Συμπληρώνονται, εφέτος, 80 χρόνια από την ίδρυση του Ελληνικού Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, ιδρύθηκε στις 16 Φλεβάρη του 1942, μέρα δημοσίευσης της Διακήρυξής του. Ο δοξασμένος ΕΛΑΣ, ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ, που έμελλε να γράψει απαράμιλλες σελίδες ηρωισμού στον αγώνα κατά της τριπλής φασιστικής κατοχής και να δώσει ξανά τη λευτεριά στο λαό της πατρίδας μας.
Ο ΕΛΑΣ ήταν Λαϊκός Στρατός, το ένοπλο τμήμα του λαού μας και ιδρύθηκε με απόφαση του τιμημένου ΚΚΕ. Η απόφαση της 8ης Ολομέλειας της ΚΕ του ΚΚΕ το πρώτο 10ήμερο του Γενάρη του 1942, προσηλωμένη στην ανάγκη οργάνωσης του ένοπλου αγώνα ανέφερε: «Η οργάνωση ειδικών μαχητικών τμημάτων σε όλα τα βασικά κέντρα της χώρας, ικανών ν’ αντιμετωπίζουν αποφασιστικά την ένοπλη βία του κατακτητή, είναι αυτή τη στιγμή το βασικό μας καθήκον.
Ο εθνικοαπελευθερωτικός ανταρτοπόλεμος έχει πρωτεύουσα σημασία για την απελευθέρωση της χώρας από τον ξενικό ζυγό. Οι κομμουνιστές πρέπει να οργανώσουν, να μαζικοποιήσουν και να επεκτείνουν το αντάρτικο κίνημα στην ύπαιθρο, να περιφρουρήσουν τον εθνικοαπελευθερωτικό του χαρακτήρα». Από τα τέλη Μάη – αρχές Ιούνη του 1941 είχαν ιδρυθεί οι πρώτες ανταρτο-ομάδες σε διάφορα μέρη της Ελλάδας με αποφάσεις των Κομματικών Οργανώσεων.
Στις αρχές Οκτώβρη του 1941, συγκροτήθηκε στην Αθήνα το Στρατιωτικό Κέντρο Αντίστασης (ΣΚΑ) το πρώτο κεντρικό στρατιωτικό όργανο που ανέλαβε, με την καθοδήγηση του ΕΑΜ, να μελετήσει τα προβλήματα της οργάνωσης του ένοπλου λαϊκού αγώνα και να επεξεργαστεί το σχεδιασμό του αντάρτικου.
Ενώ το δεύτερο δεκαήμερο του Δεκέμβρη 1941, με πυρήνα το ΣΚΑ, συγκροτήθηκε η Κεντρική Επιτροπή του ΕΛΑΣ. Μετά την απόφαση του ΚΚΕ και του ΕΑΜ για την ίδρυση του ΕΛΑΣ, στις 14 Μάη 1942 έγινε παράνομα στη Λαμία η ιστορική σύσκεψη στελεχών της Κομματικής Οργάνωσης Φθιωτιδο -Φωκίδας – Ευρυτανίας του ΚΚΕ με τη συμμετοχή και του Άρη Βελουχιώτη όπου αποφασίστηκε η συγκρότηση ένοπλων ομάδων του ΕΛΑΣ. Στις 22 Μάη 1942, στην Καλύβα του Στεφανή στη Σπερχειάδα, δημιουργήθηκε η πρώτη αντάρτικη ομάδα με επικεφαλής τον Θανάση Κλάρα ως ταγματάρχη Άρη Βελουχιώτη πλέον, στη Δυτική Φθιώτιδα. Λίγο αργότερα συγκροτήθηκε και δεύτερη ομάδα στην Παρνασσίδα.
Όταν αργότερα, με την ανάπτυξη και μαζικοποίηση του ΕΛΑΣ, ιδρύθηκε το Γενικό Στρατηγείο, ο Άρης Βελουχιώτης ανέλαβε πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ, Στρατιωτικός Διοικητής ο Στέφανος Σαράφης που είχε προσχωρήσει στον ΕΛΑΣ και Πολιτικός αντιπρόσωπος του ΕΑΜ ο Ανδρέας Τζήμας, αναπληρωματικό μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ. Στην ιστορία έμεινε η μεγάλη επιτυχία του ελληνικού αντάρτικου κινήματος, που πραγματοποιήθηκε χάρη στον ΕΛΑΣ, η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου, τη νύχτα της 25ης προς 26 Νοέμβρη. Ήταν η πολεμική ενέργεια που συνέβαλε αποφασιστικά στην άνοδο του κύρους του ΕΛΑΣ στη λαϊκή συνείδηση και άρχισε να «φουντώνει» το αντάρτικο με την ενίσχυση των γραμμών του ΕΛΑΣ που άρχισε να μαζικοποιείται.
