Στις 26 Σεπτεμβρίου συζητήθηκε στη Βουλή η Επίκαιρη Ερώτηση της βουλευτού ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Λάρισας, κ. Άννας Βαγενά προς την Υπουργό Παιδείας, με θέμα: «Σε κατάσταση επισφάλειας βρίσκονται το Γενικό Αρχείο του Κράτους στη Λάρισα, καθώς και οι Υπηρεσίες των Γενικών Αρχείων του Κράτους στο σύνολό τους, και η λειτουργία τους διακυβεύεται».
Η κ. Βαγενά στην πρωτολογία της τόνισε: «Κυρία Υπουργέ, η σημερινή ερώτηση που θα συζητήσουμε έχει μεγάλη σημασία για μένα, γιατί θεωρώ ότι η ιστορική μνήμη κάθε τόπου και η διαφύλαξη της ιστορίας του είναι όχι μόνο καθήκον, αλλά είναι και πολύτιμη. Υπό αυτή την έννοια, η δουλειά που κάνουν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους στον τόπο μας είναι πάρα πολύ σημαντική. Όπως γνωρίζετε έχουν ιδρυθεί το 1914 και καλύπτουν όλα αυτά τα χρόνια με τις υπηρεσίες τους μεγάλο κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας και του πολιτισμού.
Παρ’ όλα αυτά, η πολιτεία δυστυχώς δεν στάθηκε πάντα στο πλευρό των ανθρώπων που εργάζονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους και από αυτή την κατάσταση δεν θα μπορούσαν να εξαιρεθούν και τα Γενικά Αρχεία της Λάρισας, της ιδιαίτερης πατρίδας μου. Αν διαβάσει κανείς τις επιστολές, τα δελτία τύπου, ακόμα και συνέντευξη της Αναπληρώτριας Γενικής Διευθύντριας των ΓΑΚ στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ», θα φρίξει πραγματικά. Οι ελλείψεις είναι τεράστιες. Τι να πρωτοπώ. Δεν υπάρχει προϋπολογισμός για τη συντήρηση των κτιρίων, την πυρασφάλεια, τη φύλαξη, την καθαριότητα, τον εξοπλισμό, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την κατάσταση των αρχειοστασίων και του πολύτιμου αρχειακού υλικού.
Οι τελευταίες προμήθειες υλικών συντήρησης, ταξινόμησης και αποθήκευσης του αρχειακού υλικού πραγματοποιήθηκαν το 2018. Σκεφτείτε το αυτό. Από το 2018 αυτοί οι άνθρωποι καλύπτουν με προσωπικά έξοδα τα βασικά υλικά που χρειάζονται για να διατηρήσουν στοιχειωδώς καθαρούς και αξιοπρεπείς τους χώρους των ΓΑΚ. Οι ανελκυστήρες δεν λειτουργούν, με αποτέλεσμα να μην έχει πρόσβαση το κοινό και οι ίδιοι να μην μπορούν να μεταφέρουν τα αντικείμενα που πολλές φορές τους προσφέρονται, τα οποία παραλαμβάνονται με δική τους σωματική και οικονομική επιβάρυνση.
Δεν υπάρχει μόνιμο, εξειδικευμένο προσωπικό. Καλύπτονται συνεχώς οι ανάγκες με μετατάξεις από άλλους κλάδους, οι οποίες δεν είναι η καλύτερη λύση πάντα.
Οι υγειονομικές συνθήκες, που επιδεινώθηκαν και στην περίοδο του covid, είναι πάρα πολύ άσχημες. Πολλές φορές τα αρχεία που παραλαμβάνουν είναι μέσα σε χώρους, ακόμα και με λύματα υπονόμων, μέσα σε ποντίκια. Ξέρετε, αυτά όταν παραδίδονται δεν παραδίδονται πάντα στην καλύτερη κατάσταση και οι υπάλληλοι είναι αναγκασμένοι να πηγαίνουν σε αυτούς τους χώρους χωρίς υγειονομική κάλυψη.
Αυτά είναι μερικά από τα θέματα που έχω εντοπίσει, από τις αλλεπάλληλες επαφές που είχα με ανθρώπους που εργάζονται στα ΓΑΚ και με τις επιστολές του σωματείου τους, του συλλόγου τους, που έχουν κοινοποιηθεί σε μένα.
