Τον περασμένο μήνα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρώην τραπεζίτης με σπουδές στο Χάρβαρντ, εξελέγη πρωθυπουργός της Ελλάδας. Η νίκη του – και αυτή του κόμματός του, της Νέας Δημοκρατίας – καλωσορίστηκε ευρέως με ανακούφιση. Η νεοναζιστική Χρυσή Αυγή απομακρύνθηκε από το Κοινοβούλιο και ο αριστερός Σύριζα από την κυβέρνηση. Για μερικούς, οι ενήλικες ανέλαβαν και πάλι την εξουσία.
Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα όσον αφορά στη συναίνεση: δεν είναι αλήθεια
Η Νέα Δημοκρατία, αντί για μια μετριοπαθής, φιλελεύθερη δύναμη, φαίνεται να είναι ένα δεξιό κόμμα με έντονες αυταρχικές τάσεις. Και ο κ. Μητσοτάκης, ο οποίος υποσχέθηκε να ενώσει τη χώρα, ακολουθεί διαχωριστικές και πολωτικές πολιτικές. Η επιστροφή στην τάξη μοιάζει περισσότερο με την επιστροφή της σκληρής δεξιάς.
Δεν χρειάζεται να ψάξει πολύ κανείς για αποδεικτικά στοιχεία.
Ο πρώτος μήνας του κ. Μητσοτάκη στην εξουσία περιέχει πολλά παραδείγματα των αντιδημοκρατικών ενστίκτων του νέου πρωθυπουργού. Τρεις κρίσιμες Ανεξάρτητες Αρχές – που προστατεύουν τα οικονομικά, το εργατικό δυναμικό και το περιβάλλον της χώρας – διαλύθηκαν τελείως με ένα νομοσχέδιο που ψήφισε πρόσφατα το Κοινοβούλιο για την αναδιάρθρωση της κυβέρνησης. Ένας νέος θεσμός, με τον μεγαλοπρεπή τίτλο η Προεδρία της κυβέρνησης, δημιουργήθηκε αποκλειστικά για να υποστηρίξει τον κ. Μητσοτάκη. Και ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός έχει μπει υπό τον έλεγχό του, μαζί με τις υπηρεσίες πληροφοριών. Δεν πρόκειται για μια διαφορετική προσέγγιση της διοικητικής αποτελεσματικότητας. Φαίνεται σαν μια σκόπιμη συγκέντρωση εξουσίας στο γραφείο του πρωθυπουργού.
Για τον κ. Μητσοτάκη, η υποκρισία είναι κάτι συνηθισμένο.
Κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του, επέκρινε την ιστορική συμφωνία που ρύθμισε τη διαμάχη μεταξύ Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, μόνο για να την δεχτεί πλήρως μόλις βρέθηκε στην εξουσία. Ο γιος πρώην πρωθυπουργού από μια από τις ισχυρότερες πολιτικές δυναστείες της χώρας, καταδικάζει τον νεποτισμό – αλλά διορίζει ανιψιό του ως επικεφαλής του προσωπικού, ενώ άλλος ανιψιός είναι ο δήμαρχος της Αθήνας. Και τόσο ο ίδιος όσο και η σύζυγός του, επιχειρηματίας, το όνομα της οποίας εμφανίζεται στα Paradise Papers, μια τεράστια απογραφή των φοροδιαφυγόντων, έχουν εμπλακεί σε σκάνδαλα.
Όσον αφορά την κυβέρνησή του, δεν μπορεί να κάνει κάποιος λάθος για τις αρχές της και τις προτεραιότητές της.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης εβδομάδας, αναίρεσε το δικαίωμα των αιτούντων άσυλο, των προσφύγων και των μεταναστών να έχουν πρόσβαση στις υπηρεσίες δημόσιας υγείας, ακύρωσε τις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις που χωρίζουν το κράτος από την εκκλησία και πρόσθεσε το «Οικογενειακή Πολιτική» στον τίτλο μιας κυβερνητικής υπηρεσίας για την ισότητα των φύλων. Όταν ρωτήθηκε γιατί υπάρχουν μόνο πέντε γυναίκες σε ένα υπουργικό συμβούλιο με 51 μέλη, ο κ. Μητσοτάκης δεν δίστασε να απαντήσει – προς έκπληξη της δημοσιογράφου – ότι δυσκολεύτηκε να βρει περισσότερες γυναίκες για να διορίσει.
