ΓΡΑΦΕΙΟ Ο Τάσος Ψύρρας
Με αφορμή το τηλεοπτικό σήριαλ το «Προξενιό της Ιουλίας» και την συνεχή αναφορά του ονόματος του Δημοσθένη Κοντογιάννη σαν ταξιτζή του Τυρνάβου θα προσπαθήσουμε να παρουσιάσουμε μια ιστορία σχετικά με τις μετακινήσεις των Τυρναβιτων και τα μέσα που χρησιμοποιούσαν για τις μεταφορές των εμπορευμάτων από τις αρχές του 1900 μέχρι τις μέρες μας. Δηλαδή με λίγα λόγια από τα κάρα ,τις άμαξες τα τρίκυκλα ,τα Αγοραίον και τα ταξί.
Αλλά επειδή αγαπάμε και λίγη ιστορία ,τότε δεν βλάπτει να σας την προσφέρουμε.
Το Λονδίνο μπορεί να θεωρηθεί η γενέτειρα των ταξί, αφού εκεί καταγράφηκε ο πρώτος τύπος τέτοιου οχήματος το 1605. Μπορεί τότε να μην υπήρχαν ούτε τα ταξί αλλά ούτε και οι ταξιτζήδες έτσι όπως τα γνωρίζουμε σήμερα, υπήρχαν όμως οι άμαξες με τα άλογα που νοίκιαζαν οι ευκατάστατοι πολίτες για τη μεταφορά τους. Τότε ήταν, λοιπόν, που η ιστορία αναφέρθηκε για πρώτη φορά στα ταξί ως μέσο μεταφοράς.
Στην Αθήνα, τα πρώτα ταξί κυκλοφόρησαν το 1902. Είχαν ακτινωτές ρόδες, «μασπιέδες» (το τμήμα που βρίσκεται κάτω από την πόρτα του οχήματος και χρησιμοποιείται για να πατάει ο επιβάτης όταν μπαίνει ή βγαίνει από το όχημα) και στρογγυλά φανάρια. Έπαιρναν μπροστά με μανιβέλα που βρισκόταν έξω από το αμάξωμα και όταν συνέβαινε κάποια μηχανική βλάβη και σταματούσε το ταξί, έβγαινε έξω ο οδηγός του και με τη βοήθειά της, το ξαναέβαζε μπροστά. Έξω επίσης, πάνω από τον τροχό, από την πλευρά του οδηγού, ήταν και το ταξίμετρο το οποίο αργότερα τοποθετήθηκε μέσα, επάνω στο ταμπλό του αυτοκινήτου. Τη δεκαετία του 1930 άρχισαν να κυκλοφορούν και ταξί χωρίς μανιβέλα. (Στοιχεία από το taxis and driver)
Βέβαια η πρώτη φορά που η ελληνική πολιτεία άρχισε να βάζει αρχές και κανόνες στο ταξί ήταν το 1964. Πιο συγκεκριμένα, το 1964 η κυβέρνηση Παπανδρέου προχώρησε σε νομοθετικό διάταγμα που όριζε ότι το κάθε φυσικό πρόσωπο δεν μπορεί να έχει στην κατοχή του περισσότερες από 2 άδειες Ε.Δ.Χ., υποχρεώνοντας τους μεγαλοϊδιοκτήτες της εποχής να κρατήσουν μόνο δύο άδειες και τις υπόλοιπες να τις πουλήσουν.
Κατά την περίοδο της δικτατορίας, σημειώθηκε ο μεγαλύτερος αριθμός χορήγησης αδειών ταξί από το Δημόσιο. Μέχρι τότε, μάλιστα, οι άδειες ήταν αμεταβίβαστες, ώσπου το 1977 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής επέτρεψε τη μεταβίβασή τους.
Τη δεκαετία του 1970 άρχισε να αυξάνεται η κυκλοφορία των ραδιοταξί στους δρόμους της Αθήνας, με αποτέλεσμα το 1978 να θεσπιστεί Νόμος και για τα ραδιοταξί. Στο μεταξύ, το 1977 η κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή ανταλλάσσει με νόμο τα ιδιωτικά αστικά λεωφορεία με 1.200 νέες άδεις ταξί. Το 1980 η κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη με νέο νόμο χορηγεί άδειες ταξί σε πολύτεκνους οδηγούς.
Κανόνες και όροι χορήγησης νέων αδειών μπαίνουν στη ζωή των αυτοκινητιστών το 1984, ενώ τέσσερα χρόνια αργότερα η κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου δημιουργεί νόμο για την απαγόρευση έκδοσης νέων αδειών για την περιοχή Αθηνών-Πειραιώς και Περιχώρων για περιβαλλοντικούς λόγους. Το 2003 η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Σημίτη απαγορεύει την έκδοση νέων αδειών σε όλη τη χώρα για μια τριετία, πράγμα που συμβαίνει και τα έτη 2005 και 2008, με την κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή να παρατείνει την απαγόρευση μέχρι και το 2011.(εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ 2011 ιστορική αναφορά).
Και μετά από την σύντομη ιστορική αναδρομή ας πάμε και στα του Τυρνάβου.
