Από τον Οινοποιητικό συνεταιρισμό Τυρνάβου εκδόθηκε το παρακάτω δελτίο φυτοπροστασίας της αμπελοκαλλιέργειας από ασθένειες που εμφανίζονται αυτή την εποχή. Πιο συγκεκριμένα:
ΒΛΑΣΤΙΚΟ ΣΤΑ∆ΙΟ: Γυάλισμα σταφυλιού / αλλαγή χρώματος σταφυλιού / αρχή ωρίμανσης σταφυλιού
ΕΥΔΕΜΙΔΑ
Από παρατηρήσεις στο δίκτυο φερομονικών παγίδων διαπιστώθηκε η αύξηση των συλλήψεων ακμαίων, γεγονός που σηματοδοτεί την έναρξη της 3ης πτήσης του εντόμου. Η αύξηση αυτή σηματοδοτεί συνήθως την έναρξη των ωοτοκιών. Οι πρώτες προσβολές διαπιστώνονται περίπου 4-5 ημέρες αργότερα. Πρέπει να σημειωθεί ότι παρατηρείται κλιμάκωση των ωοτοκιών και των εκκολάψεων των προνυμφών, ως αποτέλεσμα της κλιμακούμενης εμφάνισης των ακμαίων.
Η δραστηριότητα των προνυμφών αυτής της δεύτερης καρπόβιας γενιάς, είναι δυνατό να προκαλέσει σημαντική μείωση της παραγωγής. Επισημαίνεται ότι η καταπολέμηση του εντόμου θα πρέπει να είναι προληπτική, δηλαδή να αποσκοπεί στην θανάτωση των αυγών, καθώς και των νεαρών προνυμφών , πριν την είσοδο στις ράγες. Στην περίπτωση που χρησιμοποιηθεί το εντομοκτόνο fenoxycarb, το οποίο έχει δράση σε ωά νεαρής ηλικίας, συστήνεται η εφαρμογή του μέσα σε 2-3 ημέρες από την δημοσιοποίηση του παρόντος δελτίου. Η εφαρμογή των υπολοίπων εγκεκριμένων εντομοκτόνων, τα οποία έχουν κατά κύριο λόγο προνυμφοκτόνο ιδιότητα, συστήνεται 3-4 ημέρες αργότερα.
Από τα προνυμφοκτόνα προτιμάται η χρήση των σκευασμάτων του εντομοπαθογόνου βακίλλου bacillus thuringiensis διότι θεωρούνται πλήρως ατοξικά για την ωφέλιμη πανίδα και το περιβάλλον γενικότερα. Ακολουθούν σκευάσματα με εκλεκτική δράση, όπως είναι οι ρυθμιστές ανάπτυξης και τα φυσικής προέλευσης εντομοκτόνα , ως λιγότερο τοξικά για την ωφέλιμη πανίδα. Το σωστό ξεφύλλισμα βοηθά στην πλήρη και αποτελεσματική διαβροχή των βοτρύων με το ψεκαστικό υγρό.
Π Ε Ρ Ο Ν Ο Σ Π Ο Ρ Ο Σ
Μολύνσεις του μύκητα σε φύλλα και σταφύλια.
Για το λόγο αυτό συστήνεται στους παραγωγούς επέμβαση με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο, ιδίως σε αμπελώνες υγρών περιοχών με ιστορικό προσβολής από τον μύκητα, καθώς και σε ευαίσθητες ποικιλίες. Καλό είναι να χρησιμοποιηθεί μυκητοκτόνο που καταπολεμεί ταυτόχρονα και το ωίδιο.
Καλλιεργητικά μέτρα που βελτιώνουν την κυκλοφορία του αέρα μέσα στον αμπελώνα και συντελούν στο ταχύτερο στέγνωμα των φυτών από τη βροχή ή τη δροσιά, συμβάλουν καθοριστικά στον περιορισμό της σοβαρότητας της ασθένειας.
