Η αποκατάσταση της ικανότητας του εγκεφάλου να αποστραγγίζει τον εαυτό του από βρώμικα υγρά θα μπορούσε να βοηθήσει πολύ στην καταπολέμηση ασθενειών όπως το Αλτσχάιμερ και το Πάρκινσον.
Ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για την πρόκληση τοκετού σε έγκυες γυναίκες έχει αποδειχθεί ότι ενεργοποιεί τις μικροσκοπικές αντλίες καθαρισμού απορριμμάτων στον εγκέφαλο γηραιών ποντικών.
Το φάρμακο αυτό θα μπορούσε να αποτελέσει ένα νέο μέσο για την καταπολέμηση της νόσου του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον και της συνολικής γνωστικής έκπτωσης.
Όταν ο εγκέφαλός μας λειτουργεί σωστά, υπάρχει περίσσεια πρωτεϊνών που συσσωρεύονται από τις ενεργοβόρες διεργασίες που λαμβάνουν χώρα μεταξύ των νευρώνων μας. Αυτές οι πρωτεΐνες πρέπει να αφαιρούνται προκειμένου ο εγκέφαλος να συνεχίσει να λειτουργεί σωστά. Όταν δεν αφαιρούνται, μπορούν να οδηγήσουν σε μπερδέματα με τη βήτα αμυλοειδούς και της πρωτεΐνης ταυ που αποτελούν χαρακτηριστικά γνωρίσματα της νόσου του Αλτσχάιμερ, ή στη συσσώρευση της άλφα-συνουκλεΐνης που συνοδεύει τη νόσο του Πάρκινσον.
Το 2012, η Δανέζα νευροεπιστήμονας, Maiken Nedergaard, περιέγραψε για πρώτη φορά το σύστημα που χρησιμοποιεί το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) για την απομάκρυνση των αποβλήτων από τον εγκέφαλο και το ονόμασε γλυμφατικό σύστημα.
Τώρα, η Nedergaard και οι συνάδελφοί της εξέτασαν βαθύτερα το γλυμφατικό σύστημα, εστιάζοντας στα λεμφαγγεία, μια σειρά από μικροσκοπικές αντλίες στο λαιμό, που είναι υπεύθυνες για τη μετακίνηση του βρώμικου εγκεφαλονωτιαίου υγρού (ΕΝΥ) έξω από τον εγκέφαλο και στο λεμφικό σύστημα όπου τελικά φτάνει στους νεφρούς για επεξεργασία.
Χρησιμοποιώντας προηγμένη παρακολούθηση σωματιδίων σε μοντέλα ποντικών, διαπίστωσαν ότι καθώς τα τρωκτικά γερνούσαν, οι συσπάσεις σε αυτές τις αντλίες μειώνονταν. Ως αποτέλεσμα, διαπίστωσαν ότι στα ηλικιωμένα ποντίκια έρεε έξω από τον εγκέφαλό τους 63% λιγότερο βρώμικο ΕΝΥ, σε σύγκριση με τα νεότερα ποντίκια, οδηγώντας έτσι τα τρωκτικά σε γνωστική έκπτωση.
Αναρωτιόνταν αν θα μπορούσαν να επαναξεκινήσουν τις αντλίες και να τις επαναφέρουν στη δράση. Η Nedergaard εστίασε στο γεγονός ότι τα λεμφαγγεία είναι επενδεδυμένα με λεία μυϊκά κύτταρα. Έτσι, αναζήτησαν ένα φάρμακο που ονομάζεται προσταγλανδίνη F2α, το οποίο δρα σε αυτούς τους τύπους κυττάρων και χρησιμοποιείται συνήθως για την πρόκληση τοκετού σε έγκυες γυναίκες.
Η χορήγηση του φαρμάκου σε ηλικιωμένα ποντίκια με τοπική κρέμα, έκανε τις αντλίες να λειτουργήσουν ξανά σε σημείο που η ομάδα είδε τη ροή του βρώμικου ΕΝΥ έξω από τον εγκέφαλο να επιστρέφει στο ίδιο επίπεδο αποτελεσματικότητας που παρατηρείται σε νεότερα ποντίκια.
Εάν τα αποτελέσματα επιβεβαιωθούν και σε δοκιμές σε ανθρώπους, το εύρημα θα μπορούσε να προσφέρει έναν ολοκαίνουργιο και ιδιαίτερα αποτελεσματικό τρόπο για την καταπολέμηση των επιπτώσεων της γνωστικής έκπτωσης και των ασθενειών που σχετίζονται με τον εγκέφαλο.
«Αυτά τα αγγεία που βρίσκονται σε βολική τοποθεσία, κοντά στην επιφάνεια του δέρματος, γνωρίζουμε ότι είναι σημαντικά και τώρα ξέρουμε πώς να επιταχύνουμε τη λειτουργία τους», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Douglas Kelley, από τη Σχολή Μηχανικών και Εφαρμοσμένων Επιστημών Hajim του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ. «Μπορεί κανείς να δει πώς αυτή η προσέγγιση, ίσως σε συνδυασμό με άλλες παρεμβάσεις, θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση για μελλοντικές θεραπείες για αυτές τις ασθένειες». (Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Aging.)
