Κοινή ανακοίνωση των Παρεμβάσεων Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης
Πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 15.4 συνάντηση των ΔΣ ΔΟΕ και ΟΛΜΕ με τον ΓΓ του Υπουργείου Ι. Κατσαρό και τον προϊστάμενο Ειδικής Αγωγής κι Εκπαίδευσης Ι. Μπουσδούνη, εν όψη του νομοσχεδίου για την ΕΑ που μας ενημέρωσε το ΥΠΑΙΘΑ ότι ετοιμάζει.
Από την αρχή δήλωσαν ότι δεν υπάρχει ακόμα καμία απόφαση και κανένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα αλλά ότι η βασική λογική των όποιων αλλαγών γίνονται στην πολιτική της συμπερίληψης και της πλήρους ένταξης. Ήταν φανερό ότι η συνάντηση έγινε για «τα μάτια του κόσμου». Δεν είναι τυχαίο ότι η υφυπουργός Ζ. Μακρή μπήκε κυριολεκτικά για δύο λεπτά στη μέση της συζήτησης και αποχώρησε χωρίς καν να το ανακοινώσει.
Να σημειώσουμε ότι με τον υπουργό Πιερρακάκη έχει πραγματοποιηθεί μόνο η πρώτη συνάντηση όταν ανέλαβε, τον Ιούλιο του 2023. Η συζήτηση ήταν αρκετά γενικόλογη και κυρίως οι εκπρόσωποι της ηγεσίας του Υπουργείου περιέγραψαν ποιο είναι το πλαίσιο με το οποίο λειτουργούν μέχρι σήμερα οι δομές ΕΑ και τι κατά τη γνώμη τους πρέπει να αλλάξει.
Ορισμένα βασικά στοιχεία που τέθηκαν στη συζήτηση για:
1. ΚΕΔΑΣΥ: Παρουσίασαν ως πρόβλημα τις πολλές εγκρίσεις παράλληλων στηρίξεων. Επιδίωξαν να στοχοποιήσουν τις εγκρίσεις δηλώνοντας ότι πολλές φορές τα σχολεία αναζητούν «παιδονόμους». Τόνισαν επίσης, ότι είναι πολύ μεγάλο το πλήθος των αιτημάτων με αποτέλεσμα να υπάρχει τεράστια αναμονή. Επικέντρωσαν σε υπερβολικό βαθμό ότι κάθε ΚΕΔΑΣΥ λειτουργεί διαφορετικά με αποτέλεσμα αλλού να δίνονται υπερβολικά πολλές παράλληλες στηρίξεις κι αλλού όχι. Ήταν φανερό ότι τους απασχολεί να βρουν τρόπο να καθοδηγήσουν κεντρικά τη μείωση των εγκρίσεων.
Σε αυτή την κατεύθυνση σκοπεύουν να δημιουργήσουν σφιχτά κοινά πρωτόκολλα και εργαλεία ώστε να ελέγχουν κεντρικά τη ροή των εγκρίσεων και να οδηγούν στη μείωσή τους, στόχο που ελπίζουν να πραγματοποιήσουν και με τη δημιουργία ηλεκτρονικής πλατφόρμας για τις αιτήσεις για να έχουν κεντρική εποπτεία και επιτήρηση. Σημείωσαν ότι υπάρχει μεγάλη αναμονή γιατί το μόνιμο προσωπικό είναι λίγο (υπάρχουν 1023 οργανικές και μόνο 490 καλυμμένες με μόνιμο προσωπικό, ενώ ακόμα 1100 καλύπτονται με αναπληρωτές/τριες) και γενικόλογα είπαν ότι θέλουν να τα ενισχύσουν με μόνιμο προσωπικό. Γενικά σημείωσαν αρκετά έντονα ότι υπάρχει μεγάλη αναμονή που οφείλεται στην έλλειψη μόνιμου προσωπικού κι ότι κάνουν νομοθετικές αλλαγές στα κριτήρια που απαιτούνται για να πάει κάποιος στα ΚΕΔΑΣΥ κι έριξαν ευθύνη των καθυστερήσεων ότι οι αναπληρωτές/τριες χρειάζονται δυο μήνες για να εκπαιδευτούν και χάνεται χρόνος κλπ Στις επίμονες ερωτήσεις μας αν η εκτίμηση αυτή οδηγεί σε προσλήψεις, η ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ απέκλεισε κάθε τέτοιο ενδεχόμενο για φέτος και ξεκαθάρισε ότι για το σχολικό έτος 2024-25 δεν πρόκειται να γίνουν προσλήψεις μόνιμου προσωπικού στα ΚΕΔΑΣΥ.