Από το 1900 οι μακρινές μετακινήσεις για τους Τυρναβιτες ήταν μια δύσκολη υπόθεση. Γινόταν μόνο με κάρα που οδηγούσε συνήθως ένα άλογο και είχαν μια ιδιαιτερότητα για να ξεχωρίζουν από τα άλλα που κάναν μόνο μεταφορές εμπορευμάτων. Είχαν μια τέντα σκίασης ώστε ο πελάτης να προφυλάσσεται από τον ήλιο και την βροχή. Οι συνήθεις διαδρομές ήταν μέχρι την Λάρισα και τα γύρω χωριά αλλά έφταναν και μέχρι την Τσαριτσανη ως επι το πλείστον και την Ελασσόνα. Είχαν κάρα που μετέτρεπαν σε φορτηγά για μακρινές αποστάσεις. Πήγαιναν Τσαριτσανη από τον παλιό δρόμο.
Οι πρώτοι καροτσέρηδες ταξιτζήδες ήταν ο πατέρας του Λάκη Μούτσιου ο Χρήστος, (1897-1964) άλλος καροτσέρης ταξιτζής ήταν ο Παπαργύρης Κωνσταντίνος, αλλά και ο Γκατζηρουλης Γιάννης(1886-1951) πατέρας του Νίκου του ταξιτζή, ο οποίος έκανε δρομολόγιο μεταφέροντας και εμπορεύματα στην Αθήνα με το καρο,7 με 9 μέρες ταξίδι γεμάτος και 7 μέρες άδειος όταν επέστρεφε μέσω Δομοκού. Η διαδρομή που έκανε ήταν, Μπράλος, Αμφίκλεια, Λιβαδειά, Θήβα, Ελευσίνα.
Επίσης καροτσέρης ταξιτζής ήταν και ο πεθερός του Λάκη Μούτσιου, Στατήρης Βασίλης. και ένας Λέλεκας αλλά δεν έχω αυτή τη στιγμή περισσότερα στοιχεία.
Μετά τα κάρα με το σκέπαστρο από σεντόνι, έκαναν την παρουσία τους και οι αμαξάδες με τα «παϊτόνια» που ήταν μια εξελιγμένη μορφή άμαξας που διέφερε από τα πρώτα κάρα μετακίνησης που ήταν σούστες με πανί για στέγαστρο .Τα «παϊτόνια» έκαναν μεταφορά μόνο πολίτες και όχι εμπορεύματα.
Φωτό δανεισμένη από το αρχείο του ΟΜΝΙΑ (άμαξα «παιτόνι»)
Οι άμαξες» παιτόνια» είχαν για πιάτσα τους το σημείο
που βρισκόταν το οδοντιατρείο του Ζήση Λέντζα, τώρα είναι ο αυλειος χώρος εστίασης από το «Κάτι Άλλο». Ονομαστικά οι αμαξάδες με τα «παιτόνια» ήταν οι κάτωθι:
Βιλβιαδης Ντρογγουλης ,ο οποίος πέθανε πέφτοντας μέσα στη «λούνη» και πνίγηκε.
Τσιγάνης Κώστας η Κεραμας (άμα μεθούσε, το άλογο τον πήγαινε μόνο του στο σπίτι).
Παπαευαγγελου Θωμάς η Σπουρουλης. Κυκλοφορούσε γυμνός από την μέση και πάνω, ήταν το χαρακτηριστικό του.
Ο πρώτος πάντως αμαξάς ήταν ο Σακελλάρης Ιωάννης που τον φώναζαν Τσέβα ντζούκου. Υπάρχει εξήγηση γιατί τον φώναζαν έτσι .Η ιστορία λέει ότι μια κυρία ευειδής και ωραία εκείνης της εποχής, γκρέκα τυρναβιτισσα, ρώτησε τον Γιάννη Σακελλάρη τι σημαίνει τσέβα ντζούκου κι αυτός της είπε
Τι θα πει
Θα πει μωρέ γκρέκα μου,
Θα σι βάλω καταή
Θα σι βγάλω το βρακί
Να σι πω τσέβα ντζούκου τι θα πει.
Μετά όμως από τα κάρα εμφανίστηκαν στον Τύρναβο και τα τρίκυκλα σαν μέσα μεταφοράς εμπορευμάτων κυρίως. Τρικυκλαδες ήταν ο Μέμος Βασίλης που από την σούστα πήγε στο τρίκυκλο ,ο Μαγαλιος ο Τάκης και ο ξάδερφός του , ο Ντόκος ο Νίκος, ο Δήμος Μπουμπουλικας, και ο Μάκης Έξαρχος.
Πριν όμως προχωρήσουμε στην ιστορία των ταξιτζήδων στον Τύρναβο να αναφερθούμε και στην ονομασία ΑΓΟΡΑΙΟΝ, που έφερναν επάνω στην οροφή του αυτοκινήτου τα ταξί της επαρχίας.
Σύμφωνα με τον Μπαμπινιώτη , αγοραίο (εννοείται όχημα), συνήθως ταξί, που μπορεί κάποιος να το χρησιμοποιήσει με ειδική οικονομική συμφωνία είτε για μεγάλες διαδρομές είτε για μεγάλο χρονικό διάστημα (π.χ. για μία ημέρα).(λεξικό νεοελληνικής Μπαμπινιώτη).
