Η τρύπα στο στρώμα του όζοντος θα μπορούσε να θεωρηθεί παράδειγμα ελπίδας στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Σύμφωνα με τον Κοπέρνικο (Copernicus), το Πρόγραμμα Παρατήρησης της Γης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η τρύπα του 2019 αναμένεται να είναι η μικρότερη των τελευταίων 30 ετών, χάρη –σε σημαντικό βαθμό- στο Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, το οποίο εγκρίθηκε το 1987 και αφορούσε την προστασία του στρώματος του όζοντος.
Το 1985, βρετανοί επιστήμονες ανακοίνωσαν μια τρομακτική ανακάλυψη: υπήρχε μια τρύπα στο στρώμα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική, γεγονός που έδειξε ότι οι ανθρώπινες δραστηριότητες είχαν αντίκτυπο στη στρατοσφαιρική ασπίδα που μας προστατεύει από την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία.
Στην χειρότερη των περιπτώσεων, η τρύπα ήταν περίπου 25 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα. Φέτος το μέγεθός της αναμένεται να είναι μικρότερο από 10 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, δήλωσε στο Euronews, ο Vincent-Henri Peuch, επικεφαλής της Υπηρεσίας Επιτήρησης της Ατμόσφαιρας του Copernicus (CAMS). Η περιοχή θα εξακολουθήσει να είναι σε έκταση ίση με των Ηνωμένων Πολιτειών ή της Κίνας.
2019: Ένα ασυνήθιστο επεισόδιο
Η τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική αρχίζει να σχηματίζεται τον Αύγουστο κάθε χρόνο, κορυφώνεται τον Οκτώβριο και κλείνει ξανά τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, τα φετινά δεδομένα αποκαλύπτουν ένα μοναδικό επεισόδιο: ο σχηματισμός της τρύπας έγινε δύο εβδομάδες νωρίτερα και, εκτός από το γεγονός ότι ήταν πολύ μικρότερη σε σχέση με τις τελευταίες δεκαετίες, μετακινήθηκε από το κέντρο του πόλου.
Αυτό συμβαίνει επειδή από τις αρχές Σεπτεμβρίου, η πολική δίνη (polar vortex), μια πολύ ισχυρή ροή ψυχρού αέρα στη στρατόσφαιρα που δημιουργεί τις συνθήκες για την εμφάνιση τρυπών του όζοντος, έχει γίνει ασταθής, επειδή η στρατόσφαιρα έχει φτάσει θερμοκρασίες έως και 40 βαθμούς πάνω από το κανονικό.
“Τα πάντα είναι προϊόν δυναμικών συνθηκών στη στρατόσφαιρα, οπότε αναμένεται ότι τις επόμενες εβδομάδες η τρύπα στο στρώμα του όζοντος θα αυξηθεί και πάλι, όχι όμως στις διαστάσεις που παρατηρήθηκαν τις προηγούμενες δεκαετίες”, δήλωσε ο Peuch.
Παγκόσμια Επιστήμη και Δράση: ο τρόπος για την επιτυχή καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής
Ο Peuch εξήγησε ότι οι συνέπειες του πρωτοκόλλου του Μόντρεαλ, το οποίο απαγόρευσε μια σειρά ουσιών που καταστρέφουν το όζον, θα έχουν μόνο μακροπρόθεσμα αποτελέσματα. “Δυστυχώς, αυτές οι ουσίες θα πάρουν πολύ χρόνο για να απομακρυνθούν τελικά από την ατμόσφαιρα και μόνο το 2060 ελπίζουμε ότι το πρόβλημα του στρώματος του όζοντος θα επιλυθεί εντελώς”.
Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι μια περιβαλλοντική ιστορία επιτυχίας. “Αυτό είναι ένα πολύ καλό παράδειγμα για το πώς η επιστημονική ανακάλυψη του προβλήματος των τρυπών οδήγησε σε αποφάσεις με διεθνή διάσταση”, δήλωσε ο Peuch. «Ακόμη και αν μας πάρει 40 χρόνια για να επιτύχουμε μια κατάσταση παρόμοια με τις προ-βιομηχανικές συνθήκες».
“Αυτό ίσως μπόρεσε να γίνει εν μέρει επειδή η βιομηχανία έχει βρει προϊόντα που αντικατέστησαν τις επιβλαβείς ουσίες, και επειδή ο αριθμός των εταιρειών που τις παρήγαγε περιορίστηκε”, εξηγεί ο Peuch.
Ο ίδιος όμως πιστεύει ότι είναι πολύ πιο δύσκολο να μειωθούν οι εκπομπές CO2 (διοξειδίου του άνθρακα), που είναι υπεύθυνες σε ένα μεγάλο βαθμό για ένα άλλο φαινόμενο που απειλεί τη Γη, το Φαινόμενο του Θερμοκηπίου, επειδή είναι πανταχού παρούσες σε πολλές δραστηριότητες.
Με μεγάλη λύπη αναφέρει ότι “σε μερικά χρόνια δυστυχώς δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε από μια οικονομία βασισμένη σε μεγάλο βαθμό στα ορυκτά καύσιμα σε μια οικονομία που θα βασίζεται εξ ολοκλήρου σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας“.
