Για εμπλοκή των Μυστικών Υπηρεσιών και για πατριωτική αλητεία κάνει λόγο ο πρόεδρος της επιστημονικής εταιρίας Β. Νιτσιάκος – Στη Βουλή φέρνει το θέμα το ΜΕΡΑ25 – Ακροδεξιά στροφή της κυβέρνησης βλέπει ο ΣΥΡΙΖΑ – Π.Σ.
Θύελλα αντιδράσεων σε κόμματα, επιστημονικές ενώσεις και ειδικά στους κόλπους των συλλόγων των Ελλήνων Βλάχων, έχει προκαλέσει η αναίτια απόφαση της υπουργού Πολιτισμού να κόψει επιχορήγηση προς την Επιστημονική Εταιρία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων, την οποία είχε εγκρίνει στο πλαίσιο πρόσκλησης που είχε απευθύνει το υπουργείο προς φορείς για την επιχορήγηση δράσεων που αφορούν στη μελέτη, τη διαφύλαξη και την ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα.
Το χρονικό της υπόθεσης έχει ως εξής:
Η Επιστημονική Εταιρία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων (https://eempvlachon.com), μια ένωση επιστημόνων που δραστηριοποιούνται γύρω από τα θέματα που αφορούν τη γλώσσα, τη λαογραφία, την ιστορία, τον εν γένει πολιτισμό των Ελλήνων Βλάχων, εγγεγραμμένη στο μητρώο του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού (ΑΜ 31454) ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση του Υπουργείου για «Επιχορήγηση φορέων για δράσεις που αφορούν στη μελέτη, διαφύλαξη και ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003), καθώς και τις πολιτικές εφαρμογής της στην Ελλάδα» καταθέτοντας πρόταση για «Δημιουργία ψηφιακής βάσης δεδομένων μνημείων του λόγου των Ελλήνων Βλάχων».
Η πρόταση αυτή είναι και σύμφωνη με τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO αλλά και σύμφωνη με τις καταστατικές αρχές της Εταιρίας, που είναι: «η έρευνα, η καταγραφή και η μελέτη όλων των μορφών του πολιτισμού των Βλάχων με έμφαση στη γλώσσα και τις γεωγραφικές ποικιλίες της» (βλ. https://eempvlachon.com/charter).
Το Υπουργείο μετά από πρόταση της επιτροπής αξιολόγησης που το ίδιο όρισε ενέκρινε την πρόταση και με απόφαση που υπογράφει η Υπουργός κ. Λίνα Μενδώνη αποφασίζει (απόφ. 332212/13-07-2021):
“102. Η Πρόταση με τίτλο «ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΒΛΑΧΩΝ» του φορέα Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης Πολιτισμού Βλάχων (ΑΜ 31454) να ενισχυθεί οικονομικά με ποσό 19.400,00 € (ποσό που ζητήθηκε: 19.400,00 €) διότι: α) συμβάλλει με τρόπο συστηματικό στην ανάδειξη του πλουραλιστικού χαρακτήρα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας μέσα από την ανάδειξη των προφορικών παραδόσεων των Ελλήνων Βλάχων, β) αναδεικνύει μια συμμετοχική αντίληψη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων για τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, γ) υποστηρίζεται από ομάδα ειδικών επιστημόνων»”.
Να όμως που δυο μήνες αργότερα (20-9-2021) η ίδια Υπουργός επανεκδίδει «εις το ορθόν» την ίδια απόφαση, αφαιρώντας απλώς την παραπάνω (102) παράγραφο χωρίς καμία τεκμηρίωση για αυτή την «επανόρθωση». Απλή «ορθή επανάληψη»(!), όπως όταν γίνονται ορθογραφικά λάθη…
Και εδώ ανακύπτουν εύλογες απορίες και αμείλικτα ερωτήματα:
α) γιατί η Υπουργός ασχολήθηκε ξανά με μια προ διμήνου απόφασή της; Το προφανές που μπορεί να σκεφτεί κανείς είναι ότι σε κάποιον/ους η απόφαση αυτή «δεν άρεσε» και με διαδικασία που εκείνος/νοι και η Υπουργός γνωρίζουν «επανόρθωσαν» μαζί την «λανθασμένη» απόφαση, με υπογραφή της ίδιας Υπουργού κ. Λίνας Μενδώνη.
