ΓΡΑΦΕΙ Ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Λάρισας
Μια νέα COVID παραλλαγή, η BA.2.75, εντοπίστηκε στην Ινδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες 20 χώρες περίπου και φέρεται στα social media με το παρατσούκλι «Κένταυρος». Τα δεδομένα όμως μέχρι στιγμής, που προέρχονται από τις χώρες αυτές, δεν υποδηλώνουν ότι υπάρχει λόγος πανικού.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ταξινόμησε την υποπαραλλαγή «Κένταυρος» ως παραλλαγή επιστημονικού ενδιαφέροντος και όχι ανησυχίας. Αυτό σημαίνει ότι παρακολουθείται, αλλά δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία ότι θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα.
Στις χώρες που έχει ανιχνευτεί δεν φαίνεται ακόμη να κυριαρχεί, καθόσον ένα μεγάλο μέρος των μολύνσεων προέρχεται από τις υποπαραλλαγές Όμικρον 4 και Όμικρον 5, πλην της Ινδίας όπου κερδίζει συνεχώς έδαφος λόγω έλλειψης άλλων ανταγωνιστριών υποπαραλλαγών και όπου δεν υπήρξε μεγάλη αύξηση των νοσηλειών και των θανάτων παρά την κορύφωσή της.
Καθώς το μεγαλύτερο μέρος του παγκόσμιου πληθυσμού έχει τώρα είτε εμβολιαστεί, είτε μολυνθεί είτε και τα δύο, ο κορωναϊός συνεχίζει να μεταλλάσσεται διαφεύγοντας κάθε φορά την υβριδική ανοσία με αποτέλεσμα να εμφανίζεται με νέες υποπαραλλαγές προκαλώντας πανδημικά κύματα.
Η μνήμη του ανοσοποιητικού συστήματος αναγνωρίζει λοιμώξεις με βάση τις μοριακές δομές ιών και άλλων παθογόνων παραγόντων. Οι μεταλλάξεις αλλάζουν ελαφρώς τη μοριακή δομή κάθε παραλλαγής SARS-CoV-2, καθιστώντας πιο δύσκολο για το ανοσοποιητικό μας σύστημα να αναγνωρίσει και να ανταποκριθεί στον ιό. Αυτό ονομάζεται συχνά «ανοσοδιαφυγή».
Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία ότι η υποπαραλλαγή «Κένταυρος» μπορεί να ανοσοδιαφύγει. Το μεγαλύτερο τμήμα της είναι δομικά το ίδιο με την Όμικρον και την αρχική παραλλαγή της Wuhan, χωρίς έτσι να είναι ένας διαφορετικός ιός. Το ανοσοποιητικό μας σύστημα θα εξακολουθεί να μας προστατεύει από τον BA.2.75, είναι αυτή η προστασία που έχουμε δει με την Όμικρον και αφορά την μείωση της σοβαρότητας της λοίμωξης, χωρίς μερικές φορές να αποτρέπει την επαναλοίμωξη.
Αν και υπάρχουν ανησυχίες ότι η BA.2.75 θα μπορούσε να εξαπλωθεί πιο γρήγορα από άλλες παραλλαγές, δεν έχουμε ακόμη σαφή στοιχεία σχετικά με αυτό. Φαίνεται ότι έχει παρουσιάσει μια αύξηση η οποία πιθανόν έφθασε στην κορυφή ή άρχισε και η μείωσή της σε σχέση με τα δεδομένα των προηγούμενων εβδομάδων. Εάν πράγματι συνεχίζει να συμβαίνει αυτό, υπάρχει πιθανότητα να εξαφανιστεί σε λίγες εβδομάδες. Εάν η BA.2.75 εμφανίσει ιδιότητες ανοσοδιαφυγής, θα μπορούσε να προκαλέσει ένα άλλο κύμα στις χώρες που εμφανίζεται. Είναι βέβαιο όμως ότι και αυτή η υποπαραλλαγή θα εκτοξευθεί και στη συνέχεια θα εξαφανιστεί όπως η άλφα, η δέλτα και η Όμικρον BA.1.
Τελικά ο εμβολιασμός παραμένει το ισχυρότερο προληπτικό μέσο ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους και τις ευάλωτες ομάδες, ακόμα και στην περίπτωση ενός νέου φθινοπωρινού κύματος με επικράτηση της υποπαραλλαγής «Κένταυρος». Ωστόσο, τα συνεχή πανδημικά κύματα θα συνεχίσουν να αποτελούν μία μόνιμη απειλή για τις ευάλωτες ομάδες, ο καθολικός εμβολιασμός των οποίων αποτελεί ακόμα ζητούμενο για την χώρα μας (85.000 ακόμα συμπολίτες μας άνω των 80 ετών παραμένουν ανεμβολίαστοι).
Ένα εμβόλιο παν-κορωνοϊού πιθανότατα θα προσπαθήσει να προκαλέσει ανοσία ενάντια στις μοριακές δομές που είναι κοινές σε όλους τους κορωναϊούς. Εκτός από την παροχή ανοσίας έναντι των νέων παραλλαγών του SARS-CoV-2, ένα τέτοιο εμβόλιο μπορεί επίσης να προσφέρει ανοσία έναντι της επόμενης πανδημίας του κορωνοϊού. Μερικά από αυτά τα εμβόλια φαίνεται ότι θα περάσουν σε κλινικές δοκιμές τα επόμενα χρόνια.
Μια δεύτερη λύση θα μπορούσε να είναι η παραγωγή εμβολίων που προκαλούν καλύτερη ανοσία στο αναπνευστικό σύστημα. Αυτά περιλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό εμβόλια που χορηγούνται μέσω της μύτης, εκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να παράγει περισσότερα αντισώματα στη βλέννα της μύτης και του λαιμού. Αυτός ο τύπος ανοσίας μπορεί να βοηθήσει να σταματήσει η μόλυνση και η αναπαραγωγή του SARS-CoV-2 στο σημείο εισόδου στα κύτταρά μας, κάτι που θα μπορούσε να επιβραδύνει τον ρυθμό με τον οποίο έχουν την ευκαιρία να εμφανιστούν νέες παραλλαγές. Τουλάχιστον 12 από αυτά τα ενδορρινικά εμβόλια βρίσκονται σε κλινικές δοκιμές.
Αν και διαφαίνεται ότι η υποπαραλλαγή «Κένταυρος» (BA.2.75) θα σβήσει χωρίς μεγάλα κύματα μολύνσεων, νοσηλειών σε ΜΕΘ και θανάτων, η επόμενη όμως υποπαραλλαγή της Όμικρον και η επόμενη πανδημία θα έρθει αναπόφευκτα με απρόβλεπτη ενδεχομένως νοσηρότητα. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει να προετοιμαστούμε για νέα εμβόλια, πέρα από τα αναμενόμενα επικαιροποιημένα του φθινοπώρου.