Κάποτε τα ΤΑΞΙ που δεν είχαν ταξίμετρο τα έλεγαν «αγοραία», επειδή μίσθωνες («αγόραζες») ένα αυτοκίνητο που δεν ήταν δικό σου, για να σε μεταφέρει κάπου. Η μίσθωση γινόταν με συμφωνία ανάμεσα στον πελάτη και τον οδηγό και το «αγοραίο» ταξί έπρεπε, σύμφωνα με το νόμο, να μεταφέρει έναν επιβάτη ή μια οικογένεια ή ένα ανδρόγυνο και όχι επιβάτες ξένους μεταξύ τους, για να μην βλάπτεται η υπεραστική συγκοινωνία.
Ο κόσμος είχε (κι έχει ακόμα) ιδιαίτερη συμπάθεια προς τους ταξιτζήδες. Παρ’ όλο που τους πλήρωνε για να κάνει τη δουλειά του, αυτό έμπαινε σε δεύτερη μοίρα κι επικρατούσε η προσωπική συμπάθεια προς έναν άνθρωπο (τον ταξιτζή) που ερχόταν για να σε εξυπηρετήσει, οπουδήποτε και σε οποιαδήποτε ώρα της ημέρας και της νύχτας. Γι’ αυτό, πολλές φορές, οι ταξιτζήδες, χωρίς να το επιδιώκουν, γίνονταν ένα είδος επιστήθιου φίλου κι εξομολόγου, στον οποίο ό κάθε βασανισμένος και μπαϊλντισμένος, μέχρι να τελειώσει η διαδρομή, ξεφορτωνόταν όσα ντέρτια βάραιναν την ψυχή του.
Τα ταξί εκείνη την εποχή δεν είχαν όλα το ίδιο χρώμα, όπως έχουν σήμερα. Όπως αγόραζε το αμάξι του ο ταξιτζής, αφού έβγαζε πρώτα τη σχετική άδεια, έτσι το κυκλοφορούσε. Γι’ αυτό έβλεπες κόκκινο, κίτρινο, μπλε, πράσινο και, γενικώς, κάθε λογής χρώμα, σε σπουδαίες κούρσες εκείνης της εποχής (κυρίως αμερικάνικες) Μπουίκ, Κράισλερ, Πόντιακ, Σεβρολέτ κ.α.. Οι ταξιτζήδες του καιρού εκείνου είχαν με τα ταξί τους μια σχέση ερωτική, αφού σ’ αυτά περνούσαν τις περισσότερες ώρες της ημέρας και της νύχτας κι αφού αυτά ήταν που έτρεφαν την οικογένεια. Γι’ αυτό, στις ώρες της ανάπαυλας, περιποιούνταν σχολαστικά το ταξί τους καθαρίζοντάς το εξαντλητικά, μέσα κι έξω, πότε με σαπουνάδα, σφουγγάρι και πετσί, και πότε με το φτερό, ώστε να λάμπει από καθαριότητα και ομορφιά και να το καμαρώνουν όλοι και πιο πολύ το αφεντικό του. Ορισμένα απ’ αυτά τα «αγοραία – ταξί» (τα πιο παλιά), είχαν 7 θέσεις επιβατών (!!!).
Και τώρα ήρθε η ώρα για την παρουσίαση των ταξιτζήδων στον Τύρναβο μιας και το σήριαλ «Το προξενιό της Ιουλίας», όπως αναφέραμε και παραπάνω ήταν η αιτία και πιο πολύ το όνομα Δημοσθένης Κοντογιάννης που μας κέντρισε το ενδιαφέρον για αυτήν την πρώτη έρευνα..
Η πρώτη γενιά αυτοκινούμενων ταξιτζήδων πριν το 1950 είναι ο Ντουσίκας Θανάσης, ο πιο παλιός αυτοκινούμενος μιας και υπάρχει φωτογραφικό υλικό που τον παρουσιάζει πριν το 1937. Ακολουθεί μετά ο Tραπότσης Λεωνίδας που ήταν ο επόμενος ταξιτζής ,και ύστερα μπήκε και ο Δημοσθένης Κοντογιάννης που υπήρξε οδηγός ταξί από το 1958-1962, ενώ πριν το 1958 ήταν φορτηγατζής. Αυτοί οι τρεις είναι οι πρώτοι της προπολεμικής και μεταπολεμικής παρουσίας των ταξιτζήδων στην πόλη μας.
Η φωτογραφία είναι του 1937 .Το αυτοκίνητο είναι ΣΕΒΡΟΛΕΤΑ και δείχνει τον Θανάση Ντουσικα μπροστά στο πρώτο ταξί του Τυρνάβου(φωτό οικογενειακό αρχείο Θανάση Ντουσικα του νεότερου)
Ο Θανάσης Ντουσικας λόγω και της βλάχικης καταγωγής έκανε και τα μακρινά δρομολόγια μέχρι την Aβδέλλα μεταφέροντας τους Βλάχους στο χωριό.
