Η Κοινή Υπουργική Απόφαση για καθορισμό των κανόνων τιμολόγησης του νερού από τη ΡΑΑΕΥ, συνδέεται άμεσα με το επερχόμενο νομοσχέδιο συγχώνευσης των ΔΕΥΑ, που θα φέρει ιδιωτικοποιήσεις, μεγαλύτερο χαράτσωμα, χειρότερες υπηρεσίες στο λαό και διάλυση των εργασιακών σχέσεων.
• Λέμε όχι στους νέους κανόνες τιμολόγησης- καταθέτουμε στη ΡΑΑΕΥ τιμολογιακή πολιτική χωρίς αυξήσεις
• Όχι στους σχεδιασμούς για συγχωνεύεις των ΔΕΥΑ
Χρόνια τώρα, είμαστε θεατές σχεδιασμών που προωθούν οι κυβερνήσεις, η μια μετά την άλλη, οι οποίες υλοποιώντας την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν στόχο την παραπέρα εμπορευματοποίηση του νερού και την εκχώρησή του στους ιδιώτες.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η κυβέρνηση της ΝΔ προχωρά στην υλοποίηση όσων προβλέπει ο πρόσφατος νόμος 5037/2023, με βάση τον οποίο εκδόθηκε και σχετική ΚΥΑ, η με αριθ. ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/103755/2994 Κοινή Υπουργική Απόφαση των υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με την οποία ορίζονται γενικοί κανόνες κοστολόγησης και τιμολόγησης υπηρεσιών ύδατος.
Πιο συγκεκριμένα προβλέπεται ότι η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), όπως γίνεται και με την τιμολόγηση του ηλεκτρικού ρεύματος, θα ελέγχει και θα καθορίζει την τιμολογιακή πολιτική των ΔΕΥΑ, θα τις πιστοποιεί, θα αξιολογεί τη διαχειριστική τους επάρκεια και θα τους επιβάλλει πρόστιμα αν δε συμμορφώνονται. Επίσης, στους λογαριασμούς θα πρέπει να προστίθεται το περιβαλλοντικό τέλος και το τέλος ανάκτησης πόρου (τα έχει νομοθετήσει από το 2017 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ), το ύψος των οποίων θα ορίζεται από τις κατά τόπους Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και θα αποδίδεται στο Πράσινο Ταμείο για να γίνονται, στο όνομα της ανταποδοτικότητας, οι λεγόμενες «πράσινες μπίζνες» από τους ομίλους.
Από φέτος, η τιμολογιακή πολιτική των ΔΕΥΑ θα πρέπει να είναι 5ετής και θα πρέπει να «καλύπτεται το χρηματοοικονομικό κόστος». Τα παραπάνω υλοποιούνται με βάση την οδηγία 2000/60 της Ευρωπαϊκής Ένωσης «για τη θέσπιση πλαισίου κανονιστικής δράσης στον τομέα της πολιτικής υδάτων».
Ο λαός έχει συγκεντρώσει πικρή πείρα από τις τεράστιες αυξήσεις της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, τα χρηματιστήρια ενέργειας κλπ, στα οποία η ΡΑΕ και νυν ενιαία ΡΑΑΕΥ έχει τον πρωταγωνιστικό ρόλο, με τη λαϊκή οικογένεια πληρώνει το ρεύμα «χρυσό» και όλοι καταλαβαίνουμε τι αντίστοιχο επιδιώκουν για το νερό.
Την ίδια στιγμή, οι σχεδιαζόμενες συγχωνεύσεις ΔΕΥΑ και Υπηρεσιών Ύδρευσης Δήμων σε επίπεδο νομού, στοχεύουν στο να δημιουργηθεί ένα μεγαλύτερο αντικείμενο- πεδίο, στο οποίο οι διάφοροι εργολάβοι θα μπορούν να ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα και να εξασφαλίζουν ακόμα μεγαλύτερα κέρδη.
