Ανακοίνωση της Προοδευτικής Ενότητας Καθηγητών
Το σχέδιο νόμου «Εθνικό Σχέδιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Κατάρτισης και Διά Βίου Μάθησης» που δόθηκε στη διαβούλευση από το Υπουργείο Παιδείας, εντάσσεται στα πλαίσια μιας γενικότερης πολιτικής που ακολουθεί με συνέπεια η κυβέρνηση της Ν.Δ. σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου.
Μιας πολιτικής που κυρίαρχα στοιχεία της είναι ο νεοφιλελευθερισμός και η πρόταξη των απαιτήσεων της αγοράς έναντι των κοινωνικών αναγκών και του δημοσίου συμφέροντος.
Η πολιτική αυτή στην παιδεία, έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την αντίληψη που θέλει την εκπαίδευση δημόσιο αγαθό, που στοχεύει στην ανάπτυξη του ανθρώπου και την πρόοδο της κοινωνίας, ενώ η χρηματοδότησή της αποτελεί δημόσια επένδυση με δημόσιες προτεραιότητες.
Πρόκειται για μία πρώτη απόπειρα εφαρμογής στην εκπαίδευση των νεοφιλελεύθερων κατευθύνσεων της «έκθεσης Πισσαρίδη» που δημοσιεύτηκε πρόσφατα.
Στο σχέδιο νόμου, η σχέση εκπαίδευσης και αγοράς δεν προτείνεται με όρους ισοτιμίας αφού η αγορά προτάσσεται και η εκπαίδευση ακολουθεί.
Τα προγράμματα σπουδών δεν καταρτίζονται με βάση την πρόοδο της επιστήμης, τις τεχνολογικές εξελίξεις και την προοπτική ανάπτυξης, αλλά τις επιταγές των εργοδοτών για χαμηλών προσόντων εργατικό δυναμικό που προσανατολίζεται σε μια εκπαιδευτική πορεία έξω από την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η σύνδεση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας είναι αποδεκτή μόνον όταν είναι ισότιμη και αμφίδρομη όταν δηλαδή η εκπαίδευση ενισχύει με στελέχη την αγορά και η αγορά παρέχει στην εκπαίδευση τα στοιχεία που είναι απαραίτητα για την οικονομική ανάπτυξη του τόπου.
Το σχέδιο νόμου αποτελεί μια πρόωρη λόγω ηλικίας, απόπειρα προσανατολισμού των μαθητών στις Δομές Κατάρτισης αμέσως μετά την γυμνασιακή εκπαίδευση μέσα από την εισαγωγή Επαγγελματικών Σχολών Κατάρτισης (Ε.Σ.Κ.) στην τυπική εκπαίδευση και παρακάμπτοντας εμφανώς τα ΕΠΑΛ.
Στους σκοπούς ίδρυσής των Ε.Σ.Κ. αναφέρεται η μέριμνα για την ένταξη στην επαγγελματική ζωή ευπαθών και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων. Αυτή η διατύπωση προδίδει την ταξικότητα του νομοσχεδίου διότι προσανατολίζει μια μερίδα παιδιών στην πρόωρη κατάρτιση για την απόκτηση ενός χαμηλού επιπέδου προσόντων προδίδοντας τη διάθεση της κοινωνικής αναπαραγωγής για την επαγγελματική ζωή όσων είναι κοινωνικά ευάλωτοι.
Είμαστε αντίθετοι σε ένα τέτοιο εγχείρημα: κανένας ανήλικος δεν πρέπει να οδηγείται σε πρακτική άσκηση με τις συνθήκες που υπάρχουν σήμερα στη χώρα χωρίς ελέγχους και φραγμούς στην αυθαιρεσία πολλών εργοδοτών.
Είναι επίσης προφανές ότι με την ίδρυση των Ε.Σ.Κ. θα παρατηρηθεί μείωση του μαθητικού δυναμικού στα ΕΠΑΛ με άμεση επίπτωση στις οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών αφού στις Ε.Σ.Κ. δεν θα διδάσκουν εκπαιδευτικοί αλλά «εκπαιδευτές».
Οι συντάκτες του νομοσχεδίου, μειώνουν θέσεις ευθύνης από τους εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ – Ε.Κ. για να αυξήσουν τις αμοιβές-επιδόματα στα στελέχη κατάρτισης (διευθυντές/υποδιευθυντές ΙΕΚ και διευθυντές ΕΣΚ).
Οι Δομές Διακυβέρνησης που παρουσιάζονται στο νομοσχέδιο είναι πολύπλοκες, πολυπρόσωπες και χωρίς κανένα επίπεδο ευελιξίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Κ.Σ.Ε.Ε.Κ.