Εδώ είναι στου Mπαρμπέρη μαζί με την σύζυγο ΑΓΓΕΛΙΚΗ και τις κόρες Ελπίδα και Μαριάνθη, και πολλούς άλλους συγχωριανούς. Γύρω στο 1955. Από την φωτογραφία εποχής που βλέπουμε, ο δικηγόρος Χρήστος Παπαγιάννης (που δεν ζει πια) αναφέρει, ύστερα από αφήγηση της κας Αγγελικής Ντουσικα ,ότι το αυτοκίνητο αυτό του Θανάση Ντουσικα ,ήταν το πρώτο που έφτασε στην Αβδέλλα ενώ δεν υπήρχε δρόμος -έφτανε μέχρι του Μπαρμπέρη και τραβήχτηκε με σκοινιά από το ποτάμι, ώστε να περάσει. (φωτό οικογένειας Θανάση Ντουσικα του νεότερου).
Εδώ βλέπουμε μια άδεια ελευθέρας εισόδου σε επιτρεπόμενη ζώνη του 1957 ώστε η κυρία Αγγελική να μπορέσει να πάει στην Αβδέλλα «δια παραθερισμόν» όπως λέει.
Και έχει δικαίωμα να μείνει 30 μέρες με συγκεκριμένα ονόματα που θα την συνοδεύουν .Το αστυνομικό κράτος στο μεγαλείο του.(Οικογενειακό αρχείο Θανάση Ντουσικα).
Το δεύτερο ταξί μάρκας FORD της οικογένειας Ντουσικα με τον Γιάννη Ντουσικα στο τιμόνι 20 ετών παρκαρισμένο στην πλατεία . Ο πατέρας του Θανάση του νεότερου, συνεχιστής της δουλειάς του παππού, (φωτό οικογένειας Θανάση Ντουσικα).
Το τριτο μαρκας OPEL και τελευταιο αγοραιο-ταξι του Θαναση και Γιαννη Ντουσικα-Κινηθηκε ως το 1969 (φωτο οικογενειας Θαναση Nτουσικα του νεωτερου).
Ο Δημοσθενης Κοντογιαννης με την PLUMOUTH to 1958 (φωτο οικογένειας Μίλτου και Γιάννη Κοντογιάννη)
Υπάρχει μια ιστορία με τον Δημοσθένη Κοντογιάννη, που όταν μια παρέα κοριτσιών τον παρακάλεσαν να τους πάει μια βόλτα με την PLUMOUTH γύρω στο 1960, ο Δήμος είπε εντάξει θα σας πάω ως την Λάρισα με έναν όρο. Μέχρι να βρω αυτοκίνητο στον δρόμο και τότε θα γυρίσουμε πίσω. Μάλλον δεν υπολόγισε σωστά την κίνηση τότε στο δρόμο Τύρναβο- Λάρισα. Έφτασε μέχρι την Γιάννουλη που αντάμωσαν το πρώτο αυτοκίνητο.
Εδώ βλέπουμε την PLYMOUTH του Δημοσθένη Κοντογιάννη στα 1958 (φωτό οικογένειας Μίλτου και Γιάννη Κοντογιάννη). (Είναι αναρτημένη και στην «Οδό Ονείρων»)
Σεβρολετα αμερικάνικη του 1965 οδηγός Θανάσης Κυρατζής, μάλλον στην Αγία Τριάδα.. (φωτό οικογενειακό αρχείο Αντώνη Κυρατζή )
H VOLVO TOY 1969 το δεύτερο αυτοκίνητο του Θανάση Κυρατζή. Φαίνεται η ένδειξη ΑΓΟΡΑΙΟΝ στην οροφή του ταξί. Μετά προέκυψε η Μερσεντές. Το VOLVO πουλήθηκε το 1995 στον Γκαντζουλη Κώστα. (φωτό οικογενειακό αρχείο Αντώνη Κυρατζή ). Για τυχόν απορίες στη φωτό είναι ο υιός Αντώνης Κυρατζής.
Ο τελευταίος αυτή τη στιγμή της παλιάς φρουράς των ταξιτζήδων στον Τύρναβο είναι ο 96χρονος Αχιλλέας η Λάκης Μούτσιος που μου έδωσε πολλά στοιχεία για τους συναδέλφους ταξιτζήδες του Τυρνάβου.
Ο Λάκης Μούτσιος(1929-……………. ) λοιπόν είναι ο τελευταίος εν ζωή από τους παλιούς ταξιτζήδες που χάρι στις αναμνήσεις του γράφτηκε αυτό το πόνημα. Τον ευχαριστώ από καρδιάς. Ο Αχιλλέας η Λάκης Μούτσιος εμφανίστηκε στο επάγγελμα το 1969. Ο Μούτσιος πήρε την άδεια επι χούντας. Ήταν η εποχή που η χούντα μοίραζε άδειες για ταξί και φορτηγά . Την δεκαετία του 60 στο επάγγελμα του ταξιτζή εμφανίζονται 4 ταξιτζήδες τους οποίους βρήκε ο Λάκης Μούτσιος .