Οι εξελίξεις αυτές, δεν είναι βέβαια άσχετες, με την χρόνια απαξίωση των ΔΕΥΑ, οι οποίες άλλωστε αποτέλεσαν πιλότο για την εφαρμογή ελαστικών εργασιακών σχέσεων και στις οποίες είναι γνωστό ότι υπάρχουν περιορισμοί και απαγορεύονται οι προσλήψεις μόνιμου προσωπικού. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΔΕΥΑ Τυρνάβου, λειτουργεί με 28 άτομα προσωπικό, με αποτέλεσμα, λόγω των μεγάλων ελλείψεων, μια σειρά από λειτουργίες και εργασίες έχουν περάσει στους ιδιώτες- εργολάβους, ενώ ο πρόσφατος νόμος προβλέπει ότι αν δε στελεχώνεται μια υποδομή ή υπηρεσία με προσωπικό, μπορεί να ανατίθεται σε «εξωτερικούς συνεργάτες».
Έτσι, με τις σχεδιαζόμενες συγχωνεύσεις, είναι φανερό ότι μια σειρά από πολύ κρίσιμες υποδομές και υπηρεσίες θα οδηγηθούν στην ιδιωτικοποίηση. Τα ολέθρια αποτελέσματα της απαξίωσης και στη συνέχεια της εκχώρησης σε ιδιώτες τα έχουμε βιώσει με τον πιο οδυνηρό τρόπο σε μια σειρά από τομείς, όπως για παράδειγμα στους σιδηρόδρομους, με τα τραγικά αποτελέσματα. Ακόμα χειρότερη κατάσταση θα διαμορφωθεί και για τα δικαιώματα των εργαζόμενων των ΔΕΥΑ, καθώς θα αυξηθεί η εντατικοποίηση της εργασίας και οι σχετικοί κίνδυνοι, θα χτυπηθούν οι εργασιακές σχέσεις.
Η κυβέρνηση, για να πετύχει τους σχεδιασμούς των συγχωνεύσεων και της παραπέρα εμπορευματοποίησης του νερού, προσπαθεί να τρομοκρατήσει, επιστρατεύοντας το φόβητρο της κλιματικής αλλαγής και της λειψυδρίας. Όμως, τα προβλήματα στην υδροδότηση που παρουσιάστηκαν πιο οξυμμένα φέτος σε όλη την Ελλάδα, αλλά και σε άλλες χώρες, έχουν συγκεκριμένη αιτία και αυτή είναι η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κυβερνήσεων, που τόσα χρόνια υλοποιούν σχέδια για την παράδοση του νερού στους ιδιώτες και όχι τέτοιο σχεδιασμό για να κατασκευαστούν σύγχρονες υποδομές, έτσι ώστε να υπάρχει η απαιτούμενη επάρκεια νερού και ασφάλεια σε όλες τις συνθήκες, ακόμα δηλαδή και σε περιόδους που μπορεί οι χιονοπτώσεις και οι βροχοπτώσεις να είναι μειωμένες. Χαρακτηριστικό είναι ότι το τελευταίο διάστημα, για να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντα επιχειρηματικών ομίλων, προκρίνεται ακόμα πιο έντονα η λύση των μονάδων αφαλάτωσης θαλασσινού νερού, αντί να πραγματοποιούνται έργα για τη συγκέντρωση του νερού, τον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα κλπ. Την ίδια στιγμή, 500.000 ευρώ την ημέρα δίνονται για την αποστολή της ελληνικής φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά και συνολικά τεράστιες δαπάνες δισεκατομμυρίων ευρώ για τις ανάγκες του ΝΑΤΟ, λαοί σφαγιάζονται, ενώ ταυτόχρονα μεγαλώνει η εκμετάλλευση, εμπορευματοποιούνται κοινωνικά αγαθά και λαϊκές ανάγκες. Η πολιτική τους είναι «Γη και Ύδωρ» στα μεγάλα συμφέροντα.