( Κεντρικό Συμβούλιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης) η εκπροσώπηση των ΕΠΑΛ είναι ανύπαρκτη παρότι αποφασίζει για την αναπροσαρμογή των επαγγελματικών ειδικοτήτων που προσφέρονται σε όλες τις δομές .
Με το νομοσχέδιο εισάγεται η πρωτοτυπία ότι ο κεντρικός στρατηγικός σχεδιασμός του Υ.ΠΑΙ.Θ. για τους τομείς και τις ειδικότητες τροφοδοτείται με τα στοιχεία από τις τοπικές αγοράς εργασίας αγνοώντας το γεγονός ότι ο επαγγελματικός προσανατολισμός των νέων ανθρώπων δεν μπορεί να οριοθετείται αποκλειστικά από την προοπτική της ανάπτυξης της οικονομίας και μάλιστα σε τοπικό επίπεδο.
Σημαντικό όμως για το εργασιακό μέλλον των εκπαιδευτικών είναι ότι δεν αναφέρεται ποιες θα είναι οι συνέπειες στο μόνιμο προσωπικό των ΕΠΑ.Λ. εφόσον μετά από τις εισηγήσεις των Σ.Σ.Π.Α.Ε. (Συμβούλιο Σύνδεσης με την Παραγωγή και την Αγορά Εργασίας) στο Κ.Σ.Ε.Ε.Κ. προκύπτουν καταργήσεις τομέων και ειδικοτήτων ή μεταφορά τους από τα ΕΠΑ.Λ. στις Ε.Σ.Κ. οπότε θα προκύψει επιπρόσθετα και θέμα για κάποιες ειδικότητες εκπαιδευτικών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι κανένα άρθρο του νομοσχεδίου δεν αναφέρεται στα ΕΠΑ.Λ. και σε οποιαδήποτε προσπάθεια ενίσχυσης τους ή/και ανανέωσης και προμήθειας σύγχρονου εργαστηριακού εξοπλισμού.
Με την σημερινή υποχρηματοδότηση της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, τα Εργαστηριακά Κέντρα ήδη αδυνατούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες σε πάγια και αναλώσιμα υλικά, των ήδη υποστηριζόμενων μαθητών των ΕΠΑ.Λ., των μαθητευομένων του Μεταλυκειακού έτους-Τάξη Μαθητείας και των καταρτιζόμενων των Δ.Ι.Ε.Κ.. Προφανώς οι συντάκτες του σχεδίου νόμου, αναμένουν μία γενναία μείωση του μαθητικού δυναμικού των ΕΠΑ.Λ. -αφού ταυτόχρονα φροντίζουν να οδηγήσουν με κάθε τρόπο τους απόφοιτους των Γυμνασίων προς τις νέες Ε.Σ.Κ..
Σε ότι αφορά στα πρότυπα ΕΠΑ.Λ. είναι μια πρώτη απόπειρα κατηγοριοποίησης των σχολείων της ΤΕΕ και ίσως η αφετηρία για το κλείσιμο σχολείων. Στο ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με το σύστημα επιλογής των μαθητών για τα πρότυπα σχολεία, η αξιοκρατία καταστρατηγείται μέσα από την προφανή ανισότητα των ευκαιριών αφού το σύστημα επιλογής έχει όρους και προϋποθέσεις που ευνοούν συγκεκριμένες ομάδες μαθητών.
Δεν συμφωνούμε με την ίδρυση Πρότυπων ΕΠΑ.Λ., αλλά θα συμφωνούσαμε με την ίδρυση Πειραματικών.
Ουσιαστικά, οι προτάσεις που διατυπώνει το νομοσχέδιο για τα ΕΠΑ.Λ. θα έχουν ως συνέπειες:
Τη σημαντική μείωση μαθητικού δυναμικού σε βάθος χρόνου 2 ετών, το οποίο θα μετακινηθεί προς τις Ε.Σ.Κ..
Τη δημιουργία πλεονάσματος καθηγητών σε διάφορες ειδικότητες λόγω έλλειψης μαθητών και μείωσης των θέσεων Υπεύθυνων Τομέων.
Την αλλαγή των ειδικοτήτων που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, χωρίς καν να προηγηθεί κάποια συζήτηση ή να ζητηθεί η άποψη της σχολικής μονάδας. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την άτακτη ανακατανομή οργανικών θέσεων και καθηγητές με μεγάλη προϋπηρεσία να βρίσκονται χωρίς ωράριο.
Το Υπουργείο Παιδείας, αντί να στηρίξει τους βασικούς θεσμούς της εκπαίδευσης, επιλέγει να ενισχύσει τη μη τυπική εκπαίδευση, και να διαμορφώσει την εκπαιδευτική πολιτική της με βάση τις επιταγές του νεοφιλελευθερισμού.
