ΓΡΑΦΕΙ Η Ελένη Ι. Αξιόγλου*
Ένας χρόνος συμπληρώνεται την Τρίτη 23.7.2019 από την τραγωδία στην Ανατολική Αττική και δεκάδες άνθρωποι άναψαν σήμερα ένα κερί στη μνήμη των θυμάτων. “Δεν νοείται να ξαναγίνει, ποτέ και πουθενά κάτι τέτοιο” σημείωσε από το Μάτι ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης.
Η δήλωση υπονοεί διαδικασίες για κοινωνική βάση της πολιτικής, κοινωνικές και κοινωνικο-ψυχολογικές προυποθέσεις της πολιτικής δράσης.
Η παραπάνω δήλωση μας οδηγεί στη σκέψη ότι το πράσινο δάσος, το σπίτι στο δάσος, η πυροσβεστική, τα όργανα του κράτους ως στείρα περιγραφή εγκαταλείπεται προς όφελος μιάς προοπτικής, που θα μπορούσε να θεωρηθεί σαν αντιστροφή της παραδοσιακής γενικής θεωρίας του κράτους: εκεί το κέντρο βάρους βρισκόταν στο θεσμικό σύστημα και τα όργανα του κράτους, σαν αποτέλεσμα των οποίων παρουσιαζόταν οι κοινωνικές σχέσεις. Τώρα αντίθετα φαντάζει να μην ενδιαφέρεται η κυβέρνηση τόσο πολύ για τις αποφάσεις, αλλά περισσότερο για τις διαδικασίες διαμόρφωσης γνώμης, οι οποίες στις δημοκρατικές κοινωνίες οδηγούν σε συγκεκριμένες αποφάσεις. Με άλλα λόγια και έτσι γίνεται δεκτό από την κυβέρνηση το φυσικό περιβάλλον του ανθρώπου εξελίσσεται εδώ και καιρό σε «πολιτικό πρόβλημα», που ζητά τη λύση του!
Επί πολλούς αιώνες η Φύση θεωρούνταν σαν κάτι το οποίο προυπήρχε του ανθρώπου, και στο οποίο ο άνθρωπος δεν είχε τη δυνατότητα να επέμβει. Ηδη σήμερα, εξαιτίας της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της μόλυνσης των θαλασσών, της διαπίστωσης της στενότητας των ζωτικών αποθεμάτων ενεργειακών πηγών και πρώτων υλών, έχει δημιουργηθεί ένα «περιβαλλοντικό πρόβλημα».
Εμφανίζονται σε όλα τα κράτη πρωτοβουλίες πολιτών η κρατικοί οργανισμοί (Υπουργείο Περιβάλλοντος κλπ) και θεσμοί, με αντικείμενο την προστασία, την αντιμετώπιση των κινδύνων και το σχεδιασμό στα θέματα περιβάλλοντος, τα οποία έχουν αποκτήσει πλέον πολιτικό χαρακτήρα. Κάθε πεδίο ανθρώπινης συμβίωσης είναι πιθανό, κάτω από κατάλληλες συνθήκες, να εξελιχθεί σε πολιτικό θέμα. Αυτό συμβαίνει ειδικότερα στην περίπτωση που θα παρουσιαστεί στο πεδίο αυτό σύγκρουση αντιθέτων συμφερόντων ,και κάποια στιγμή να τεθεί σε αμφισβήτηση η ως τότε ευσταθής ισορροπία δυνάμεων. Ετσι έχουμε πολιτικά προβλήματα από τις κοινωνικές σχέσεις. Και το σπίτι στο δάσος και το δάσος ανέπαφο και η τουριστική κίνηση και η καθαρή ατμόσφαιρα και η χωρίς τυχόν χωροταξία πρόσβαση στη θάλασσα είναι όλα ανθρώπινα αγαθά, που όμως έρχονται σε αντίφαση μεταξύ τους, και επιβάλουν πολιτική δράση γύρω απ αυτά.
Ο «πολιτικός χαρακτήρας» των κοινωνικών σχέσεων αναπτύσσεται αυθόρμητα και με «φυσικό τρόπο». Η πορεία αυτή συνοδεύεται πάντα από μια διαδικασία συνειδητοποίησης, εξαιτίας συγκεκριμένων εμπειριών, οι οποίες δημιουργούν την ανάγκη εξήγησης και απολογισμού των αντιφατικών καταστάσεων.
«Η συνειδητοποίηση των αντιφάσεων και η ανάλυσή τους στα πλαίσια συγκεκριμένων κοινωνικών συσχετισμών, είναι ακριβώς αυτό που επιτρέπει να γίνεται λόγος για « πολιτική» , στο πνεύμα μια διαδικασίας εξατομικευμένης και συλλογικής δράσης. Ετσι η πολιτική (όπως και η εξουσία) δεν είναι κάτι που έχει προσλάβει εκ των έξω η κοινωνία,αλλά μια συνολική κατάσταση κοινωνικών σχέσεων, που συνδέεται στενά με τους κανόνες, τους σκοπούς και τους στόχους της ανθρώπινης συμπεριφοράς και πρακτικής.
Από το 2010 ο σημερινός Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε διαγνώσει γραπτώς ότι «Το περιβάλλον αντιμετωπιζόταν για καιρό από τη χώρα μας ως ένα ζήτημα «χαμηλής» πολιτικής προτεραιότητας και αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους στους οποίους οφείλεται η συστηματική υποβάθμισή του.Και παρακάτω γραπτώς δηλώνει και σήμερα καλείται τη δήλωση να την κάνει επίσημη πολιτική της Ελλάδος « η Νέα Δημοκρατία, ως φιλελεύθερο κόμμα, αντιμετωπίζει το περιβάλλον ως μείζον εθνικό ζήτημα, στο οποίο ελέγχονται η παιδεία και ο πολιτισμός μας, διακυβεύεται η πολιτική υγείας και κοινωνικής πρόνοιας και , κυρίως, δοκιμάζεται η βιωσιμότητα του μοντέλου οικονομικής ανάπτυξης ης χώρας μας».
Συμφωνούμε κύριε Πρωθυπουργέ, ποτέ τραγωδία όπως στο Μάτι, πολιτικό πρόβλημα και εθνικό ζήτημα το περιβάλλον όχι «χαμηλής» πολιτικής προτεραιότητας, αλλά ΠΡΩΤΗΣ προτεραιότητας πλέον και μάλιστα της νέας Κυβέρνησης Ν.Δ. που προέκυψε 7.7.2019!
*Δικηγόρος – Master/Phd Πολιτική Επιστήμη και Nαυτιλιακά – Διεθνείς Μεταφορές, Διεθνή Οικονομικά- πολιτευτής Ν.Δ.