Τότε επι χούντας επειδή η νομαρχία έκρινε ότι δεν εξυπηρετούνταν οι πολίτες, ανακοίνωσε ότι δίνει άδειες ταξί δωρεάν όπως και φορτηγών. Προτίμησε δε οι αιτήσεις να γίνουν κατά πρώτης από παλιούς οδηγούς που ήταν πολλοί αλλά δεν κάναν όλοι αίτηση γιατί δεν ήθελαν. Μπορεί οι άδειες να ήταν δωρεάν αλλά δεν υπήρχε χρήμα για αγορά αυτοκινήτου και όλα τα παρελκόμενα. Τότε δόθηκαν 11 άδειες ταξί ενώ πολλοί προτίμησαν την άδεια φορτηγών, μιας και πριν την παρουσία των ταξί οδηγούσαν τα φορτοταξι για τα οποία θα κάνουμε ειδική μνεία αργότερα.
Για να κατανοήσουμε την παρουσία των ταξιτζήδων σας αναφέρω πως τους κατέταξα σε 3 περιόδους παρουσίας
Α περίοδος: 4 άτομα
Ντουσικας Θανάσης(1902-1981) Άδεια ταξί από 1935-1969,το δούλεψε μαζί με τον γιο του Γιάννη .Πιο πριν ήταν φορτηγατζής αλλά και Κυρατζής.(μεταφορέας με μουλάρια).Από μαρτυρία του Χρήστου Παπαροσιου που είχε παρουσιάσει στην εφημερίδα «Αβδέλλα» τον Απρίλιο του 1985 σύμφωνα με τον δικηγόρο Χρήστο Παπαγιάννη, ο Θανάσης Ντουσικας στη δεκαετία του 1930 είχε ένα λεωφορείο 10 θέσεων μάρκας COMMERCIAL και έκανε διάφορα δρομολόγια.
Tραποτσης Λεωνίδας ((1919-2002)
Ο Λεωνίδας Τραποτσης με το χαρακτηριστικό VOLVO σε φωτο με τον ταξιτζή Αρίστο Ντάλλα
(Φωτο οικογενειακό αρχείο Αλεξανδρή)
Δημοσθένης Κοντογιάννης (1925-1994) άδεια ταξί από (1958-1962).Πριν το 1958 ήταν φορτηγατζής.
Καρκατζιας Βασιλης άδεια από 1950-1960 πιο πριν ,ειδικά την περίοδο 1945-1950 είχε φορτοταξι.(καμμιά σχέση με ταξί -περισσότερο φορτηγό λεωφορείο ήταν τύπου «Καναδέζας»),όπως βλέπουμε και στην φωτογραφία.(φωτο οικογενειακό αρχείο Καρκατζιά Βασίλη).
Φωτογραφία του Βασίλη Καρκατζιά (αρχείο Βασίλη Καρκατζιά).
Β περίοδος:14 άτομα
Κυρατζής Θανάσης (1934-2009 ) άδεια ταξί από 1960-1995 την άδεια την έδωσε στον Βαρσάμη Ντίνο. Ήταν ο θυμόσοφος των ταξιτζήδων. Ολιγόλογος που όταν έδινε εξηγήσεις για κάποιο θέμα, ήταν απλά υπέροχος. Σε μια ερώτηση του εγγονου του που τον ρώτησε παππού τι σημαίνει η λέξη «χλιαρας» πήρε αυτήν την υπέροχη απάντηση. «Χλιαρας» σημαίνει, τι να σι πω τωρα , «χλιαρας» είναι ο «χλιαρας» τι δεν καταλαβαιντς. Όσοι δεν ξέρουν αυτήν την λέξη δεν θα την βρουν στον Μπαμπινιωτη. Ας ρωτήσουν κανέναν μεγαλύτερο.
Πνάκας Θανάσης (1918-1997)είχε MAZDA και ήταν εξαιρετικός άνθρωπος σύμφωνα με τα λεγόμενα του Γιώργου Σιαφαρικα, γιου του Παναγιώτη του ταξιτζή. Χαρακτηριστική φυσιογνωμία που κάθε μεσημέρι απολάμβανε το Τσιπουράκι του στου Ταμπάκη, παλιό καφενείο που τώρα δεν υπάρχει. Ήταν στην θέση που ήταν προσφατα το εκλογικό κέντρο του Στέλιου Τσικριτση.
Φωτος Νίκος (1940-2000)ήταν οδηγός κατ’ αρχάς στον Λεωνίδα Τραποτση γαμπρός γαρ, ο οποίος πήρε άδεια δική του μετά το 1969.
Δρεπάνης Ιωάννης άδεια από 1988-2009 αγορά άδειας από Κυρατζή Θανάση.
Μούτσιος Αχιλλέας η Λάκης(1929-……..) (άδεια ταξί από 1969-1989).Είχε FORD πρώτα και μετά πήρε MAZDA.