β) στο «έχοντας υπόψη» της απόφασης στο σημείο 4 αναφέρεται: «Το με αρ. πρωτ.: ΥΠΠΟΑ 280298/16-06-2021 Πρακτικό συνεδρίασης της Ομάδας Εργασίας για την αξιολόγηση των προτάσεων που κατατέθηκαν στο πλαίσιο της Πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για επιχορήγηση κ.λπ.», το οποίο πρακτικό μνημονεύεται και στην «λανθασμένη» και στην «ορθή» εκδοχή της απόφασης. Άρα, η Ομάδα Εργασίας γνωμοδότησε μόνο μια φορά. Τότε, γιατί άλλαξε η απόφαση της Υπουργού; Πού στηρίχθηκε; Προφανώς στην εξωθεσμική παρέμβαση που ο καθένας ―και εγώ― δικαιούται να εικάσει.
γ) Η Εταιρία, ως όφειλε και ήταν απολύτως λογικό, έστειλε επιστολή αυθημερόν, μετά την απλή διά ηλεκτρονικού μηνύματος γνωστοποίηση της «ορθής επανάληψης»(!) της απόφασης, διαμαρτυρήθηκε έντονα και για την αλλαγή της απόφασης αλλά κυρίως για το ατεκμηρίωτό της, επιφυλασσόμενη παντός νομίμου δικαιώματος κατά παντός υπευθύνου.
Δεν αξιώθηκε, δυστυχώς, καμιάς απάντησης εκ μέρους της Υπουργού. Έτσι απλά! Αποφασίζω και αλλάζω την απόφασή μου «κατά το δοκούν»!.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Με αφορμή την εξέλιξη η Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων, σε ανακοίνωσή της μεταξύ άλλω σημειώνει:
Στις 24-9-2021 η Εταιρία μας ενημερώθηκε με ηλεκτρονικό μήνυμα από το Υπουργείο Πολιτισμού ότι σύμφωνα με την «ορθή επανάληψη» (ημ. 20-9- 2021) της Υπουργικής Απόφασης υπ’ αρ.: 332212/13-7-2021, «δεν εγκρίνεται η επιχορήγηση της δράσης με τίτλο: “ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΒΛΑΧΩΝ”, την οποία είχε υποβάλει ο φορέας που εκπροσωπείτε στο πλαίσιο της “Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος για Επιχορήγηση ή/και Παροχή Αιγίδας σε Δράσεις για τη Μελέτη, Διαφύλαξη και Ανάδειξη της Αυλής Πολιτιστικής Κληρονομιάς”», χωρίς καμία εξήγηση για την «ορθή επανάληψη»(!) της απόφασης της ίδιας της κ. Μενδώνη.
Η Εταιρία μας έστειλε επιστολή με την οποία, πριν προβεί στις κατά νόμον και συνείδηση ενέργειές της για την εκ των υστέρων και χωρίς καμία αιτιολόγηση απόρριψή της, διαμαρτύρεται έντονα και ζητά εξηγήσεις:
-Προς τι αυτή η ανακολουθία;
-Τι συνέβη εν τω μεταξύ;
-Ποιος ή τι παρενέβη και άλλαξε την απόφαση;
-Γιατί απαλείφθηκε μία πρόταση που είχε επιχορηγηθεί με όλο το ποσό που είχε ζητηθεί, χωρίς καμία περικοπή, όπως έγινε με πολλές άλλες προτάσεις, γεγονός που δείχνει την υψηλή αξιολογικά θέση που κατέλαβε στην κρίση της Ομάδας Εργασίας;
Είναι προφανές ότι για τα μέλη της Επιστημονικής Εταιρίας Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων, τα οποία είναι γνωστά για την πολύχρονη ακαδημαϊκή και επιστημονική τους ενασχόληση με τα θέματα των Βλάχων (ιστορία, γλώσσα, λαογραφία), τίθενται ζητήματα και πατριωτικής αλλά και ατομικής και επιστημονικής αξιοπρέπειας, τα οποία είμαστε αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε σε όλα τα εθνικά αλλά και ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα κατά παντός υπευθύνου.
