Του Δημήτρη Ν. Πλουμπίδη
Στις 14 Αυγούστου 1954 εκτελέστηκε στο Χαϊδάρι ο Νίκος Πλουμπίδης, ένα από τα τελευταία θύματα του ματωμένου επιλόγου του Εμφυλίου πολέμου.
Ως υπεύθυνος των παράνομων μηχανισμών του ΚΚΕ κατάφερε το 1950, ένα χρόνο μετά τη λήξη του Εμφυλίου, να δώσει στην ηττημένη Αριστερά και το παράνομο ΚΚΕ «μια ανάσα νομιμότητας» με την κοινοβουλευτική επάνοδο της «Δημοκρατικής Παράταξης» και να συμβάλει στην παγίωση της παρουσίας της Αριστεράς στην πολιτική ζωή του τόπου με την ίδρυση της ΕΔΑ και την επιτυχία στις εκλογές του 1951. Λύσεις για επιτακτικές ανάγκες πολιτικής εκπροσώπησης σε συνθήκες βαριάς τρομοκρατίας.
Από τα μέσα του 1952 άρχισε το προσωπικό δράμα της απομόνωσής του, της καταγγελίας σε βάρος του από το κόμμα του αμέσως μετά τη σύλληψή του τον Νοέμβριο 1952, η μοναχική μάχη της δίκης του, όπου έκανε πολιτική με ό,τι διέθετε, δηλαδή με την ίδια του τη ζωή.
Η περίοδος της δίκης είναι και η πιο γνωστή χάρη στη δραματική της ένταση, τη διπλή κατηγορία που αντιμετώπιζε και την ευρύτατη προβολή της από τον Τύπο. Η πορεία του στο κομμουνιστικό κίνημα από το 1925, στον συνδικαλισμό των δασκάλων, στην Κομιντέρν, στις παράνομες και νόμιμες οργανώσεις σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, έχει μελετηθεί περισσότερο τα τελευταία χρόνια.
«Στενή κι’ αδιάβατος τραχεία η οδός»… Ο στίχος από το ποίημα «Δίκη Νικολάου Πλουμπίδη» (1953) του Δ. Δούκαρη έγινε τίτλος της έκθεσης που διοργάνωσε το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Νίκο Πλουμπίδη, από τον Οκτώβριο 2018 ως τον Φεβρουάριο 2019. Αφιερωμένη στην πορεία ενός κομμουνιστή επαναστάτη που αγαπούσε τη ζωή και είχε ως κεντρικό του μέλημα την ασφάλεια των συντρόφων και των συνεργατών του.
Η μνήμη του παρέμεινε ζωντανή στους συντρόφους του, στους προοδευτικούς πολίτες και σεβαστή από πολλούς αντιπάλους του. Η τόσο συνοπτική αποκατάστασή του από το κόμμα του, το ΚΚΕ, το 1958, μαζί με τους Γ. Σιάντο και Κ. Καραγιώργη, έδωσε σημαντικό κίνητρο στην έρευνα για ολόκληρη την ιστορική περίοδο που καλύπτει και η ενεργό κομματική παρουσία του. Από τα χρόνια της δικτατορίας Μεταξά, της Κατοχής και ιδιαίτερα τα χρόνια του Εμφυλίου και τα αμέσως επόμενα που διαχειρίστηκε από θέσεις ευθύνης.
Στις μέρες μας, η επιχειρούμενη αποκαθήλωση της Μεταπολίτευσης του 1974 έχει ιδιαίτερη σημασία για ολόκληρη την Αριστερά και γενικότερα για τη δημοκρατία στην Ελλάδα. Κύριος στόχος αυτής της αποκαθήλωσης, υποβαθμίζοντας και τον αντιδικτατορικό αγώνα, είναι η ανατροπή του κυριότερου χαρακτηριστικού της περιόδου που ακολούθησε τη Μεταπολίτευση, δηλαδή η σταδιακή αποδόμηση του συντηρητικού μετεμφυλιακού κράτους και του ενεργού διχασμού σε νικητές και ηττημένους.
Τότε οι ιδέες και οι κοινωνικές προτεραιότητες της Αριστεράς ήρθαν στο προσκήνιο και παρέμειναν ισχυρές στη συγκρότηση της χώρας μας ώς σήμερα, σε ένα μεταβαλλόμενο πολιτικό περιβάλλον.
Αυτές οι ιδέες στήριξαν τους αγώνες για τα κοινωνικά εγγυημένα δικαιώματα και γι’ αυτό αποτελούν και στόχο της επιχείρησης αποδόμησης, που ξεκινά από τη Μεταπολίτευση και προωθεί μια πολιτικά συντηρητική, νεοφιλελεύθερη καπιταλιστική αναδιοργάνωση.
Η μάχη υπεράσπισης ιδεών και κοινωνικών κατακτήσεων είναι μπροστά μας.
avgi.gr
