ΓΡΑΦΕΙ η Τυρναβίτισσα γεωλόγος Βάσω Σαμαντζή Γεωλόγος ΕΚΠΑ, MSc.*
Από την Τετάρτη 3 Μαρτίου 2021 νέα συναισθήματα πλημμύρισαν τις ψυχές μας: φόβος και ανησυχία για το φαινόμενο «σεισμός». Σεισμοί γίνονται καθημερινά σε όλο τον κόσμο και στην Ελλάδα, καθώς ζούμε σε μια σεισμογενή χώρα. Λίγοι γίνονται αντιληπτοί από το μέσο Έλληνα, παρακολουθούνται όμως από τους σεισμολόγους-γεωλόγους. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό φαινόμενο, που δείχνει ότι ακόμα και η γη που πατάμε, είναι ένας ζωντανός οργανισμός, που αντιδρά.
Όταν συσσωρευτεί ενέργεια σε κάποιο σημείο στο εσωτερικό της γης, αυτή πρέπει να εκτονωθεί και αυτό γίνεται μέσω του σεισμού. Γίνεται ένα σπάσιμο των πετρωμάτων, με απλά λόγια, και στη συνέχεια ένα κομμάτι ανεβαίνει και το άλλο κατεβαίνει. Το φαινόμενο συνοδεύεται από έντονο βουητό λόγω των σεισμικών κυμάτων και είναι λίγο τρομακτικό. Το ρήγμα του Τυρνάβου μέχρι πριν λίγες μέρες ήταν άγνωστο στους περισσότερους .
Τις τελευταίες μέρες όμως όλοι στην Ελλάδα συζητούν για αυτό. Πρόκειται για ένα ενεργό ρήγμα, το οποίο έχει μελετηθεί από πολλές ερευνητικές ομάδες τόσο της Ελλάδας όσο και του εξωτερικού, καθώς έχει δώσει σεισμούς στο παρελθόν. Έχει διεύθυνση Δυτική-Βορειοδυτική, μήκος 10-12 χλμ και χαρακτηρίζεται από σεισμικότητα χαμηλού έως μετρίου μεγέθους. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι το μέγεθος του κύριου σεισμού (6 ή 6,3) θεωρείται ως το ανώτατο της σεισμικής δυναμικότητάς του.
Καθώς ο σεισμός που εκδηλώθηκε είχε μικρό εστιακό βάθος (8-10 χλμ), αναμένεται μεγάλη μετασεισμική ακολουθία, προκειμένου να εκτονωθεί η συσσωρευμένη ενέργεια. Αντίστοιχος σεισμός μεγέθους 6,3 συνέβη στη Λάρισα την 1η Μαρτίου 1941, τόσο πρόσφατα, με σοβαρές ζημίες στην πόλη και στα γύρω χωριά, ενώ το 1901 ένας άλλος σεισμός μεγέθους 5,6 συνέβη στο χωριό Βερδικούσια, πιθανώς στην προέκταση του ίδιου ρήγματος.
Οι ειδικοί λένε ότι μια πόλη σαν τη Λάρισα πρέπει να συνηθίσει στην ιδέα του σεισμού, καθώς είναι περιτριγυρισμένη από πολλά ενεργά ρήγματα (ρήγμα Γυρτώνης, Ροδιάς, Ελασσόνας, Γόνων, Τεμπών και Ομολίου), τα οποία μελετώνται σήμερα με τις πλέον σύγχρονες μεθόδους (δορυφορικές, Drone υψηλής ανάλυσης, γεωδαιτικά, γεωλογικά και παλαιοσεισμολογικά).
Οι σεισμολόγοι-γεωλόγοι μελετούν το πρωτοφανές φαινόμενο των «δίδυμων» σεισμών, προκειμένου να αποφανθούν αν ο δεύτερος σεισμός των 5,9 της Πέμπτης ήταν μετασεισμός ή νέος σεισμός από ενεργοποίηση του αγνώστου κλάδου του ρήγματος. Ας ελπίσουμε ότι τα χειρότερα πέρασαν.
Υπομονή και κουράγιο σε όλους…
*Η Β. Σαμαντζή είναι κάτοικος Τυρνάβου, δούλευε στο ΜΕΤΡΟ στην Αθήνα όταν το έφτιαχναν αλλά και στο ινστιτούτο γεωλογικών μελετών στην Αθήνα