2. Παράλληλη στήριξη: Στα παραπάνω πλαίσια της στοχοποίησης του αριθμού των γνωματεύσεων των ΚΕΔΑΣΥ, προσπάθησαν να καλύψουν τη μείωση του προσωπικού που επιδιώκουν στην παράλληλη στήριξη, με επιχειρήματα ότι πρέπει κι εκεί να αλλάξει το πλαίσιο «αφού τώρα δε λειτουργούν βοηθητικά για το παιδί το οποίο δε βοηθούν να αυτονομηθεί και να μάθει να λειτουργεί μόνο του μέσα στο χώρο, άρα θα πρέπει να λειτουργήσουν σωστά ώστε να προσφέρουν στα παιδιά με βάση τις αρχές της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης».
Από την ηγεσία του ΥΠΑΙΘΑ προτείνεται η λογική του «χυλού» στην ειδική εκπαίδευση με τη συγχώνευση των δομών και τη μείωση φυσικά του προσωπικού. Μία/ένας εκπαιδευτικός ε.α θα αναλαμβάνει όλα τα παιδιά που χρειάζονται ε.α. και θα τα κάνει όλα ενώ γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η παράλληλη στήριξη αφορά συγκεκριμένες ανάγκες μαθητών/τριών που μόνο με αυτόν τον τρόπο μπορούν να έχουν ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση.
Φυσικά καμία αναφορά δεν έγινε στην ανυπαρξία σταθερής και μόνιμης προσφοράς της παράλληλης στήριξης με αποτέλεσμα οι μαθητές/τριες να αλλάζουν κάθε χρόνο εκπαιδευτικό, στην καθυστέρηση πρόσληψης κάθε χρόνο, στο απαράδεκτο καθεστώς μοιράσματος των ωρών σε 2-3 μαθητές/τριες αλλά και στην απουσία στήριξης των μαθητώ/τριων σε όλο το εύρος του σχολικού προγράμματος.
3. ΤΕ: Υπογράμμισαν ότι υπάρχουν πολλά σχολεία που δεν έχουν κάνει αιτήσεις για ίδρυση ΤΕ, κυρίως στη δευτεροβάθμια και στα νηπιαγωγεία. Ο Διευθυντής ειδικής αγωγής έριξε πάλι την ευθύνη στις νηπιαγωγούς που «δεν κάνουν αιτήσεις γιατί θεωρούν ότι έτσι θα μαζεύουν εκεί παιδιά με θέματα και το αποφεύγουν», αποσιωπώντας το γεγονός ότι ο χρόνος αναμονής γνωμάτευσης από τα ΚΕΔΑΣΥ στην πλειοψηφία των περιπτώσεων υπερβαίνει κατά πολύ το ένα ή τα δύο χρόνια φοίτησης του νηπίου ενώ συχνά η/ο εκπαιδευτικός ε.α. αργεί να προσληφθεί ή δεν προσλαμβάνεται καθόλου.
Υπήρξε σαφέστατη στοχοποίηση των εκπαιδευτικών των Τμημάτων Ένταξης και επανάληψη του αφηγήματος ότι «στα Τμήματα Ένταξης δεν τηρούνται οι προβλέψεις της νομοθεσίας για τον τρόπο λειτουργίας τους, όπως η συνεργασία με εκπαιδευτικούς τάξης και με παράλληλες στηρίξεις κλπ και έτσι τα παιδιά οδηγούνται σε απένταξη, αφού απομονώνονται από το τμήμα και δε γίνεται συμπερίληψη». Είναι φανερό ότι δρομολογούνται αλλαγές στην κατεύθυνση του περιορισμού της λειτουργίας των τμημάτων ένταξης ως αυτοτελών τμημάτων και της παρέμβασης του εκπαιδευτικού της ένταξης κυρίως μέσα στις υπάρχουσες σχολικές τάξεις.
Από τη μεριά μας, τονίσαμε ότι η συγκεκριμένη άποψη, η οποία δεν στηρίζεται σε κανένα ερευνητικό δεδομένο αποτελεί το ιδεολόγημα όλων των νεοφιλελεύθερων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων τα τελευταία χρόνια, βασισμένο στην κοντόφθαλμη και αντιεπιστημονική άποψη ότι κάθε υποστηρικτική δομή ειδικής εκπαίδευσης «στιγματίζει» ενώ προωθείται η ιδέα της ψευδεπίγραφης «πλήρους ένταξης» που δεν κοστίζει τίποτα.
