρα, που διεξάγεται στην Τουρκία, ο Χάσσαν Μπόλμπολ διέσχισε στροβιλιζόμενος μια απόσταση 7 χιλιομέτρων και ανέβηκε στην κεντρική σκηνή της διοργάνωσης, για μια παράσταση διάρκειας 30 λεπτών. Συνολικός χρόνος της παρουσίασης 3,5 ώρες!
Με συγκίνηση αναφέρεται και στην ομάδα που δημιούργησε το 2003, την Dervishes of Cairo, η οποία συνεχίζει μέχρι σήμερα την πορεία της, υπό την καθοδήγηση του αδερφού του, Σάμεχ Μπολμπόλ. «Τριάντα χορευτές και μουσικοί, δίναμε παραστάσεις Τανούρα. Στην αρχή τα πράγματα ήταν δύσκολα, αλλά πολύ σύντομα οι παραστάσεις μας ήταν sold out».¨
Στην Ελλάδα ξεκινά πλέον ένα νέο κεφάλαιο στην προσωπική και επαγγελματική του ζωή, παντρεμένος με Ελληνίδα και έχοντας σαν βάση την πόλη της Λάρισας θα συνεχίσει τα ταξίδια και τις παραστάσεις στο εξωτερικό, ωστόσο στον προγραμματισμό του εντάσσεται πλέον η παρουσίαση και η διδασκαλία της Τανούρα στη χώρα μας.
«Στην Ελλάδα μου αρέσουν οι άνθρωποι. Αισθάνομαι καλά. Νιώθω καθαρό τον αέρα που αναπνέω. Θέλω να γνωρίσω τη γλώσσα, τις συνήθειες, τους τρόπους σας. Νιώθω πως η Ελλάδα μπορεί να γίνει δεύτερη πατρίδα μου». Η ελληνική κουλτούρα δεν του είναι άγνωστη. Οι συναντήσεις του με χορευτικά σχήματα από την Ελλάδα στο πλαίσιο διεθνών φεστιβάλ ήταν συχνές, δίνοντάς του την ευκαιρία να πάρει μια καλή γεύση από την ελληνική παράδοση και να αναπτύσσει προσωπικές σχέσεις και φιλίες με Έλληνες συναδέλφους του. Μιλάει με σεβασμό και θαυμασμό για τον χορό και την ελληνική παραδοσιακή μουσική και δεν κρύβει την προσωπική του φιλοδοξία: «Θέλω να διδάξω στην Ελλάδα την Τανούρα», δηλώνει, «θέλω να ταξιδέψω παντού στην όμορφη χώρα σας, να γνωρίσω και να με γνωρίσουν».
Η διαφορά της κουλτούρας, οι δυσκολίες στην επικοινωνία, οι προκαταλήψεις που πολύ πιθανόν θα αντιμετωπίσει δεν βάζουν όρια στα όνειρά του. «Ο χορός και η μουσική ενώνουν τους ανθρώπους».
Μ.Π.