Γιατί δεν δέχεται η Υπουργός να συναντήσει τους αντιπροσώπους των εργαζομένων, του συλλόγου, που εδώ και πολύ καιρό ζητούν συνάντηση;»
Η απάντηση της κ. Μακρή ήταν γενικόλογη και ασαφής. Η Υφυπουργός είπε ότι: «στόχος και των Γενικών Αργείων του Κράτους και του Υπουργείου Παιδείας είναι να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για την απεμπλοκή των διαδικασιών προμηθειών αγαθών και υπηρεσιών και έτσι να ενεργοποιηθεί απρόσκοπτα η απορρόφηση του προβλεπόμενου προϋπολογισμού των ΓΑΚ.
Σε αυτό το πλαίσιο εξασφάλισε το Υπουργείο μας τις απαραίτητες πιστώσεις και εγκρίθηκε η διενέργεια ενός ανοικτού διεθνούς ηλεκτρονικού διαγωνισμού για την επιλογή αναδόχου, με αντικείμενο την παροχή υπηρεσιών φύλαξης για την κάλυψη των αναγκών των κτιριακών εγκαταστάσεων των υπηρεσιών των ΓΑΚ για χρονικό διάστημα είκοσι επτά μηνών. Ο συνολικός προϋπολογισμός, κυρία Βαγενά, είναι 10.772.190 ευρώ.»
Σε ερώτηση δε της κ. Βαγενά για το πότε έγιναν αυτοί οι διαγωνισμοί η κ. Υφυπουργός απάντησε ότι οι διαγωνισμοί δεν έχουν γίνει αλλά έχει εγκριθεί η διενέργειά τους.
Η κ. Βαγενά στη δευτερολογία της είπε: «κ. Υπουργέ, αναφέρατε πάρα πολλά εκατομμύρια, τόσα πολλά που ζαλίστηκα. Αλλά πάντως από αυτά τα εκατομμύρια φαίνεται ότι δεν έχει φτάσει ακόμα τίποτα στους εργαζόμενους.
Μέχρι σήμερα πάντως που μιλάμε -γιατί έχω καθημερινή επαφή με τους ανθρώπους- αυτή η κατάσταση που περιέγραψα παραμένει ίδια, η ίδια ακριβώς. Εξ ιδίων πόρων συντηρούν ακόμα και τα απαραίτητα για τη λειτουργία. Τα είδη προσωπικής υγιεινής κτλ. τα παίρνουν οι άνθρωποι τις περισσότερες φορές με δικά τους χρήματα.
Λοιπόν τα ΓΑΚ και ιδιαίτερα και τα ΓΑΚ Λάρισας που γνωρίζω κάνουν εξαιρετική δουλειά. Εγώ προσωπικά, επειδή εκτιμώ βαθύτατα τη δουλειά που κάνουν εκεί οι εργαζόμενοι με τεράστιες προσωπικές θυσίες, θα προσφέρω στα ΓΑΚ Λάρισας το προσωπικό μου αρχείο από το Θεσσαλικό Θέατρο, που είναι η καταγραφή της ιστορίας μετά τη Μεταπολίτευση, ένα μεγάλο κομμάτι της θεατρικής ιστορίας, εκτιμώντας πραγματικά τη δουλειά τους.
Ελπίζω να τους δοθεί η δυνατότητα, όχι μόνο το δικό μου αρχείο, αλλά ό,τι τους προσφέρεται να μη βρεθεί σάπιο και μέσα σε τρωκτικά σε κάποιο υπόγειο. Έχουμε χρέος απέναντι σε αυτό.
Πατριωτισμός δεν είναι να επικαλούμαστε την ιστορία στις επετείους, είτε στις ετήσιες είτε στις διαχρονικές, των εκατό χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή, των διακοσίων χρόνων από το 1821. Πατριωτισμός είναι να στηρίζουμε τους ανθρώπους που δουλεύουν πάνω σε αυτά, γιατί λαός που δεν τιμά την ιστορία του δυστυχώς βρίσκεται προδομένος, πολύ συχνά».