Στόχος είναι η αποψίλωση των υποστηρικτικών δομών της ειδικής εκπαίδευσης που θεωρούνται κοστοβόρες, η απόσυρση του κράτους από την υποχρέωση παροχής εκπαίδευσης σε όλα τα παιδιά και η εγκατάλειψη των μαθητριών/ών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες σε ένα σχολικό περιβάλλον όπου δεν θα τους συμπεριλαμβάνει αφού δεν προβλέπεται καμία αλλαγή στις δομές, τη μορφή και το περιεχόμενο, όπως ζητούν το αναπηρικό, το γονεϊκό και το εκπαιδευτικό κίνημα. Οι πολιτικές αυτές στην ουσία οδηγούν στον αποκλεισμό και την περιθωριοποίηση των παιδιών γιατί βασική τους στόχευση είναι η μείωση των κονδυλίων που δαπανούνται και δεν παίρνουν κανένα μέτρο για να προετοιμάσουν τα παιδιά να γίνουν ικανά να συμμετέχουν ισότιμα στην ομάδα της τάξης και του σχολείου. Η συνεχής αναφορά στην πρώιμη παρέμβαση από το νηπιαγωγείο ενώ δεν παίρνεται κανένα μέτρο ενίσχυσής τους, γίνεται μόνο για προπαγανδιστικούς λόγους και για συγκάλυψη.
4. Ειδικά σχολεία: έγινε φανερό ότι όχι μόνο δε θα τα ενισχύσουν αλλά στο όνομα της συμπερίληψης και της πλήρους ένταξης θα τα αφήνουν να φθίνουν και να απαξιώνονται χωρίς κονδύλια, υλικοτεχνική υποδομή και το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό. Μάλιστα, αποδέχτηκαν ότι θα υπάρχει πρόβλημα με τα κονδύλια ΕΣΠΑ γιατί η ΕΕ αρνείται να δίνει ΕΣΠΑ για δομές όπως τα ειδικά σχολεία όταν η βασική της πολιτική είναι το κλείσιμό τους. Αναγνώρισαν ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν κτηριακές εγκαταστάσεις στα γενικά σχολεία που να τους διευκολύνει να προχωρήσουν στην κατάργηση των ειδικών σχολείων και στην ένταξή τους στα γενικά τουλάχιστον για την επόμενη 20ετία, αλλά έκαναν φανερό ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση να χτίσουν νέα ειδικά σχολεία ή να δώσουν κονδύλια για την ενίσχυση των υπαρχόντων. Αντιμετωπίζουν το ειδικό σχολείο ως δομή που πρέπει να κλείσει αλλά δεν γίνεται και γι’ αυτό τα αφήνουν να «μαραζώνουν» χωρίς ούτε ένα ευρώ από τα δημόσια κρατικά ταμεία για τα ειδικά σχολεία και μάλιστα σε βάθος 20ετίας.
Είναι σαφές ότι η ειδική αγωγή κι εκπαίδευση, με τις δομές της βρίσκονται στο στόχαστρο της κυβέρνησης και του ΥΠΑΙΘΑ, όπως βρέθηκαν και όλα τα προηγούμενα χρόνια από τις κυβερνήσεις ΝΔ/ΣΥΡΙΖΑ/ΠΑΣΟΚ. Η ειδική αγωγή αντιμετωπίζεται ως βάρος που οι πολιτικές της ΕΕ και του ΟΟΣΑ θέλουν να βγάλουν από τις πλάτες του κράτους, να ιδιωτικοποιήσουν πλευρές της μια και αποτελεί πηγή σημαντικής κερδοφορίας για το κεφάλαιο και να εμπορευματοποιήσουν.
Το μαχόμενο εκπαιδευτικό κίνημα βρίσκεται απέναντι σε αυτές τις επιδιώξεις, αγωνίζεται να ακυρώσει κάθε απόπειρα αντιδραστικής αναδιάρθρωσης στην ειδική αγωγή. Τους αγώνες μας καθοδηγούν οι σύγχρονες ανάγκες των μαθητριών/των μας και όχι το κέρδος και η αγορά!
