Το Μουσείο Αρχοντικό Γ. Σβάρτς στα Αμπελάκια, ένα από τα σπουδαιότερα κοσμικά κτίρια του ελλαδικού χώρου, του 18ου αιώνα, συντηρεί και αναδεικνύει η Περιφέρεια Θεσσαλίας. Ο Περιφερειάρχης Κώστας Αγοραστός, υπέγραψε την ένταξη του έργου «Συντήρηση και Αποκατάσταση τοιχογραφιών και ξύλινων στοιχείων του Αρχοντικού Γ. Σβάρτς στα Αμπελάκια» στο ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020, με προϋπολογισμό 600.000 ευρώ. Δικαιούχος και φορέας λειτουργίας του έργου είναι η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας.
«Σε συνεργασία με την Υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λάρισας και την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του ΕΣΠΑ Θεσσαλίας 2014-2020, συντηρούμε και αναδεικνύουμε το εμβληματικό Αρχοντικό, που άρχισε να κτίζεται το 1778 ως κατοικία του προέδρου του Συνεταιρισμού των Αμπελακίων Γεωργίου Μαύρου Σβαρτς, ενώ υπήρξε και η έδρα του παντοδύναμου τότε Συνεταιρισμού» δηλώνει ο Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός. « Με ολοκληρωμένο σχέδιο και στρατηγική, προστατεύουμε και αποδίδουμε στην κοινωνία το μοναδικό και αναντικατάστατο πολιτιστικό απόθεμα της Θεσσαλίας. Ο πολιτισμός είναι βαθιά αναπτυξιακό εργαλείο και οικονομικό μέγεθος που συμβάλλει καθοριστικά στην βελτίωση της ποιότητας ζωής και την καθημερινότητα του πολίτη. Προσφέρει έργα με κοινωνικό εκτόπισμα, έργα στα οποία διεισδύουν οι επιθυμίες των ανθρώπων. Αποφέρει αποτελέσματα απολύτως μετρήσιμα, ποιοτικά, οικονομικά αλλά και αποτελέσματα στην αντιμετώπιση της ανεργίας. Όλα τα έργα της Περιφέρειας Θεσσαλίας, δίνουν πνοή στην οικονομία, προσφέρουν θέσεις εργασίας, μας πηγαίνουν όλους μαζί μπροστά» προσθέτει ο Περιφερειάρχης.
Το Αρχοντικό
Το αρχοντικό του Γεωργίου Σβάρτς στα Αμπελάκια χαρακτηρίζεται από τη φρουριακή διάρθρωση του ισογείου με μικρά ανοίγματα, προεξοχές (σαχνισιά) και τη διαμόρφωση του β ΄ορόφου με πολλά ανοίγματα (ξάνωγο). Το αρχοντικό ανήκει στο Υπουργείο Πολιτισμού από το 1965 και έκτοτε λειτουργεί ως μουσείο. Το εσωτερικό του παρουσιάζει πλούσια ζωγραφική διακόσμηση (στους τοίχους, στις οροφές στις θύρες, στις ταμπλαδωτές ξυλεπενδύσεις των τοίχων) η οποία χρήζει συντήρησης και αποκατάστασης. Ο ζωγραφικός διάκοσμος αποτελείται από μικρές και μεγάλες συνθέσεις, με γεωμετρικό και φυτικό διάκοσμο καθώς και τοπία.
Εργασίες
Στο πλαίσιο του έργου, προβλέπονται οι εξής εργασίες:
-Διαμόρφωση του εξωτερικού αύλειου χώρου του αρχοντικού.
– Αφαίρεση των παλαιών ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων και τοποθέτηση νέων σε σημεία που δεν επηρεάζουν τις τοιχογραφίες, σύμφωνα με την ηλεκτρολογική μελέτη.
– Επισκευή και Αποκατάσταση των ξύλινων στοιχείων στο εσωτερικό του Αρχοντικού. Οι εργασίες περιλαμβάνουν: α) στερέωση και συμπλήρωση των αποκολλημένων και σπασμένων ξύλινων τμημάτων του δαπέδου, των θυρών, των οροφών, των ταμπλαδωτών ξυλεπενδύσεων στους τοίχους β) επάλειψη του ξύλινου δαπέδου με προστατευτικό βερνίκι.
-Επισκευή και αποκατάσταση των γύψινων παραθύρων και των γύψινων δια-κοσμητικών στοιχείων στις οροφές. Οι εργασίες περιλαμβάνουν τη στερέωση, τη συμπλήρωση και ανακατασκευή των γύψινων στοιχείων που έχουν αποκολληθεί ή έχουν καταστραφεί.
-Συντήρηση των τοιχογραφιών, και όλων των ξύλινων στοιχείων του αρχοντικού Σβάρτς. Οι εργασίες περιλαμβάνουν: α) Για τις τοιχογραφίες: τη στερέωση του α-ποκολλημένου και σαθρού υποστρώματος των τοιχογραφιών, τη στερέωση της ζωγραφικής επιφάνειας, την αφαίρεση νεότερων επεμβάσεων, τον καθαρισμό και την αισθητική αποκατάσταση της ζωγραφικής επιφάνειας. β) Για τα ξύλινα ζωγραφισμένα στοιχεία του αρχοντικού: στερέωση, καθαρισμό του ξύλινου υποστρώματος και της ζωγραφικής επιφάνειας, την αισθητική αποκατάσταση.
Στο πλαίσιο του έργου θα τοποθετηθεί πινακίδα δημοσιότητας, πληροφόρησης κοινού και αναμνηστική, θα εκδοθεί ενημερωτικό υλικό (έντυπος οδηγός μνημείου και φυλλάδια πληροφόρησης, φυλλάδια δίγλωσσα και σε γραφή Braille και θα δημιουργηθεί βίντεο.
Η Διαδρομή Πολιτισμού- Τουρισμού της Περιφέρειας Θεσσαλίας
Το έργο συμβάλλει στην προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της Περιφέρειας, με σκοπό μεταξύ άλλων και την ανάπτυξη των περιοχών που εντάσσονται στην Ολοκληρωμένη Χωρική Επένδυση (ΟΧΕ) της διαδρομής Πολιτισμού – Τουρισμού που περιλαμβάνεται στο εγκεκριμένο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Θεσσαλίας. Η συγκεκριμένη διαδρομή καλύπτει σημαντικά αναγνωρισμένα μνημεία της Θεσσαλίας και εκτείνεται χωρικά από την περιοχή της Δυτικής Θεσσαλίας (Τρίκαλα – Μετέωρα) ως την Ανατολική (Μαγνησία). Περιλαμβάνει μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους της Θεσσαλίας μεταξύ των οποίων τα σημαντικής ιστορικής και πολιτιστικής αξίας μνημεία της λεγόμενης “Πολιτιστικής Διαδρομής Τεμπών”, μέρος της οποίας αποτελεί και το αρχοντικό του Γ. Σβάρτς το οποίο λειτουργεί ήδη ως μουσείο με σημαντική επισκεψιμότητα. Με την αποκατάσταση του μνημείου, που βρίσκεται στον γνωστό οικισμό των Αμπελακίων σε ειδυλλιακό δασικό περιβάλλον του Κάτω Ολύμπου και αποτελεί πόλο έλξης πολλών επισκεπτών, θα επιτευχθεί αναβάθμιση του πολιτιστικού χάρτη της περιοχής, καθώς και περαιτέρω αύξηση της επισκεψιμότητάς του.
