Γράφει ο Αναστάσιος Ελευθέρογλου
Μέρος Α’
Ήταν 4 Ιουνίου του 1967 όταν στο Cleveland έλαβε χώρα ένα ασυνήθιστο συνέδριο, μια συνάντηση σημαντικών αθλητών της Αφροαμερικάνικης κοινότητας. Κι αν σήμερα αυτό είναι πλέον κάτι ανάξιο αναφοράς, τότε τα πράγματα δεν ήταν τόσο απλά, καθώς αυτοί οι αθλητές μαζευτήκαν ώστε να συζητήσουν το καυτό θέμα που έκαιγε την Κοινότητα τους και επηρέαζε από την τσέπη τους μέχρι και την αντίληψη του κόσμου προς αυτούς: πως θα αντιμετωπιστεί η άρνηση του Muhammad Ali να υπηρετήσει στον αμερικανικό στρατό.
Ένα μήνα περίπου νωρίτερα, στις 28 Απριλίου του 1967 ο Ali αρνήθηκε να υπηρετήσει τον Αμερικανικό στρατό στον πόλεμο του Βιετνάμ. Όπως δήλωσε ο ίδιος “δεν έχω καμία αντιζηλία, κανένα μίσος για αυτούς τους Vietcong”. Αυτή η εξαιρετικά νηφάλια και διαυγής διαπίστωση δεν άρεσε καθόλου στον κόσμο. Ήδη ο γεννηθείς ως Cassius Marcellus Clay Jr. είχε ασπαστεί το 1964 τη Μουσουλμανική θρησκεία και άλλαξε το όνομα του σε Muhammad Ali , κάτι που έριξε τη δημοτικότητα του στα τάρταρα. Οι λευκοί χριστιανοί, αν ήταν δύσκολο να αποδεχτούν έναν μαύρο χριστιανό, φαντάζεστε πόσο πιο δύσκολα θα αποδέχονταν ένα μαύρο μουσουλμάνο. Η σύνδεση του Muhammad με τον Malcolm X, ηγετικού στελέχους του Nation of Islam, δυσχέραινε ακόμα περισσότερο τη θέση του.
Και τώρα, το 1967, ο ταλαντούχος πυγμάχος είχε ξεπεράσει κάθε όριο: αρνήθηκε να υπηρετήσει τη σημαία του. Του αφαιρέθηκε ο τίτλος του πρωταθλητή και το πραγματικό μέγεθος της ποινής του έμενε να ανακοινωθεί στις 20 Ιουνίου. Τα πυρά και ο ρατσιστικός οχετός άρχισαν να εκτοξεύονται προς κάθε κατεύθυνση και ξαφνικά το θέμα είχε πάρει φυλετικές διαστάσεις, τόσο ώστε άλλοι εξέχοντες αθλητές της Μαύρης Κοινότητας έπρεπε να λάβουν θέση. Ο Bill Russell, o Lew Alcindor , ο Jim Brown και ο Carl Stokes, μετά από πιέσεις των μάνατζερ και της κοινής γνώμης, προσπάθησαν να προσεγγίσουν τον Ali και να του αλλάξουν γνώμη. Άλλωστε η πολιτεία έπαιζε το τελευταίο χαρτί της, μπορούσε ο Muhammad να δώσει κάποιους φιλικούς αγώνες με τη σημαία της Αμερικής ενώπιον των στρατευμάτων και θα θεωρούνταν πως έτσι εκπλήρωσε τη θητεία του.