Ο ΣΥΡΙΖΑ
Με κοινή τους ανακοίνωση οι βουλευτίνες του ΣΥΡΙΖΑ Σία Αναγνωστοπούλου και Μερόπη Τζούφη σχολιάζουν πως «αυτή η ταπεινωτική, για τους επιστήμονες που απαρτίζουν την εταιρεία, αναθεώρηση της απόφασης της υπουργού επιβεβαιώνει την ακροδεξιά στροφή της Ν.Δ.», καθώς «κάποιοι στην κυβέρνηση έχουν αποφασίσει να χωρίζουν ακόμα και τους καταξιωμένους επιστήμονες σε πατριώτες και σε λιγότερο πατριώτες. Να κρίνουν το επιστημονικό έργο και τις επιστημονικές μελέτες με κριτήρια ενός πατριωτισμού που οι ακροδεξιές τους ιδεοληψίες ορίζουν».
Οπως τονίζουν «η κ. Μενδώνη οφείλει άμεσα να δώσει εξηγήσεις και να αναθεωρήσει την “αναθεωρημένη” απόφασή της. Διαφορετικά δεν είναι άξια να εγγυηθεί τις αρχές που διέπουν τη Σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Αϋλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO 2003)».
ΕΡΩΤΗΣΗ ΤΟΥ ΜΕΡΑ25
Η Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών Σοφία Σακοράφα κατέθεσε στις 29/9/2021 ερώτηση προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Στυλιανή (Λίνα) Μενδώνη με θέμα την απαράδεκτη αναιτιολόγητη Άρνηση Χρηματοδότησης της “Επιστημονικής Εταιρίας Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων”.
Το κείμενο της ερώτησης:
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού απηύθυνε, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα, Πρόσκληση προς τους επιστημονικούς και πολιτιστικούς φορείς εγγεγραμμένους στο οικείο μητρώο του, για την «Επιχορήγηση φορέων για δράσεις που αφορούν στη μελέτη, διαφύλαξη και ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν τη σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Κληρονομιάς (UNESCO 2003), καθώς και τις πολιτικές εφαρμογής της στην Ελλάδα».
Μεταξύ των άλλων, κατέθεσε σχετική πρόταση και η “Επιστημονική Εταιρία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων”, η οποία εμπίπτει εξ ορισμού στο συγκεκριμένο πεδίο, και κυρίως βάσει του καταστατικού της σκοπού.
Η συγκεκριμένη Πρόταση, μετά την αξιολόγηση από την αρμόδια επιστημονική επιτροπή του Υπουργείου, έγινε ουσιαστικά καθ’ ολοκληρία δεκτή, με την απόφασή σας με αριθμό 332212/13-07-2021, που προβλέπει, όπως επί λέξει αναφέρεται, (αριθμός : 102) «Η Πρόταση με τίτλο «Δημιουργία ψηφιακής βάσης δεδομένων μνημείων του λόγου των Ελλήνων Βλάχων» του φορέα Επιστημονική Εταιρία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων (AM 31454) την οικονομική ενίσχυση με ποσό 19.400,00 € (ποσό που ζητήθηκε 19.400,00 €) διότι : α). συμβάλλει με τρόπο συστηματικό στην ανάδειξη του πλουραλιστικού χαρακτήρα της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας μέσα από την ανάδειξη των προφορικών παραδόσεων των Ελλήνων Βλάχων, β). αναδεικνύει μια συμμετοχική αντίληψη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση δράσεων για τη διαφύλαξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, γ). υποστηρίζεται από ομάδα ειδικών επιστημόνων.».
