Του Χρήστου Αθανασιάδη*
Τι μπορεί να κάνει το υπ. Περιβάλλοντος και ποιες αλλαγές πρέπει να δρομολογήσει άμεσα στο πρόγραμμα «pv stegi», χωρίς να επιβαρυνθεί το δίκτυο και παράλληλα να αξιοποιηθεί στο έπακρο ο προϋπολογισμός του προγράμματος για αγρότες, ύψους 30 εκατ. ευρώ, που κινδυνεύει να χαθεί!
Έντονη είναι η δυσαρέσκεια και ο προβληματισμός που επικρατεί στον αγροτικό κόσμο, αναφορικά με την κατάσταση που βιώνουν στον τομέα του κόστους παραγωγής και ειδικά στην ενέργεια, όπου διαχρονικά, αλλά κυρίως τα τελευταία χρόνια, υπάρχει τεράστια αύξηση-πέραν των καυσίμων-στο ηλεκτρικό ρεύμα, με αποτέλεσμα το παραπάνω γεγονός να αποτελεί πρώτιστο θέμα στις τάξεις των παραγωγών-καλλιεργητών, το οποίο φυσικά χρήζει άμεσης επίλυσης.
Μια από τις δραστικές και ευεργετικές λύσεις θεωρείται ότι προσφέρει το γνωστό Net Metering και Virtual Net Metering, για το οποίο κανονικά η Πολιτεία θα έπρεπε να παρέχει ουσιαστικά κίνητρα και ουσιαστικές διευκολύνσεις, με σκοπό την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη εφαρμογή του.
Υπό την έννοια αυτή και με αφορμή το υπάρχον πρόγραμμα που «τρέχει», «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» (επιτρέπεται η εγκατάσταση και σε αγροτεμάχιο, επί εδάφους ), μέσω του οποίου η επιδότηση του φωτοβολταϊκού συστήματος ξεκινά από 45% και φτάνει το 75% για τα νοικοκυριά, με τα αντίστοιχα ποσοστά για τους αγρότες να είναι 40% – 60%, ενώ η συνολική επιδότηση του συστήματος φωτοβολταϊκού με μπαταρία μπορεί να φτάσει έως και 16.000 ευρώ για νοικοκυριά και 10.000 ευρώ για αγρότες, αξίζει να αναφερθούν οι αδικίες που υφίστανται οι αγρότες καθώς και τι πρέπει να γίνει από την πλευρά των συναρμόδιων υπουργείων Περιβάλλοντος και Αγροτικής Ανάπτυξης.
Καταρχάς θα πρέπει να επισημανθεί ότι το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», επιχορηγεί τους αγρότες (επαγγελματίες αγρότες ή αγρότες ειδικού καθεστώτος), για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων με ή χωρίς σύστημα αποθήκευσης, για αυτοκατανάλωση με εφαρμογή ενεργειακού συμψηφισμού, είτε σε στέγη, είτε σε αγροτεμάχιο επί εδάφους, όπως προαναφέρθηκε, ενώ από τον συνολικό προϋπολογισμό του προγράμματος, που ανέρχεται στα 238 εκατ. ευρώ, στους αγρότες κατανέμονται 30 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα, οι αγρότες μπορούν να υποβάλουν παραπάνω από μια αιτήσεις, ανάλογα με τον αριθμό παρόχων ρεύματος αγροτικής χρήσης που διαθέτουν, καθώς και μια αίτηση για την κατοικία τους.
Ωστόσο αξίζει να αναφερθεί ότι, για την κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού συστήματος 10kw, ακόμα και μέσω του σχετικού προγράμματος, τα οφέλη μιας τέτοιας επένδυσης για έναν επαγγελματία αγρότη και ειδικά των αροτραίων καλλιεργειών, είναι πάρα πολύ μικρά καθώς καλύπτει μόνο ένα πολύ μικρό μέρος της ετήσιας κατανάλωσης του. Στην πραγματικότητα το όφελος του αγρότη είναι αμελητέο και για τον λόγο αυτό το πρόγραμμα δεν έχει την επιθυμητή απήχηση και κινδυνεύει να αποτύχει.
Πιο συγκεκριμένα ένα φωτοβολταϊκό ισχύος 10KW παράγει 15.000 kWh ετησίως, το οποίο αντιστοιχεί σε 1.980 € και επαρκεί για να ποτίσει κανείς περίπου 30 στρ. Βαμβάκι, ενώ για τις καλλιέργειες των φρουτολαχανικών επαρκεί για περίπου 25 στρ. και για τα αμπέλια περίπου στα 30 στρ., όπως η θεωρητική κατανάλωση αυτή προκύπτει από το Τεύχος Β’ 4682/29.12.2017.