Στον ΕΛΑΣ πήραν επίσης μέρος με το όπλο και γυναίκες αντάρτισσες. Ήταν ένα από τα μετερίζια που συνέβαλαν να ανοίξει ο δρόμος για την ισοτιμία τους. Ο ΕΛΑΣ στη διάρκεια της Κατοχής καθήλωσε 8-12 εχθρικές Μεραρχίες. Προξένησε στους κατακτητές 30.000 νεκρούς και συνέλαβε 6.500 αιχμαλώτους. Κατέστρεψε 37 μεγάλες γέφυρες, 85 ατμομηχανές και, περίπου, 1000 βαγόνια και αυτοκίνητα που υπηρετούσαν τον κατακτητή. Την άνοιξη του 1944 ο ΕΛΑΣ είχε στον έλεγχο του τα 2/3 της χώρας και τη στιγμή της απελευθέρωσης το 90% της χώρας. Το ΕΑΜ στις περιοχές που απελευθέρωνε ο ΕΛΑΣ δημιουργούσε λαϊκούς θεσμούς, όργανα λαϊκής αυτοδιοίκησης, τα λαϊκά δικαστήρια, τη λαϊκή πολιτοφυλακή και τροφοδότησε τη λαϊκή μορφωτική, πολιτιστική ανάταση του λαού μας. Στα πλαίσια της οργάνωσης του ΕΛΑΣ ιδρύθηκε η Επιμελητεία του Αντάρτη (ΕΤΑ) και η Υγειονομική Υπηρεσία του ΕΛΑΣ. Η οποία προσέφερε τις υπηρεσίες της και στο λαό των ελεύθερων περιοχών, ενώ ήταν μεγάλη η συμβολή της στην καταπολέμηση και τον περιορισμό των λοιμωδών νοσημάτων.
Ο ΕΛΑΣ είχε τις δικές του εφημερίδες, αναγκαία μέσα για την ενημέρωση της δράσης του, τα καθήκοντα του απελευθερωτικού αγώνα, την εμψύχωση και τη συσπείρωση του λαού στην πάλη για το διώξιμο του κατακτητή και των ντόπιων συνεργατών του, για να ζήσει ο λαός καλύτερες μέρες. Επίσημο όργανό της ΚΕ του ΕΛΑΣ, ήταν ο «Απελευθερωτής», του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ «Ο Λαϊκός Στρατός», ενώ δικές τους εφημερίδες είχαν άμεσα όλοι σχηματισμοί. Η δημιουργία του ΕΛΑΣ ήταν η πιο σημαντική κατάκτηση του εργατικού λαϊκού κινήματος στα χρόνια της Κατοχής. Υπήρξε στρατός στην υπηρεσία ενός κινήματος που καθοδηγητική του δύναμη ήταν το ΚΚΕ.
Συγκέντρωνε βασικές προϋποθέσεις να εξελιχθεί σε όργανο της εργατικής εξουσίας. Η ένοπλη δράση του ΕΛΑΣ τόνωσε το αίσθημα του λαού που ανταποκρίθηκε μαζικά στο κάλεσμα του ΕΑΜ και του ΚΚΕ για τον ένοπλο απελευθερωτικό αγώνα. Το ΕΑΜ και ο ΕΛΑΣ με τη δράση τους έσωσαν το λαό από την πείνα και τον εξανδραποδισμό, απελευθέρωσαν τη χώρα από το ναζί κατακτητή. Ο ΕΛΑΣ υπήρξε ο φόβος και ο τρόμος των κατακτητών στη χώρα μας και των συνεργατών τους, των ταγματασφαλιτών.