Και, όμως, στη συνέχεια, στης 24.09.2021, η συγκεκριμένη Εταιρία ενημερώθηκε με ηλεκτρονικό μήνυμα ότι στις 20.09.2021, εκδόθηκε «Ορθή Επανάληψη» (!!!) της προαναφερόμενης απόφασής σας (αρ. 332212) και σύμφωνα με αυτήν, «δεν εγκρίνεται η επιχορήγηση της δράσης», χωρίς καμία απολύτως περαιτέρω εξήγηση ή αιτιολόγηση.
Επειδή η παραπάνω ανεξήγητη, αδικαιολόγητη και αναιτιολόγητη υπαναχώρηση γεννά όχι μόνο εύλογα ερωτηματικά αλλά και σοβαρή ανησυχία ως προς την εφαρμοζόμενη εν προκειμένω κυβερνητική πολιτική αλλά και τους παράγοντες που, εντέλει, την καθορίζουν.
Επειδή η δεδομένου ήθους και αναμφισβήτητου κύρους εκπροσώπηση της συγκεκριμένης Εταιρίας αναγκάζεται, προφανώς μετά λόγου γνώσεως, να καταθέσει δημόσια σοβαρότατες καταγγελίες, ότι υπήρξαν επεμβάσεις κέντρων “παραεξουσίας”, αλλά και “ευθεία εμπλοκή των μυστικών υπηρεσιών της χώρας”, σε συνέργεια με “συγκεκριμένους ανθρώπους, που εκφράζουν μία ‘πατριωτική’ αλητεία”, όπως επί λέξει αναφέρει.
Επειδή σε αυτήν την περίπτωση, η βασιμότητα των καταγγελλομένων αναδεικνύει ένα πραγματικά πολύ σοβαρό πρόβλημα στη λειτουργία της Ελληνικής Δημοκρατίας, με την κύρια ευθύνη να ανήκει στην Κυβέρνηση.
Επειδή οι Βλάχοι αποτελούν συστατικό του ελληνικού έθνους και η ιδιαίτερη κληρονομιά τους αποτελεί αναπόσπαστο σημαντικό στοιχείο του νεοελληνικού πολιτισμού και δεν είναι δυνατόν να αντιμετωπίζονται με βάση τις ανιστόρητες φοβίες οιασδήποτε ψευδοπατριωτικής εθνικοϊδεολογικής ή και εθνικιστικής προδιάθεσης, τις οποίες μάλιστα εμπράκτως ενστερνίζεται η Κυβέρνηση της χώρας.
Επειδή η Επιστημονική Εταιρία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων συγκροτείται από έγκριτους και αναγνωρισμένους επιστήμονες, με πολύχρονη ακαδημαϊκή και επιστημονική παρουσία αλλά και πολύτιμο έργο σε σχέση με την ιστορία, γλώσσα και λαογραφία την Ελλήνων Βλάχων και είναι εύλογα προφανές ότι η κατά τα παραπάνω αντιμετώπιση απαξιώνει κυρίως την Ελληνική Πολιτεία και όχι την Εταιρία.