Ο Γκατζηρουλης Νίκος(1930-2020) άδεια ταξί 1972-1995 ο πατέρας του Γιάννη Γκατζηρουλη του παλαιοπώλη . Δούλευε στο δήμο αλλά το 1972 πήρε την απόφαση να αγοράσει ταξί. Να αναφέρω επίσης ότι υπήρξε κατ’ ανάγκη οδηγός στον Βασιλιά Παύλο το 1955, τότε που είχαν γίνει οι σεισμοί του Αλμυρού. Ξεκίνησε με ένα OPEL RECORD που είχε το λεβιέ στο τιμόνι και μετά το 1982 πήρε το OPEL ASCONA.
Το πρώτο αυτοκίνητο της οικογένειας Γκατζηρουλη.OPEL RECORD (1972) μπροστά στην εκκλησία του Αγίου Ιωάννη . Για την ιστορία ο μικρός είναι ο Γιάννης Γκατζηρουλης. (φωτο οικογενειακό αρχείο Γιάννη Γκατζηρουλη)
Το δεύτερο αυτοκίνητο της οικογένειας Γκατζηρουλη με τον κύριο Νίκο μπροστά στο άλσος του Προφήτη Ηλία.OPEL ASCONA (φωτο οικογενειακό αρχείο Γιάννη Γκατζηρουλη).
Μπιτούλης Παναγιώτης η Τάκης (1940-2023) γνωστός με το παρατσούκλι Σχοινάς. Το όνομα-παρατσούκλι το έφερε ο παππούς Γιάννης Μπιτούλης από την Κοζάνη όπου τον φώναζαν Σχοινά και είχε φορτοταξι. Οπότε όταν ήρθαν στον Τύρναβο επικράτησε το όνομα Σχοινάς σε σημείο να θεωρείται το επίσημο όνομα του Παναγιώτη η Τάκη. Ο Σχοινάς, θα μου επιτρέψει η οικογένειά του να τον αποκαλώ έτσι, ήταν ο πιο επιχειρηματίας από όλους τους ταξιτζήδες γιατί στην μεγάλη του διαδρομή από το 1968 μέχρι το 2001 που το πούλησε στον Δρεπάνη, άλλαξε 6 ταξί. Ο λόγος ήταν ότι θεωρούσε πως έπρεπε να ταξιδεύει ο πελάτης με ασφάλεια. Ξεκίνησε με FORD TAUNUS το 1968,περασε πάλι σε FORD το 1971 λόγω του ότι κάηκε ολοσχερώς το πρώτο του μετά από τράκα στο Δαμάσι ενώ είχε οδηγό τον Σωκράτη Ζαγκανά. Μετά έφερε το τρίτο που ήταν κι αυτό FORD εξακύλινδρο και έκανε την διαδρομή Τύρναβο -Αθήνα σε 3,5 ώρες. Τα υπόλοιπα που άλλαξε ήταν όλα MERCEDES . Είχε κάνει 6.000.000 χιλιόμετρα σε 4 χρόνια και είχε φτάσει με δρομολόγιο μέχρι την Βουλγαρία. Επίσης ήταν ο μόνος που χρησιμοποιούσε οδηγούς γιατί είχε και τουριστικό και υπεραστικό λεωφορείο με τον Βαγγέλη Γκίμα. Οι οδηγοί που πέρασαν από τα ταξί του Σχοινά ήταν ο Σωκράτης Ζαγκανάς, ο Τάκης Μαντέλας, οι αδερφοί Βαρσάμης Ντίνος και Αντρέας, ο Τζίμης Τσολάκης και ο Αρίστος Ντάλλας. Την άδεια του Σχοινά πήρε ο Σάκης με τον Χρήστο Δρεπάνη. Για την ιστορία ,θα πρέπει να αναφέρω πως είχε φυτέψει τον πρώτο πλάτανο στην πλατεία ο ίδιος , ώστε να έχουν ίσκιο οι συνάδελφοι ταξιτζήδες. Μετά έγιναν τα κιόσκια.
Φωτογραφία με το πρώτο αυτοκίνητο του Παναγιώτη-Τάκη Σχοινά μάρκας FORD( φωτο οικογενειακό αρχείο Ελευθερίας και Χριστίνας Μπιτούλη)
Στην δεύτερη φωτογραφία, πάλι το FORD TAUNUS , παρκαρισμένο στην δεύτερη θέση πιάτσας ταξί μπροστά στου «Πορτεση» .Μπορείτε με λίγη φαντασία να δείτε πως ήταν και η πλατεία μας με τους ασβεστωμένους κορμούς των δένδρων ενώ στο βάθος το Δημαρχείο και ο διαχρονικός Μουσουλης. (φωτο οικογενειακό αρχείο Ελευθερίας και Χριστίνας Μπιτούλη)
Κλασσική φωτο με στολισμένο ταξί για γάμο. Το τρίτο ταξί πάλι FORD . Μπροστά ο Παναγιώτης-Τάκης Μπιτούλης η Σχοινάς (Φωτο οικογενειακό αρχείο Ελευθερίας και Χριστίνας Μπιτούλη)
Ο Σιαφαρικας Παναγιώτης.(1926-1989) πήρε άδεια το 1969-1988 .Την περίοδο της χούντας, τότε δηλ. που δόθηκαν πολλές άδειες σε οδηγούς φορτηγών, και ταξί .Ο Παναγιώτης Σιαφαρικας δούλευε πρώτα οδηγός στου Λέντζα και μετά έγινε συνέταιρος με τον Τάκη Μαντέλα τον πατέρα του Γιώργου του δημοσιογράφου της «Καθημερινής» και του «Βηματος» και οδηγούσαν ένα HANOMAK 2,5 τόνων .Μέχρι το 1968 που πούλησε την άδεια στον Γκάνα και πήρε άδεια ταξί. Ήταν αυτός που έφερε το πρώτο ρωσικό αυτοκίνητο που έγινε ταξί στην χώρα μάρκας BOLGA.Υπήρχε μια ιστορία που κυκλοφορούσε στην πιάτσα των ταξί που είχε σχέση με την αντοχή του ρωσικού αυτοκινήτου. Ο Παναγιώτης τους έλεγε για την ποιότητα των υλικών του αυτοκινήτου του, χτυπώντας με δύναμη στο καπό του αυτοκινήτου. Φυσικά δεν πάθαινε τίποτα, ενώ μόλις έκανε την ίδια κίνηση στα άλλα αυτοκίνητα το καπό βούλιαζε. Αλλά κάποια στιγμή άφησε το BOLGA και πήρε VOLVO πετρελαιοκίνητο το 1983. Πούλησε την άδεια ένα χρόνο πριν πεθάνει σε έναν Σουηδό μετανάστη που είχε γυρίσει στα πάτρια εδάφη.