Καθώς όμως η συζήτηση προχωρούσε, η στάση των άλλων αθλητών άλλαζε απέναντι στον Ali. Με απλά επιχειρήματα τους έπεισε πως αυτός που είχε δίκιο ήταν ο ίδιος, κάτι που παραδέχτηκε ο Bill Russell στην συνέντευξη τύπου. Τους έκανε να δουν τη μεγαλύτερη εικόνα, το θράσος που είχαν οι κυβερνώντες να καλούν σε στράτευση τη μαύρη κοινότητα, ενώ ακόμα αλώνιζε ανενόχλητη στην επαρχία η Κου Κλουξ Κλαν, με μέλη της συχνά να δρουν ακόμη και στα σώματα ασφαλείας, τα οποία υποτίθεται ότι παρείχαν προστασία απέναντι στη δράση της. Την αδικία προς τον αρνητή συνείδησης ο οποίος έλεγε “γιατί να φορέσω στολή, να ταξιδέψω 10.000 χιλιόμετρα από το σπίτι μου, να ρίξω σφαίρες και βόμβες σε καφετί ανθρώπους στο Βιετνάμ ενώ πίσω στο Louisville οι -όπως τους αποκαλούν- νέγροι έχουν αντιμετώπιση χειρότερη και από σκυλιά;”
Δεν υπάρχει αμφιβολία πως τα λόγια του ταρακούνησαν τους παρευρισκόμενους, καθώς και τον νεαρό Lew . Όλοι μαζί αποφάσισαν πως θα στηρίξουν τον Ali ώστε ως μια γροθιά να αντιμετωπίσουν την ποινή του. Στις ιστορίες του παραμυθιού, οι ήρωες θα κέρδιζαν μετά από αυτή την αυταπάρνηση, θα άφηναν τον Muhammad στην ησυχία του και το πλήθος έξω από το δικαστήριο θα ξεσπούσε σε πανηγυρισμούς.
Όχι όμως στην Αμερική του 1967, δεν ήταν ακόμα έτοιμη. Στις 20 Ιουνίου, 16 μέρες μετά τη συνάντηση στο Cleveland ανακοινώθηκε στον Muhammad Ali η ποινή-καταπέλτης: παραβίαση της αναγκαστικής επιστράτευσης, πέντε χρόνια στη φυλακή, πρόστιμο 10.000 δολάρια και απαγόρευση εισόδου σε ρινγκ για 3 χρόνια. Μετά την έφεση ο Muhammad απέφυγε τη φυλακή αλλά όχι την απαγόρευση επαγγελματικού boxing πάνω στα καλύτερα του χρόνια ως αθλητής.
Η περίπτωση του Ali τράβηξε το ενδιαφέρον του Lew Alcindor ο οποίος ετοιμαζόταν να παίξει στο NBA μετά από την ίσως πιο επιτυχημένη καριέρα ποτέ σε κολεγιακό επίπεδο. Τρεις τίτλοι σε ισάριθμα χρόνια στο UCLA , αποφάσισε να μη διεκδικήσει και τον τέταρτο και να δηλώσει συμμετοχή στο Draft του 1969. Δύο νεοσύστατες ομάδες θα έριχναν νόμισμα ώστε να διεκδικήσουν το τεράστιο ταλέντο του Lew, οι Milwaukee Bucks και οι Phoenix Suns. Η τύχη χαμογέλασε στην ομάδα του Wisconsin και ο Lew έγινε Buck. Μετά από την κατάκτηση του Rookie της χρονιάς, ο Alcindor έδειξε πως μπορούσε να κατακτήσει τα πάντα με μια σωστή ομάδα δίπλα του. Το καλοκαίρι οι Bucks έφεραν τον θρυλικό Oscar Robertson (ο μοναδικός αθλητής πριν τον Westbrook που είχε κατά μέσο όρο Triple Double για μια ολόκληρη σαιζόν) και το 1971 ο Lew Alcindor κατέκτησε το πρώτο του πρωτάθλημα.
Μετά το πρώτο του πρωτάθλημα ο Lew Alcindor άλλαξε το όνομα του σε Kareem Abdul Jabbar, ένα όνομα το οποίο θα άφηνε ιστορία. Όταν αποσύρθηκε στα 42 του χρόνια το 1989 ο Kareem ήταν ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του NBA με 38.387 πόντους, πρώτος σε συμμετοχές, λεπτά συμμετοχής, καλάθια, αμυντικά ριμπάουντ, τάπες και κερδισμένα φάουλ. Κατέκτησε 5 πρωταθλήματα, 6 MVP της κανονικής διάρκειας (ρεκόρ) ενώ η κίνηση του, το ασταμάτητο Sky hook, παραμένει σημείο αναφοράς μιας ολόκληρης εποχής στο μπάσκετ.
Γιατί όμως άλλαξε το όνομα του και ασπάστηκε το Ισλάμ; Πως μια κουλτούρα που στην ακραία εκδοχή της αντιμετωπίζει εχθρικά τις γυναίκες και τις μειονότητες ήταν η απάντηση στο πρόβλημα του ρατσισμού που αντιμετώπιζε η μαύρη κοινότητα στην Αμερική;