Ερωτάται η κ. Υπουργός
Σε ποιους λόγους οφείλεται η, με το τέχνασμα της δήθεν «ορθής επανάληψης», αναιτιολόγητη ανάκληση της αρχικής, και βάσει της αξιολόγησης αιτιολογημένης, απόφασης για επιχορήγηση της Πρότασης με τίτλο «Δημιουργία Ψηφιακής Βάσης Δεδομένων Μνημείων του Λόγου των Ελλήνων Βλάχων», της Επιστημονικής Εταιρίας Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων ;
Επίσης, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής των Ελλήνων και για την πληρέστερη ενημέρωση του Σώματος, και ιδίως ως προς τη σύνθεση των κυβερνητικών κριτηρίων για τις επιχορηγήσεις,
Καλείται η κ. Υπουργός να καταθέσει
Κάθε έγγραφο που αφορά απόφαση χρηματοδότησης/ Επιχορήγησης με βάση την αναφερόμενη στο ιστορικό Πρόσκληση , για την «Επιχορήγηση φορέων για δράσεις που αφορούν στη μελέτη, διαφύλαξη και ανάδειξη της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ελλάδας, σύμφωνα με τις αρχές που διέπουν τη σύμβαση για τη Διαφύλαξη της Άυλης Κληρονομιάς (UNESCO 2003), καθώς και τις πολιτικές εφαρμογής της στην Ελλάδα».
Ο Β. ΝΙΤΣΙΑΚΟΣ
Μπορεί το υπουργείο Πολιτισμού να σιώπησε χθες και να μην έδωσε καμία απάντηση στα καταγγελλόμενα από την Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης του Πολιτισμού των Βλάχων για αναίτιο και αναιτιολόγητο κόψιμο από την επιχορήγηση του προγράμματος που είχε καταθέσει, δεν σιώπησε όμως ο πρόεδρος της Εταιρείας, Βασίλης Νιτσιάκος, ο οποίος επανήλθε με ανοιχτή επιστολή αλλά και δηλώσεις του στις οποίες κάνει λόγο για ευθεία εμπλοκή των μυστικών υπηρεσιών της χώρας και «“πατριωτική” αλητεία».
Ειδικότερα, μιλώντας στο «Κόκκινο Θεσσαλονίκης 91,4» ο κ. Νιτσιάκος δήλωσε ότι η όλη μεθόδευση «δεν είναι προσβλητική μόνο για μένα, που είμαι και συνεργάτης του υπουργείου Πολιτισμού ως πρόεδρος του Λαογραφικού και Εθνολογικού Μουσείου Μακεδονίας-Θράκης και διευθυντής του Τομέα Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, αλλά και για 50 ακόμη διαπρεπείς επιστήμονες που συγκρότησαν την Εταιρεία».
Πώς την εξηγεί; «Μόνο με όρους σκοτεινών διαδρομών μπορεί να ερμηνευτεί. Είμαι σε θέση να γνωρίζω τι ακριβώς έχει συμβεί, αλλά αυτά είναι ζητήματα που αφορούν τις μυστικές υπηρεσίες του κράτους. Αν (αυτό) είναι κράτος. Αυτές οι μυστικές υπηρεσίες συνεργάζονται με πολύ συγκεκριμένους ανθρώπους οι οποίοι εκφράζουν μια “πατριωτική” αλητεία κι είναι κρίμα για τη Δημοκρατία μας, είναι κρίμα, το λέω με μεγάλη θλίψη, διότι έχουν παραβεί, πέρα από τους κανόνες της χρηστής διοίκησης, και τους κανόνες της UNESCO, στην οποία θα καταφύγουμε, όπως και στα ευρωπαϊκά όργανα. Είναι θέμα που αφορά τον πυρήνα της δημοκρατίας και ελεύθερης λειτουργίας της επιστήμης και επιστημόνων».