Δάσκαλος Γιάννης (1939-2007) Άδεια ταξί από 1969-2001) χαρακτηριστικός τύπος Τυρναβιτη που φημιζόταν για την θυμοσοφία του και τις ατάκες που πετούσε. Μια χαρακτηριστική ήταν αυτή που είχε θέσει ένα ερώτημα στο καφενείο του «Πορτεση» σε έναν καλό μαθητή της εποχής που είχε ‘ρθει να βρει τον πατέρα του. Ο διάλογος που έγινε ήταν ο κάτωθι.
Νικολάκη να σε ρωτήσω κάτι μιας και είσαι καλός μαθητής, γιατί την Βουβάλα την λένε Βουβάλα. Κόκκαλο ο μικρός Νικολάκης. Θα σου δώσω την απάντηση. Γιατί παράγεται από το βους και γάλα, το διάβαζαν Βουσγαλα, αλλά επειδή δεν τους «αρεζε» στα αφτιά την ονόμασαν Βουβάλα. Κάγκελο ο μικρός.
Στην φωτογραφία του Γιάννη Δάσκαλου βλέπουμε μια άλλη πλευρά της πλατείας με το περίπτερο του Καναβου, το καφενείο του Ταμπάκη και του Κατσιμπαρου το γνωστό «ΡΕΑ» και το κατάστημα της Βιβεχρωμ του Μητσιακου Σαμπρη. Το πρώτο ταξί ήταν μάρκας MERCEDES και είναι παρκαρισμένο στην δεύτερη πιάτσα μπροστά στου «Πορτεση». Το επόμενο ταξί του Γιάννη Δάσκαλου ήταν πάλι MERCEDES και είναι στολισμένο για γάμο. Ήταν της μόδας τότε να χρησιμοποιούνται τα ταξί για τους γάμους όπως θα είδατε και τα ταξί άλλων συναδέλφων.(φωτο οικογενειακό αρχείο Νίκου Δάσκαλου)
Καρέλας Γιώργος(1939-2006) άδεια από 1988-2005.
Ο Ζαγκανάς Σωκράτης(1915-2003) και
Ένας Μπασδέκης από Ελιά που πούλησε την άδεια στον Tσιγανη Λάμπρο .Οδηγούσε OPEL
Τσιγάνης Λάμπρος (1953-2008).
Τρελλοπουλος Δημήτρης (1935-2023).Λειτούργησε για ένα χρόνο το 1990 και πήρε την άδεια από τον Tσιγανη Λάμπρο .Το αυτοκίνητο που είχε ήταν ένα MERCEDES 240-123. Η άδεια πουλήθηκε στον Τσιάλτα Γιάννη που είχε ένα MERCEDES, το 124.
Τσιάλτας Γιάννης (1947………….).
Δ περίοδος :11 άτομα Από 1994 μέχρι σήμερα.
Δάσκαλος Νίκος μεταφορά άδειας από πατέρα Γιάννη (άδεια ιδίου από 2001).
Ακούτας Δημήτρης (άδεια από 2007)από Τσιάλτα Γιάννη.
Καρκατζιάς Βασίλης άδεια από 2008 άδεια από Σάκη Δρεπάνη Χρήστο παιδιά του Δήμου.
Καρέλας Κώστας άδεια από 2005 απο τον πατέρα του ,συνέχεια αγορά από Μούτσιο.
Γκαντούλης Κώστας άδεια από 1995 αγορά από Κυρατζή Θανάση.
Ντάλλας Δημήτρης άδεια από 2008 άδεια από Ντάλλα Αριστείδη.
Ντάλλας Αριστείδης η Αρίστος άδεια από Τραποτση Λεωνίδα.
Τσαουσίδης Τάκης άδεια 2002 άδεια από Φώτο Νίκο.