Ω Ι Δ Ι Ο
Συνιστάται η συνέχιση της προστασίας των σταφυλιών από το ωίδιο, μέχρι τουλάχιστον και το στάδιο του “γυαλίσματος” των ραγών. Να προσεχθούν ιδιαίτερα τα αμπέλια που βρίσκονται σε περιοχές, στις οποίες η ασθένεια ενδημεί, καθώς επίσης και οι ευαίσθητες ποικιλίες. Επισημαίνεται το γεγονός, ότι η καταπολέμηση του ωιδίου είναι κυρίως προληπτική, δεδομένου ότι η αντιμετώπιση της ασθένειας στην περίπτωση που έχουν εκδηλωθεί προσβολές από το παθογόνο, είναι εξαιρετικά δύσκολη και όχι πάντα αποτελεσματική.
Β Ο Τ Ρ Υ Τ Η Σ
Η σοβαρότερη και καταστροφικότερη μορφή προσβολής από τον μύκητα είναι η σήψη των ώριμων σταφυλιών. Συχνά η δράση του βοτρύτη συνεπικουρείται από άλλους σαπροφυτικούς μύκητες και κυρίως του Aspergillus niger. Ο κίνδυνος προσβολής από το παθογόνο είναι μεγάλος στις υγρές και δροσερές περιοχές και κυρίως όταν υπάρχουν ράγες τραυματισμένες από διάφορα αίτια, όπως ωίδιο, ευδεμίδα, άλλα έντομα, ακανόνιστα ή υπερβολικά ποτίσματα, πουλιά, χαλάζι, ισχυρός άνεμος κ.ά.
Για την προληπτική αντιμετώπιση της ασθένειας συνιστάται η εφαρμογή μίας σειράς καλλιεργητικών και άλλων μέτρων όπως:
1) σωστή διαχείριση της κόμης των πρέμνων (βλαστολόγημα και ξεφύλλισμα) για τη μείωση της υγρασίας και την αποτελεσματική κάλυψη των βοτρύων με το ψεκαστικό υγρό,
2) αποφυγή υπερβολικής και ακανόνιστης χρονικά άρδευσης,
3) αποτελεσματική προστασία των σταφυλιών από το ωίδιο στα προηγούμενα στάδια ανάπτυξης,
4) αποτελεσματική προστασία των σταφυλιών από την ευδεμίδα, αλλά και από άλλα έντομα που προκαλούν πληγές ή/και μεταφέρουν σε αυτές μολύσματα και
5) ορθολογική χρήση ορμονικών σκευασμάτων σε ορισμένες πυκνόραγες κυρίως ποικιλίες, για την επιμήκυνση της ράχης των σταφυλιών και προκειμένου αυτά να γίνουν λιγότερο συμπαγή.
Ο αριθμός των επεμβάσεων για την προστασία από την ασθένεια εξαρτάται από:
1) τις επικρατούσες καιρικές συνθήκες (βροχερός, υγρός και ανεμώδης καιρός είναι ιδιαίτερα ευνοϊκός),
2) το ιστορικό προσβολής του αμπελώνα από την ασθένεια,
3) την ευαισθησία της ποικιλίας στην διενέργεια μίας επέμβασης με ένα κατάλληλο και εγκεκριμένο μυκητοκτόνο στην έναρξη της ωρίμανσης και ενός δεύτερου 3─4 εβδομάδες πριν τον τρύγο. Συνιστάται οι ψεκασμοί στο στάδιο αυτό να γίνονται με χαλκούχα σκευάσματα, διότι προκαλείται σκλήρυνση της επιδερμίδας των ραγών και συνεπώς αύξηση της αντοχής τους στον βοτρύτη.
Ο Ξ Ι Ν Η Σ Η ΨΗ
Πρόκειται για ασθένεια που παρατηρείται την περίοδο της ωρίμασης των σταφυλιών, όταν το ποσοστό των σακχάρων φθάνει το 10% περίπου. Η ευαισθησία των σταφυλιών αυξάνει όσο πλησιάζει ο τρύγος. Η ασθένεια οφείλεται σε ένα σύμπλοκο βακτηρίων και σακχαρομυκήτων. Η μόλυνση συντελείται πάντα μέσω πληγών στις ράγες και προκαλείται ταχύτατη σήψη των ραγών. Η σήψη συχνά επεκτείνεται σε ολόκληρο το σταφύλι και η απώλεια στην παραγωγή μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή.