Συνεπώς, η πλειοψηφία των παραγωγών χρειάζεται Φ/Β ισχύος μέχρι ή και μεγαλύτερο των 50 kWp προκειμένου να καλύψει στο 100% τις ετήσιες καταναλώσεις.
Παράλληλα, πραγματοποιούνται πολλές ερωτήσεις σχετικά με τα Φωτοβολταϊκά ισχύος 10kWp, προκειμένου κάποιος να λάβει εγκαίρως οριστική προσφορά σύνδεσης.
Πράγματι, για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», βάσει νόμου σε κάθε υποσταθμό δεσμεύεται αποκλειστικός χώρος προκειμένου να συνδεθούν σε αυτόν Φ/Β σταθμοί μέγιστης ισχύος 10KW, ενώ η σύμβαση σύνδεσης εκδίδεται εντός 15 ημερών από την υποβολή του αρχικού αιτήματος στο ΔΕΔΔΗΕ.
Από την άλλη μεριά, αν ένας αγρότης θελήσει να κατασκευάσει ένα φωτοβολταϊκό σύστημα Net Metering, εκτός του σχετικού προγράμματος ισχύος μεγαλύτερης των 10ΚW και έως 50KW, ο ΔΕΔΔΗΕ δεν δεσμεύει αποκλειστικό χώρο ενώ η σύμβαση σύνδεσης ή η ακύρωση της αίτησης λόγω αδυναμίας σύνδεσης σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος, λαμβάνεται εντός 15 ημερών από την υποβολή τoυ αρχικού αιτήματος.
Επίσης ο ΔΕΔΔΗΕ για Φωτοβολταϊκά μέχρι 50 kW, στην περίπτωση που υπάρξει προσωρινή αδυναμία σύνδεσης, ακυρώνει ολόκληρο το φάκελο και δεν επιτρέπει στον ενδιαφερόμενο αγρότη την κατάθεση αιτήματος διατήρησης, όπως συμβαίνει για αιτήματα άνω των 50kW.
Ποια είναι η ιδανική λύση που μπορεί εύκολα να εφαρμοστεί για τους αγρότες για Φ/β net metering μέχρι 50 kw;
Η ιδανική λύση ή καλύτερα η «χρυσή» λύση», ειδικά για τους αγρότες και σχετικά με το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη» είναι να να αυξηθεί η μέγιστη ισχύς τους και από τα 10 ΚW να φτάσει στα 50 KW.
Πιο αναλυτικά, με βάση τα παραπάνω και έχοντας ως δεδομένα:
• τον μικρό αριθμό αιτήσεων Φωτοβολταϊκών Net-Metering και Virtual Net Metering που έχουν κατατεθεί από αγρότες για έργα έως 50 KW, είτε στα Σχέδια Βελτίωσης, είτε εκτός Σχεδίων Βελτίωσης (περίπου 100 αιτήσεις στην περιφέρεια Θεσσαλίας συνολικής ισχύος 4,5 MW),
• τον νόμο 4951/2022, σύμφωνα με τον οποίο, σε κάθε υποσταθμό, προκειμένου να συνδεθούν σε αυτόν Φωτοβολταϊκά συστήματα έως 10KW, δεσμεύεται συνολικός χώρος 10MW εκ των οποίων το 30%, ήτοι 3MW, αφορούν τον πρωτογενή τομέα (αγρότες),
Προτείνεται:
1. Στα 3MW δεσμευμένης ισχύος, ανά υποσταθμό, που αφορά τον πρωτογενή τομέα, να γίνει αναθεώρηση της εγκατεστημένης ισχύος από 10KW που είναι τώρα, σε έως 50 KW για αιτήματα Net-Metering και Virtual Net Metering.
(παράδειγμα: Στην περιφέρεια Θεσσαλίας, με 23 υποσταθμούς, επί 10 MW, δημιουργείται χώρος 230 MW, εκ των οποίων για τους αγρότες αντιστοιχεί το 30%, ήτοι 69 ΜW.
