Επιμέλεια – Φωτογραφία : Δημήτρης Καστανάρας // paidis.com
Η λέξη “ορίγανον” προέρχεται από το ελληνικό “όρος” και το “γκάνος” που σημαίνει λαμπερό, άρα, ορίγανον σημαίνει λαμπερό βουνό. Η ρίγανη είναι ιθαγενής της Ευρώπης και έχει εγκλιματιστεί στη Μέση Ανατολή. Είναι αρωματικό ποώδες, πολυετές και θαμνώδες φυτό, που ευδοκιμεί σε ασβεστολιθικά εδάφη κοντά στη θάλασσα. Περίπου το 75% των ειδών της ρίγανης βρίσκονται στην ανατολική περιοχή της μεσογείου και ελάχιστα στη δυτική.
Στην Ελλάδα φύεται στα πιο άνυδρα και ανεμοδαρμένα βουνά και νησιά της χώρας μας, από την Κρήτη στην Πελοπόννησο μέχρι τη Μακεδονία, καθώς και στα περισσότερα νησιά μας.
Από την αρχαιότητα, η ρίγανη χρησιμοποιείται προς όφελος της ανθρωπότητας.
Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση παρουσιάστηκε στους Ασσυρίους το 3.000 π.χ., οι οποίοι περιέγραψαν πολλές ιατρικές εφαρμογές της.
Οι αρχαίοι, σίγουρα χρησιμοποιούσαν τη ρίγανη ως καρύκευμα, και ακόμη χρησιμοποιείται με αυτό τον τρόπο. Η διαφορά είναι πως εκείνοι την χρησιμοποιούσαν και σαν φάρμακο, επειδή η πείρα τους απεδείκνυε πως η τακτική της χρήση βοηθούσε σε πολλές περιπτώσεις μολύνσεων και ασθενειών.
Οι Έλληνες τη χρησιμοποιούσαν εκτεταμένα σαν φάρμακο και υπήρξε η προσφιλέστερη συνταγή εκατοντάδων αρχαίων Ελλήνων θεραπευτών. Τόσο για τους Έλληνες όσο και για τους Ρωμαίους, αποτελούσε σύμβολο χαράς και ευτυχίας και κατά την παράδοσή τους, οι γαμπροί και οι νύφες στέφονταν με δάφνη και ρίγανη.
Ο Διοσκουρίδης τη συνιστούσε σε εκείνους που παρουσίαζαν απώλεια της όρεξής τους ενώ το αφέψημα ρίγανης πίστευαν ότι γιατρεύει τους σπασμούς της κοιλιάς και αντιμετωπίζει τις δηλητηριάσεις.
Η ρίγανη διαθέτει 12 φορές ισχυρότερη αντιοξειδωτική δράση από το πορτοκάλι, 30 φορές περισσότερη από την πατάτα και 42 φορές περισσότερο από το μήλο. Έχει ισχυρή αναλγητική δράση.
Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα, Ισλαμικοί γιατροί ανέπτυξαν πολλές χρήσεις για τη ρίγανη καθώς και για το αιθέριο έλαιό της. Στους επόμενους αιώνες προωθήθηκε σαν γιατρικό για μια μεγάλη γκάμα πνευμονικών παθήσεων.
Ο Γκέραρντ της Βρετανίας, στο χειρόγραφό του από το 17ο αιώνα, περιγράφει πως η ρίγανη ήταν κορυφαίο γιατρικό. Στις ΗΠΑ, η ρίγανη άρχισε να γίνεται γνωστή μόλις στις αρχές του 20ου αιώνα.
Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις
Eίναι ισχυρό αντιοξειδωτικό, συντελεί στη ρύθμιση του τυμπανισμού διεγείροντας την έκκριση της χολής, θεωρείται ασφαλές εμμηναγωγό, για τους πόνους των μυών, το λάδι της είναι αποτελεσματικό για την αντιμετώπιση της ακμής, κατά των μολύνσεων,
κατά της αρθρίτιδας, για την αντιμετώπιση του άσθματος, κατά της δυσάρεστης αναπνοής, για τα έλκη και τις πληγές της κατάκλισης, για τις μολύνσεις της ουροδόχου κύστης, για τους καλόγερους, για τα εγκαύματα, για μολύνσεις και έλκη του στόματος,
για τους πόνους των δοντιών, κατά του βήχα, της γρίπης και του κρυολογήματος, για τους χρόνιους ρευματισμούς, μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, oι βλαστοί της ρίγανης καταπραΰνουν μώλωπες και πρηξίματα αν χρησιμοποιηθούν σαν κατάπλασμα,
για τη διάρροια, για την πιτυρίδα και τη σμηγματόρροια, για τους μύκητες νυχιών και δακτύλων, για τις τροφικές δηλητηριάσεις, για τις ψείρες της κεφαλής, για το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου και την εντερική ατονία, βοηθάει στην υπέρταση και την αρτηριοσκλήρυνση,
για κράμπες ποδιών, για τους πονοκεφάλους, για το πεπτικό έλκος, για πνευμονικές παθήσεις, για την ψωρίαση, για διαταραχές του προστάτη, για τον κνησμό και τις ασθένειες από τσιμπούρια.