Κύριος φορέας μετάδοσης της ασθένειας είναι το δίπτερο Drosophila melanogaster (κοινώς μύγα του ξυδιού), το οποίο επισκέπτεται τις πληγωμένες ράγες και μεταφέρει το μόλυσμα. Η παρουσία του εντόμου στον αμπελώνα αποτελεί ένδειξη ύπαρξης της ασθένειας.
Για την προστασία των σταφυλιών που ωριμάζουν από την ασθένεια, συνιστάται η λήψη μέτρων για την αποτροπή δημιουργίας πληγών στις ράγες όπως:
1) έγκαιρη και αποτελεσματική καταπολέμηση του ωιδίου,
2) αποτελεσματική καταπολέμηση της ευδεμίδας καθώς και άλλων εντόμων που προκαλούν φαγώματα στις ράγες,
3) ορθολογικό πρόγραμμα άρδευσης, 4) αποφυγή υπερβολικής λίπανσης, 5) ορθολογική χρήση ορμονικών σκευασμάτων σε πυκνόραγες ποικιλίες, προκειμένου τα σταφύλια να γίνουν λιγότερο συμπαγή και 6) εφαρμογή χαλκούχων σκευασμάτων, τα οποία προκαλούν σκλήρυνση της επιδερμίδας των ραγών.
Η καταπολέμηση της δροσόφιλας παρουσιάζει δυσκολία, αφενός διότι δεν υπάρχει εγκεκριμένο εντομοκτόνο και αφετέρου η καταπολέμηση τοποθετείται χρονικά πολύ κοντά στον τρύγο.
Ξ Η Ρ Α Ν Σ Η Ρ Α Χ Η Σ
Πρόκειται για τη σοβαρότερη φυσιολογική (μη παρασιτική) ασθένεια του αμπελιού. Οφείλεται στη διαταραχή της σχέσης καλίου─ασβεστίου─μαγνησίου και εμφανίζεται την περίοδο της ωρίμανσης των βοτρύων. Σε περίπτωση μεγάλης προσβολής, η απώλεια της παραγωγής μπορεί να είναι ιδιαίτερα υψηλή. Για την προληπτική αντιμετώπιση της πάθησης συνιστώνται:
1) προσθήκη καλά χωνεμένης κοπριάς για τη βελτίωση της δομής και της γονιμότητας του εδάφους,
2) ορθολογική εφαρμογή χειμερινού και θερινών κλαδεμάτων για τη σωστή ρύθμιση της ζωηρότητας των πρέμνων,
3) αποφυγή πλούσιας λίπανσης και ειδικότερα περιορισμός των καλιούχων λιπασμάτων και
4) αποφυγή υπερβολικής και ακανόνιστης άρδευσης. Στις ευαίσθητες στην πάθηση ποικιλίες και στους αμπελώνες που συχνά εμφανίζεται η πάθηση, συστήνονται δύο ως τρεις ψεκασμοί με άλατα του μαγνησίου ή με διαφυλλικά λιπάσματα υψηλής περιεκτικότητας σε μαγνήσιο.
Η εφαρμογή των επεμβάσεων τοποθετείται:
1) πριν από την έναρξη ωρίμανσης των σταφυλιών,
2) στην αρχή της ωρίμανσης και
3) 7-10 ημέρες αργότερα. Είναι σημαντικό να γίνεται πλήρης διαβροχή των σταφυλιών με το ψεκαστικό υγρό.
ΣΥΣΤΑΣΗ:
Καλούνται οι καλλιεργητές, ιδίως αυτήν την εποχή, να επισκέπτονται όσο το δυνατό συχνότερα τις καλλιέργειες, προκειμένου να διαπιστώνουν έγκαιρα τυχόν προσβολές από φυτοπαράσιτα έτσι, ώστε να είναι εφικτή η αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος.
Προσοχή:
Σε κάθε περίπτωση να τηρούνται αυστηρά οι οδηγίες χρήσης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων για την αναλογία χρήσης, την συνδυαστικότητα, τον κίνδυνο φυτοτοξικότητας και τα μέτρα προστασίας για την αποφυγή δηλητηρίασης.Tα δελτία βρίσκονται στο site του ΥΠΑΑΤ www.minagric.gr και στο site του Α.Ο.Σ ΤΥΡΝΑΒΟΥ www.tirnavoswinery.gr. Εικόνες από το διαδίκτυο και από αρχείο του οινοποιείου.
