Αντιμέτωπες με την οικονομική κατάρρευση είναι οι ΔΕΥΑ σε όλη τη χώρα αφού οι υπέρογκες και ανεξήγητες αυξήσεις στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος λόγω της παράλογης ρήτρας αναπροσαρμογής έχουν προκαλέσει από τον περασμένο Σεπτέμβριο οικονομική ασφυξία δημιουργώντας μία νέα γενιά χρεών αφού μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων έχει επιλέξει τη στάση πληρωμών, και κάποιες άλλες πληρώνουν μόνο την αξία του ρεύματος, περιμένοντας πολιτική παρέμβαση για τη ρήτρα αναπροσαρμογής.
Προς το παρόν το προεδρείο της ΕΔΕΥΑ βρίσκεται σε επικοινωνία με τον υπουργό Ενέργειας κ. Κ. Σκρέκα και τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών κ. Στ. Πέτσα σε μια προσπάθεια να εξευρεθεί λύση αλλά φαίνεται ότι προς το παρόν κάτι τέτοιο δεν είναι εφικτό.
Για να γίνει κατανοητό το μέγεθος του προβλήματος πρέπει να επισημάνουμε ότι βάσει στοιχείων που έρχονται από ΔΕΥΑ της περιοχής το ενεργειακό κόστος ενώ μέχρι πρότινος ήταν περίπου στο 25% έχει πλέον εκτοξευτεί στο 60 – 65% με ότι μπορεί αυτό να συνεπάγεται για τις επιχειρήσεις που αν και προς το παρόν δεν έχουν μετακυλήσει αυτές τις αυξήσεις στους καταναλωτές δεν αποκλείεται να αναγκαστούν να το κάνουν στο μέλλον αν συνεχιστεί η αδιαφορία της κυβέρνησης.
Θα πρέπει εδώ να τονιστεί ότι το πρόβλημα με την τιμή του ρεύματος στις ΔΕΥΑέχει και βαθύτερες ρίζες αφού τα τιμολόγια που πληρώνουν είναι ίδια με τα οικιακά, αφού το αίτημα που έχει καταθέσει εδώ και χρόνια η ΕΔΕΥΑ για τιμολόγιο ανάλογο με αυτό των βιομηχανιών δεν έχει ικανοποιηθεί. Μάλιστα το πρόβλημα χειροτέρεψε. πριν από λίγα χρόνια όταν λόγω των χρεών της ΔΕΗ υπήρξε αύξηση των τιμολογίων και για τις ΔΕΥΑ.
ΙΔΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ
Λόγω της κατάστασης που αντιμετωπίζει το σύνολο των ΔΕΥΑ εξαιτίας των υπέρογκων και παράλογων αυξήσεων στο ρεύμα πολλοί είναι οι αιρετοί που πλέον εκφράζουν ανοικτά φόβους για κλείσιμο πολλών ΔΕΥΑ ενέργεια που θα οδηγήσει στη δημιουργία μεγάλων ΔΕΥΑ σε επίπεδο περιφερειών, κάτι που άλλωστε είχε αφήσει να εννοηθεί ότι είναι επιθυμητό ο ΥΠΕΣ Μ. Βορίδης, και στο βάθος μετά από αυτές τις συγχωνεύσεις όλοι θεωρούν ότι θα υπάρξει γιγάντια ιδιωτικοποίηση στη διαχείριση του πόσιμου νερού, από επιχειρήσεις και συμπράξεις ιδιωτών οι οποίοι θα αφήσουν στην άκρη το κοινωνικό πρόσημο που προτάσσουν σήμερα οι ΔΕΥΑ και θα διαχειρίζονται το νερό ως εμπόρευμα και όχι ως κοινωνικό αγαθό, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να πούνε το νερό νεράκι πληρώνοντας χρυσάφι για την κατανάλωσή του.
ΣΥΣΚΕΨΗ ΣΤΗ ΛΑΡΙΣΑ
Για όλα τα παραπάνω μετά από πρωτοβουλία της Ένωσης Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης – Αποχέτευσης (Ε.Δ.Ε.Υ.Α.) συγκεντρώθηκαν πρόσφατα εκπρόσωποι όλων των Δ.Ε.Υ.Α. της Θεσσαλίας προκειμένου να αντιμετωπίσουν την κατάσταση και να διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων. Οπως τονίστηκε μετά το πέρας της συνάντησης οι Δ.Ε.Υ.Α. της Θεσσαλίας ζητάνε τη λήψη μέτρων, τέτοιων ώστε να εξασφαλιστεί η δυνατότητα των πολιτών να έχουν πρόσβαση σε ποιοτικό και φθηνό νερό. Έτσι, θεωρούμε ότι είναι ανάγκη να ληφθούν από την Πολιτεία πρωτοβουλίες οι οποίες θα διευκολύνουν τις Δ.Ε.Υ.Α. στην κατεύθυνση της παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε να καλύπτουν το κόστος της παραγωγής πόσιμου νερού και επεξεργασίας λυμάτων.
Σε ανακοίνωσή τους επισημαίνουν μεταξύ άλλων τα εξής:
“Το τελευταίο διάστημα και λόγω των υπέρογκων αυξήσεων στους λογαριασμούς του ρεύματος, το σύνολο των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης – Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) που παρέχουν καθαρό και υγιεινό νερό σε 5 εκ. πολίτες της χώρας μας (122 Δ.Ε.Υ.Α.), βρίσκεται κάτω από μεγάλη οικονομική πίεση, η οποία απειλεί τη βιωσιμότητά τους.
Η παραγωγή πόσιμου νερού και η επεξεργασία λυμάτων που είναι οι κύριες δραστηριότητες των Δ.Ε.Υ.Α. είναι ενεργοβόρες δραστηριότητες, και για τον λόγο αυτό το ενεργειακό κόστος των επιχειρήσεων από τον Αύγουστο του 2021 μέχρι σήμερα έχει διπλασιασθεί και δεν είναι πλέον διαχειρίσιμο. Είναι περίπου δεδομένο, ότι αν οι αυξημένες τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας συνεχισθούν, οι περισσότερες Δ.Ε.Υ.Α. θα «πνιγούν» στα χρέη και θα καταρρεύσουν ή θα αναγκασθούν να μετακυλήσουν το αντίστοιχο κόστος στους καταναλωτές, «πνίγοντας» στα χρέη τους πολίτες.
Όμως, οι Δ.Ε.Υ.Α. είναι επιχειρήσεις με σαφές κοινωνικό πρόσημο, ανήκουν στις τοπικές κοινωνίες, λειτουργούν ανταποδοτικά και σε καμία περίπτωση δεν σκοπεύουν να επιβαρύνουν τους καταναλωτές τους και ιδίως τις πιο ευάλωτες οικονομικά κοινωνικές ομάδες.
Επίσης, ζητάμε άμεσα την επιδότηση της Ρήτρας Αναπροσαρμογής που επιβαρύνει τους λογαριασμούς ρεύματος των Δ.Ε.Υ.Α. και μάλιστα αναδρομικά όπως έγινε με άλλους κλάδους, ώστε να καλυφθεί το αυξημένο ενεργειακό κόστος των Δ.Ε.Υ.Α. έως ότου κατακτήσουν τη δυνατότητα ιδιοπαραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.
Τέλος, είναι αυτονόητο ότι η μείωση του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) στο νερό από 13% στο 6% που ζητά η Ε.Δ.Ε.Υ.Α. από το 2020, στην παρούσα φάση θα έδινε μεγάλη ανάσα στους πολίτες οι οποίοι πλήττονται από ένα πρωτοφανές κύμα ακρίβειας”.