Είναι τεράστιες οι ευθύνες των περιφερειακών και δημοτικών αρχών που στηρίζονται από τα κόμματα της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, που συμφωνούν με την πολιτική της επιχειρηματικής δραστηριότητας, της ανταγωνιστικότητας, της ανταποδοτικότητας και του χαρατσώματος του λαού, με την εμπορευματοποίηση μιας σειράς κοινωνικών αναγκών, με την εκχώρηση υπηρεσιών και έργων σε ιδιώτες- εργολάβους. Δημοτικές αρχές και δυνάμεις σε Δήμους που υποστηρίζουν ότι οι συγχωνεύσεις των ΔΕΥΑ δεν πρέπει να είναι υποχρεωτικές, αλλά εθελοντικές ή ότι υπάρχουν βελτιώσεις από την πλευρά της κυβέρνησης στους σχεδιασμούς της, στην ουσία «στρογγυλεύουν τις γωνίες» και καλλιεργούν εφησυχασμό για να διευκολύνουν την κυβέρνηση στην εξυπηρέτηση των μεγάλων συμφερόντων.
Παράλληλα, κανένα μέτρο δεν έχει ληφθεί από την κυβέρνηση για την στήριξη των ΔΕΥΑ, λόγω της τεράστιας αύξησης του ενεργειακού κόστους. Η κυβέρνηση αρνείται να δώσει χρηματοδότηση για τις αυξήσεις στο ηλεκτρικό ρεύμα, αρνείται να εντάξει τις ΔΕΥΑ στο βιομηχανικό τιμολόγιο, το κόστος για το ηλεκτρικό ρεύμα, για όλες τις ΔΕΥΑ, έχει γιγαντωθεί και βρίσκονται σε οικονομική ασφυξία.
Για τη ΔΕΥΑ του Τυρνάβου, που το 2021 είχε οφειλές προς τη ΔΕΗ 70 χιλ. ευρώ περίπου, οι οφειλές έχουν φτάσει σήμερα σε ένα ποσό κοντά στα 3 εκ. ευρώ, και οι προϋπολογισμοί εκτροχιάζονται. Η ΔΕΥΑ Τυρνάβου ενώ το 2020 πλήρωνε 390.000 ευρώ για ηλεκτρική ενέργεια, το 2021 το ετήσιο κόστος ξεπέρασε το μισό εκατομμύριο για φτάσει κοντά στο 1 εκ. το 2022. Το 2023 το ποσό ανήλθε στις 830.000 ευρώ και σήμερα έως τέλη του Σεπτέμβρη το ποσό ανέρχεται στις 525.000 ευρώ.
Αυτές τις αυξήσεις στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος, που είναι ζεστό χρήμα για τους διάφορους «παρόχους», η κυβέρνηση καλεί να τις πληρώσει ο λαός και τα χρέη που έχουν συσσωρευτεί σε ΔΕΥΑ εξαιτίας της πολιτικής της, τα επικαλείται για να απαξιώνει τη δουλειά τους και να προχωρήσει τους σχεδιασμούς της. Για να δημιουργηθεί ένα πεδίο ελεύθερο από χρέη στους επίδοξους εργολάβους- ιδιώτες που λυμαίνονται τις ΔΕΥΑ, η κυβέρνηση λέει ότι θα πληρώσει τα χρέη των ΔΕΥΑ στους «παρόχους» ηλεκτρικού ρεύματος με δάνειο που θα δώσει στους Δήμους, οι οποίοι θα πρέπει να το αποπληρώσουν σε 25 χρόνια, ενώ οι ΔΕΥΑ που δεν χρωστούν δεν θα επιδοτηθούν για τα τεράστια έξοδα που έχουν κάνει για ηλεκτρική ενέργεια.
Μέσα σε αυτές τις ασφυκτικές συνθήκες, η ΔΕΥΑ Τυρνάβου, καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες για να παρέχει ποιοτικό και φθηνό νερό στους δημότες. Η τιμή για μια κατανάλωση μέχρι 70 κυβ. είναι 0,41 ευρώ, από τις χαμηλότερες πανελλαδικά, οι λογαριασμοί δεν επιβαρύνονται με πάγια χρέωση και επιπλέον δεν ισχύει το τέλος του 80% του άρθρου 25 του ν. 1069/1980.