Δηλαδή, όπως προαναφέρθηκε, σε όλη την περιφέρεια Θεσσαλίας από τις περίπου 100 αιτήσεις που κατατέθηκαν, η συνολική τους ισχύ ήταν 4,5 MW, άρα υπάρχει ένα τεράστιο περίσσευμα ισχύος προς κάλυψη 64,5 MW, από το οποίο μπορούν να επωφεληθούν πολλοί περισσότεροι αγρότες).
2. Ειδικά για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη Στέγη», εξαιτίας του εξαιρετικά μικρού ενδιαφέροντος που παρουσιάζεται για την κατασκευή Φωτοβολταϊκού Net-Metering και Virtual Net-Metering, ισχύος 10 KW, από αγρότες, λόγω των πολύ μικρών οφελών που προαναφέρθηκαν,
Προτείνεται:
Να αυξηθεί και εδώ η μέγιστη ισχύς και από μέχρι 10 KW να φτάσει μέχρι 50 KW και ο προϋπολογισμός των 30 εκατομμύριών ευρώ που έχει δεσμευτεί για την επιχορήγηση των φωτοβολταϊκών συστημάτων από αγρότες, να χρησιμοποιηθεί για την επιδότηση φωτοβολταικών συστημάτων ισχύος έως 50KW, καθώς η εγκατεστημένη ισχύ αυτή βρίσκει εφαρμογή στο μεγαλύτερο μέρος των αγροτών.
Ένας επιπρόσθετος λόγος μεγιστοποίησης της ισχύος έως 50 KW αποτελεί και το γεγονός, ότι τα χρήματα για το πρόγραμμα Φωτοβολταϊκά στη Στέγη, προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και εξ αυτού του λόγου, όσα χρήματα δεν χρησιμοποιηθούν, χάνονται, και πιο συγκεκριμένα επιστρέφονται στην Ε.Ε.
3. Καθώς στην πλειοψηφία των αγροτών οι αγροτικές παροχές κατανάλωσής τους, εντοπίζονται στην ίδια γραμμή Μέσης Τάσης, στον ίδιο υποσταθμό, αντί για την κατασκευή και την επιδότηση Φωτοβολταϊκού συστήματος net-metering ισχύος 10 KW σε κάθε μια από τις παροχές του αγρότη,
Προτείνεται:
η εγκατάσταση να πραγματοποιείται αθροιστικά σε ένα αγροτεμάχιο (ανάλογα με τον αριθμό παροχών που θα εντάξει ο αγρότης στο συμψηφισμό), μέσω Virtual Net Metering και το Φωτοβολταϊκό σύστημα να λαμβάνει την αντίστοιχη χρηματοδότηση.
Δηλαδή, ένας αγρότης, με το ίδιο ΑΦΜ, αντί να κατασκευάσει 3, 4 ή 5 ξεχωριστά φ/β των 10Kw, για να καλύψει τις ανάγκες του, να μπορεί να κατασκευάσει ένα των 30, 40 ή 50Kw.
Κατά αυτό τον τρόπο μειώνεται σημαντικά το συνολικό κόστος κατασκευής της επένδυσης και υπάρχει καλύτερος καταμερισμός της παραγόμενης ενέργειας στις παροχές κατανάλωσης του παραγωγού.
4. Τέλος, τα Φωτοβολταϊκά συστήματα έως 50 KW προτείνεται να συμπεριλαμβάνονται στις σχετικές λίστες του ΔΕΔΔΗΕ και σε περίπτωση που προκύψει αδυναμία σύνδεσης του σταθμού, να δύναται ο παραγωγός να υποβάλει αίτηση για διατήρηση της αίτησης χορήγησης οριστικής προσφοράς σε ισχύ ώστε να διατηρείται η σειρά προτεραιότητας του έργου σε περίπτωση που υπάρξει στο μέλλον διαθεσιμότητα στο δίκτυο.
Υ.Γ. Το πιο δίκαιο για τους αγρότες θα ήταν να μην υπάρχει περιορισμός ισχύος, όταν πρόκειται για Net Metering και Virtual Net Metering και άπαντες να λαμβάνουν άμεσα όρους σύνδεσης μέχρι 100 kw αλλά, έστω, αν υιοθετηθούν οι παραπάνω προτάσεις, επιλύονται πολλά προβλήματα των παραγωγών.
*Ο κ. Χρήστος Αθανασιάδης, είναι δημοσιογράφος, συνεκδότης της εφημερίδας «ΑγροΕκφραση» και παρουσιαστής της τηλεοπτικής εκπομπής «Θεσσαλική Γη» email: neoagrofitro@gmail.com τηλ:6907662544