Φαίνεται, δε, ότι ο κ. Νιτσιάκος είχε κάποιου είδους επαφή με την κυβέρνηση για το θέμα αφού, όπως λέει, «δυστυχώς κάποιοι στην κυβέρνηση, έχοντας κάνει μια κεντροδεξιά στροφή, θέλουν να διχάσουν και τους επιστήμονες, αν και όλοι οι επιστήμονες των ανθρωπιστικών σπουδών είναι μαζί μας, οι μόνοι που διαφοροποιούνται είναι κάτι απίστευτοι τύποι που κινούνται στους διαδρόμους των μυστικών υπηρεσιών με μυστικά κονδύλια και ούτω καθ’ εξής. Επικοινωνήσαμε με τα ανώτερα κλιμάκια της κυβέρνησης και οι απαντήσεις που πήραμε είναι τέτοιες που δεν μπορώ να τις δημοσιοποιήσω τώρα».
Οπως λέει, «η UNESCO έχει κανόνες, προωθεί την άυλη και την πολυμορφία της άυλης κληρονομιάς και δεν κατανοούμε γιατί εξαιρούμαστε από την επιχορήγηση για τη μελέτη της βλάχικης κληρονομιάς που είναι συστατικό στοιχείο της νεοελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς. Θα πάμε όπου χρειαστεί για να υποστηρίξουμε τα δίκαιά μας, κυρίως την τιμή μας, την πατριωτική, την επιστημονική τιμή μας, δεν είμαστε σκουπίδια. Θα πρέπει να καταλάβουν κάποιοι της παραεξουσίας ότι αυτά δεν μπορεί να περάσουν έτσι και η κυρία Μενδώνη να έχει ενδώσει στις πιέσεις αυτές».
Απαντώντας στην ερώτηση τι ακριβώς ενόχλησε τις μυστικές υπηρεσίες, διευκρινίζει πως αυτές «θεωρούν ότι οποιαδήποτε ενασχόληση με το Βλάχικο θέτει ζητήματα μειονότητας. Είμαστε ξεκάθαροι: δεν υπάρχει βλάχικο έθνος, οι Βλάχοι είναι συστατικό του ελληνικού έθνους, ο βλάχικος πολιτισμός είναι σημαντικό κομμάτι του νεοελληνικού πολιτισμού, οποιαδήποτε εξαίρεση ή διάκριση θα οδηγήσει στο αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που επιδιώκουν, ότι δηλαδή στην Ελλάδα υφίστανται διακρίσεις οι Βλάχοι. Αυτό δεν το θέλουμε, γι’ αυτό προσπαθήσαμε ενδοκυβερνητικά, φτάνοντας μέχρι τον πρωθυπουργό, να εξηγήσουμε ότι έχουμε δίκιο». Οπως τονίζει, «εμείς όμως δεν θα απαλλοτριώσουμε την ταυτότητά μας, ούτε τον πατριωτισμό μας. Αν η πατρίδα μας είναι “μητριά” μας, ας μας το πούνε».
Στη βάση αυτής της τοποθέτησης, όπως λέει, «προκαλώ την κυρία Μενδώνη να ζητήσει την παραίτησή μου από το Λαογραφικό Εθνολογικό Μουσείο Μακεδονίας-Θράκης, εγώ δεν είμαι φταίχτης σε κάτι, πληρώνω τα έξοδά μου από την τσέπη μου, στο όνομα του πατριωτικού και επιστημονικού μου χρέους, ας μου το ζητήσει η υπουργός, αλλά δεν θα το κάνω μόνος μου, κι ας εξηγήσει στην UNESCO γιατί το κάνει, περιμένω να το εξηγήσει».
Ερωτώμενος αν το ζήτημα που έχει δημιουργηθεί σχετίζεται με παλιότερες θέσεις του που είχαν γίνει αιτία να δεχθεί επιθέσεις από ακροδεξιούς, διευκρινίζει πως «οι επιθέσεις που έχω δεχθεί έχουν να κάνουν με τη γενικότερη δράση μου εναντίον του ρατσισμού, υπέρ της φιλίας στα Βαλκάνια και υπέρ της Συμφωνίας των Πρεσπών. Είναι βαθιά μου πίστη ότι οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν. Αυτές οι απόψεις έγιναν αιτία της στοχοποίησής μου».