Δρεπάνης Παύλος άδεια από το 1994 αγορά από Βαρσάμη Ντίνο.
Δρεπάνης Τάκης άδεια από 1998 αγόρασε την άδεια από τον Ζαγκανά Σωκράτη .
Μακρής Δημήτρης.
Πρέπει όμως να αναφερθούν και οι πιάτσες των ταξί στον Τύρναβο.Οι πιατσες υπηρχαν στην κεντρικη πλατεια και
αλλάξαν τρεις θέσεις στην κεντρική πλατεία του Τυρνάβου .Η πρώτη ήταν στο καφενείο του Νώτα, μετέπειτα ΖΙΝΑ του Στατήρη, εκεί που είναι τώρα το Gucci, μετά μεταφέρθηκε στο καφενείο του «Πορτέση», εκεί που είναι τώρα το Αστόρια και η τρίτη είναι η τωρινή θέση στην κεντρική πλατεία απέναντι από το ΚΕΠ. Βέβαια για να έχουμε μια εικόνα ευρωπαϊκή (μιας και ανήκουμε στην Ευρώπη) πρέπει να ξέρουμε πως η πρώτη πιάτσα ευρωπαϊκά εμφανίστηκε το 1636 στο Λονδίνο. Σε μας βέβαια μετά το 1930.
Η πρώτη στεγασμένη πιάτσα που έγινε στην κεντρική πλατεία και από κάτω η δεύτερη. Πιο πριν καθόντουσαν κάτω από τον πλάτανο που είχε φυτέψει ο Σχοινάς. η φωτο είναι δανεισμένη από την «Ελευθερία» και το άρθρο το υπογράφει ο αξέχαστος δημοσιογράφος μας και φίλος Κώστας Τσόλας.(αρχείο Βασίλη Καρατζιά).
Ο Αχιλλέας η Λάκης Μούτσιος θυμάται για τα 20 χρόνια που δούλεψε ,για τις δυσκολίες που είχε η τότε περίοδος. Υπήρχε μεγάλος κίνδυνος ειδικά την νύχτα που μετέφεραν μεθυσμένους από και προς τα «μπουζούκια» και τα «κωλάδικα» της Λάρισας ,αλανιάρες γυναίκες με τους νταβαντζήδες τους, φέσια που έβαζαν διάφοροι λέγοντας ότι θα ανέβουν στην πολυκατοικία για να φέρουν λεφτά να πληρώσουν το κόμιστρο, και εξαφανίζονταν, επικίνδυνοι τύποι της νύχτας που μπορούσαν να σε μαχαιρώσουν μόνο και μόνο γιατί τους την είχε «βαρέσει».
Επίσης να αναφέρω πως πολλές φορές την δεκαετία του 80 με 90 (επι ΠΑΣΟΚ για να εξηγούμαστε) εκτελούσαν και χρέη μεταφοράς τσιγάρων από τα περίπτερα, γιατί αυτοί που γλεντούσαν την νύχτα δεν μπορούσαν να κατέβουν στην πόλη να πάρουν, αφού διασκέδαζαν. Έτσι με ένα τηλέφωνο στην πιάτσα από το μαγαζί έπαιρναν τσιγάρα από τα περίπτερα, κούτα κατά προτίμηση, που ήταν ανοιχτά. Υπήρχε δε ένα περίπτερο στην πόλη που χρέωνε επιπλέον τα τσιγάρα λέγοντας ότι ήταν «νυχτερινό».
Απλά όλες τις ιστορίες που μου αφηγήθηκε ο Λάκης Μούτσιος δεν γράφονται. Γιατί μου αρέσει να κρατήσω και κάτι για τον εαυτό μου, η να τις διηγούμαι σε φίλους κατά την διάρκεια τσιπουροκατάνυξης ή οινοποσίας.
Φίλοι συμπατριώτες η συνάντηση μας θα είναι τακτή και θα ενημερώνεστε συνεχώς . Για να έχουμε μια πλήρη εικόνα της εποχής βασίζομαι και στις δικές σας αναμνήσεις και τις πιθανές φωτογραφίες που έχετε κρυμμένες στα συρτάρια του σπιτιού σας. Μαζί θα φτιάξουμε το καλλίτερο βιβλίο με καταγεγραμμένα στοιχεία των αναμνήσεών μας από την πόλη μας που αγαπήσαμε και αγαπάμε, που ερωτευτήκαμε και ερωτευόμαστε και γιατί όχι που μεθύσαμε και γλεντήσαμε.
Περιμένω στο e-mail psiras@otenet.gr φωτογραφίες και ιστορίες ,η να επικοινωνήσουμε τηλεφωνικά στο 6937147899 στέλνοντας μηνύματα η επικοινωνώντας δια ζώσης.
Σας ευχαριστώ και για την ανταπόκριση και την αγάπη που δείξατε με τις πρώτες μας αναρτήσεις. Ήδη πολλά νέα στοιχεία προέκυψαν που θα ενσωματωθούν στην πληρέστερη καταγραφή για τις πλατείες, τα περίπτερα ,τα χάνια και τα κοκορετσάδικα και θα παρουσιαστούν αργότερα.