Η ίδρυση του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ και των άλλων ΕΑΜικών οργανώσεων και η απελευθερωτική δράση τους, ενέπνευσε το λαό και τη νεολαία μας, το αγωνιστικό τους φρόνημα δημιουργώντας ανάταση που εκφραζόταν με τη μαζική συμμετοχή τους στην αντιστασιακή-απελευθερωτική πάλη. Όμως, ανησύχησε σφόδρα την άρχουσα τάξη και τους πολιτικούς της εκπροσώπους και τους «συμμάχους» Άγγλους που, διαβλέποντας κίνδυνο για την καπιταλιστική εξουσία, από το ξεκίνημα του αγώνα, επεχείρησαν την υπονόμευση της δράσης του. Έτσι, η Αστική τάξη με την προτροπή και στήριξη των Άγγλων ιμπεριαλιστών δημιούργησαν τις δικές τους ένοπλες οργανώσεις (όπως ΕΔΕΣ, ΕΚΚΑ, αλλά και… τα τάγματα ασφαλείας) που, όπως έχει επιβεβαιωθεί ιστορικά, συνεργάζονταν με τον κατακτητή, επιδιώκοντας να τσακίσουν τη λαϊκή αντιστασιακή πάλη.
Στην πραγματικότητα η ίδρυση των οργανώσεων αυτών είχε στόχο το χτύπημα των δυνάμεων των ΕΑΜ, ΕΛΑΣ. Και με την επέμβαση των Βρετανικών στρατευμάτων μετά την απελευθέρωση που είχαν προσκληθεί στη χώρα μας από τον αστικό πολιτικό κόσμο για να εδραιώσουν την αστική εξουσία, που είχε χρεοκοπήσει στη συνείδηση του λαού μας και δεν είχε κανένα έρεισμα στους εργαζόμενους της χώρας λόγω της συνεργασίας ενός τμήματος με τον κατακτητή και της εγκατάλειψης ενός άλλου της Ελλάδας, επιχείρησαν να διαλύσουν τον ΕΛΑΣ στην ταξική σύγκρουση του Δεκέμβρη 1944. Η ταξική πάλη διεξαγόταν ασίγαστα και την περίοδο της απελευθερωτικής πάλης.
Αντικειμενικά έμπαινε το ζήτημα της Εξουσίας μετά την απελευθέρωση. Όμως το ΚΚΕ καθοδηγητικός νους των ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δεν αντιμετώπισε τον απελευθερωτικό αγώνα ως κρίκο για την κατάκτηση της εργατικής εξουσίας, μετά την απελευθέρωση. Αυτονόμησε την πάλη ενάντια στους κατακτητές από την πάλη για την ανατροπή της αστικής εξουσίας, στο όνομα του κοινού αντιφασιστικού αγώνα και της «εθνικής ενότητας» που είναι ουτοπία στον καπιταλισμό. Αντίθετα, η αστική τάξη, το πολιτικό της προσωπικό και οι σύμμαχοί της Άγγλοι ιμπεριαλιστές, είχαν στόχο την εγκαθίδρυση της αστικής εξουσίας και για να το πετύχουν δεν δίστασαν να αιματοκυλίσουν το λαό μας, στην ταξική αναμέτρηση το Δεκέμβρη του 1944. Ανεξάρτητα από όλα αυτά, η προσφορά και η δράση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δεν παραγράφεται ούτε αλλοιώνεται.
Το ΚΚΕ, οι κομμουνιστές, οι αγωνίστριες και αγωνιστές της Εθνικής μας Αντίστασης είμαστε περήφανοι για τους ηρωϊκούς αγώνες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ στην συνέχεια, που το ΚΚΕ ήταν ο εμπνευστής, οργανωτής, καθοδηγητής και έδωσε χιλιάδες από τα καλύτερα παιδιά του στον αγώνα για την απελευθέρωση της χώρας από το φασίστα κατακτητή αλλά και στην πάλη για μια Ελλάδα του λαού μας χωρίς εκμεταλλευτές. Από τους μεγαλειώδεις αγώνες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ -ακριβή παρακαταθήκη για το λαό και τη νεολαία μας-, σήμερα εμπνεόμαστε και αντλούμε δύναμη και πείρα για την οργάνωση των σημερινών και αυριανών αγώνων του λαού μας ενάντια στις βάρβαρες αντιλαϊκές πολιτικές και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Με τα διδάγματα εκείνων των αγώνων συνεχίζουμε με το λαϊκό-εργατικό κίνημα μέχρι την ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος και την οικοδόμηση του σοσιαλισμού-κομμουνισμού όπου μπορεί και θα ικανοποιηθούν όλα τα λαϊκά κοινωνικά και δημοκρατικά δικαιώματα των εργαζομένων και της νεολαίας μας.
Ζήτω τα 80 χρόνια του ΕΛΑΣ!
Δόξα και τιμή στους αγωνιστές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, στους ηρωικούς μαχητές του ΔΣΕ που έγραψαν το Έπος της Εθνικής μας Αντίστασης και της τρίχρονης εποποιίας του ΔΣΕ!