Η ΔΕΥΑ Τυρνάβου, εκτός από το χρέος προς τη ΔΕΗ δεν έχει άλλες εκκρεμότητες και οφειλές, ούτε δανειακές, ούτε προς το δημόσιο και προς τρίτους. Και συνεχίζει, παρά το σημερινό σφιχτό νομικό πλαίσιο που βάζει πολύ μεγάλα εμπόδια, να εξαντλεί όλα τα περιθώρια που υπάρχουν προκειμένου να παρέχει περισσότερες ελαφρύνσεις, με ενίσχυση της πολιτικής του διακανονισμού και διευκόλυνση με όλα τα μέσα των λαϊκών οικογενειών.
Ενόψει των σχεδίων για μία ΔΕΥΑ στο Νομό Λάρισας, που ετοιμάζεται να καταθέσει η κυβέρνηση, θα δώσουμε τη δυνατότητα στους καταναλωτές που έχουν οφειλές να τις ρυθμίσουν καταβάλλοντας το 30% της οφειλής ως προκαταβολή και το υπόλοιπο έως 100 δόσεις. Θα αντιπαλέψουμε τα σχέδια μαζί με το λαό της περιοχής, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνουν ρυθμίσεις για βεβαίωση και είσπραξη με τεράστιες προσαυξήσεις των οφειλών στις ΔΥΟ.
Οι σχεδιασμοί αυτοί, που θα έχουν πολύ αρνητικά αποτελέσματα για τις λαϊκές ανάγκες συνολικά, αλλά και για τα δικαιώματα των εργαζομένων των ΔΕΥΑ, δεν πρέπει να περάσουν.
Λέμε όχι στην παραπέρα ιδιωτικοποίηση του νερού.
Θα καταθέσουμε στη ΡΑΑΕΥ τιμολογιακή πολιτική χωρίς αυξήσεις και διεκδικούμε:
• Φθηνό, ελεγμένο, ποιοτικό νερό για τον λαό, άμεση μείωση των τιμολογίων και κατάργηση της ανταποδοτικότητας.
• Κατάργηση του ΦΠΑ στην τιμή του νερού.
• Να μην συγχωνευθούν οι ΔΕΥΑ.
• Άμεση πρόσληψη μόνιμου προσωπικού όλων των ειδικοτήτων και την χρηματοδότησή τους από τον κρατικό προϋπολογισμό.
• Να δοθεί έκτακτη οικονομική ενίσχυση, η οποία θα καλύπτει την οικονομική επιβάρυνση των ΔΕΥΑ από τη αύξηση του ενεργειακού τους κόστους, από τον Σεπτέμβριο του 2021 έως σήμερα. Να καταργηθεί η ρήτρα αναπροσαρμογής και να ενταχθούν οι Δ.Ε.Υ.Α. στους δικαιούχους μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ, για να αντιμετωπισθεί από τις Δ.Ε.Υ.Α. η αύξηση της τιμής του ρεύματος. Να μην πληρώσει ο λαός τις αυξήσεις αυτές.
• Την κατάργηση του νομοθετικού πλαισίου εφαρμογής των Οδηγιών της Ε.Ε. για το νερό και της σχετικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Να αποτρέψουμε την εφαρμογή των δύο συγκεκριμένων τελών που θα επιβαρύνουν τους λογαριασμούς του νερού.
• Την αποκλειστικά κρατική ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων πόρων, η οποία θα αφορά την έρευνα, την προστασία, τη διασφάλιση της επάρκειας, τον εμπλουτισμό και την αξιοποίηση σε επίπεδο υδατικού διαμερίσματος.
• Τη χρηματοδότηση με ευθύνη του κράτους για την κατασκευή όλων των απαιτούμενων έργων ύδρευσης- άρδευσης- αποχέτευσης, αντιπλημμυρικής προστασίας και την άμεση υλοποίησή τους.
Ο αγώνας αυτός πρέπει να υπηρετεί την ανάγκη, ότι η αξιοποίηση του νερού προς όφελος του λαού προϋποθέτει ένα ριζικά διαφορετικό δρόμο ανάπτυξης, που δεν κρύβουμε ως δημοτική αρχή της Λαϊκής Συσπείρωσης, με κοινωνικοποιημένα τα μέσα παραγωγής, με επιστημονικό κεντρικό σχεδιασμό και εργατικό έλεγχο. Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο το νερό θα κατοχυρώνεται ως κοινωνικό αγαθό και όχι ως εμπόρευμα.
