Η Ρ. Καραλαριώτου για την Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος
Η 27η Ιανουαρίου – επέτειος της απελευθέρωσης του ναζιστικού στρατοπέδου συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου – έχει καθιερωθεί από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ως Ημέρα Μνήμης των θυμάτων του Ολοκαυτώματος.
Στην Ελλάδα, την ημέρα αυτή τιμάμε τη μνήμη των χιλιάδων Ελλήνων Εβραίων που έχασαν με μαρτυρικό τρόπο τη ζωή τους. Τιμάμε μαζί και τη γενναιότητα των Ελλήνων Χριστιανών, που αγωνίστηκαν και έσωσαν πολλούς συμπολίτες τους από βέβαιο θάνατο. Το Ολοκαύτωμα ήταν η μεγαλύτερη τραγωδία στην ιστορία της Ευρώπης, στην ιστορία της ανθρωπότητας. Ένα έγκλημα χωρίς προηγούμενο, ως προς τη σύλληψη της ιδέας, την οργάνωση και την εκτέλεση. Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου έξι εκατομμύρια Εβραίοι εξοντώθηκαν μαζικά από το ναζιστικό καθεστώς. Ανάμεσά τους ήταν και πάνω από ενάμισι εκατομμύριο παιδιά, που στην πιο τρυφερή τους ηλικία γνώρισαν τη φρίκη των ναζιστικών στρατοπέδων συγκέντρωσης, των κρεματορίων και των θαλάμων αερίων. Η γενοκτονία των Εβραίων δεν ήταν απλώς μια βίαιη πράξη ή ένας διωγμός, που συνέβη στο πλαίσιο ενός πολέμου. Δεν είχε πολιτικά αίτια, δεν είχε σχέση με εδαφικές διεκδικήσεις. Ήταν ένα σχέδιο δολοφονίας, που οργανώθηκε, χρηματοδοτήθηκε και υλοποιήθηκε από ένα επίσημο κράτος. Από μια ηγεσία, που πίστεψε ότι ο λαός της ήταν φυλετικά ανώτερος, που αρνήθηκε στους Εβραίους την ιδιότητα του ανθρώπου και το δικαίωμα στη ζωή. Που αποφάσισε και σχεδίασε τη συστηματική αναζήτηση των Εβραίων, με σκοπό τη μαζική τους εξόντωσης.
Γι’ αυτό και η Ημέρα Μνήμης δεν είναι μια τυπική απόδοση τιμής στα θύματα. Είναι μια διαρκής υπενθύμιση για τα δεινά που μπορεί να φέρει η κυριαρχία του μίσους, του φανατισμού, της προκατάληψης και της μισαλλοδοξίας, αλλά και η αδράνεια και η απάθεια της κοινωνίας μπροστά σε τέτοια φαινόμενα. Είναι μια υπενθύμιση της ανάγκης για επαγρύπνηση, ώστε να μην επιτρέψουμε ποτέ τα ίδια λάθη. Να εγγυηθούμε τις πανανθρώπινες αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της αλληλεγγύης, του σεβασμού στη διαφορετικότητα, σε μια εποχή όπου ο αντισημιτισμός και βρίσκεται σε άνοδο στην Ευρώπη. Σε μια εποχή, όπου η ρητορική του μίσους, η παραπληροφόρηση και η διασπορά ψευδών εξαπλώνονται, με τη βοήθεια του διαδικτύου.
Για τη Λάρισα και για την ευρύτερη περιοχή, η ημέρα αυτή έχει ξεχωριστή αξία. Στον τόπο μας, Έλληνες Χριστιανοί και Έλληνες Εβραίοι συνυπήρξαν για αιώνες. Μοιράστηκαν το μόχθο, τα προβλήματα, τις αγωνίες, αλλά και τα όνειρα για προκοπή και πρόοδο. Στα δύσκολα χρόνια του πολέμου και της κατοχής, οι γονείς και οι παππούδες μας στάθηκαν ενωμένοι απέναντι στον κοινό εχθρό, πένθησαν μαζί για τους αγαπημένους που χάθηκαν. Για όλες και όλους εμάς, είναι διπλό το χρέος απέναντι στα θύματα της θηριωδίας. Έχουμε χρέος να διατηρήσουμε τη μνήμη τους άσβεστη. Για να καθοδηγεί τις αποφάσεις και τη στάση μας απέναντι στους αδύναμους, στους ανθρώπους που στοχοποιούνται, που υφίστανται αποκλεισμούς, ακόμα και βία, εξαιτίας της διαφορετικότητάς τους, εξαιτίας του φύλου, της πίστης τους ή της καταγωγής τους. Έχουμε χρέος να μην εφησυχάσουμε, να μη σιωπήσουμε ποτέ. Να μην γίνουμε παθητικοί συνεργοί στον παραλογισμό και στο μίσος. Η μνήμη και η εγρήγορση είναι το λιγότερο που οφείλουμε στις ψυχές των ανθρώπων που χάθηκαν στο Ολοκαύτωμα, αλλά και στις γενιές που ακολουθούν.