Μία από αυτές τις πέντε γυναίκες, η Δόμνα Μιχαηλίδου, η υφυπουργός Εργασίας, προσωποποιεί την ιδεολογική ημερήσια διάταξη του υπουργικού συμβουλίου. Το 2017, απηύθυνε ανοιχτή έκκληση για περικοπές των μισθών ως “απαραίτητες” για χάρη της ανταγωνιστικότητας. Πιο πρόσφατα, χαρακτήρισε τη συλλογική μνήμη του αγώνα ενάντια στη δικτατορία του 1967 έως το 1973 ως «ψυχική ασθένεια της Αριστεράς». Προς το παρόν προτείνει – με μια άθλια συντηρητική προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος της γήρανσης του πληθυσμού – την επιδότηση κάθε γέννας από Ελληνίδες μητέρες με επιδότηση 2000 ευρώ.
Δεν είναι μόνο η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας που μοιάζει σαν να βγήκε από βιβλίο του Όργουελ. Ο Κωνσταντίνος Λούλης, που κατηγορήθηκε ως θαυμαστής του πρώην δικτάτορα Γεώργιου Παπαδόπουλου, επελέγη για να διευθύνει το Υπουργείο Τουρισμού. Ο Μάκης Βορίδης, ο οποίος με τα λόγια του “συνυπήρχε πολιτικά” με τους αρνητές του Ολοκαυτώματος, διορίστηκε υπουργός Γεωργίας, πράγμα που σόκαρε την εβραϊκή κοινότητα και το Ισραήλ. Και ο πρώην αρχηγός της αστυνομίας, ο οποίος καταγγέλθηκε από τον κ. Μητσοτάκη για τις τραγικές πυρκαγιές του περασμένου Ιουλίου, στις οποίες πέθαναν 102 άνθρωποι, διορίστηκε γενικός γραμματέας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, ένας ισχυρός, πρόσφατα διευρυνόμενος ρόλος.
Η Ελλάδα ολοκλήρωσε το τρίτο και τελευταίο πρόγραμμα διάσωσης τον περασμένο Αύγουστο, αλλά παραμένει σε κατάσταση σοκ μετά από σχεδόν μια δεκαετία λιτότητας. Η επίσημη ανεργία είναι 18%. Η ανεργία των νέων αγγίζει το 40%. Καθώς το έδαφος για αλληλεγγύη διαβρώνεται, το σχέδιο της κυβέρνησης για την κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου αποτελεί ένδειξη των άσχημων εποχών που έρχονται – όπως είναι και μια προσπάθεια της ακτοφυλακής να εμποδίσει μια βάρκα που μετέφερε πρόσφυγες. Η πολιτική για τους πρόσφυγες του κ. Μητσοτάκη, φαίνεται, ότι είναι να χτίσει τείχος στη θάλασσα.
Καμία από τις πολιτικές της Νέας Δημοκρατίας – να μειώσει τους φόρους εταιρειών και να ιδιωτικοποιήσει τη βιομηχανία σε μια προσπάθεια να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη και να δημιουργήσει “νέες θέσεις εργασίας” – είναι πιθανό οτι θα αντιμετωπίσει τα προβλήματα της χώρας. Μπορεί να κάνουν το αντίθετο.
Σε μια ολίσθηση της γλώσσας λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, ο κ. Μητσοτάκης είπε σε μια συνέντευξη ότι η χώρα θα πρέπει “να επιστρέψει στο παρελθόν“.
Φαίνεται ότι το έλεγε στα σοβαρά.
Άρθρο του Ματθαίου Τσιμιτάκη, δημοσιογράφου.
New York Times
5 Αυγούστου2019
